Thứ Sáu, 28 tháng 11, 2025

Đôi Mắt Huyền - Sáng Tác: Vũ Thiên Đại Dương - Tiếng Hát: Xuân Trường


Sáng Tác: Vũ Thiên Đại Dương
Tiếng Hát: Xuân Trường

Khi Sư Sống

   

Ta vẫn thấy nát chiều đời lữ thứ
Bước moi mòn,
Áo bạc vá muôn phương.
Màu dau bể
Nổi chìm màu con mắt
Như đọng lời mây nước
những chiều hôm.
Ta chợt nghe tiếng thời gian vọng lại
Nào phải đâu lời của những tha nhân
Quay quắc nhớ bao kiếp đời trôi mãi
Tận xa khơi
Tận sâu thẳm, non ngàn.
Đời muôn mặt,
Nhưng ta vẫn tồn sinh
Vẫn vai áo
Vẫn bước thầm phiêu bạt
Khi đôi mắt đã sẫm màu sương gió
Thì cần chi nhũng ước vọng Xuân tình.
Đường sẵn có,
Một con đường sáng lạn
Khi tâm hồn ướm nở đóa hoa Xuân
Khi sự sống
Tươi mầm muôn ý sống
Thì mạch nguồn đạo lý
vẹn muôn phần!

Westminster, thu 2024
Mặc Phương Tử

Tản Mạn: 1.Hạnh Phúc. 2. Niệm Và Chánh Niệm

  

1.Hạnh Phúc.

Hạnh Phúc thật sự là Vắng Mặt Khổ Đau.
Hạnh Phúc thật sự đó chỉ có thể có ngay bây giờ khi không có Khao Khát, Mong cầu bất kỳ điều gì. Cảm thấy đủ rổi, không khao khát mong cầu bất ký cái gì nữa, the feeling of self-sufficience.

Ngay thời điểm này đây, nếu có khao khát trong tâm thì ngay thời điểm hiện tại này đây đang có khổ tâm vì chưa có điều mình khao khát.

Đang Yêu thì chắc chắn SẼ khổ.
Đang Vui vì đang tiếp xúc với đối tượng tạo hỉ lạc thì chắc chắn SẼ buồn.
Yêu thỉ SẼ khổ : duyên hệ dị sinh : nhân trước, quả sau

Đang Khao khát là đang khổ.
Duyên hệ đồng sinh. Nhân và Quả đồng sinh khởi.
Cùng thời điểm có A thì có B.

Việc duy nhất thật sự cần làm của người đạt Đạo là làm những việc tránh khổ thân bằng các thọ dụng chân chánh. Ngoài ra không khao khát mong cầu bất kỳ điều gì khác.

Niệm. Chánh Niệm.

Chánh Niệm quan trọng đến độ Phật nói : "Chánh Niệm là con đường duy nhất tới Giác Ngộ và Giải Thoát.
Vì thế tôi đã cố gắng quan sát hoạt động của Tâm tôi để xác định  Niệm đúng nghịa lả gì : 
Niệm là Ghi Nhớ những gì mới xảy ra tức thì ( ký ức của Thức).để sau này có thể Nhớ Lại.

Tà Niệm: Ghi nhớ không chánh xác, nhớ lại không chánh xác nên không thấy được Vô Thường.

Chánh  Niệm: Ghi nhớ chánh xác những gì mới xảy ra tức thì để sau này có thể nhớ lại chánh xác thì sẽ thấy được Vô Thường.
Chánh Niệm quan trọng đến độ Phật đã nói: " Chánh Niệm là Con Đường dẫn tới Giác Ngộ và Giải Thoát:

Chính vì thế nên người đã hiểu rõ, hiếu đúng ý nghĩa của Niệm, như Sư Ayasma Aggacitta, mới cố gắng giải thích thế nào mới đúng là Chánh Niệm để giúp người khác hiểu. Tôi được nghe giảng, đã hiểu và chứng nghiệm được ý nghĩa đúng của Niệm và Chánh Niệm nên tôi mới cố gắng chia sẻ điều đó để giúp bạn tôi cũng hiểu rõ, hiểu đúng Niệm và Chánh Niệm

 

Có người nói:  "Chánh Niệm là chú ý tới đối tượng trong hiện tại"

Có điểm đúng điểm không đúng:
- Đúng : Tâm và Đối Tượng của Tâm thì sinh khởi cùng lúc. Niệm và đối tượng của Niệm phải cùng hiện hữu.
- Chưa rõ nghĩa và có thể gây hiểu lầm , cần phải giải thích rõ như vậy đối tượng của Niệm là gì? 
Đối tượng của Niệm có phải là Bông Hoa vật  lý không ? Không. Vì Nhãn Thức chỉ tồn tại một satna và đã không còn nữa. Cái còn để làm đối tượng cho Niệm bây giờ chỉ là Ký Ức về Bông Hoa.
Đối tượng của Niệm là Ký Ức của những gì ĐÃ sinh khởi trước đó.
- Sai: Niệm không phải là Chú Ý. Chú Ý là Manasikara, còn Niệm là Sati. Chú Ý là điều kiện cho Niệm, nhưng Niệm không phải là Chú Ý.

Có người nói:

Chánh Niệm là biết những gì đang xảy ra.
Sati, Mindfulness is aware of what is happening at the present moment.
Không đúng lắm, vì:

- aware of là hoạt động, chức năng của Thức, Vinnana, Consciouness, chứ không phải của Sati, Niệm.
- cũng như trên, đối tượng của Niệm là Ký Ức của Ngũ Thức vừa mới sinh khởi trước đó 3 satna ( nhãn thức-->tiếp thu--> quan sát--> xác định----->niệm trong tâm tạo nghiệp).

Sati, Niệm, đúng nghĩa vẫn là Ghi Nhớ để Nhớ Lại.

An Vui

One Sunny Autumn Day - Sept.26, 2020.


Trong cuộc sống của chúng tôi, thời buổi làm cái Youtube này đang là lúc chúngtôi khỏe mạnh vì chúng tôi vừa xây xong TĐTN tại Mississauga trong vòng 4 năm trời từ 2016 đến 2019. Sau đó là biến cố COVID, chẳng ai được phép tụ họp.

Một hôm, trời mùa Thu, chúng tôi trèo lên xe đạp, chạy dài hơn 10 km cả đi lẫn về trong một cái “bicycle path” gần nhà, đạp xe một mình thật là tuyệt vời.

Cảnh lá mùa thu quá đẹp, cho nên mới nẩy ra ý kiến này: gắn một cái máy thu hình lên trên đỉnh cái “hard hat” để đội trên đầu trong lúc đạp xe. Sau đó, bèn đi bộ xung quanh nhà ban đêm để xem hình ảnh nó ra sao.

Thấy OK, sáng hôm sau, bèn đội “hard hat”, đạp xe từ nhà ra park. Sau khi đã đến cái “bicycle park”, chúng tôi bèn mở máy, đạp xe một hồi rồi đạp xe trở về.

Tối hôm đó, chúng tôi ngồi trước PC mấy tiếng đồng hồ để “xem phim”. Đây là lúc “thiền xe đạp” mà tôi thấy thích thú nhất.

Sau đó vài hôm, trong một ngày đẹp trời, chúng tôi lại trèo lên xe đạp, đạp một hồi, rồi quay xe, đạp về. Khoan khoái viết bao: “biking meditation” (thiền xe đạp)!

Tiếc rằng, ít lâu sau đó, một hôm đạp xe một mình, ông già 77 tuổi bị té ngửa vì bánh xe cán phải một hòn đá nhỏ. Lúc mở mắt, ông già thấy mình đang nằm ngửa trên cái “bicycle path”. Xung quanh chẳng có bóng người. May mà đã đội mũ an toàn.

Tuổi đã cao, tiếp tục đi xe đạp một mình… sẽ gặp vấn đề …

Đạp xe cũng thú, một vài tháng năm…

Đàm Trung Phán

Quang Hà Chúc Mừng Lễ Tạ Ơn BBT Trang Long Hồ Vĩnh Long

 

Trình Bày: Quang Hà


Tạ Ơn

 

Mỹ Quốc lại vào Mùa Cảm Tạ

“Happy, Happy Thanksgiving”

Người người nườm nượp đi mua sắm

Những món quà trao đượm nghĩa tình

Nhắc nhở cháu con ngày hội lớn

Mấy trăm năm trước thuở bình minh

Tạ ơn trời đất, ơn sông núi

Và tạ ơn mùa hoa trái xinh

Ơn thổ dân xưa, người tốt bụng

Gà tây, bí đỏ, rượu chan tình

Nhớ từ đốm lửa trong rừng vắng

Tuyết bủa sương vây, thú rập rình

Khối óc, bàn tay ngời sáng tạo

Nên ngày rạng rỡ ánh văn minh

 

Tôi người tản lạc từ quê Việt

Dặm thẳm bên kia biển Thái Bình

Xin tạ ơn trời cao đất rộng

Đã cho đời một chỗ nương thân

Đã ngót mười năm ơn Mỹ Quốc

Người dưng khác mẹ lại thương mình

Mười năm vẫn nhớ về quê cũ

Tiếng sóng trong mơ vẫn bập bềnh

Ôi phá Tam Giang chiều gió lộng

Buồm về mấy lá, nước mông mênh

Tạ ơn tiên tổ cho giòng máu

Với một tâm hồn bốn thiên niên

Sông núi muôn đời sông núi đó

Mà giòng lịch sử mãi oan khiên

Tạ ơn xương máu bao hào kiệt

Và những anh hùng  không tuổi tên…

 

Công cha nghĩa mẹ như trời biển

Mang nặng đẻ đau dạ chẳng phiền

Trăm suối ngàn sông nào sánh nổi

Vì giòng sữa mẹ chảy vô biên

Ca dao mẹ hát cung trầm bổng

Rót xuống tao nôi những ngọt mềm

Vất vả một đời cha chẳng tiếc

Nào lo giáp hạt ngủ không yên

Lo khi mưa rét về theo gió

Thiếu áo con mang, hụt chiếu mền

Đồng cạn, biền sâu cha cúi xuống

Mong ngày con sẽ được nhìn lên

Bây giờ muôn một chưa bồi đáp

Người đã nằm sâu tận cửu tuyền

Và mẹ lưng còng theo dáng hạc

Mắt mờ, tóc bạc, bước chân xiên

 

 

Áo mẹ cơm cha, thầy dạy chữ

Từ khi ngọng nghịu những âm vần

Khai tâm thầy dạy điều nhân nghĩa

Mở trí cô bày nẽo kiến văn

Xin tạ ơn thầy cô, xin tạ

Bảng đen, phấn trắng, bút mực xanh

Đã cho tôi một thời hoa mộng

Và một hành trang giữa bụi trần

 

Anh tạ ơn em, người vợ quý

Cùng anh chia những chặng thăng trầm

Bên nhau sớt những ngày mưa gió

Anh có em và em có anh

Ta có nhau từ thời khốn khó

Sắt cầm vẫn nở điệu âm thanh

Xương rồng, hoa vẫn lên mùa trổ

Giữa cằn khô những đóa trắng ngần

 

Xin tạ ơn những điều huyền nhiệm

Đưa ta qua biết mấy thác ghềnh

Như cây khô giữa mùa nắng hạn

Cơn mưa rào tưới cuộc hồi sinh

Tạ ơn nơi chốn mình đang ở

Muông chim reo hát nhạc thanh bình

Có phải đất lành nên chim đậu

Hoa lá tươi cười nụ thắm xinh

Như muôn con nước hoà chung biển

Người tứ phương san nghĩa sẻ tình

 

Xin tạ những câu hò điệu hát

Để tâm hồn vỗ cánh thênh thênh

Có những phút tưởng chừng muốn ngã

Vịn vào thơ mà cố đứng lên(*)

Thường khi giữa dòng đời điên đảo

Thơ vào lòng tự tại an nhiên

Tạ ơn bầu bạn- người tri kỷ

Chia sớt tâm tình, giữ mối duyên

 

Tạ ơn hoa lá  muôn ngàn vẻ

Những hoàng hôn tiếp nối bình minh

Tạ ơn có những vì sao tỏ

Vời vợi phương nào Bắc đẩu tinh

 

Tạ ơn lần nữa, tôi xin tạ

Xin mượn vần thơ trãi nghĩa tình

 

Quang Hà
(*) Theo ý thơ Phùng Quán

Lễ Tạ Ơn, Lần Thứ 99 Tại New York 27.11.2025


Buổi sáng hôm nay 27/11/2025, cứ mỗi năm Macy lại tổ chức cuộc diễn hành Lễ Tạ Ơn, lần này là thứ 99 tại New York, đặc biệt có con gà tây từng cứu khổ những người di dân đầu tiên đã tạo dựng nên Hợp Chủng Quốc.

Đa tạ các email từ quý anh chị và Kim Oanh

Hoàng Yến

Chuyện Vui Ngày Thanksgiving - Hãn Nguyễn Sưu Tầm

Để cười ngày Thanksgiving, vui luôn là chính!

1/ 
Hướng dẫn viên “bắn tiếng Anh”

Một cô hướng dẫn viên xinh đẹp dẫn ông khách Mỹ đi tham quan Sài Gòn.

Đầu tiên, đi ngang Nhà thờ Đức Bà, ông khách hỏi: – What is this place? Cô nàng toát mồ hôi, không biết “Nhà thờ Đức Bà” nói sao cho sang, bèn bịa luôn: – Jesu die here. Ông khách gật gù, tưởng đang nghe chuyện thánh tích.
Tiếp theo, đến Dinh Độc Lập, ông khách lại hỏi: – What happened here? Cô nàng nhanh trí chỉ vào ông khách: – America. Rồi chỉ vào mình: – Vietnam. Rồi nói tiếp: – Fighting here. President die here. Ông khách tròn mắt: – Oh my God!

Cuối cùng, ngang qua bệnh viện Từ Dũ, ông khách tò mò: – What is this place? Cô nàng lúng túng, nghĩ một hồi rồi đáp: – Men, women... pằng pằng... baby born here.

Ông khách vừa cười vừa ghi chép, tưởng mình đang học lịch sử Việt Nam phiên bản Hollywood.
“Chết vì cười”

 
2/ 
Một vị khách đi tham quan viện bảo tàng, nơi trưng bày các xác chết nhưng gương mặt ai cũng… đang cười.


Tới cái xác thứ nhất, ông khách thắc mắc:
– “Tại sao ông này chết mà vẫn cười?”

Người hướng dẫn viên đáp:
– “Ông này trúng số 200 triệu, mừng quá… chết.”

Ông khách đi tiếp đến cái xác thứ hai:
– “Còn ông này sao chết mà vẫn cười?”

Hướng dẫn viên giải thích:
– “Ông ấy li dị bà vợ sau 10 năm chung sống. Mừng quá… chết luôn.”

Tới cái xác thứ ba, ông khách càng tò mò:
– “Thế ông này vì sao chết mà vẫn cười?”

Hướng dẫn viên:

– “Ông này bị sét đánh.”

Ông khách cau mày:
– “Bị sét đánh thì có gì mà vui mà cười?”

Hướng dẫn viên thở dài:
– “Lúc thấy tia chớp, ông tưởng là đèn flash của máy chụp hình “

Hãn Nguyễn Sưu Tầm
 

6 Món Ăn Kèm Truyền Thống Trong Lễ Tạ Ơn Đã Biến Mất Khỏi Bàn Ăn Của Người Mỹ

 
6 món ăn kèm truyền thống trong Lễ Tạ ơn đã biến mất khỏi bàn ăn của người Mỹ
 
Cuộc chiến ẩm thực Lễ Tạ ơn của người Mỹ hé lộ khoảng cách thế hệ.

Phóng viên Joe Concha của Fox News phản ánh sự khác biệt thế hệ trong sở thích món ăn kèm Lễ Tạ ơn giữa Thế hệ Z và Thế hệ Bùng nổ Dân số, đồng thời thảo luận về việc Tổng thống Trump được cho là đã tác động đến Paramount để phát triển bộ phim 'Giờ Cao Điểm 4'.

Lễ Tạ ơn có thể là thời điểm dành cho gà tây — nhưng đối với nhiều người, những món ăn kèm thực sự nổi bật trên bàn tiệc ngày lễ lại là những món ăn kèm.

Mặc dù khoai tây nghiền, đậu xanh hầm và mì ống phô mai có thể là những món ăn phổ biến nhất được chuyền tay nhau trên bàn ăn, nhưng những món ăn của nhiều thập kỷ trước trông rất khác.

Từ nhân hàu đến nước sốt đậm đà không bỏ sót bất kỳ phần nào của con gà, một số món ăn kể lại câu chuyện về cách người Mỹ từng nấu nướng và ăn mừng.

Sau đây là sáu món ăn tiêu biểu.

1_ Nhân hàu

Nước sốt hàu là sự kết hợp giữa hàu đã tách vỏ và nước muối với các nguyên liệu làm nhân truyền thống bao gồm bánh mì, cần tây và gia vị.

Theo Food52, đây là món ăn chính trong Lễ Tạ ơn vào những năm 1800, khi hàu thường được bán trên các toa tàu đông lạnh.

Món ăn này, bắt nguồn từ truyền thống ẩm thực Anh, đã dần mất đi sự ưa chuộng ở vùng Đông Bắc khi số lượng hàu giảm sút và khẩu vị chuyển sang các nguyên liệu như xúc xích.

2_ Salad Ambrosia

Thường được làm từ dứa đóng hộp, quýt, kẹo dẻo và kem tươi, salad Ambrosia từng được coi là biểu tượng của sự sang trọng trên bàn tiệc Lễ Tạ ơn vào những năm 1800 và đầu những năm 1900, theo Chowhound

Mặc dù đã không còn thịnh hành, nhưng nó vẫn là món ăn yêu thích mang đậm dấu ấn miền Nam. Nó cũng truyền cảm hứng cho các biến thể theo vùng miền như salad mắt ếch, thêm một sợi mì tròn nhỏ, và salad Watergate, với một chút biến tấu từ bánh pudding hạt dẻ cười.

3_ Củ cải nghiền


Từng được coi là một loại rau "của người nghèo", củ cải là một lựa chọn thay thế ngọt hơn và ít tinh bột hơn khoai tây, và được nghiền với bơ và nêm nếm để có vị thanh nhẹ hơn, đậm đà hơn.

Mặc dù chúng đã không còn được ưa chuộng do tiếng xấu và nguy cơ bị đắng nếu nấu quá chín, các chuyên gia ẩm thực cho rằng có lẽ đã đến lúc loại củ khiêm tốn này trở lại.

4_ Bánh pudding ngô

 

Hỗn hợp kem, trứng, kem và bơ này từng là món ăn được yêu thích trong Lễ Tạ ơn, nằm giữa bánh ngô và ngô kem.

Có từ thời tiền thuộc địa, bánh pudding ngô có nhiều phiên bản theo vùng miền, từ công thức của người Hà Lan Pennsylvania làm từ ngô khô đến bánh pudding Ấn Độ ngọt hơn của New England, được làm từ mật mía.

5_ Nước sốt lòng gà

Nước sốt truyền thống trong Lễ Tạ ơn trước đây có được hương vị đậm đà, thơm ngon nhờ việc ninh nhừ lòng gà tây - gan, tim, mề và cổ.

Phương pháp truyền thống này đã phai nhạt dần khỏi truyền thống một phần vì gà tây hiện đại được bán không có lòng gà tây và hỗn hợp nước sốt mua sẵn đã trở nên tiện lợi hơn, theo The Daily Meal.

6_ Bánh bông lan nam việt quất


Là một hỗn hợp đầy màu sắc của nam việt quất, kẹo dẻo, sốt táo và kem tươi, bánh bông lan nam việt quất là một món ăn phổ biến trong Lễ Tạ ơn những năm 1960 và 1970, phản ánh tình yêu dành cho các món "salad" làm từ gelatin thời bấy giờ.

Là món ăn được ưa chuộng ở miền Nam, bánh bông lan thường được rắc thêm quả hồ đào và được phục vụ ngay cùng với bữa ăn chính trong Lễ Tạ ơn.

Deirdre Bardolf

Hãn Nguyễn Sưu Tầm

 

Thứ Tư, 26 tháng 11, 2025

Tạ Ơn Đời - Thơ: Phạm Trần Anh - Nhạc: Trần Cương Lương - Hòa Âm: Ngọc Đê - Trình Bày: Hà Thảo Phan



Thơ: Phạm Trần Anh
Nhạc: Trần Cương Lương
Hòa Âm: Ngọc Đê
Trình Bày: Hà Thảo Phan

Mừng Tạ Ơn

 

Tạ Ơn đức tiền nhân dựng nước
Anh hùng liệt nữ đã hy sinh
Chống giặc Hán ngàn năm Bắc thuộc
Giữ cõi bờ vì nước quên mình...

Tạ Ơn người chiến binh lửa đạn
Chống Cộng thù quyết giữ miền Nam
Nền "Cộng Hòa Tự Do Nhân Bản"
Dựng Cờ Vàng phất phới bảy lăm (1975)

Tạ Ơn gương hy sinh anh dũng
Thương phế binh trả nợ núi sông
Anh thà chết bao người được sống
Anh nêu gương con cháu Lạc Hồng

Tạ Ân Sư lời vàng ghi tạc :
Sống kiên cường Tổ Quốc tồn sinh
Máu đã đổ... thấm từng tấc đất
Bao anh hùng liệt nữ quên mình...

Tạ Ơn đời cho ta lẽ sống
Thoát ngục tù đến bến Tự Do
Để được thấy tình người mở rộng
Nơi tương lai hạnh phúc đón chờ...!


Ngư Sĩ

Tạ Ơn

 

Tạ ơn…Đấng Tạo Hóa cao siêu! 
Sinh Dưỡng…và đã dắt dìu…
Còn hy sinh Con Một…để cứu chuộc 
Ân phước ngập tràn…suối tình yêu 

Tạ ơn đất nước Mỹ tuyệt vời!
“Sa mạc” Austin…nhân nghĩa đầy vơi
Đã ôm ấp đàn con lánh nạn
Tạ ơn…Hội Thánh bạn…không hết lời!

Tạ ơn…Chăn Chiên đầu đàn!
Gia đình Thánh Thiện…đã cưu mang…
Giúp Chúng con…hết lòng thờ Chúa…
Quê người đất khách…giấc mộng vàng!

Tạ ơn…ân phước của Cha!
Cái Khiên…che chở muôn nhà
Thân Chúa…ngày càng nẩy nở 
Cây cành…sây trái…đầy hoa!

Tạ ơn… đàn con Thánh Việt nam
Cả vùng trời đất Mỹ rộn ràng…
Hiệp lòng…ngày đêm cầu nguyện 
Ngày Tái Lâm…sông núi hò vang!!

Tô Đình Đài

Tạ Ơn Nước Mỹ

 

(Tam khúc liên châu)

Tuần lễ Thanksgiving chúc cả nhà
Bên ngoài thu lạnh ấm lòng ta,
TẠ ƠN trời đất gìn mưa thuận
Kính nguyện Thiêng Liêng giữ gió hoà.
Sum họp gia đình cùng bạn hữu
Tựu tề con cháu với Me Ba
Gà Tây tiệc lớn nâng ly cụng
Mùa điểm hương ngào giọt nến hoa.

Nến hoa lung luyến mắt môi cười
Quanh giải nhung rèm lá đỏ tươi
Bếp bốc thơm lừng khoai nướng tỏa
Bàn xông ngát mũi rượu nho ngời.
TẠ ƠN nước Mỹ từng thêm sức
Cảm kích Hoa Kỳ đã tiếp hơi
Dân Việt đi lên từ đổ nát
Thành công lòng mãi khắc ghi đời.

Ghi đời phi xứ Hải Âu vươn
Cánh mỏng vượt qua bão tố cuồng
XUÂN đến tâm hòa tình hội nhập
HÈ sang trí mở nghĩa am tường.
THU vàng rướn cổ qua College
ĐÔNG tuyết còng lưng vượt cổng trường
Nửa thế kỷ qua chừ ngoảnh lại
TẠ ƠN NƯỚC MỸ xứ Thiên Đường.

Phương Hoa
THANKSGIVING 2025

Trọn Đời Tạ Ơn

 

Hết lòng cảm tạ Ơn Trên,
Mỗi ngày được sống bình yên dưới trần
Cho dù là kiếp phù vân
Tôi như cây cỏ ân cần nở hoa.

Tạ ơn Mẹ, Tạ ơn Cha,
Đã cho con được sinh ra cõi đời
Tạ ơn Thầy, dạy làm người
Biết yêu thương, biết nụ cười bao dung.

Tạ ơn Hiền Hữu thủy chung,
Đồng hành, đồng hướng, lại cùng đồng tâm
Tạ ơn Em, Bạn trăm năm,
Cho anh Hạnh Phúc, như mâm cỗ đầy!

Tạ ơn: Trăng, Nước, Cỏ, Cây,
Từng đêm say đắm, từng ngày mộng mơ
Tạ ơn cung Nhạc, dòng Thơ
Để hồn lãng mạn, thẫn thờ đam mê…

Xin tạ ơn mảnh Đất Quê,
Sắt son vẫn một lời thề trong tim
Cầu mong Vận Nước chuyển mình
Tôi về hôn Đất, tạ tình Quê Hương!

Trần Quốc Bảo
Richmond, Virginia

Tạ Ơn Thượng Đế

 

Tạ ơn trời rộng mênh mông

Tạ ơn đất nở hoa lòng bao la

Tạ ơn thế giới chúng ta

Vẫn đang tồn tại gần xa nhân loài 


Tạ ơn tháng kéo ngày dài

Cho năm nhuận sắc tương lai duy trì 

Không còn sáng ở, chiều đi

Phút giây huyễn cảm từ ly cõi này 


Tạ ơn nối kết xưa nay

Bao nhiêu thế hệ đắm say yêu đời 

Tạ ơn đất nước tuyệt vời 

Còn trong tư tưởng những người Việt Nam 


Tạ ơn xứ sở bình an 

Lưu dân tránh cảnh điêu tàn suy vong

Tạ ơn dĩ vãng kiêu hùng 

Làm nền cho thực tại vùng vẫy lên…

Cao Mỵ Nhân

Mừng Lễ Tạ Ơn Thanksgiving 2025

 


Ngày vui xum họp đại gia đình,
Bạn hữu, cháu con, đông an lành
Ngoài hiên bàng bạc không gian lạnh
Trong nhà ấm cúng đón Thanksgiving 

Tề tựu gặp nhau tươi như hoa,
Đèn nến lung linh, sáng lập lòa
Chúc mừng bên nhau, ôn chuyện cũ,
Nay sống an vui, nhờ ơn Chúa, Phật, Trời.

Xuân tươi ríu rít tiếng chim ca
Lộc non rộ nở khắp sơn hà
Bốn mùa đổi hoa, cây thay lá
TẠ ƠN NƯỚC MỸ chẳng phai nhòa

Mến tặng chị Phương Hoa
Hoàng Thục Uyên 
Ngày 24/11/2025

Cảm Ơn Đất Khách Quê Người


Cảm ơn đất khách quê người
Bao dung no ấm cho lời tự do
Tình người tình đất thăng hoa
Công bằng nhân đạo nuôi gìa dưỡng non

Cảm ơn đất khách cò con
Hoa trôi bèo giạt không mòn hóa công
Cá kèo mạt lộ thành rồng
Chiêu hiền đãi sĩ rêu rong nên người

Cảm ơn đất khách yên vui
Đa nguyên văn hoá rạng ngời văn minh
Tài hoa yểu điệu xiêu đình
Nâng niu chìu chuộng ru tình tha hương

Cảm ơn đất khách văn chương
Cho hoa quốc ngữ thiên hương em hồng
Tươi xuân hạ mát thu đông
Đất lành chim đậu ruộng đồng lên ngôi

Cảm ơn đất hứa tuyệt vời...

MD.10/09/11
LuânTâm
(Như một lời chân thành cảm ơn Hiệp Chủng Quốc Hoa Kỳ USA)

Ngày Lễ Tạ Ơn Thanksgiving


Góc nhìn hiện đại và phóng khoáng về ngày lễ Thanksgiving tại Hoa Kỳ Thanksgiving ngày nay vượt ra khỏi khuôn khổ của một ngày lễ truyền thống; nó trở thành khoảnh khắc để mỗi người tự dừng lại,
nhìn vào hành trình của mình và biết ơn không chỉ gia đình, mà cả những kết nối mới, những cơ hội và cả những thử thách đã giúp ta trưởng thành. Trong một xã hội đa dạng như Hoa Kỳ, Thanksgiving mang ý nghĩa phóng khoáng hơn: không gò bó trong nghi lễ cổ điển,
mà mở rộng vòng tay với bạn bè từ khắp nơi trên thế giới, những người cùng chia sẻ trên bàn ăn, tiếng cười và câu chuyện đời thường.
Bữa tiệc không chỉ là gà tây, bánh bí, hay khoai nghiền;
nó còn là biểu tượng của sự sẻ chia, của việc tôn trọng sự khác biệt, và của tinh thần đoàn kết trong một xã hội luôn đổi thay.
Thanksgiving vì thế trở thành dịp để con người trân trọng hiện tại,
mở lòng hướng tới tương lai và nuôi dưỡng tình thân theo cách rất riêng, rất tự do.

Ngày Lễ Tạ Ơn
Thanksgiving

Ngọn lửa ấm trong mùa thu tháng lạnh,
Bàn tay người nối lại mảnh yêu thương.
Tiếng cười đọng trên vành nắng ban sương,
Gà tây thơm tỏa khói chiều thân thuộc.

Ngồi bên nhau chẳng cần biết từ đâu,
Chỉ cần thấy tim mình gần tim nhau.
Xứ sở ấy muôn sắc màu hội tụ,
Biết ơn đời phút lặng giữa ân sâu.

Thanksgiving lời thì thầm rất khẽ,
Ngày hôm nay sống rộng với ước mơ.
Thêm dịu dàng trong từng hơi thở nhỏ,
Giữa đời nhau vẫn giữ một bến chờ.

Cả đất nước chung nhịp lòng lan tỏa,
Tiếng sẻ chia sưởi ấm mọi không gian.
Ngoài kia dẫu muôn điều còn bão gió,
Mối tính này giữ trọn nghĩa nhân gian.

Rồi ta biết giữa bao mùa lá đổ,
Tình con người chẳng dễ thể phôi pha.
Thanksgiving ngọn đèn luôn rực đỏ,
Dẫn tìm về nơi mái ấm hiền hòa.

Tế Luân
11-24-25

Tôi Và Lễ Thanksgiving

 
 
Đây là bài số bảy trăm tám mươi tám (788) của người viết về chủ đề Thiền Nhàn trong khu vườn Một Cõi Thiền Nhàn của trang văn nghệ ORTB.

Thứ Năm 11-27-2025 tuần này là ngày dân Mỹ mừng Lễ Thanksgiving (Lễ Tạ Ơn) năm 2025.
Câu chuyện 102 người Pilgrim từ Anh Quốc đi tìm tự do tín ngưỡng trên con tàu Mayflower bắt đầu từ tháng 9 năm 1620 cho đến ngày 11 tháng 12 năm 1620 khi đến Plymouth Rock, Massachusetts, chỉ còn lại 56 người được sống sót nhờ ăn thịt gà tây hoang và bắp do người da đỏ mang đến cứu giúp, đã nói lên cái tính nhân bản về sự giúp đỡ và lòng biết ơn của con người.
Những người da đỏ còn chỉ dạy cho những di dân mới đến trồng trọt mùa màng. Những người sống sót này thu hoạch được mùa gặt rất tốt đẹp năm sau đó. Họ quyết định làm tiệc ăn mừng với sự tham gia của thổ dân đã giúp họ sống sót. Đây có thể xem như là buổi tiệc “Tạ Ơn” đầu tiên cho những ngày Lễ Thanksgiving sau này.

Năm 1941 Quốc Hội Mỹ đã đồng thuận và chọn ngày Thứ Năm của tuần lễ thứ 4 trong tháng 11 sẽ là Ngày Tạ Ơn trên toàn quốc. Ngày 26 tháng 11 năm 1941, Tổng thống Roosevelt chính thức ký thông qua đạo luật này và ngày lễ Thanksgiving được xem là ngày lễ chính thức hằng năm của nước Mỹ.
Đây là một ngày lễ lớn của Hoa Kỳ, học trò được nghỉ học, nhân viên công tư sở được nghỉ làm để gia đình con cháu sum họp bên nhau ăn tiệc mừng Tạ Ơn trong không khí ấm cúng gia đình.

Món gà tây quay, món khoai lang ngọt, món bánh nướng bí rợ (pumpkin pie), hoa quả thu hoạch được trong mùa Thu là những món không thể thiếu được trên bàn tiệc Thanksgiving của dân Mỹ vì đó là những thức ăn mà người da đỏ đã mang tới cho người di dân ăn trong cơn đói lạnh. Họ ăn để tưởng nhớ và biết ơn người đã cứu sống họ.

Tôi may mắn có được bà hàng xóm tốt bụng Maria thường bưng qua biếu chúng tôi những bữa cơm tối ngon lành. Gia đình bà gốc Romania nên rất cảm thông với người bạn tỵ nạn gốc Việt Nam chúng tôi.
Năm nào bà cũng mời chúng tôi qua dự tiệc ăn mừng Lễ Thanksgiving với gia đình bà như người thân trong gia đình. Xin mời xem

Hình ảnh Thanksgiving Dinner 2024 at Maria’s homehttps://photos.app.goo.gl/87UaCwp55EdmEumCA

Năm nay bà Maria cũng đã chuyển lời mời vợ chồng chúng tôi đến dự tiệc Thanksgiving với gia đình bà vào ngày Thứ Năm 11-27-2025 là ngày Lễ Thanksgiving năm nay. Vui thay! Thank you so much Maria!

Chúng tôi là hàng xóm láng giềng rất quý mến nhau nên tôi đã lưu lại những hình ảnh thân ái của tình hàng xóm yêu thương nhau như người trong gia đình của gia đình bà Maria và gia đình tôi qua link dưới đây.

Mỗi lần xem lại hình ảnh này là tôi luôn cảm ơn lòng tốt của Bà Maria.
Link Photos Maria and Suong
https://photos.google.com/share/AF1QipP3y13-yBstBonKYBkAFy5cWyxpvNLumFWyRyQRZfU9-TOfcNAKMdn41ORL2y2cjA?key=SjV0amlLM3h5d0dEdWJ4emZsRHowQTcwMXBpRFlB

Ở nơi nào có sự thương mến nhau thì nơi ấy là nơi chốn của hạnh phúc và thương yêu. Tôi thường nghĩ thế. Bạn đồng ý chứ?

Chúng ta cũng là những người di dân đến đất Mỹ trong vòng mấy thập niên gần đây. Những người bạn Mỹ đã mở rộng vòng tay và mở rộng con tim đón nhận chúng ta đến chung sống với họ trong hoà bình, tự do, hạnh phúc. “Nhập giang tùy khúc, nhập gia tùy tục”, đó là lời dạy bảo của ông cha ta để lại. Chúng ta cũng cần hội nhập vào nếp sống văn hóa hay đẹp của xứ người vì hai chữ ân tình. Chúng ta cần phải biết cám ơn những cơ quan thiện nguyện, những tổ chức tôn giáo, những người bạn tốt, những ân nhân đã bảo trợ, giúp đỡ chúng ta trong những ngày tháng khó khăn lúc ban đầu nơi xứ lạ quê người.
Chúng ta sinh ra đời là đã thọ ơn rất nhiều từ nhiều người: ơn tiền nhân đã ra công dựng nước, ơn chiến sĩ, đồng bào đã ra công bảo vệ, gìn giữ nước, ơn Tam Bảo đã dạy các phương cách sống an vui thoát khổ, ơn cha mẹ đã sinh thành dưỡng dục nên người, ơn thầy cô đã truyền trao kiến thức, ơn bạn bè thân hữu đã giúp đỡ khi chúng ta gặp lúc khó khăn, góp vui xẻ buồn khi chúng ta có chuyện quan hôn tang tế v..v…

Người viết vẫn thường tâm niệm:

“…Vẫn ghi nhớ non sông đất nước
Tiền nhân kia gian khổ biết bao
Mồ hôi, xương trắng, máu đào
Việt Nam một giải, biết bao ân tình

Thân tình đáp thân tình mới xứng
Nghĩa ân kia, phải trả nghĩa ân
Con người sống chết hai lần
Sống ra nghĩa sống, chết cần chết vinh…”

( Thơ Sương Lam- Ân tình nước Việt)

Đôi khi chúng ta cũng cần phải cám ơn nụ cười ngây thơ của em bé nhỏ, cám ơn lời nói dịu dàng trìu mến của người bạn già vì những nụ cười, lời nói đó đem lại cho chúng ta niềm vui trong ngày.
Đôi khi chúng ta cũng cần cảm ơn cho những cuộc tình dang dở vì những dở dang này giúp ta biết thêm thi vị của “thú đau thương” trong tình yêu. Chúng ta cũng phải cám ơn những sự thất bại trong cuộc đời để từ đó ta biết giá trị của sự thành công đáng quý như thế nào. Trong hạnh phúc hay trong đau khổ của cuộc đời, chúng ta phải cảm ơn tất cả mọi người, mọi vật, mọi sự kiện đã đến với chúng ta để cho cuộc sống tâm linh, tình cảm, vật chất của chúng ta thêm phần khởi sắc, thêm phần phong phú. Bạn đồng ý chứ?
Cũng nhân Ngày Lễ Tạ Ơn, người viết xin chân thành cảm ơn ban điều hành ORTB, quý độc giả, quý thân hữu đã chia sẻ vui buồn với người viết khi vào đọc những lời tâm tình của người viết trong mục Một Cõi Thiền Nhàn này. Nếu không được sự ưu ái giúp đỡ, khích lệ, ủng hộ của quý vị, thì người viết sẽ không có phúc duyên thực hiện được tâm ý đem một chút niềm vui nho nhỏ đến cho người, cho mình trong chốn bụi hồng lao xao này.

Xin đa tạ lòng thương yêu, quý mến của quý vị đã dành cho người viết.

Xin được nói lên lòng cảm ơn chân thành này của tôi qua tâm tình trong bài thơ dưới đây


Bài Thơ Cảm Tạ

Tôi viết xuống đây bài thơ cảm tạ
Đến Phật, Trời ban hồng phúc thiện duyên
Giúp cho tôi, hiểu nghiệp quả nhân duyên
Nhận ân nghĩa, phải tri ân đền đáp

Tôi viết xuống đây bài thơ cảm tạ
Đến Cha Mẹ tôi, hai đấng sinh thành
Dưỡng nuôi tôi, bé nhỏ đến thành danh
Chưa đền đáp, Mẹ Cha đà khuất bóng!

Tôi viết xuống đây bài thơ cảm tạ
Thầy cô dạy tôi hai chữ nghĩa ân
Truyền cho tôi những kiến thức thiết cần
Cho đời sống tôi thăng hoa tốt đẹp

Tôi viết xuống đây bài thơ cảm tạ
Đến bạn bè, thiện tri thức, thiện nhân
Giúp đỡ tôi những giây phút tôi cần
Chia sẻ cùng tôi vui buồn cuộc sống

Tôi viết xuống đây bài thơ cảm tạ
Đến những người vì Tổ Quốc hy sinh
Để cho tôi có cuộc sống an bình
Nơi xứ lạ, trong Tự Do, Hạnh Phúc

Tôi viết xuống đây bài thơ cảm tạ
Đến người dân nơi tôi sống tạm dung
Mở rộng vòng tay, để tôi được sống cùng
Trong hạnh phúc, trong tự do, nhân bản

Và sau hết tôi đây xin cảm tạ
Đến người thân gia đình bé nhỏ của tôi
Sẻ chia với tôi ấm lạnh cuộc đời
Tôi vui khổ, họ cùng tôi vui khổ


Sương Lam
(Trích trong tập thơ Đời Sống Quanh Ta của SL)

Xin chúc quý bạn có nhiều sức khỏe, thân tâm an lạc, sống vui từng ngày trong hiện tại với duyên nghiệp của mình nhé.

Người giữ vườn Một Cõi Thiền Nhàn.

Sương Lam
(Nguồn: tài liệu và hình ảnh sưu tầm trên internet, qua email bạn gửi 
MCTN 78-ORTB 1229-11-25-25)

Buồng Cau Quê Ngoại - Viễn Châu - Kim Trúc Trình Bày


Sáng Tác: Viễn Châu
Trình Bày: Kim Trúc

Thứ Ba, 25 tháng 11, 2025

Thân Tâm An Lạc

  

Thơ & Trình Bày: Minh Lương

Lá Thu 1

 

Từng bước chân gõ nhịp đều trên mặt đường cư xá
Từng lớp lá xạc xào cuồn cuộn lướt bay
Ta muốn đuổi theo kịp sóng trào biển lá
Cuốn nhau vào cõi xa thẳm trong mây

Lá có bạn đồng hành phiêu du với gió
Còn ta một mình phơi dưới ánh ban mai
Hai hình ảnh mỗi ngày diễn ra như thế đó
Lá hay ta hạnh phúc thuộc về ai?

Lá ơi lá! lá Thu vàng khô xơ xác
Biết chăng cuộc đời ngắn ngủi ra sao?
Xuân Hạ Thu Đông bốn mùa qua vội vã
Giòng thời gian chảy xiết nhường bao!

Ta và lá hôm nay reo mừng hội ngộ
Nhưng một ngày kia mất hút tận nơi nào
Sau đám mây mù hay dưới lòng đất tối
Không gian vô tận vũ trụ bao la

Lá và ta sẽ trở thành cát bụi
Lang thang dạt về khoảng mờ ảo mênh mông
Cuộc hành trình không bến bờ bám trụ
Mãi dật dờ lạc lõng giữa hư không

ChinhNguyên/H.N.T. , 
Thu 2024 (672)


**Thần Hindu Ấn-độ

Tuyết Lạnh



Đông lạnh lùng tuyết rơi lã chã
Cảnh vật chìm trong nỗi cô liêu
Bông tuyết bay lất phất rơi nhiều
Đường muôn lối khung trời lạnh giá

Nửa thế kỷ... bao mùa tuyết đổ
Phủ lạnh lòng lữ khách xa quê
Đường ta đi đợi lúc quay về
Nào chỉ thấy tuyết rơi bão tố

Khung trời xám hàng cây trơ trọi
Màu lá xanh giờ chỉ trơ cành
Còn đâu nữa một thuở xuân xanh
Thời mộng đẹp ước mơ chưa tới...

Nỗi cô quạnh thời gian dịu vợi
Tuyết lạnh lùng... nào nắng mùa xuân?
Đã bao năm cuộc sống phong trần
Đời xứ lạ... năm chờ tháng đợi....!


Ngư Sĩ
 

Autumn Fires (Robert Louis Stevenson ) - Lửa Thu (Tâm Minh Ngô Tằng Giao)

 

Autumn Fires

In the other gardens
And all up the vale,
From the autumn bonfires
See the smoke trail!

Pleasant summer over
And all the summer flowers
The red fire blazes,
The gray smoke towers.

Sing a song of seasons!
Something bright in all!
Flowers in the summer,
Fires in the fall!

Robert Louis  Stevenson 
(1850-1894)
***
Bài Dịch:

Lửa Thu

Trong vườn khắp chốn đó đây
Và thung lũng ở muôn nơi
Ngọn lửa thu bập bùng cháy
Nhẹ dâng làn khói chơi vơi!

Mùa hè vui đã trôi qua
Úa tàn theo những cánh hoa
Ánh lửa hồng lên chói lọi
Màn khói lam bốc nhạt nhòa.

Hãy hát lên đón mùa sang!
Khúc ca tươi sáng rộn ràng!
Mùa hè hoa phô sắc thắm,
Mùa thu lửa đẹp thênh thang!

Tâm Minh Ngô Tằng Giao

Các Con Là Người Việt Nam

Con gái tôi, Amanda là một trường hợp có năng khiếu Tiếng Việt từ lúc còn bé xíu. Khi chưa đi học, ở nhà nói và nghe Tiếng Việt là chuyện đương nhiên, nhưng “nàng” biết cảm nhận ngôn ngữ nhạy bén. Hồi “nàng” 4-5 tuổi, vì còn biếng ăn nên vẫn bú sữa bình, hôm ấy “nàng” đang nằm vắt chân chữ ngũ trên sàn nhà, bú sữa, tôi có chuyện gì đó bực mình, nên lỡ miệng la mắng “nàng” và gọi là “mày” . Thế là “nàng” giận, quăng bình sữa vào góc nhà, rồi đứng giậm chân khóc lóc:

- Mẹ không được gọi con là “mày”, mẹ phải gọi con là “con”.
Tôi liền hờn mát, cao giọng:
- Ừ, thì “con”!
Nhưng “nàng” khóc to hơn:
- Không! Mẹ phải nói “con” nhẹ nhàng dịu dàng, không được lớn tiếng.
Lần này, tôi bật cười và ôm “nàng” xin lỗi.
Rồi “nàng” lớn lên, chín mười tuổi nghe nhạc Việt cùng ba cùng mẹ, biết hát ngon lành ngọt xớt nguyên cả bài hát“ hoa vẫn hồng trước sân nhà tôi/ chim vẫn hót trong vườn nhà tôi.” (tác giả Thanh Tùng), rồi “mai tôi đi chắc trời giăng mưa lũ/ mưa thì mưa chắc tôi không bước vội ..” (tác giả Nguyên Sa/Song Ngọc), và vài bài hát khác dù “nàng” đã đi học, tiếp xúc với ngôn ngữ và âm nhạc Phương Tây .
Có lần tôi gọi “nàng”:
- Đà ơi, Đà ơi
“Nàng” liền phụng phịu:
- Tên con là Amanda đẹp vậy, mẹ cứ gọi “Đà Đà” nghe xấu hoắc, y như bác Hai gọi chị Elly là “Lì”, gọi chị Tiffany là “Nì”, kỳ cục quá!
- Ủa ủa, mẹ gọi con bao năm nay con có nói gì đâu, sao bây giờ phản đối? Mà nè, trước khi chọn tên Amanda cho con, mẹ tính chọn tên Jennifer đấy, giờ còn muốn “Đà” hay muốn “Phờ”?
- Thì bây giờ con lớn rồi, con không muốn “Đà”, càng không muốn “Phờ”! Hay mẹ gọi con là Đào, Hồng Đào, giống như cô Hồng Đào diễn hài trên chương trình Thúy Nga, con thích tên đó.
Ui chu choa ơi, có lẽ “nàng” là cô bé duy nhất, hoặc là cô bé đầu tiên, ở hải ngoại tự đặt tên Việt cho mình, và từ đó đến nay đi đâu gặp người Việt “nàng” cũng giới thiệu:
- Dạ, tên con là Amanda Hồng Đào.

Vào tuổi niên thiếu từ cấp hai đến cấp ba, tôi cho Amanda tham gia sinh hoạt nơi Hội Người Việt, vào nhóm múa, từng làm MC tiếng Việt cho Hội Tết Trung Thu, và hát Quốc Ca Canada-Việt Nam trong một lần Hội Chợ Tết Cộng Đồng.

Đến Nhà Thờ , Amanda vào nhóm tình nguyện dạy Giáo Lý cho các em bé bằng cả Tiếng Việt và Tiếng Anh, cũng như ghi danh vào nhóm đọc sách Thánh bằng Tiếng Việt (Lời Chúa Cựu Ước) trong những dịp Lễ lớn.

Đến nay, khi tôi viết những dòng chữ này thì nàng đã lớn, bước vào tuổi 28 (nên tôi bỏ ngoặc kép ra khỏi chữ nàng). Nàng đang là Head Nurse trong một Children Hospital. Nhờ biết hai thứ tiếng (Việt và English) nên hễ trong bệnh viện có những trường hợp cần thông dịch là nàng được gọi đến giúp đỡ. (Cũng có nhiều chuyện cười ra nước mắt nhờ khả năng bilingual của nàng, tôi đã viết trong các chuyện “Biết Rồi Khổ Lắm ...” và “Đầu Năm Nhiều Chuyện”).

Nàng mới vừa lấy chồng gần một năm nay, chồng nàng mang dòng máu Tàu và Tây, nhưng nàng vẫn cho chồng nghe một số bài nhạc Việt mà nàng yêu thích, rồi giải nghĩa từng câu hát cho chồng hiểu, có gì khó hơn thì nàng hỏi tôi:

- Mẹ ơi, “người từ trăm năm/ về khơi tình động/ người từ trăm năm/ về như dao nhọn/ dao vết ngọt đâm/ ta chết trầm ngâm” ...là sao hả mẹ?

Tôi cố vận dụng hết hiểu biết để giảng cả bài hát cho nàng, dù rằng khi Nguyễn Tất Nhiên làm bài thơ này rồi được Phạm Duy phổ nhạc “Thà Như Giọt Mưa” thì tôi còn là cô bé để tóc muỗm dừa, cởi trần tắm mưa ngoài đường.
Nhưng bài đó cũng chưa làm khó tôi như bài này:
- Mẹ ơi, “Lệ rưng rưng trên mắt người hôm qua,/Có bóng em lung linh quanh phím ngà/Em xa ta mà vóc dáng kiêu sa/Ta cúi đầu đi về mộ đời ta...” nói sao cho chồng con hiểu đây, ảnh thích điệu hòa âm nhạc này và giọng Quốc Khanh hay quá .
-          Ừa, từ từ để mẹ nghĩ xem ...
Tiếc là nhạc sĩ Anh Bằng không còn chớ nếu còn, tôi cũng dám email tác giả hỏi nhờ giúp, như đã từng email nhạc sĩ Phạm Duy chỉ vì tôi và một anh trong ban Báo Chí Giáo Xứ từng tranh luận. Tôi nói rằng “tóc mai sợi vắn sợi dài/ lấy nhau chẳng đặng thương hoài ngàn năm” là từ ca dao Việt Nam, còn anh ấy là “fan cứng” của Phạm Duy cứ nhất quyết đó là câu thơ của Phạm Duy trong bài hát “Tóc Mai Sợi Vắn Sợi Dài”, và kết quả Phạm Duy trả lời là tôi đúng! (thuở đó Google chưa thịnh hành).
 
Nàng vẫn thích hỏi về Tiếng Việt, y như ngày xưa nàng có nhiều điệp khúc, mẹ ơi, tại sao là “chợ búa”, tại sao là “gà qué”, tại sao “buồn cười”, mẹ ơi, mẹ ơi và mẹ ơi ...
Còn tục ngữ, ca dao, dân ca... là cả một kho tàng, nhưng để giảng giải cho sự hay thắc mắc của nàng cũng là một vấn đề, cũng may lúc này đã có bá Google nên mọi chuyện dễ dàng hơn nhiều.

Vậy đó, hai mẹ con tôi "học hỏi lẫn nhau". Tôi dạy nàng hiểu sâu sắc hơn Tiếng Việt, nàng cũng giúp tôi chỉnh sửa trong chuyện nói, viết Tiếng Anh, và cả âm nhạc. Hồi nàng còn học Đại Học, mỗi sáng tôi lái xe đưa nàng ra bến xe điện ngầm để đến trường, lúc bài Hello của Adele đang nổi đình đám, nàng mở cho tôi nghe trên xe, hát theo, giải nghĩa những từ tôi chưa nghe kịp, riết tôi thuộc và yêu bài này hồi nào hổng hay. Hiện nay, mấy bài thịnh hành của Taylor Swift nàng cũng ngân nga, tiếc là nàng đã ở riêng với chồng, chớ không thì tôi cũng có thêm vài bài cho hợp phong trào với đám trẻ.

Mới đây trong bữa ăn sum họp cuối năm, tôi phải giải thích từng từ từng chữ cho nàng và thằng rể của tôi, một bài vui trên Facebook, đại khái rằng, tiếng Anh đơn giản nói về chữ “chết” là “die”, hoặc “pass away”, trong khi tiếng Việt mình thì ...bao la, đếm mệt nghỉ! Này nhé: chết- mất- ngỏm củ tỏi- đi bán muối-chầu Diêm Vương- gặp ông bà ông vải- chán sống- thích ngắm gà khỏa thân- muốn ăn chuối cả nải- về cõi Niết Bàn- tiêu diêu miền cực lạc- được Chúa gọi về- ở nơi Suối Vàng –nghỉ ngơi nơi chín suối... Nàng và thằng rể cười thả ga, khen tiếng Việt mình độc đáo, phong phú, tuyệt vời!

Thành quả Tiếng Việt của nhiều trẻ Việt thế hệ thứ 3 tại hải ngoại, là một quá trình thấm nhuần Tiếng Việt từ khi mới ra đời, trong chiếc nôi ông bà cha mẹ họ hàng cùng dạy dỗ con cháu không quên tiếng nói cội nguồn, là những buổi học tại các trường Việt Ngữ khắp nơi của các Hội Người Việt, Chùa, Nhà Thờ Công Giáo, Hội Thánh Tin Lành .v.v..

Tôi cũng từng là cô giáo Việt Ngữ tại Hội Người Việt Edmonton một thời gian. Năm đầu tiên, tôi dạy lớp Một, có một cô gái trẻ dẫn đứa con gái lai chừng 7-8 tuổi đến ghi danh. Xong xuôi, cô ấy giới thiệu người chồng da trắng đứng bên cạnh:
- Chị ơi, cho em ghi danh ông xã em, Joshua vào học lớp Một cùng với con gái em luôn nha!
Tôi cười cười, vì nghĩ cô ấy nói đùa, nhưng cô ấy rất nghiêm túc:
- Em nói thiệt đó chị, vì hàng năm tụi em đều dzìa quê Tiền Giang thăm gia đình em, nên ảnh muốn học Tiếng Việt để còn nghe bên vợ nói chuyện. Vả lại, ảnh là người đưa con đến đây học, rồi ảnh vào học luôn, học xong ảnh lái đưa con về, khỏi mất công đón đưa.
Thế là lớp tôi có một “học sinh đặc biệt”. Chàng Canada này dễ thương lắm, giờ ra chơi, chàng thực tập Tiếng Việt với mấy “bạn” cùng lớp, nhiều phen cười bể bụng .

Mùa chuẩn bị Tết đến, lớp nào cũng chỉ học tiết đầu, sau giờ ra chơi là tập Văn Nghệ để trình diễn tại Hội Chợ Tết, vui hết biết. Bên đây tôi mở nhạc Trống Cơm tập cho lớp mình, bên kia là bài múa Nắng Xuân, dưới lầu thì tập kịch, Áo Dài show, còn mấy em không trong nhóm múa thì gom lại ... hợp ca Xuân Đã Về, cả trường chộn rộn, chàng “học trò” Canada ngồi xem chúng tôi tập dượt đầy thích thú, rồi chạy qua tiệm Bakery đầu đường mua bánh bồi dưỡng cho mọi người.

Sau gần chục năm (dạy lớp Viêt Ngữ và trong Ban Chấp Hành của Hội), gia đình tôi dọn về phía Bắc, xa trung tâm nên tôi không còn tham gia sinh hoạt với Hội Người Việt. Thỉnh thoảng  đi chợ, hoặc đi đâu đó, gặp lại các em học trò cũ. Thực tình mà nói, ngoài những đứa vẫn nói Tiếng Việt khá rành rẽ, cũng có đứa nói lõm bõm, có đứa quên hẳn Tiếng Việt, trả hết cho Thầy Cô, nhưng vẫn cúi đầu chào Cô rất lễ phép, rồi cười ngượng nghịu khi tôi yêu cầu em phải trả lời cô bằng Tiếng Việt.

Có khi tôi nhận lời làm MC Hội Chợ Tết, lại được nhìn các em học sinh trường Việt Ngữ trong các tiết mục ca múa, lòng tôi lại bồi hồi nhớ về những kỷ niệm của một thời đã qua, cùng với Ban Giám Hiệu và các Thầy Cô khác, với một tâm huyết giữ gìn Tiếng Việt cho các thế hệ sau này, để các em sẽ như bài hát của Phạm Duy: “Tôi yêu tiếng nước tôi, từ khi mới ra đời người ơi, mẹ hiền ru những câu xa vời, à à ơi tiếng ru muôn đời ...”

Viết về đề tài dạy Tiếng Việt là rà trúng “đài”... “bệnh nghề nghiệp” ngày xưa, tôi có thể viết nhiều hơn nữa, nhưng xin được tạm dừng nơi đây để viết bài Thơ, dành tặng cho tất cả các Thầy Cô và các học trò Việt Ngữ ở khắp nơi hải ngoại:

Các Em Là Người Vìệt Nam

Cô dạy các em học tiếng Việt Nam
Để các em nhớ cội nguồn dân tộc
Một đất nước rất xa nơi em sống
Bên bờ Thái Bình có tự ngàn năm 

Em sẽ hiểu được bao nỗi nhọc nhằn
Những xương máu hy sinh bao thế hệ
Dân tộc Việt Nam mấy lần dâu bể
Khao khát cuộc đời hạnh phúc tự do

Học tiếng Việt Nam để biết quê Cha
Để tha thiết muốn hiểu về đất Mẹ
Em sẽ nghe câu ca dao thuở nhỏ
Cha mẹ ông bà đã thấm lời ru

Dù em có hiểu ý nghĩa hay chưa
Sự học hỏi vẫn là điều đáng quý
Các em là bầy chim non xa xứ
Nước Việt Nam em chỉ biết bằng lời

Các em sẽ có nhiều giấc mộng đời
Ở một nước văn minh và giàu đẹp
Lớp Việt Ngữ là nơi cô đã gặp
Những tâm hồn như giấy trắng thơ ngây 

Cô và trò cùng tập đọc, vui vầy
Tiếng mẹ đẻ mà sao nghe ngọng nghịu
Có em nói tiếng Việt không ai hiểu
Dẫu vụng về, cố gắng, thương làm sao

Cũng có em nói tiếng Việt ngọt ngào
Như tiếng sáo líu lo và rành rẽ
Tự hào thay, những học trò bé nhỏ
Tiếng Việt trên môi thắm đượm tình quê

Cô và trò, trong lớp học, mộng mơ
Lũy tre xanh, cánh diều, đồng lúa chín
Kìa dòng sông trôi, con thuyền ghé bến
Đêm trăng thanh nghe gió hát êm đềm

Và những câu chuyện cổ tích, thần tiên
Lịch sử, địa lý dải đất hình chữ S
Học đi em, tiếng Việt mình rất đẹp
Để mai này xây dựng lại non sông

“Tiếng Việt còn, nước Việt còn”, em biết không?
Dù chúng ta xa quê hương vạn dặm
Cô hạnh phúc vì các em vẫn nhớ
Các em mãi là giòng giống Việt Nam

Edmonton, Tháng 3/2025
Kim Loan


Thứ Hai, 24 tháng 11, 2025

Ẩn Tình...

 

 
Sau khung cửa bóng lặng im
Bên ngoài nắng sớm tìm gì trời đêm?
Hạnh phúc chờ đợi trước thềm
Sao không mở cửa hoan nghênh đón chào?
Vườn xuân hoa lá xôn xao
Lắng nghe ong bướm rủ nhau tỏ tình!
Dường như tim chẳng làm thinh
Vạn vật quyến rũ tượng hình biết yêu!
Bóng quay nhìn bóng buồn hiu
Cõi riêng khung cửa đèn khêu ẩn mình…

 

Ảnh & Thơ: Kim Oanh

Tình Người Xa Xứ

 

Tha phương sầu hận dạ nào ngơ
Trăng chếch ngoài hiên bóng nhạt mờ
Tiếng gió vi vu hồn lạnh vắng
Mây trôi lãng đãng tận trời mơ
Ly hương biệt xứ buồn vong quốc
Đất mẹ xa vời mãi ngóng chờ
Giọt lệ tư duy đêm thổn thức
Kiếp này chẳng trọn mối duyên tơ.

Minh Giang

Lưu Biệt Vương Thị Ngự Duy 留別王侍御維 - (Thịnh Đường)


Mạnh Hạo Nhiên 孟浩然 (689-740) tên Hạo, tự Hạo Nhiên, hiệu Mạnh sơn nhân 孟山人, người Tương Dương (nay là huyện Tương Dương tỉnh Hồ Bắc), cùng thời với Trần Tử Ngang.

Ông từng làm quan, nhưng ông không thích hợp với đám quý tộc lạm quyền, nên rất thích nơi nhàn cư. Ông lui về ở ẩn, tìm lấy đời sống tao nhã ở Long Môn quê nhà và trong cuộc du ngoạn ở những nơi xa, khắp vùng đất. Ông đi nhiều, thấy nhiều, mạch thơ đầy ắp những khí chất hồn hậu của thiên nhiên núi sông diễm lệ, hợp với tâm hồn trong sáng của mình.

Ông để lại 260 bài thơ. Có thể gọi thơ ông là thơ sơn thuỷ được. Thơ năm chữ của ông luật lệ nghiêm cách, phóng khoáng, hùng tráng, rất nổi tiếng.

Mạnh Hạo Nhiên rời kinh đô về Chung Nam hưu trí sớm; tới nhà Vương Duy chào mà không gặp; để lại một bài thơ từ giã. Trong bài thơ, dường như có tâm sự mà không cho bạn hay.

Nguyên tác        Dịch âm

留別王侍御維 Lưu Biệt Vương Thị Ngự Duy

寂寂竟何待 Tịch tịch cánh hà đãi
朝朝空自歸 Triêu triêu không tự qui
欲尋芳草去 Dục tầm phương thảo khứ
惜與故人違 Tích dữ cố nhân vi
當路誰相假 Đương lộ thùy tương giả
知音世所稀 Tri âm thế sở hi
秪應守寂寞 Chỉ ưng thủ tịch mịch
還掩故園扉 Hoàn yểm cố viên phi

Chú thích:

Tịch: lặng yên.
Cánh: trọn, hết, xong, trợ từ (cứu cánh).
Hà: sao? Không: trống không. Tích: tiếc.
Dữ: cùng với. Vi: lìa, xa.
Đương lộ: những người cầm quyền đương thời.
Giả: ví thử. Tương: cùng nhau.
Chỉ ưng: chỉ nên.
Hoàn: trở về, trả lại.
Yểm: che, đóng.
Phi: cánh cổng

Dịch nghĩa

Đề thơ để lại từ gĩa Vương Duy

Vắng lặng quá! sao còn đợi chờ gì nữa?
Sáng sáng tự đi tự về không có mục đích gì
Muốn đi tìm nơi cỏ thơm,
Tiếc rằng làm trái ý bạn cũ.
Đi trên đường ai che chở đây,
Trên đời bạn tri âm thật hiếm.
Đành chọn nơi tĩnh mịch,
Về vườn cũ đóng chặt cánh cổng.

Dịch thơ

Đề Thơ Để Lại Giã Từ Vương Duy

Quạnh hiu chờ gì nữa
Ngày ngày vào lại ra
Muốn tìm nơi cỏ mượt
Lại tiếc cố tri xa
Đường vắng ai che chở?
Tri âm khó kiếm mà!
Nỗi lòng mê tĩnh mịch
Đành khép cửa vườn nhà

Lời bàn 

Tới chào bạn để về núi ở ẩn, không gặp bạn, để lại bài thơ này. Cuối bài thơ có nói rằng mình quy ẩn vì mê cảnh tĩnh mịch. Nhưng dường như không phải vậy. Hãy nghiên cứu xem họ Mạnh có tâm sự gì qua 8 câu thơ này.

- Câu 1 & 2:
Chán cái cảnh sống vô vị hàng ngày lắm rồi: sáng nào cũng cứ đi ra đi vào buồn não nuột. (Chỉ cho biết triệu chứng của nỗi buồn là đi ra đi vào, không cho biết nguyên nhân gây ra nỗi buồn ấy)

- Câu 3 & 4:
Muốn tìm nơi tươi thắm (nơi có cỏ thơm và tĩnh mịch) để ở nhưng lại tiếc phải xa anh, làm cho anh buồn lây. (Phân vân trong việc chọn lựa cảnh đẹp hoặc bạn hiền để giải buồn nhưng vẫn chưa tiết lộ nguyên nhân của nỗi buồn; Có hé mở một tình bạn cao quý trong câu 4)

- Câu 5 & 6:
Bỏ anh mà đi thì biết lấy ai che chở cho mình sau này; mất anh thì kiếm đâu ra tri âm? (Trong cái vị tha của tình bạn có cái vị kỷ của tình mình. Hơi vị kỷ nhưng rất chân thành.)

- Câu 7 & 8:
Tính tôi thích tĩnh mịch nên (đành bỏ anh mà) về vườn cũ đóng cổng sống một mình. (Mạnh cho biết không chọn bạn cũ mà lựa lối sống tĩnh mịch để giải buồn trong lúc hưu trí nhưng vẫn chưa cho biết cái lý do thầm kín khiến mình phải hưu trí sớm).

Người đương thời coi Mạnh như một người thanh cao, thích thiên nhiên, không ham danh lợi. Lý Bạch đã ca tụng Y hết lời trong bài thơ dưới đây:

Tặng Mạnh Hạo Nhiên
Ta mến Mạnh phu tử
Phong lưu thiên hạ hay
Lúc trẻ chê xe ngựa
Khi già ngủ thông mây
Thưởng nguyệt như thần rượu
Mê hoa bỏ chúa này
Non cao ngồi đáng kính
Danh thơm đã đong đầy.

ÔC thì nghĩ rằng Mạnh có giấu giếm tâm sự trong bài Lưu Biệt Vương Duy. Bát Sách nhớ vanh vách mọi hành vi của những thi hào thời Đường (hắn nhớ cả việc Lý Thương Ẩn mò tới tận xứ Thục để ngủ với cô nhân tình gìa), may ra có thể trả lời được câu thắc mắc của ÔC. Nếu không thì phải nhờ tới đạo Mò.

 Con Cò

Để Lại Thơ Từ Biệt Vương Duy..

Vắng lặng đợi chờ hoài,
Tới lui mỗi sớm mai.
Muốn tìm cỏ mượt khác,
Sợ mất bạn xưa này.
Quan lộ người nào giúp,
Tri âm ít thấy ai.
Chỉ mong lòng yên tịnh,
Về chốn cũ then cài.

Mỹ Ngọc phỏng dịch.
Nov. 8/2025.
***

Lộc Bắc có cùng ý nghĩ về hai chữ tịch tịch trong câu đầu của bài ngũ ngôn như Bát Sách nhưng không có nơi nào xác nhận ý này. Thôi đành dùng nguyên bản vậy

Giã Biệt  Vương Duy

Vắng lặng chờ chi nữa
Tới lui ngày lại ngày
Muốn tìm cỏ thơm trú
Đành tiếc bạn chia tay
Đường lộ ai che chở
Tri âm thật hiếm thay!
Chỉ ưa đời tịch mịch
Vườn cũ cửa then cài

Chốn đây vắng lặng chờ chi
Tới lui cũng vậy ngày đi qua ngày
Cỏ thơm muốn kiếm đâu đây?
Bạn vàng thật tiếc chia tay cuối trời
Đường xa ai giúp, ai mời
Tri âm thật hiếm trên đời mấy khi
Vốn ưa tịch mịch, thôi về
Vườn xưa khóa đóng cửa che cõi ngoài!


Lộc Bắc
Nov25
***

Lưu biệt Vương Duy

Trông người chờ đợi đã lâu
Sáng chiều đi, đến mối sầu ngẩn ngơ
Tìm nơi cỏ quý hằng mơ
Bạn ơi đừng trách hững hờ bỏ đi
Đường xa che chở có ai?
Tri âm hiếm thấy mối dây bạn hiền
Thôi chọn bỏ lại ưu phiền
Về nơi tinh mịch vui miền thôn quê

Thanh Vân
***
Góp ý của Phí Minh Tâm:

Nguyên tác: Phiên âm: Dịch thơ:

留別王維 Lưu Biệt Vương Duy Từ Giã Vương Duy
孟浩然 Mạnh Hạo Nhiên

寂寂竟何待 Tịch tịch cánh hà đãi          Trầm lặng mong chờ ai?
朝朝空自歸 Triêu triêu không tự qui     Đi về không tháng ngày.
欲尋芳草去 Dục tầm phương thảo khứ Tìm hương trong thảo mộc,
惜與故人違 Tích dữ cố nhân vi             Sợ cảnh lúc chia tay,
當路誰相假 Đương lộ thùy tương giả    Giúp đỡ ai lòng sẵn?
知音世所稀 Tri âm thế sở hi                  Tri âm khó có thay!
秪應守寂寞 Chi ưng thủ tịch mịch        Đành về nơi tịch mịch.
還掩故園扉 Hoàn yểm cố viên phi        Vui sống với then gài.

Bài thơ này được Mạnh Hạo Nhiên làm năm 734 để lại cho Vương Duy trước khi ông về Tương Dương. Ông bày tỏ nỗi buồn vì thiếu tri kỷ và và thất vọng trong sự nghiệp mà ông cho là do thiếu người đỡ đầu. Bài thơ thẳng thắn, giản dị, cảm xúc chân thành, âm hưởng cay đắng, ẩn chứa nỗi oán hận cuộc đời.

Tựa nguyên thủy trong sách Mạnh Hạo Nhiên là Lưu Biệt Vương Duy 留別王維. Sách Vương Duy thêm tước vị Thị Ngự vào tựa thành Lưu Biệt Vương Thị Ngự Duy 留别王侍御维.

Đây là một bài ngũ ngôn luật thi, hội đủ 6 tiêu chí: luật, niêm, vận, đối xứng, tiết tấu và bố cục, mà bản dịch thơ khó theo được.

Ghi chú:

Tịch tịch: hoang vắng, yên lặng
Cánh hà đãi: đang chờ đợi điều gì
Triêu triêu: hàng ngày, ngày ngày
Phương thảo: thảo mộc thơm, thường được dùng để chỉ những người đức hạnh
Dục tầm phương thảo khứ: muốn tìm người đức hạnh bảo trợ, muốn tìm nơi tốt sống ẩn dật
Vi: tách biệt
Đương lộ: những người có quyền lực. 假: thăng tiến
Phi: cửa

Dịch nghĩa:

Goodbye to Wang Wei by Meng Hao Ran

What am I waiting for in this loneliness? Every day I return home disappointed.
I long to find a secluded mountain forest to retreat to, yet I regret the separation from my old friends.
Who among those in power would be willing to help me? True friends are rare indeed.
I should simply live out my life in solitude, closing my thatched gate and isolating myself from the world.

Phí Minh Tâm

***

Trước hết là về cái tựa: Tựa như trên là theo Thi Viện. Sách của Trần Trọng San ghi là Lưu Biệt Vương Duy, không có chữ Thị Ngự. Đọc tiểu sử thì thấy Vương làm nhiều chức quan: Đại Nhạc Thừa, Hữu Thập Di, Giám Sát Ngự Sử, Lại Bộ Lang Trung. Thời loạn An Lộc Sơn, ông chạy không kịp, bị giặc bắt nhốt ở chùa Bồ Đề, và bị ép làm Cấp Sự Trung. Khi loạn yên, ông được phục chức nhờ có làm bài thơ Ngưng Bích Trì, và nhờ em là Vương Tấn xin giải chức để chuộc tội cho anh. Sau cùng, ông làm chức Thượng Thư Hữu Thừa, mà không thấy làm Thị Ngự. Vậy ông làm chức này lúc nào?

Tặng bạn mà gọi tên tục chắc là thân lắm, và Mạnh Hạo Nhiên, 689, hơn Vương Duy 699, 10 tuổi. Truyện kể rằng, có lần Mạnh đang ở chơi nhà Vương thì Huyền Tông tới, Mạnh muốn tránh mặt, phải trốn ở gầm giường. Nghe Vương tâu sự thực, nhà vua nói: “Trẫm nghe danh mà chưa thấy mặt” rồi truyền Mạnh trình diện và đọc thơ. Đến bài Tuế Mộ Quy Nam Sơn, khi đọc tới câu “bất tài minh chủ khí”, Huyền Tông bất bình nói “Khanh không thích làm quan chứ Trẫm đâu có bỏ khanh, sao lại vu oan cho Trẫm”. (Trong sách của Trần Trọng San)

Theo tiểu sử thì Mạnh không thích làm quan, chỉ muốn ở ẩn, hưởng nhàn.

Tịch tịch, theo chữ viết của Thi Viện và sách của Trần Trọng San, có nghĩa là yên tĩnh, lặng lẽ. Bát Sách tự hỏi có viết sai không? Phải dùng chữ tịch là buổi tối thì mới đối với câu 2 là triêu triêu.
Hà là gì, sao, thuộc thể nghi vấn.
Đãi là đợi
Hai câu 1 và 2 khiến Bát Sách tự hỏi, Mạnh đi tới đi lui, băn khoăn chờ đợi một cái gì mà chưa được. Chờ nhà vua bổ dụng? Nhưng ông đâu có thích làm quan.
Vì vậy mà định bỏ đi, lại tiếc (Tích) vì phải chia ly (Vi) với bạn.
Đương Lộ là người giữ chỗ trọng yếu, có quyền thế.
Thùy là cái gì, ai.
Giả là không thật, mượn.

Tri âm thế (cõi đời) sở hy (hiếm). Câu này Bát Sách muốn dịch là đời mấy kẻ tri âm vừa gọn vừa sát nghĩa, nhưng kẹt vần, không dùng được, thật đáng tiếc.
Phi là cánh cửa.

Để Lại Từ Giã Thị Ngự Vương Duy

Tối tối đợi chi đó,
Sáng sáng lại về không,
Muốn đi tìm cỏ quý,
Tiếc xa bạn đau lòng,
Đường tốt ai cho mượn,
Tri âm hiếm, chẳng mong,
Chỉ nên giữ tịch mịch,
Đóng cửa vườn cho xong.

Bát Sách.
(Ngày 11/11/2025)
***

Góp ý:

Mạnh Hạo Nhiên sinh năm 689 và hơn Vương Duy 10 tuổi. Lúc họ Mạnh được Đường Huyền Tông gọi vào triều - do Vương Duy tiến cử - ông ta đã 40 tuổi và không đến Tràng An để đi thi; khi đó Vương Duy vừa bắt đầu giữ chức thị ngự sử (侍御史) lo việc kiểm soát thi cử. Vì câu thơ "不才明主棄" (bất tài minh chủ khí), họ Mạnh bị Huyền Tông trách: "卿自不求 仕, 朕未嘗棄卿, 奈何 誣我?(khanh tự bất cầu sĩ, trẫm vị thường khí khanh, nại hà vu ngã?) và không trọng dụng hay giữ lại trong triều. Có lẽ vì không hề được làm việc trong triều, không thấy ai ghi lại thành tích học hành, thi cử của nhà thơ.

Vì đây là một bài thơ ngũ ngôn, các chủ từ đều thuộc loại ẩn dụ và người đọc phải đoán bối cảnh của sáng tác, người ni nghĩ rằng họ Mạnh để lại thơ từ giã bạn Vương Duy sau khi “lỡ dại” làm phật lòng Huyền Tông.

Hai tĩnh từ tịch tịch (寂寂) mở đầu tả hoàn cảnh nào? Đãi (待) có nghĩa là đợi chờ, nhưng hà (何) có nhiều nghĩa: ai, nơi nào, vì sao, v.v.…? Người đọc có thể đoán là họ Mạnh đang đợi chờ ai đó, hay chuyện gì đó, nhưng để làm gì? Hai từ tịch tịch gợi ý rằng chẳng còn gì để mà chờ đợi vì cơ hội đã đi qua. Phải chăng có hội này là viễn ảnh được nhà vua trọng dụng?

Thành ngữ phương thảo (芳草) đến từ bài thơ Ly Tao của Khuất Nguyên và có nhiều nghĩa tùy theo người đọc thơ; và có thể hiểu trong bài thơ này rằng thi nhân muốn trở về nơi ẩn dật. Và đành đề thơ chia tay, hay phân trần, với bạn. Làm sao dịch phương thảo thành cỏ thơm và diễn tả được ý họ Mạnh ví mình với Khuất Nguyên?

Huỳnh Kim Giám