Sáng nay trời mùa đông, quá lạnh cho người viết ngồi ngoài trời để viết bài như thường lệ, nên tôi bèn lái xe đến thư viện Burnhamthorpe, Mississauga cho tĩnh mịch, thoải mái để không bị tiếng phôn reo và cái PC làm phiền…
Đã hơn 20 năm nay, tôi thường lai vãng tới nơi này có cây cao, chỗ đậu xe khang trang, có thảm cỏ… rất tiện lợi cho việc đi bách bộ rồi vào trong thư viện mà đọc sách, viết bài. Vui hơn nữa: hy vọng cuối năm 2019, Cộng Đồng Việt Nam (CĐVN) tại vùng Đại Đô Thị Toronto sẽ xây xong Tượng Đài Thuyền Nhân (TĐTN) ở ngay tại nơi này.
Câu chuyện xây Tượng Đài Thuyền Nhân bắt đầu phôi thai từ năm 2010.
Tôi đã may mắn có cái “duyên” được thuyền trưởng Phạm Ngọc nhờ dịch dùm bảy chương của cuốn sách “Con Tàu Trường Xuân” sang Anh ngữ mấy năm trước đó.
Trong lúc dịch, người viết đã phải đọc đi đọc lại phần tiếng Việt rất nhiều lần để thật hiểu câu chuyện. Và tôi đã “nhập vai” trở thành một trong những “thuyền nhân” trong chuyến hải hành gian truân đó.
Năm 2010, nhân dịp gia đình thuyền trưởng Phạm Ngọc Lũy sang Sydney, Úc Đại Lợi để hội ngộ năm thứ 35 với “Gia Đình Trường Xuân”, vợ chồng chúng tôi cùng tháp tùng Thuyền Trưởng vì người viết cũng đang háo hức muốn gặp lại bạn bè trong chương trình Colombo Plan tại Sydney sau 41 năm xa cách.
Vài người bạn học cũ đã đưa vợ chồng chúng tôi đến địa danh “The Heads” tại Sydney để cho tôi được trở về với dĩ vãng cùng với bạn bè trong thập niên 60.
Nhìn những ngọn sóng đánh mạnh vào vách đá làm nước bay tung tóe, tôi thấy lặng người. Thấy mơ hồ nhớ nhung, thương xót vô cùng. Tôi liên tưởng đến những con thuyền mỏng manh đi trên biển của các thuyền nhân Việt Nam; sóng to như thế thì làm sao các con thuyền nhỏ nhoi và các “du khách bất đắc dĩ” mà không bị tai nạn, bị vùi sâu trong lòng biển cả? Lặng người và miên man trở về với năm 1975 khi tôi ra phi trường Pearson tại Toronto đón người tị nạn Việt Nam đầu tiên. Gặp nhau mừng mừng …, tủi tủi…
Rồi trong thập niên 80, chúng tôi đã gặp nhiều ”thuyền nhân thứ thiệt” tại Toronto và các nơi khác.Tại Centennial College, nơi tôi giảng dạy, tôi cũng đã gặp một số sinh viên thuyền nhân người Việt.Nhớ nhất là hình ảnh anh NV, một “sinh viên già” (mature student) đã từng là một cựu sĩ quan của Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa, tuổi đã trên 40 nay lại cắp sách đến trường. Nhớ rõ một lần các anh chị em nhờ tôi “booked” một phòng để họ tổ chức ăn Tết Việt Nam trong một hôm trời đang bão tuyết vào năm 1985!
Cũng tại địa danh “The Heads” này mà trong thập niên 60, người viết đã từng ra nhìn những vách đá ướt, những bọt nước, những ngọn sóng liên tục thi nhau vỗ vào bờ, để rồi bỗng đâu nhớ đến hình ảnh của cha già và chú em trai còn đang học trung học: một già, một trẻ đang sống trong cảnh gà trống nuôi con, hàng ngày chờ thư của đứa con trai chót út đang đi học phương xa.
Trong chuyến đi “cruise” tại vùng Caribbean mấy năm trước, tôi cũng đã nhìn thấy những con sóng to vỗ vào bờ. Ban đêm, từng được ngắm và chụp hình trăng tròn trên biển, thú vị vô cùng nhưng khi nhìn lại đuôi tàu, chỉ thấy màn đêm đen kịt, thấy cảm giác rờn rợn làm sao ấy.
Năm 2013, nhân dịp đưa người bạn phương xa đi thăm Niagara Falls, đứng nhìn một con tàu nhỏ chở khách tới gần ngọn thác đang xối xả thả nước xuống làm tôi liên tưởng đến các chiếc thuyền mỏng manh trong thập niên 80. Chính lúc này, tôi nảy ra ý định: bàn với Ủy Ban Lâm Thời xin một miếng đất ở Niagara Falls để xây Tượng Đài Thuyền Nhân. Tiếc nỗi, việc không thành vì đây là một khu đất vàng, khu đất “nhà vua”, không ai được xây cất gì hết!
Đành phải “Forget it!”
Cuối năm 2014, chúng tôi trong Ủy Ban Lâm Thời “cải tổ” lại việc đi xin đất. Mời thêm một số anh chị em đã có kinh nghiệm sinh hoạt cộng đồng tham gia vào Ủy Ban Xin Đất Xây Tượng Đài; Ủy Ban này gồm có tất cả 13 thành viên và chỉ đi xin đất tại Thành Phố Mississauga mà thôi.
Tôi lái xe đi xem một số công viên tại Mississauga. Sau đó, đi chụp hình, quay video clips và làm Youtube một số các công viên như :
– Riverwood Park (1) thật trang nhã, thanh tịnh làm du khách cảm nhận được sự tĩnh lặng, thanh tịnh của Thiền Định, tọa vì ngay ven sông Credit River. Thất bại vì đây là khu đất của người Da Đỏ (First Nations).
– Jack Darling Memorial Park (2) trông rất nên thơ, chạy dọc theo bờ hồ Ontario. Bốn mùa, lúc nào cũng làm cho tôi cảm nhận thấy một nỗi buồn chia ly, xa vắng mỗi khi nhìn thấy con thuyền đang căng buồm xuôi gió trong Lake Ontario. Cảnh vật này rất thích hợp cho công việc xây TĐTN ngay tại đây.
Thất bại, vì khu đất này thuộc về chính phủ Liên Bang Canada, ngoài ra ven bờ hồ lại còn có rất nhiều các dây cables của chính phủ liên bang.
– Erindale Park (3) cũng rất ngoạn mục. Công viên này nằm ngay ven sông Credit River mà Xuân, Hạ, qua Thu, là những mùa dân Canada thi nhau đi câu cá tại đó. Mùa Thu đẹp tuyệt trần đời, vì có lá vàng, lá đỏ tô màu công viên dưới nền trời khi xám xịt, khi trong xanh, khi mưa phùn…Cũng không thành công, vì đây là khu chứa nước lụt (flood plain), chính phủ địa phương (Mississauga Municipal Government) không cho phép bất cứ ai xây cất trong khu đó.
Thế rồi, ngày 9, tháng 2, 2016, Cộng Đồng Việt Nam đã may mắn được thành phố Mississauga chấp thuận dành cho chúng ta xây Tượng đài Thuyền Nhân (4) tại số 3650 Dixie Road, Mississauga ( góc Tây Nam của đường Dixie và Burnhamthorpe). Ngoạn mục và bất ngờ vô cùng. Khu đất này lại tiện lợi hơn 3 nơi kia vì có 2 đường xe bus chạy qua (xe bus chạy theo đường Dixie, và xe bus chạy theo đường Burnhamthorpe). Lại có thư viện Burnhamthorpe và Prentice Theatre ở ngay nơi đó. Khu vực này có đông dân cư Việt Nam. Không hẹn lại đến. Rất khang trang. Ban đêm sáng sủa mà cũng không kém phần trang nghiêm, tĩnh mịch. Có rất nhiều người ra vào, vì ở ngay trước Thư Viện Burnhamthorpe và Sân Khấu Prentice. Ý trời hay duyên phận Trời đã định cho CĐVN chúng ta?
Tiện đây, xin kể một câu chuyện khác thường.
Hồi khoảng cuối năm 2015, người viết có 3 “giấc mơ” rất lạ lùng. Những giấc mơ này thường xảy ra lúc trời gần sáng. Lần đầu tiên, trong giấc ngủ, tôi thấy rõ trong đầu hình ảnh một mộ bia mầu hồng bằng đá granite trôi bồng bềnh trong không gian. Chẳng hề sợ hãi, kẻ đang ngủ cứ “xem xi-nê trong mơ”. Rồi thức giấc, còn nhớ rõ mồn một hình ảnh của mộ bia. Rồi giấc mơ này lại trở lại với tôi trong khoảng mười đêm liền, giống hệt như giấc mơ ban đầu. Vẫn thản nhiên mà “xem xi-nê”.
Vài ngày sau đó, tôi thấy trong đầu óc “phần 2 của giấc mơ”. Phía trên là chân trời màu xám, phía dưới màu đen có những sóng nước đang trôi về phía tôi. Trong giấc mơ này, tôi nhớ rõ đã “nhìn” thấy trong đầu nhiều vật đang trôi theo giòng nước, xa xa trông giống như những que củi bập bềnh trôi liên tiếp về phía kẻ đang ngủ. Cũng chẳng thấy sợ hãi mà lại còn thích thú mà “xem ciné” nữa. Sáng dậy, thấy nhẹ nhàng và vẫn còn nhớ rõ các hình ảnh này. Thế rồi “phần hai của giấc mơ” này lại tái diễn liên tục trong vòng vài đêm liên tiếp. Kẻ đang ngủ vẫn chẳng thấy sợ hãi, và cứ nằm ngủ mà “xem Tê Vê” trong đầu. Vẫn chưa hiểu được ý nghĩa của “câu chuyện vô đề” này.
Sau đó là “phần 3 của giấc mơ”. Giống như “giấc mơ thứ 2”, nhưng lần này thì “nhìn thấy ” hình ảnh các que củi to và rõ hơn; hình thù giống như những con cá chết không có đầu, màu xám trắng. Vẫn chưa hiểu rõ câu chuyện ra sao. Đêm thứ hai, trong giòng nước đen kịt, kẻ “mê sảng” nhìn thấy rõ các “que củi giống như những cái hộp nhỏ” và thấy những cái “thây” cá to hơn, không có đầu và đang trôi về người viết. Bắt đầu “hiểu” hơn một chút.
“Phần ba của giấc mơ” còn trở lại (recurrent dreams) “thăm” tôi tiếp tục trong vòng một tuần liền. Lúc này, tôi chợt hiểu: đây không phải là các giấc mơ (dreams) hão huyền mà đây là một “thông điệp tâm linh/ báo mộng” (spiritual messages/ signals) của những vong hồn vẫn còn chưa siêu thoát về “báo mộng” cho tôi một điều gì đây. Không hề sợ hãi mà chỉ thấy thương xót vô cùng: A ha, đây là thông điệp của những vong hồn của nhiều người vượt biên, vượt biển, chưa siêu thoát được.
Quá xúc động, người viết đã ghi lại bài thơ “Tri Ân, Tưởng Niệm, Cội Nguồn” trong link dưới đây:
http://www.boatpeoplememorial.com/mississauga/gratitude-commemoration-origin-tri-an-tuong-niem-coi-nguon/
Trong cuộc đời, nhiều năm trước đó, trong giấc ngủ, tôi đã từng nằm mơ thấy những tín hiệu rất trung thực. Xin mời quý độc giả vào đọc bài viết trong link dưới đây:
http://chimviet.free.fr/truyenky/damphan/caydaloicu/dtpn053.htm
Sau khi CĐVN đã có được miếng đất để xây Tượng Đài Thuyền Nhân, HTNTN đã tổ chức được 5 lần gây quỹ và đã đạt được chỉ tiêu quyên góp/ ghi tên trên các plaques đủ để đi vào giai đoạn xây cất bắt đầu vào giữa tháng Tư năm 2019, khi mùa xây cất ngoài trời bắt đầu sau mấy tháng mùa đông tại Canada.
Đầu tháng 11, 2018, mẫu TĐTN do ĐKG Vi Vi kiến tạo cao 8 ft bằng fiberglass đã được chuyên chở từ San Diego về đến Toronto để một công ty Canada đúc tượng bằng đồng xong trong vòng 8 tháng.
Khi bài viết này được lên khuôn báo, Hội Đồng Quản Trị của HTNTN đang bận rộn với phần Kiến tạo và Xây cất (Design phase, Construction phase). HTNTN được Hội Đồng Thành Phố và nhân viên trợ giúp rất nhiều trong thời kỳ xin đất và nhất là trong thời kỳ kiến tạo và xây dựng.
- http://www.boatpeoplememorial.com/mississauga/gay-quy-dot-dau-tien-cua-htntn-july-15-2017-vbpmas-first-fund-raising/
- http://www.boatpeoplememorial.com/mississauga/nov-18-2018-vbpmas-2nd-fund-raising-gala-gay-quy-dot-hai-do-mot-so-anh-chi-em-nghe-si-to-chuc-giup-htntn-xay-tdtn/
- http://www.boatpeoplememorial.com/mississauga/vbpmas-fund-raising-gala-night-april-7-2018-dot-gay-quy-lan-thu-hai-cua-hoi-tuong-niem-thuyen-nhan/
- Http://www.boatpeoplememorial.com/mississauga/dem-gay-quy-tinh-nguoi-vuot-bien-july-14-2018
- http://www.boatpeoplememorial.com/mississauga/dem-gay-quy-22-9-2018-fund-raising-gala-sept-22-2018/
- http://www.boatpeoplememorial.com/mississauga/hat-cho-thuyen-nhan-tong-ket-chi-thu-cho-dem-gay-quy-ngay-18-thang-11-2017/
Tượng Đài Thuyền Nhân được xây cất với nhiều ý nghĩa khác nhau: Để cám ơn Cao Ủy Tị Nạn Quốc Tế, đất nước và người dân Canada. Để tưởng nhớ đến nửa triệu đồng bào Việt Nam đã tử nạn trên đường vượt biên, vượt biển. Để góp phần vào Cội Nguồn và Đa Văn Hóa của Canada. Để cho con cháu nhiều đời về sau hiểu biết về gốc tích của người Việt tại Canada và nhắc nhở cho các con cháu chúng ta sống cho nhân hòa.
Cảm kích ý nghĩa về thân phận mong manh của kiếp người, một cặp vợ chồng bạn của chúng tôi đã viết:
Grant them eternal rest, Lord, and let perpetual light shine upon them.
Xin Thượng Đế cho họ yên giấc ngàn thu để ánh sáng Công Lý đời đời chiếu soi.
Tượng Đài Thuyền Nhân là một công trình với rất nhiều ý nghĩa được CĐVN vùng Đại Đô Thị Toronto và nhiều nơi khác khích lệ và tích cực đóng góp về công sức và tiền bạc. Đặc biệt là công trình này đã được chính phủ địa phương (The City of Mississauga Council) bỏ phiếu chấp thuận 100%.
“Một cây làm chẳng nên non, Ba cây chụm lại nên hòn núi cao”.
Muốn biết thêm các chi tiết khác, xin mời Quý Vị vào đọc các bài viết của Hội Tưởng Niệm Thuyền nhân dưới đây:
http://www.boatpeoplememorial.com/mississauga/
CHÚ THÍCH: YOUTUBES VỀ CÁC CÔNG VIÊN:
https://www.youtube.com/watch?v=JTnET4hwmlQ&t=62s
(Riverwood Park)
(2)
https://www.youtube.com/watch?v=qZi2Ul_Q8YY&t=11s
(Jack Darling Memorial Park)
Đàm Trung Phán
Tháng 12, 2018
Mississauga, Canada
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét