Thơ Tranh: Người Ngoại Giáo

Thơ: Cao Linh Tử

Thơ Tranh: Kim Oanh

Mừng Vui Lên

Vui ca lên hỡi khắp nhân gian!
Thánh Tử giờ đây đã khải hoàn
Tội lỗi con người nay tẩy sạch
Tình yêu Thiên Chúa được trao ban
Đến toàn trăm họ gieo tình mến
Tới khắp muôn dân hưởng phúc nhàn
Sự chết Ngôi Lời đà tận diệt
Trên trời dưới đât hưởng bình an!

Thái Huy

Có Giọt Buồn Rơi

Buồi sáng dậy lờ mờ chợt nhớ
Cảm ơn từng hơi thở nhịp tim
Cảm ơn đêm qua giấc ngủ hiền
Ngày lại đến ơn đời ban tặng

Tay chạm mặt giữa miền im lặng
Nghe thời gian đổ những dốc triền
Theo đuôi mắt chắc nhiều trắc trở
Đã bao lần cất nỗi buồn riêng…

Em có lẽ một dòng ký ức
Nước đầu sông thương nhớ cuối nguồn
Tôi chẳng lẽ một đời như thể
Cơn mưa phùn theo gió chiều nghiêng

Mới bữa nọ đôi bàn tay đón
Những yêu thương, gần gũi ân cần
Nay chợt đã mấy tầm chân bước
Tay vẫy người là vạn tình thân

Em yêu dấu, những ngày trú ẩn
Ở ngoài kia chắc phấn hương đời
Vẫn óng ả trên từng sợi nắng
Như chưa từng có giọt buồn rơi…

Durham, North Carolina
Người Chợ Vãng

Giấc Mơ Hồi Sinh

Phục Sinh mừng Chúa hồi sinh
Từng hồi chuông đổ bồng bềnh trời cao
Tiếng đồng ca lượn dạt dào
Câu kinh cầu nguyện ngọt ngào niềm tin

Phục Sinh về nhớ tới em
Biết bao kỷ niệm êm đềm kề vai
Hương ngan ngát mái tóc dài
Còn bay ngút ngát trong ngoài nhớ thương

Nhớ em bên góc giáo đường
Câu kinh cầu nguyện lời buông dịu dàng
Tình anh theo bóng thiên đàng
Trên cao Chúa mỉm cười ngang mối tình

Đâu ngờ đôi ngả lênh đênh
Giáo đường, anh đứng một mình lẻ loi
Góc khuya con phố mồ côi
Ly cà phê khuấy những lời chia ly

Tình xa lệ ướt bờ mi
Đâu chiều hò hẹn môi ghì bờ môi
Phục Sinh Chúa sống lại rồi
Tình ta mong mỏi được hồi sinh xanh

Mong ơn trên rải an lành
Nụ cười ánh mắt long lanh tìm về
Nụ hôn cháy bỏng đam mê
Vòng tay ấm áp bốn bề an vui

Phục Sinh cầu nguyện ơn trời
Cuộc tình nối nhịp xa xôi về gần
Hồi sinh ngọn gió lâng lâng
Nụ cười tha thiết ân cần trao nhau

Trầm Vân

Gặp Bạn Cũ

Gặp nhau ta bắt tay chào
Hai ta gặp lại dạt dào tình thương
45 năm thật đoạn trường
Tưởng là gấc mộng, tưởng chừng chiêm bao.

Cạnh đường hoa lá lao xao
Chợt nghe một chút ngọt ngào bạn xưa
Nhưng rồi sau phút tiển đưa
Cưu mang tâm sự dây dưa nỗi buồn.

Bạn về châm tách trà ngon
Bây giờ đôc ẫm chuyện trò với ai
Nhớ chuyện xưa - nhớ những ngày
Ba năm Đà Lạt cợt đùa.cùng mhau.

Bây giờ cho tới ngàn sau
Có ai hiểu thấu nỗi đau con người
Tôi chờ có một tiếng cười
Của đàn em nhỏ cuộc đời bình an.

Mong rằng cây lá sang năm
Chồi non lộc biếc nẩy mầm trổ hoa…

Dương hồng Thủy
10/04/2020

Ngu Ngơ

Bài Xướng:

Ngu Ngơ

Trời chớm thu vàng sắc lá thay
Trầm mình bể ái thả hồn say
Biết đâu thuyền mộng dời xa bến
Tội trái tim yêu chịu đọa đày

Người đã vội quên sao mãi chờ
Gom tình trải hết những trang thơ
Lời nhung lời nhớ sầu khôn hạn
Con chữ vô tình gợi ước mơ

Người đã đi rồi cứ mỏi mong
Thu rơi bao lá những chiều trông
Trọn đời làm kẻ ngu ngơ ấy
Con nước trôi xuôi lội ngược dòng

Kim Phượng
***
Bài Họa:
Ngốc Nghếch ...

Rừng phong đổi tiết lá vàng thay
Là lúc hồn ta thấy đắm say
Thuyền ái tìm đâu ra bến đậu
Con tim đành chịu cảnh lưu đày

Khó quên “người ấy”,cứ mong chờ
Muốn trả nợ tình lúc tuổi thơ
Lời nhớ lời thương hoài chẳng cạn
Câu thơ tràn ý ,gợi niềm mơ

Lâu rồi,ta vẫn mãi chờ mong
Mỗi độ Thu tàn cứ ngóng trông
Làm kẻ trọn đời luôn ngốc nghếch
Tình sao chẳng chịu lội xuôi dòng!

songquang
20200331
*** 
Mộng Vỡ

Ủ cảnh đan sầu mộng đổi thay
Ưu phiền hụt hẫng mượn men say
Âm thầm nhạc ái buông hờ hững
Khoảng nhớ hanh hao phủ kiếp đày

Biển xóa thề xưa chẳng đợi chờ
Tràn nghiên khỏa bút những vầng thơ
Tình trôi lặn sóng đời hiu quạnh
Ngắm mảnh trăng tàn dỗ giấc mơ

Dẫm lối sương mù cuộn nỗi mong
Người về nẻo ấy chẳng chờ trông
Hương xưa đốt xoá thành tro bụi
Lệ chảy đầy vơi , lệ cạn dòng

Minh Thúy
Tháng 3/31/2020
***
Mỏi Đợi Người

Thu tàn lá úa tiết trời thay
Chút lạnh se mùa nhớ bạn say
Biển mộng thuyền đành rời tách bến
Tình đau duyên lỡ giữa lưu đày

Hôm nao kỷ niệm buổi xuân chờ
Áo lụa vai thề dậy ước mơ
Mấy độ trao lòng tình thắm thiết
Bao mùa gửi dạ đẹp duyên thơ

Xa rồi buổi ấy dạ hoài mong
Hạ lắng thu đi những nguyện trông
Tận chốn xa xôi người có biết
Bên đời có kẻ đợi chung dòng.

Hương Thềm Mây - 2020

Thơ Phan Thanh Giản

PHAN THANH GIẢN 潘清僩 (1796-1867) là danh sĩ, đại thần triều Nguyễn, tự Tĩnh Bá, Đạm Như, hiệu là Lương Khê 梁溪 và Ước Phu, biệt hiệu Mai Xuyên. Quê làng Bảo Thạnh, huyện Bảo An, tỉnh Vĩnh Long, nay là xã Bảo Thạnh, huyện Ba Tri, tỉnh Bến Tre. Phan Thanh Giản đậu cử nhân năm 1825, năm 1826 đậu tiến sĩ, ông là vị Tiên Sĩ đầu tiên của đất Nam Kỳ. Năm 1862, ông cùng với Lâm Duy Hiệp đại diện cho triều đình Tự Đức ký Hoà ước năm Nhâm Tuất (05-06-1862) giao 3 tỉnh miền Đông Nam Kỳ cho Pháp. Năm 1863, ông được cử làm Chánh sứ (Phó sứ là Phạm Phú Thứ và Nguỵ Khắc Đản) sang Pháp thương nghị chuộc 3 tỉnh miền Đông Nam Kỳ. Năm 1867, quân Pháp đánh chiếm ba tỉnh miền Tây Nam Kỳ trong lúc ông đang nhậm chức Kinh Lược Sứ. Thấy tình thế không chống cự nổi, ông nộp thành Vĩnh Long cho Pháp, rồi nhịn ăn 17 ngày, kế đó uống thuốc độc tự tử vào ngày 4-8-1867, thọ 71 tuổi.

Phan Thanh Giản sáng tác khá nhiều. Hầu hết các sáng tác của ông được tập hợp lại trong hai bộ sách Lương Khê Thi Thảo (in 1876) có 103 bài. Xin được giới thiệu một số bài dưới đây.

1. Bài thơ Cổ Mai Lâm Cư 古梅林居:

Đây là một trong 20 bài vịnh cảnh Mai Lâm, nơi cha ông Phan Thanh Giản lớn lên và quay về sống phần đời còn lại.

古梅林居             Cổ Mai Lâm Cư 

寒香依約合成墟, Hàn hương y ước hợp thành khư,

沙磧依然太古餘. Sa tích y nhiên thái cổ dư.

定識春花秋葉外, Định thức xuân hoa thu diệp ngoại,

菊溪桃徑又何如? Cúc khê đào kính hựu hà như ?

* Chú Thích:

- Y Ước 依約 : là Chập chờn, thoang thoảng, khi có khi không.

- Khư 墟 : là Gò đất lớn.

- Sa Tích 沙磧 : Những cồn cát tụ lại.

- Y Nhiên 依然 : là Vẫn cứ thế, vẫn như cũ.

- Xuân Hoa Thu Diệp 春花秋葉 : là Hoa của mùa xuân và lá của mùa thu.

- Cúc Khê Đào Kính 菊溪桃徑 : là Hoa cúc nở theo dòng khe nước và hoa đào nở dọc theo lối mòn.

* Nghĩa Bài Thơ:

Mai Lâm Nơi Ở Cũ

Hơi lạnh đưa hương thoang thoảng kết thành trên gò đất lớn. Những cồn cát từ ngàn xưa vẫn cứ trơ gan như cũ. Biết chắc là hoa nở vào mùa xuân và lá rụng lúc thu sang, còn những hoa cúc nở bên dòng khe nước và hoa đào nở dọc theo lối mòn thì hiện giờ ra sao ?!

* Diễn Nôm:

Mai Lâm Nơi Cũ

Hương thơm thoang thoảng chốn gò cao,

Cồn cát y nhiên tự thuở nào.

Vẫn biết hoa xuân thu lá rụng,

Lối đào đường cúc đã ra sao ?!

Lục bát :

Gò cao hương lạnh chập chờn;

Im lìm cồn cát chờn vờn xưa nay.

Xuân hoa thu lá rụng bay,

Đường đào lối cúc giờ rày ra sao ?!

2. Bài thơ Hoàng Kiều 橫橋:

Cảnh cầu tre lắt lẻo bắt ngang sông rạch ở Nam Bộ được cụ Phan Thanh Giản miêu tả lại như sau :

橫橋 HOÀNH KIỀU

野人村塢隔林溪， Dã nhân thôn ổ cách lâm khê,

野徑沙頭略彴低。 Dã kính sa đầu lược chước đê.

幽鳥一聲林際起， U điểu nhất thanh lâm tế khởi,

行人已渡夕陽西。 Hành nhân dĩ độ tịch dương tê (tây).

* Chú Thích :

- Hoành Kiều 橫橋 : Cầu bắt ngang qua sông ngòi kênh rạch.

- Thôn Ổ 村塢 : Xóm nhà ở trên cao xung quanh bao bọc bởi sông nước.

- Chước 彴 : Cầu độc mộc, cầu khỉ.

- U Điểu 幽鳥 : Những con chim trong rừng thâm u vắng lặng.

- Độ 渡 : là Đi ngang qua sông ngòi kênh rạch, thường thì đi bằng đò, còn trong bài là đi ngang qua cầu.

- Tê 西 : là chữ Tây, đọc trại đi cho ăn vận. TỊCH DƯƠNG TÊ 夕陽西 là Nắng chiều ở phía trời tây.

* Nghĩa Bài Thơ:

Cầu Ngang

Người sống nơi thôn dã với sông ngòi rừng hoang bao quanh, con đường quê đưa đến bến cát đầu sông làm cho chiếc cầu khỉ như thấp hẵn xuống. Một tiếng chim chiều kêu làm dậy cả rừng vắng thâm u, trong khi người bộ hành cũng đã đi ngang qua sông trong nắng chiều nghiêng chiếu phía trời tây.

Qủa là cảnh thôn quê nên thơ vắng lặng dưới ánh nắng chiều chiếu nghiêng chiếc cầu khỉ bắt qua sông với người bộ hành đang vội vả quay về nhà trước khi trời sụp tối.

* Diễn Nôm:

Cầu Ngang

Thôn dã sông ngòi bủa tứ giăng,

Đường quê cầu khỉ bắt ngang sông.

Chim kêu rừng vắng người ngơ ngẩn,

Nắng chiếu trời chiều vội bước chân.

Lục bát:

Sông ngòi rừng lẫn làng quê,

Đường mòn cầu khỉ nhiêu khê ngại ngùng.

Chim kêu rừng vắng mông lung,

Nắng chiều nghiêng chiếu qua sông bộ hành.

3. Bài thơ Thuận Phan:

Bình Thuận Phan Rang với những bãi cát trắng, đất đỏ, con sông ở Bình Thuận xuất hiện trong thơ Phan Thanh Giản và trong đó thoáng hiện đời sống của ngư dân, nông dân, kẻ bán rau người bán cá tấp nập nhộn nhịp bên bến sông. 

順蕃                      Thuận Phan

歷盡沙崖與水隈, Lịch tận sa nhai dữ thủy ôi,

此間風物洞然開. Thử gian phong vật đỗng nhiên khai.

閭閻撲地成居聚, Lư diêm phác địa thành cư tụ,

舸艦迷津任溯洄. Kha hạm mê tân nhậm tố hồi.

賣菜兒童青洞出, Mại thái nhi đồng thanh động xuất,

沽魚婦女綠濱囬. Cô ngư phụ nữ lục tân hồi.

* Chú Thích:

- Lịch Tận 歷盡: là Trải qua hết, là Xuyên suốt, là Vượt qua hết.

- Sa Nhai 沙崖: là Vách núi cát (ven sông).

- Thủy Ôi 水隈: là Những khúc quanh trên dòng sông.

- Đỗng Nhiên 洞然 :là Một cách rõ rệt.

- Lư Diêm Phác Địa 閭閻撲地 : là Nhà cửa ở chen chút đầy cả mặt đất.

- Kha Hạm Mê Tân 舸艦迷津 : là Thuyền bè chen chút đậu chật cả bến sông.

- Mại Thái 賣菜: là Bán cải bán rau.

- Cô Ngư 沽魚: là Mua cá mua tôm.

* Nghĩa Bài Thơ:

 Thuận Phan

Lướt qua hết các vách núi cát và các khúc quanh của dòng sông, thì phong cảnh trước mắt hiện ra một cách rõ rệt ở nơi nầy. Nhà cửa chen chút nhau đầy cả mặt đất tạo thành một quần cư ở nơi đây, dưới bến thì thuyền bè chen chút nhau đậu chật cả bến sông mặc tình xuôi ngược. Những đứa bé bán rau cải đi ra từ các hang động xanh, và các chị bạn hàng mua bán cá trở về từ bến nước xanh lơ.

Hai thành ngữ "Lư Diêm Phác Địa 閭閻撲地" và "Kha Hạm Mê Tân 舸艦迷津" có xuất xứ từ bài "Đằng Vương Các Tự 滕王閣" của Vương Bột, một trong Tứ Kiệt của buổi sơ Đường. Nguyên văn như sau :

閭閻撲地，鐘鳴鼎食之家；Lư diêm phác địa, chung minh đĩnh thực chi gia;

舸艦彌津，青雀黃龍之舳。Kha hạm mê tân, thanh tước hoàng long chi trục.

Có nghĩa :

Nhà xây chật đất, đều là hàng quyền qúy cao sang;

Thuyền đậu đầy sông, toàn được vẽ rồng vàng thanh tước.

(Thanh Tước : Tước là Khổng tước, con công màu xanh).

Đó là hai câu tả cảnh trí và địa thế của Đằng Vương Các ở Nam Xương ( thuộc tỉnh Giang Tây) đời Đường, được cụ Phan mượn dùng để tả lại cảnh trí bến sông của Bình Thuận Phan Rang lúc bấy giờ đã rất phát triển và sầm uất.

* Diễn Nôm:

 Thuận Phan

Xuyên suốt vượt khúc sông vách đá,

Cảnh nơi đây tất cả hiện ra.

Ven sông chen chút những nhà,

Bến sông tấp nập thuyền qua theo dòng.

Bán rau cải, đồng xanh lũ trẻ,

Bạn hàng mua tôm cá bờ xanh,

Phồn vinh cảnh đẹp dường tranh!

Lục bát:

Vượt qua vách đá quanh sông,

Bỗng như sáng rực cánh đồng mở ra.

Bờ sông chen chút là nhà,

Ghe thuyền chật bến lại qua theo dòng.

Trên bờ bán cải nhi đồng,

Dưới sông tôm cá mặc lòng bán buôn!

4. Bài thơ Giao Hành (2) 郊行 (2):

Cảnh đồng bằng bao la của Bắc bộ, lau sậy chen chúc với vườn dâu tằm. Cảnh nông dân thu hoạch vụ lúa mạch. Cảnh hàng tre xanh lả ngọn ở góc làng, chén nước chè trong quán chè quê toả ngát hương... đều được cụ Phan Thanh Giản miêu tả lại tỉ mỉ trong bài thơ sau đây :

郊行 (2)                 Giao Hành (2)

渺渺平蕪一望茫, Diểu diểu bình vu nhất vọng mang,

茅柴雜遝對麻桑. Mao sài tạp đạp đối ma tang.

田家幾處收新麥, Điền gia kỷ xứ thu tân mạch.

邨落數緣長嫩篁. Thôn lạc sổ duyên trưởng nộn hoàng.

熱茗店蒸溪水净, Nhiệt mính điếm chưng khê thủy tịnh,

逺途客苦夏炎長. Viễn đồ khách khổ hạ viêm tràng.

* Chú Thích :

- Giao Hành 郊行 : GIAO là Giao Ngoại 郊外, là vùng ngoại ô; nên Giao Hành là đi dạo ở vùng ngoại ô đồng nội. Hoặc "Đi Ngang Vùng Ngoại Ô" của nơi nào đó.

- Bình Vu 平蕪 : là Cánh đồng trống. 

- Mao Sài 茅柴 : MAO là loại cỏ dài lá sắc lỏi cứng có thể phơi khô để lợp nhà, ta gọi là MAO ỐC 茅屋 là Nhà lá, nhà cỏ. SÀI là Những loại cây tạp có thể dùng làm củi, như lau sậy; Nên MAO SÀI nói chung là Cây cỏ hoang. 

- Ma Tang 麻桑 : hay Tang Ma cũng thế. MA là cây đay (Miền Nam gọi là cây Bố) dùng để kéo sợi. TANG là cây Dâu tằm ăn, dùng để nuôi tằm lấy tơ. 

- Tân Mạch 新麥 : MẠCH là Lúa Mì, nên TÂN MẠCH là Lúa mì mới chín.

- Nộn Hoàng 嫩篁 : NỘN là còn non, HOÀNG là Cây tre, nên NỘN HOÀNG là Măng tre mới mọc còn non.

- Mính 茗 : còn đọc là MINH : là Trà, nên NHIỆT MÍNH là Trà nóng.

* Nghĩa Bài Thơ:

Đi Dạo Vùng Ngoại Ô (2)

Cánh đồng trống mênh mông nhìn mút mắt, cỏ cây tạp nhạp mọc đối diện với ruộng dâu, ruộng đay. Có mấy chỗ nhà nông đang thu hoạch lúa mạch mới, mấy con đường trong xóm đưa tới lũy tre làng đang lúc trổ măng non. Quán trà nóng bên đường được nấu bằng nước trong trong khe chảy ra, người khách đường xa đang khổ vì cái nóng của mùa hè đang kéo dài ra. 

* Diễn Nôm :

Giao Hành (2)

Đồng hoang cỏ mọc ngút chân mây,

Lau sậy dâu tằm lẫn ruộng đay.

Lúa mạch mấy nơi thu hoạch sớm,

Măng non đầu xóm lũy tre gai.

Hàng chè khói tỏa trong khe nước,

Lữ khách than thân hạ nóng dài.

Lục bát:

Mênh mông đồng cỏ mịt mờ,

Sậy lau tạp nhạp ngang bờ dâu đay.

Lúa mì thu hoạch đầu tay,

Bụi tre làng xóm đã nhoài măng non.

Vệ đường quán nước chè thơm,

Hạ nung lữ khách dặm trường than thân.

(Hai bài thơ THUẬN PHAN và GIAO HÀNH (2) trích theo tài liệu trên mạng : "Phan Thanh Giản với những đóng góp vào văn học Hán Nôm Nam Bộ" của tác giả LÊ QUANG TRƯỜNG - HÁN NÔM - 26 THÁNG 7 2017. Hình như mỗi bài đều thiếu mất 2 câu kết cuối.)

5. Bài thơ Giao Hành (3) 郊行 (3):

Bài 3 trong chùm thơ Giao Hành tả lại cảnh mưa chiều tắt nắng với những đứa trẻ chăn trâu đang lùa trâu về băng qua những vũng nước, những người đi đò chiều tranh nhau qua đò, khói mây bay trong gió và tiếng lách tách trong bụi tre, tiếng quạ kêu rộn rã lúc chiều tàn:

郊行 (3)                Giao Hành (3)

牧童驅犢晚還莊, Mục đồng khu độc vãn hoàn trang,

迅歩行過水上塘. Tấn bộ hành qua thủy thượng đường.

叢笋雨來喧鎧甲, Tùng duẫn vũ lai huyên khải giáp,

湖菱波細露鋒鋩. Hồ lăng ba tế lộ phong mang.

數團煙逐溪風去, Sổ đoàn yên trục khê phong khứ,

一簇人争野渡忙. Nhất thốc nhân tranh dã độ mang.

惆悵鄕關何處是? Trù trướng hương quan hà xứ thị ?

寒鴉枯樹閙斜陽! Hàn nha khô thọ náo tà dương !

* Chú Thích:

- Khu Độc 驅犢 : KHU 驅 có bộ MÃ là Ngựa bên trái, vốn có nghĩa là LÙA NGỰA; sau dùng chung để chỉ "Luà những con vật có bốn chân". ĐỘC 犢 là Con Nghé, chỉ chung các con trâu mới lớn. Nên KHU ĐỘC là Lùa trâu.

- Tấn Bộ 迅歩 : TẤN là Nhanh nhẹn; BỘ là Bước đi. Nên TẤN BỘ là bước nhanh, chỉ Đi một cách vội vã.

- Tùng Duẫn 叢笋 : TÙNG là Khóm, là Bụi. DUẪN là Măng non. nên Tùng Duẫn là Bụi tre non.

- Khải Giáp 鎧甲 : là Áo giáp có dát bạc dát đồng cho cứng. Trong bài thơ cụ Phan Thanh Giản mượn để diễn tả tiếng các cây tre cọ xát vào nhau nghe kẽo kẹt giống như là tiếng áo giáp va chạm nhau vậy.

- Phong Mang 鋒鋩 : PHONG là cái Chóp, cái Đĩnh, Cái Mũi. MANG là Bén, Nhọn, lắp lánh. Nên Phong Mang là cái mũi nhọn; trong bài thơ chỉ những búp hoa ấu còn chưa kịp nở.

- Sổ Đoàn Yên 數團煙 : là Mấy đám khói (sóng).

- Nhất Thốc Nhân 一簇人 : là Một đám người, một toán người.

- Trù Trướng 惆悵 : là Bồi hồi, Ngơ ngẩn.

- Náo 閙 : là Náo Loạn, là Ồn ào.

- Tà Dương 斜陽 : là Ánh nắng xiên; chỉ ánh nắng đã về chiều.

* Nghĩa Bài Thơ :

Đi Ngang Qua Vùng Ngoại Ô (3)

Mục đồng đang xua lũ trâu con trong buổi chiều tà để trở về thôn xóm, đang bước nhanh qua những vũng nước đọng ở trên đường. Bụi tre non sau cơn mưa đang kẽo kẹt trước gió như những manh áo giáp cọ vào nhau, bên hồ ấu những búp hoa ấu non nhọn và sắc đang nhấp nhô trong sóng nước trước những làn gió nhẹ lướt qua. Trên sông vài cuộn khói sóng lơ lửng theo gió bay đi, một đám người đang nhốn nháo tranh nhau qua đò để về nhà cho kịp tối. Lòng ta cảm thấy bồi hồi ngơ ngẩn tưởng nhớ đến quê hương giờ đang ở nơi đâu ? Tiếng lũ quạ lạnh đang kêu lên rộn rã trên các cành cây khô trong ánh nắng của buổi chiều tà !

Những hình ảnh hoạt động, những âm thanh sống động quen thuộc của vùng thôn dã Việt Nam được hiễn hiện một cách rõ nét trong thơ của cụ Phan Thanh Giản trong những lần kinh lược từ nam ra bắc, tạo nên một sắc thái đặc biệt Việt Nam của những vần thơ Đường Luật với đầy đủ những âm hưởng và thi vị của những áng thơ Đường nổi tiếng, như câu :

惆悵鄕關何處是? Trù trướng hương quan hà xứ thị?

làm cho ta nhớ tới câu:

日暮鄕關何處是? Nhật mộ hương quan hà xứ thị?

trong bài thơ nổi tiếng Hoàng Hạc Lâu của Thôi Hiệu đời Đường. Và câu cuối...

寒鴉枯樹閙斜陽! Hàn nha khô thọ náo tà dương!

lại làm cho ta nhớ tới bài thơ Thiên Tịnh Sa -Thu Tứ 秋思 nổi tiếng của Mã Trí Viễn đời Nguyên là:

枯藤老樹昏鴉... Khô đằng lão thọ hôn nha...

夕陽西下， Tịch dương tây hạ,

斷腸人在天涯。 Đoạn trường nhân tại thiên nha!

Có nghĩa:

Mây khô quạ ám cây già...

Nắng chiều ngã bóng tà tà về tây,

Chân trời đứt ruột người đây !

Trong suốt thời gian làm quan của cụ Phan Thanh Giản, trên những chặng đường bôn ba kinh lược, ông đã ghi lại những cảm xúc trong những cuộc hành trình : Gia Định, Bình Thuận, Khánh Hoà, Phú Yên, Bình Định, Quảng Ngãi, Quảng Nam, Đà Nẵng, Thuận Hoá, Quảng Trị, Quảng Bình, Ninh Bình, Thái Nguyên... Những bài thơ làm trong các hành trình đó, cảnh vật con người của từng địa phương, một phần được phản ánh dưới cái nhìn mới mẻ, thanh tân của ông một cách rất chân thành. 

* Diễn Nôm:

 Giao Hành

Đuổi trâu chiều xuống lẹ về làng,

Nhanh bước xuyên qua vũng nước ngang.

Kẽo kẹt gió lùa tre tiếng vọng,

Nhấp nhô sóng nước ấu hoa vàng.

Chập chờn khói sóng bay theo gió,

Nhốn nháo bến đò tất tả sang.

Quê cũ ngẩn ngơ chiều khuất bóng,

Cành khô quạ rộn nắng chiều tàn!

Lục bát:

Mục đồng xua lũ trâu về,

Chiều hoang nước đọng tư bề bước chân.

Tre làng rít tựa giáp ngân,

Nhấp nhô hoa ấu chập chờn sóng xao.

Trên sông khói sóng dạt dào,

Qua đò nhốn nháo tranh nhau những người.

Quê hương khuất bóng chiều rơi,

Nắng tàn tiếng qụa bồi hồi cây khô!

6. Bài thơ Đăng Hoàng Hạc Lâu:

Năm 1834, Minh Mạng thứ 15, Cụ PHAN THANH GIẢN được cử đi sứ Trung Quốc. Khi đi ngang qua ngôi lầu nổi tiếng nầy, cũng như tất cả những thi nhân từ ngàn xưa đến nay, ông đã không bỏ lỡ dịp may lên thăm và ngắm ngôi lầu với nhiều huyền thoại nầy, và cũng vì thế mà ta mới có dịp thưởng thức thêm một bài thơ trác tuyệt của ông : ĐĂNG HOÀNG HẠC LÂU sau đây : 

Đăng Hoàng Hạc Lâu 登黃鶴樓 

Tích thời hạc dĩ hà niên khứ ?                 昔時鶴已何年去？ 

Thiên tải nhân tòng Nam cực lâm.          千載人從南極臨。

Anh vũ châu tiền phương thảo lục,          鸚鵡洲前芳草綠，

Tình Xuyên Các thượng bạch vân thâm. 晴川閣上白雲深。

Bán liêm lạc nhật phù Giang Hán,          半簾落日浮江漢，

Nhất phiến hàn lưu tống cổ câm (kim     一片寒流送古今。

Mãn mục yên ba chuyển trù trướng,       滿目煙波轉惆悵，

Du du trần mộng thập thu tâm.               悠悠塵夢拾秋心！

Dịch Nghĩa:

Câu 1: Ngày xưa, Hạc đã bay đi mất tự năm nào ? 

Câu 2: Ngàn năm sau, mới có người từ vùng cực Nam đến đây.( Ngàn năm chỉ là cách nói nhấn, để chỉ rất nhiều năm rồi. Đối với Trung Hoa xưa thì nước ta ở về phía cực Nam. Câu nầy Cụ Phan tự chỉ mình là người đến từ Nước cực Nam, là nước xa tít ở cỏi Nam ).

Câu 3: Cỏ non vẫn còn xanh tươi trên cù lao Anh Vũ ở giữa ngã ba sông. Liên hệ câu : Phương thảo thê thê Anh Vũ Châu 芳草萋萋鸚鵡洲, trong bài Hoàng Hạc Lâu của Thôi Hiệu đời Đường ).

Câu 4: Mây trắng vẫn còn chập chùng trắng xóa khi ta đứng trên Tình Xuyên Các. ( chữ " Thâm " ở đây không có nghĩa là " sâu " , mà là " Đậm ", dùng để chỉ màu sắc, mây trắng mà " đậm ", là mây " trắng xóa chập chùng " . Chữ THÂM ở đây còn dùng để đối với chữ LỤC ở câu trên.

Câu 5: (Vì đứng trong lầu nhìn ra, nên thấy...) Mặt trời lặn như nổi trên sông nước lung linh xuyên qua Nửa Bức Rèm (bán liêm) treo trên lầu .

Câu 6: Một dãy nước chảy âm thầm, lạnh lùng xuyên suốt từ ngàn xưa đến nay.

Câu 7: Mãn mục là " đầy mắt " , ở đây có nghĩa là khoảng không gian mênh mông trước mắt. Câu nầy có nghĩa : Khói sóng mênh mông khiến cho lòng xúc đông bồi hồi ( trù trướng ).

Câu 8: (Nên chi)...Trong ( giấc mộng trần thế ) cuộc đời mộng ảo nầy cũng chỉ nhặt nhạnh ( thập ) được lòng hoài cảm trong mùa thu mà thôi !. Câu cuối nầy, có thể Cụ PHAN đã chơi chữ đây, vì chữ THU 秋 ở trên, chữ TÂM 心 ở dưới, nếu ghép lại thì ta sẽ có chữ SẦU 愁. Cũng vừa hợp với chủ ý của bài thơ gốc của Thôi Hiệu :

Nhật mộ hương quan hà xứ thị 日暮鄉関何處是

Yên ba giang thượng sử nhân SẦU 烟波江上使人愁

mà nhà thơ Tản Đà đã dịch rất xuất sắc là:

Quê hương khuất bóng hoàng hôn

Trên sông khói sóng cho buồn lòng ai!....

Mặc dù không sử dụng vần " LÂU...SẦU " như Thôi Hiệu, nhưng âm hưởng của bài Đăng Hoàng Hạc Lâu của cụ Phan Thanh Giản vẫn tạo nên một nỗi niềm hoài cổ sâu xa man mác với hạc vàng mây trắng, với Anh Vũ Châu, với Tình Xuyên Các : Một kiến trúc được xây dựng nên và được đặt tên do câu thơ bất hủ của Thôi Hiệu " Tình xuyên lịch lịch Hán dương thọ ". Bài thơ được kết thúc bằng lối chơi chữ chiết tự tài hoa của cụ Phan để hướng bài thơ về với mối sầu thiên cổ " Du du trần mộng thập thu tâm ! " làm ta nhớ đến câu : " Ai đem thu cảnh họa cùng thu tâm !" của Nữ sĩ Tương Phố trong Thi Ca Tiền Chiến...

Bài thơ Đăng Hoàng Hoạc Lâu nầy của cụ PHAN đã được Thầy Trò Cựu học sinh PHAN THANH GIẢN & ĐOÀN THỊ ĐIỂM TP. Cần Thơ của chúng tôi cùng " xúm nhau " diễn nôm, xem đây như là một hoài niệm, một chút lòng thành của đám hậu sinh tưởng nhớ về vị Tiến Sĩ đầu tiên của đất Nam Kỳ sinh sau đẻ muộn. Mời tất cả cùng đọc cho vui...

Hoàng Hạc lâu xưa và nay

Trước tiên là bài DIỄN NÔM của Thầy PHAN HUY VIÊN với bút hiệu CHÂN DIỆN MỤC (Tây Đô Cuồng Sĩ):

Lên Lầu Hoàng Hạc

Hạc đã bay đi tự thuở nào

Một người Nam muộn đến lầu cao

Bãi xa thơm cỏ xanh xanh mắt

Sông tạnh lầu mây trắng một mầu

Rèm hắt bóng tà vờn trên sóng

Nước buồn trôi lạnh một chiều sâu

Bồi hồi gửi mắt qua sương khói

Đem mộng ngàn năm ủ nỗi sầu

Chân Diện Mục

***

Lên Lầu Hoàng Hạc 

Chim hạc năm nao đã vút bay

Ngàn sau nam cực tới nơi đây

Cỏ non Anh Vũ xanh xanh ngắt

Lầu vắng lâng lâng trắng những mây

Trời lặn nửa rèm sông Hán rợn

Lạnh trôi một dải tự xưa nay

Bao la khói sóng bồi hồi dạ

Đời mộng lòng thu sầu góp đầy

Cô Phạm Thảo Nguyên 

***

Đăng Hoàng Hạc Lâu

Thuở nào xưa hạc đã cao bay ,

Viễn khách trời đưa đẩy đến đây.

Anh Vũ cồn xanh ngàn cỏ biếc ,

Tình Xuyên gác trắng một màu mây.

Nửa rèm kim cổ chiều sông lạnh ,

Một dải giang hà vạt nắng phai.

Khói sóng mênh mang nao tấc dạ ,

Mộng đời lãng đãng nỗi niềm tây.

Thầy Phạm Khắc Trí

***

Lên Lầu Hoàng Hạc

Hoàng hạc ngày nao đã vút bay

Cực Nam người đến ghé lầu này

Cỏ non Anh Vũ màu xanh mướt

Mây trắng Tình Xuyên gió biếc say

Ác lặn nửa rèm sương lãng đãng

Sông dài một dải nước khoan thai

Ngập trời khói sóng giăng sầu nhớ

Dằng dặc lòng thu nỗi cảm hoài

Lục Bát:

Ngày xưa hoàng hạc cao bay

Cực Nam người đến chốn này ngàn sau

Cỏ non Anh Vũ biếc màu

Tình Xuyên mây trắng bên lầu phiêu du

Nửa rèm ác lặn sương mờ

Sông dài một dải gió thơ thẩn luồn

Mênh mông khói sóng sầu buông

Nhớ quê dằng dặc gieo buồn thu tâm

Thầy Trầm Vân 

***

Lên Lầu Hoàng Hạc

 

Hoàng Hạc ngày xưa đã vút bay

Người Nam đến viếng ở nơi nầy

Cỏ non Anh Vũ còn xanh thẩm

Mây trắng Tình Xuyên vẫn chẳng phai

Ác lặn nửa rèm chìm sông vắng

Nước dòng cuộn chảy tự xưa nay

Mênh mông khói sóng hồn giao động

Lối mộng thu tâm cảm kích hoài.

Song Quang

***

Lên Lầu Hoàng Hạc

Ngàn xưa hoàng hạc đã cao bay,

Người đến ngàn sau, viếng chốn nầy

Anh Vũ cỏ non màu vẫn biếc

Tình Xuyên mây trắng sắc chưa phai

Nửa rèm ác lặn chìm như nổi

Một dãi sông dài xưa đến nay

Khói sóng ngập trời nghe cảm khái

Thu tâm dằng dặc mộng trần ai!

Lục Bát:

Ngàn xưa hoàng hạc cao bay

Ngàn sau người đến bên trời cực Nam

Vũ Châu cỏ vẫn xanh non

Trên Tình Xuyên Các mây còn trắng bông

Nửa rèm ác lặn bên sông

Cổ kim thế sự theo dòng nước trôi

Mênh mông khói sóng bời bời

Cỏi trần dằng dặc bồi hồi thu tâm!

Đỗ Chiêu Đức

Bộ Tranh Cảm Động Về Những Bác Sĩ Tuyến Đầu Chống Dịch Covid-19 - Boredpanda

Apr 4, 2020 Trang Boredpanda vừa đăng một loạt tranh tổng hợp những hình ảnh đẹp của đội ngũ y bác sĩ đang ngày đêm chống chọi với đại dịch Covid-19.

Thực tế khắc nghiệt của đại dịch Covid-19 đã được các họa sĩ tái hiện trong bộ tranh về đội ngũ y bác sĩ tuyến đầu trên trang Boredpanda khiến người xem cảm động.

Ngày đêm chăm sóc bệnh nhân, các bác sĩ phải xa gia đình trong thời gian dài

Đội ngũ bác sĩ tuyến đầu phải chiến đấu với thần chết để bảo vệ các bệnh nhân của mình.

Các bác sĩ tuyến đầu chống dịch là những thiên thần thầm lặng.

Có những bác sĩ phải hy sinh bản thân mình để bệnh nhân được sống.

Họ vẽ nên bức tranh lạc quan cho mỗi bệnh nhân đang điều trị.

Vòng tay an toàn của các bác sĩ.

Đội ngũ chống dịch sẽ đẩy lùi virus corona.

Các bác sĩ đang phá bỏ gông cùm bệnh tật.

Bước vào cuộc chiến với dịch bệnh như bước vào mê cung.

Những người bác sĩ tận tâm cứu giúp bệnh nhân khỏi vũng lầy bệnh tật.

Các chiến sĩ cầm súng để bảo vệ hòa bình, lính cứu hỏa dập tắt những đám cháy. Còn các y bác sĩ sẽ đẩy lùi mọi dịch bệnh.

Luôn trong tinh thần cảnh giác cao độ.

Các bác sĩ rời khỏi gia đình là bước vào vòng vây của dịch bệnh.

Theo Boredpanda

(Con Cò sưu tầm)

Trăng Ở Nơi Này Anh Ở Đâu?

 (Trăng Ở Nơi Này Anh Ở Đâu - Họa Sĩ Mùi Quý Bồng)

Trăng ở nơi này, anh ở đâu?
Nhớ ai, em khóc suốt đêm thâu,
Xưa được bên nhau, thời hạnh-phúc,
Nay bị xa cách, kiếp khổ đau,
Đêm cứ theo ngày, buồn nặng mắt,
Ngày lại qua đêm, nhớ ngập đầu,
Nhìn trời em thẩn-thờ tự hỏi,
Trăng ở nơi này, anh ở đâu?

Lê Xuân Cảnh
(Mùa Cách-Ly, 04/2020)       

Pleiku Của Anh

(Cảm tác từ bài viết “Pleiku nắng bụi mưa bùn” của Nguyễn Dân
và những hình ảnh về Pleiku của Hoa Pham)

Pleiku của anh những ngày nắng bụi,
Trên con đường dài vắng chuyến xe qua,
Đường đất hoang sơ không phố, không nhà,
Chỉ có trời mây, hàng cây rất thấp.

Bụi Pleiku, bụi một màu đỏ gạch,
Anh đi qua thị trấn buồn ngẩn ngơ,
Chiều chơi vơi sương mù mịt Biển Hồ,
Hồ không đáy? nước không bao giờ cạn.

Anh lính mới vừa về vùng lửa đạn,
Đóng quân ở đây phố lạ người dưng,
Thành Pleime heo hút gío xa xăm,
Phi trường Cù Hanh ai đi ai đến?

Những ngày Pleiku mưa dầm rả rích,
Thị trấn buồn ảm đạm ngủ trong mưa,
Mới hôm qua nắng gío cuốn bụi mờ,
Hôm nay đường phố mưa bùn. Tội nghiệp.!

Anh lính trẻ lang thang trong phố ướt,
Qua mái hiên che, qua vũng nước bùn,
Chiếc xe nhà binh đậu ở ven đường,
Người ta sống giữa chiến tranh và chết chóc.

Pleiku phố nhỏ, những con đường ngắn,
Đầu đường cuối đường không đủ mỏi chân,
Đường Hoàng Diệu anh qua đã bao lần?
Bụi đất đỏ theo anh về quen thuộc.

Bụi theo anh đường hành quân xuôi ngược,
Thôn xóm xác xơ hay những buôn làng,
Cô gái Ê Đê thấp thóang nhà sàn,
Anh mơ một đêm rượu cần chếnh chóang.

Pleiku của anh một thời chinh chiến,
Đi đâu về đâu vẫn nhớ nơi này,
Ai trách Pleiku tẻ nhạt, lưu đầy?
Ai lưu luyến khi chia tay phố núi?

Đầu sóng ngọn gió anh còn ở lại,
Trận địa Pleiku có lúc kinh hoàng,
Vẫn yếu lòng ngơ ngẩn một dáng em,
Sống và chết, tình yêu và nỗi nhớ.

Bao nhiêu năm, bao mùa rừng thay lá,
Bụi thời gian không che khuất bụi đường,
Vẫn còn trong anh nắng bụi mưa bùn,
Thành phố núi một góc đời trai trẻ.

Nguyễn Thị Thanh Dương
(April, 2011)

Mùa Thu Nào

Mùa thu nào người đi không từ biệt
Mùa thu nào nhát chém xuống đời nhau
Mùa thu nào tôi và em thất lạc
Vết cứa nào giờ lòng vẫn nghe đau

Mùa thu nào lá vàng bay biền biệt
Về nơi nao bờ bến mộng bình yên
Bàn chân nào bước qua thềm da diết
Thời gian trôi trên nhửng lối ưu phiền

Mùa thu nào tôi bên đời hớt hải
Chạy tìm em chỉ thấy lệ lòng rơi
Người đi rồi biết có còn gặp lại
Tôi ngồi ôm dĩ vãng nhớ tên người

Mùa thu nào mất em rồi hối tiếc
Tóc ngày xưa giờ điểm xuyết suong pha
Bốn phương trời người đi đâu chẳng biết
Bui thu mờ ai rắc nẻo mù xa.

Bằng Bùi Nguyên

Vẫn Như Là Tình Yêu - Thơ Ngọc Quyên - Nhạc & hoà âm Vũ Thế Dũng

Thơ Ngọc Quyên 

Nhạc & hoà âm Vũ Thế Dũng 

Ca sĩ Hà Thảo

Mất Tình Người Trong Covid-19

Tháng 1 năm 2020, Trung Quốc oằn mình trong đại dịch Covid-19, số người chết tăng vọt mỗi ngày, thành phố đóng cửa, không khí tang tóc bao trùm khắp nơi. Mỹ và châu Âu lập tức gửi hàng trăm ngàn khẩu trang, hàng trăm triệu USD và trang thiết bị cho Trung Quốc.

Cuối tháng 3 năm 2020, Mỹ và châu Âu là trung tâm đại dịch. Nhà hàng trung Quốc lập tức trương bảng chúc "Đại dịch Covid-19 đã đến Mỹ và ở lại lâu". Trung Quốc hăm dọa cắt cung cấp thuốc cho Mỹ trong cơn nguy khốn (90% thuốc trụ sinh tại Mỹ cần các thành phần sơ chế từ Trung Quốc). Sau đó Trung Quốc "gửi" viện trợ cho châu Âu hàng trăm ngàn test thử nghiệm sai lỗi và hơn nửa triệu khẩu trang hư.

Tưởng là sự mất tình người này chỉ đến từ một số ít người Trung Quốc nào ngờ cũng có từ một số rất ít người Việt. 

Gần đây, vài bài viết online và trên Facebook hả hê khi thấy nhiều người Mỹ - Âu chết, chê sự "bảo thủ của người Mỹ - Âu" trong đại dịch, không chịu nghe theo lời khuyên đeo khẩu trang, không bắt chước theo kiểu "chống dịch toàn dân" cho nên giờ chết nhiều là phải" và nước Mỹ "lo gom xác thôi". Nguy hiểm hơn, đây là comment từ những người tự nhận mình là bác sĩ tốt nghiệp từ Việt nam và học thêm ở nước ngoài. 

Câu chuyện khẩu trang vốn là chủ đề nhạy cảm vì liên quan đến văn hóa chính trị vùng miền và cách tuân thủ ở người dân. Nhưng có một điểm rõ ràng là một mạng người, dù là ở đâu, ở nước nào, cũng đều vô giá.

Nước Mỹ không phải là hoàn hảo, hệ thống Y tế Mỹ chưa phải là tốt nhất, nhưng tình người nước Mỹ luôn luôn có. Thống kê từ Marketwatch cho thấy nước Mỹ là nước cho tiền từ thiện nhiều nhất trên thế giới. Người dân Mỹ đóng góp 428 tỉ đô la cho từ thiện trong năm 2018. Năm nay, Mỹ hỗ trợ Việt Nam 3 triệu USD để chống dịch Covid-19, chưa kể khoản tiền hàng triệu USD từ tổ chức USAID hằng năm cho Việt nam để chữa trị 180,000 người đang mắc lao phổi do hơn 17,000 chết mỗi năm do bệnh này tại Việt Nam. 

Covid-19 xảy ra, là phép thử lớn nhất cho sự tử tế, tình thương, và cũng là cơ hội cho những người không tử tế lên tiếng chê trách. Trong khi hàng triệu người Mỹ ở nhà giúp đỡ bác sĩ, hàng trăm ngàn người Mỹ đăng ký thiện nguyện giúp đỡ bệnh viện và các cơ sở y tế, hàng ngàn công nhân nhà máy xe hơi làm việc ngày đêm để chế tạo máy thở, hàng trăm công ty chuyển đổi kinh doanh sang sản xuất hậu cần hỗ trợ y tế, thì có những người ngồi bàn phím cười chê. 

Đại dịch rồi sẽ qua. 

Chúng ta có thể mất việc. Chúng ta có thể mất nhà. Chúng ta có thể mất mạng. Nhưng chúng ta đừng mất tình người, đừng mất đi sự tử tế, nhất là khi chúng ta tự nhận mình là bác sĩ. 

Bài học đầu tiên cho sinh viên Y khoa tại Mỹ là sự tử tế và lòng thương người, vì đấy chính là vũ khí hiệu quả nhất của một BS có được khi đối diện với các bệnh nan y hay cơn đại dịch. Không có hai đức tính quan trọng này, bạn sẽ không được nhận vào trường Y, và dĩ nhiên không bao giờ là bác sĩ. 

Dr Wynn Tran , Los Angeles, USA

Tháng Tư Và Đôi Mắt Người Xưa

Bữa nay gặp lại thật tình cờ
Mắt ai như đôi mắt người xưa
Đôi mắt từng làm tôi vương vấn
Như trời lưu luyến áng mây đưa.

Em bỏ đi một chiều Tháng Tư
Không nói năng một lời giã từ
Tôi đang uất hận buông tay súng
Thêm thất tình em, hồn ngất ngư.
Tôi vỗ hoài nỗi nhớ khôn nguôi
Mối sầu chồng chất ngày mỗi đầy
Dâu bể tơi bời, răng cắn chịu
Miễn có ngày gặp lại em thôi.
Đôi mắt em: cong như dáng thuyền
Khi mơ màng loáng ánh trăng xuyên
Khi giận long lanh như lưỡi kiếm
Khi hờn hành tôi muốn đảo điên.

Đôi mắt em: hai vì sao sáng
Dẫn tôi đi năm tháng không rời
Đường đời dù gặp bao trở ngại
Vẫn ngẩng đầu cất bước khơi khơi...

Đôi mắt em: như nam châm hút
Cuốn tôi theo mãi tận trời xa
Vượt biển coi thường cơn sóng dữ
Quyết đi tìm đôi mắt người xưa.

Chẳng quản lang thang đường mưa gió
Chân chai thành sạn, giày tả tơi
Dù gặp đó đây bao mắt biếc
Lòng vẫn dửng dưng lẫn ngậm ngùi.

Bữa nay gặp lại thật tình cờ
A ha! Đúng đôi mắt người xưa
Đôi mắt …mải nhìn ai âu yếm
Tôi như chết đứng... hồn sững sờ...

Hoàng Xuân Thảo

Thơ Tranh: Đón Mừng Phục Sinh

Thơ: Phương Hoa
Thơ Tranh: Kim Oanh

Trấn Thủ Lưu Đồn - Sáng Tác: Phạm Duy - Đàn&Hát Phạm Ngọc Lân

 

Sáng Tác:Phạm Duy 

Đàn&Hát: Phạm Ngọc Lân

Vòng Nhật Nguyệt

Tiếng chim hót bên rừng phong buổi sáng
Ngày phục sinh, thế chỗ bóng đêm tàn
Vầng chiêu dương tiễn biệt ánh trăng tan
Vạn vật hân hoan đón mừng ngày mới

Cửa địa cầu mở toang cho làn khí mới
Tạo môi trường sua đuổi khuẩn siêu vi
Đất vươn mình tỉnh thức khỏi cơn mê
Vũ trụ tưng bừng hát bài ca sinh động
Phố xá rộn ràng, người xe đông đúc
Trường học khua vang nhịp bước vào đời
Cơ sở công tư phấp phới ngọn cờ
Chu kỳ kinh tế phục hồi mạch sống

Nhân loại tồn sinh sau nhiều cơn biến động
Vòng tử sinh vẫn mãi mãi quay đều
Mặt trời mặt trăng lần lượt thay phiên
Hãy sống an nhiên dưới bàn tay Tạo-hoá

ChinhNguyên/H.N.T. 
 Apr.2020

Đừng Hỏi Trái Tim Tôi Bao Lớn - Don't Ask Me How Big My Heart Is

Đừng Hỏi Trái Tim Tôi Bao Lớn

Lâu lâu xuất hiện trên diễn đàn
Chẳng viết thư riêng, chẳng hỏi han.
Ấy thế mà tôi thương, tôi nhớ,
Lòng những bâng khuâng với rộn ràng…

Lâu lâu anh mới viết thơ riêng
Bảo rằng anh "fall in love" ngả nghiêng!
Anh nói anh nhớ tôi nhiều lắm!
Mỗi ngày đều nhớ, nhớ như điên!

Tôi có tin không? Không cần thiết.
Tôi có yêu không? Không cần biết.
Chỉ biết rằng tôi thường nghĩ đến anh.
Anh là cảm hứng cho tôi viết.
Thơ thẩn mỗi ngày cũng vì anh.

Sáng nay trời lạnh, mây trời xanh,
Lại nhớ đến anh, nghĩ đến anh
Làm vội bài thơ tình mong manh
Mong rằng anh đọc, hiểu nha anh.

Đừng hỏi trái tim tôi bao lớn.
Đừng hỏi bao nhiêu người tôi yêu?
Tình yêu nhân loại bao la lắm.
Tình tôi yêu anh? Quả thật nhiều!

Anne Zwei
***

Bài Dịch:

Don't Ask Me How Big My Heart Is

I see you get on the forums now and then
But you no longer drop me a line
Still I miss you, and I love you still
Ever for you my heart throbs and pines

You used to send to my private mail
Those three sweet words, "I love you"
You used to say, "please, don't tell
anybody else that I'm falling hard for you.."

Were those words of yours really true?
I don't know, and I don't really care
All I know is now I can't help thinking of you
Night and day. You've inspired me to share

Today the cold winds from the north blew in
The sky is blue, as blue as how I feel about you
So I took out my iPad and confessed my sin
I hope you'll hear it and understand
Don't ask me how big my heart is
How many men I've "known" offhand
My love for "Mankind" is big,
But not as big as my love for the man that is you

Rough and Quick Translation by
Wissai Ngô Khoa Bá
August 21, 2015

  

Bướm Đêm

Xướng:
Bướm Đêm

Mờ ảo bên đèn cánh bướm đêm
Phấn hương ngào ngạt tỏa quanh thềm
Tiếng kèn dìu dặt tông trầm bổng
Điệu nhạc mơ hồ nhịp lướt êm
Khuya khoắt còn nghe hơi thở ấm
Tối về nhung nhớ ngón tay mềm
Hồn thơ ngây ngất hoa trinh nữ
Gối mộng chập chờn tưởng bóng em

Hồ Công Tâm 
***
Các Bài Họa:
Sương Đêm

Hắt hiu sân lạnh phủ sương đêm
Từng mảng trăng khuya ngã bóng thềm
Hương cũ vấn vương cung sắc thắm
Tình xưa lưu luyến điệu ru êm
Thăng trầm hư ảo soi gương mỏng
Hiu quạnh cô đơn rọi cánh mềm
Thấp thoáng bóng đêm hoà nỗi nhớ
Giấc hương quan thấy bóng hình em

Toronto 19/3/2020
Nguyên Trần
***
Hư Hay Thực

Hình ảnh em về giấc ngủ đêm
Môi hồng mắt biếc thoáng bên thềm
Hương thơm ngày cũ đâu đây thoảng
Sắc thắm năm xưa vẫn ấm êm
Bỡ ngỡ vòng tay ru giấc mộng
Mơ màng ôm ấp gối nhung mềm
Bướm hoa mộng ảo hư hay thực
Một thoáng mơ hồ gặp lại em 

March 19th 2020
Hà-Quế-Linh
***
Đêm Rơi

Dạ Lý Hương thầm nở giữa đêm
Sương lan đẫm ướt nụ bên thềm
Cây đùa lối vắng vầng trăng mượt
Nhánh xoã canh dài ngọn gió êm
Kẻ giận đau tình hoen mắt ướt
Ai căm buốt mộng đọng vai mềm
Hoa rơi phấn bụi bay tan tác
Quạnh quẽ nơi này một bóng em 

Minh Thuý
Tháng 3/19/2020
***
Hồ Ly

Canh khuya sương lạnh phủ màn đêm
Một cánh bướm hoang lạc giữa thềm
Nét đẹp hồ ly dường ánh nguyệt
Giọng cười ma mị tiếng tơ êm
Sắc kia chẳng chuốc, lòng còn đắm
Rượu nọ không châm, ruột vẫn mềm
Tài tử, danh nhân ai biết nhỉ?
Thiên thai hồn mộng, chỉ là em

Tường Thuý
Tucson-AZ-20-03-2020
***
Cơn Mộng

Chập chờn ẩn hiện giữa màn đêm
Thấy bóng Trang Chu đổ xuống thềm
Tiếng hát từ đâu nghe nức nở
Câu hò vọng đến quá êm êm
Nõn nà tiên nữ khoe chân đẹp
Dìu dịu giai nhân thả gót mềm
Tỉnh giấc mới hay mình mộng tưởng
Tâm tư muôn thuở chỉ mình em!

Vi Vân
20/3/20
***
Huyền Ảo

Mắt bướm lung linh rọi bóng đêm
Trăng non vài sợi rải lên thềm
Đàn ngân nhịp quyện cung dào dạt
Địch trổi âm hoà tấu dịu êm
Tình khởi mang mang ngời má phấn
Hương yêu vời vợi rực môi mềm
Vòng ôm cháy bỏng ru huyền ảo
Dẫn nhập mơ màng đắm đuối em...

Phương Hoa 
 Mar 21st 2020
***
Sương Đêm 

 Hắt hiu sân lạnh phủ sương đêm 

 Từng mảng trăng khuya ngã bóng thềm 

 Hương cũ vấn vương cung sắc thắm 

 Tình xưa lưu luyến điệu ru êm 

 Thăng trầm hư ảo soi gương mỏng 

 Hiu quạnh cô đơn rọi cánh mềm 

 Thấp thoáng bóng đêm hòa nỗi nhớ 

 Giấc hương quan thấy bóng hình em

 Toronto 19/3/2020 

 Nguyên Trần

Thanh Minh 清明 - Đỗ Phủ

Nguyên tác           Dịch âm 

清明                     Thanh Minh 

清明時節雨紛紛 Thanh minh thời tiết vũ phân phân,
路上行人欲斷魂 Lộ thượng hành nhân dục đoạn hồn.
借問酒家何處有 Tá vấn tửu gia hà xứ hữu?
牧童遙指杏花村 Mục đồng dao chỉ Hạnh Hoa thôn. 

Đỗ Mục 

***

Dịch thơ 

Thanh Minh 

Thanh minh thời tiết lắm mưa phùn
Lữ khách trên đường hận ngập hồn
Hỏi quán rượu ngon đâu có vậy?
Mục đồng xa chỉ Hạnh Hoa Thôn. 

Con Cò 

Lời bàn:

Theo ngôn từ của bài thơ, tiết Thanh minh có mưa phùn lâm râm. Đỗ Mục đi một mình trên đường, quá bực bội vì ướt át nên muốn tìm một quán rượu uống vài ly (bình thường Đỗ Mục không ham rượu). Tìm hoài chả thấy ai; sau cùng, có một mục đồng chỉ cho ông tới thôn Hạnh Hoa. 

Ông chỉ muốn uống rượu cho ấm lòng để đi tiếp chứ không chủ tâm uống rượu để thưởng tiết Thanh minh. Mục đồng cũng vô tư chỉ quán rượu cho lữ khách chứ chả có ý nghĩ gì liên hệ đến Thanh minh.  

***

Bản dịch: 

Mưa bay phơi phới lúc đầu xuân,
Người đi trên lộ thấy thật buồn,
Xin hỏi tửu gia nằm đâu đó,
Mục đồng bèn chỉ hạnh hoa thôn. 

Bát Sách

***

Dịch Nghĩa: 

Tiết Thanh minh 

Tiết Thanh minh mưa rơi lất phất

Người đi trên đưòng buồn tan nát cả tấm lòng

Ướm hỏi nơi nào có quán rượu

Trẻ chăn trâu chỉ xóm Hoa Hạnh ở đằng xa 

Dịch Thơ: 

Thanh Minh 

Thanh minh lất phất mưa từng cơn 
Lữ khách buồn tênh nát cả hồn 
Ướm hỏi nơi đâu có quán rượu 
Mục đồng chỉ đến Hạnh Hoa thôn. 

Phí Minh Tâm

***

Thanh Minh 

Mưa phùn ướt át đầu xuân!
Trên lộ người đi bần thần ...
Quán rượu nơi đâu chỉ giúp?
Mục đồng trỏ Hạnh Hoa Thôn. 

Lạc Thủy Ðỗ Quý Bái

Mưa bay lất phất tiết Thanh minh 
Lữ khách sầu dâng bỗng nẩy tình 
Quán rượu hỏi thăm con trẻ chỉ 
Hạnh Hoa thôn vắng đón lưu linh 

Thanh Vân

***

Thanh minh mưa nhẹ cơn 
Lữ khách nẫu tan hồn 
Quán nhậu nơi đâu nhỉ? 
Trẻ trâu chỉ Hạnh thôn. 

Lộc Bắc

***

Từ thời Lý, có thể nhân dân ta đã tiếp nhận tết Hàn thực, nhưng ý nghĩa của ngày tết này đã biến đổi và mang đậm màu sắc truyền thống, phù hợp với tâm lý cũng như cuộc sống thường nhật của người dân nước Việt. Vào ngày tết Hàn thực, người Việt không kiêng lửa, mọi việc nấu nướng vẫn được thực hiện, chỉ có điều người Việt dùng bánh trôi - bánh chay. 

Đối với người dân Việt, Tiết Thanh minh là dịp để con cháu hướng về tổ tiên, cội nguồn. Dù ai đi đâu, ở đâu đến ngày 3/3 âm lịch hằng năm cũng cố gắng về với gia đình để tảo mộ, sum họp bên mâm cơm gia đình. Những ngôi mộ được người nhà dọn dẹp sạch sẽ, vun đắp thêm đất mới, đó là những tâm đức của người đang sống đối với người đã khuất.[trên nét] 

Nguyễn Trãi có một bài về lễ Thanh minh của người xa xứ, cũng như chúng ta. Nhưng hỡi ơi, ngày nay mấy ai còn mồ mả tổ tiên để đi Tết Thanh minh! 

Thanh Minh 

Nhất tòng luân lạc tha hương khứ, 
Khuất chỉ thanh minh kỷ độ qua. 
Thiên lý phần doanh vi bái tảo, 
Thập niên thân cựu tẫn tiêu ma. 
Sạ tình thiên khí mô lăng vũ, 
Quá bán xuân quang tê cú hoa. 
Liêu bả nhất bôi hoàn tự cuỡng, 
Mạc giao nhật nhật khổ tư gia. 

Nguyễn Trãi

***

Dịch nghĩa: 

Thơ Làm Khi Chưa Thành Công 

Từ khi lưu lạc quê người đến nay, 
Bấm đốt ngón tay tính ra tiết thanh minh đã mấy lần rồi. 
Xa nhà nghìn dặm không săn sóc phần mộ tổ tiên được, 
Mười năm qua bà con thân thích đã tiêu tán hết. 
Tạnh cơn mưa mây (phùn), trời chợt sáng, 
Hoa đồ mi (tên một loài hoa) đã quá nửa chừng xuân. 
Hãy cầm lấy chén rượu mà gượng uống, 
Ðừng để ngày ngày phải khổ vì nỗi nhớ nhà. 

Phỏng dịch thơ: 

Thanh Minh

Từ khi luân lạc nơi quê lạ 

Bấm đốt Thanh minh mấy bận qua 

Vạn dặm mả mồ không dọn cúng 

Mười năm thân thích thảy tiêu ma 

Mưa phùn chợt dứt, đương vào tiết 

Quá nửa chừng xuân, bớt thắm hoa 

Chén rượu thôi đành nâng uống gượng 

Nhớ nhà đừng bận, khổ thân ta! 

Lộc Bắc

Phù Vân Nổi Phù Vân - Sáng Tác LM. Xuân Đường - Hiền Thục

Sáng Tác  LM. Xuân Đường

Tiếng Hát: Hiền Thục

Hình Ảnh & Thực Hiện: Trương Văn Phú 

Đấng Phục Sinh

Vời vợi tình Cha trải ngút ngàn
Một vùng ân thánh tỏa hào quang
Tình yêu ban phát thêm cao cả
Thiên Quốc Ngài ơi khúc khải hoàn

Vĩnh cửu niềm tin dậy trổi mình
Chuyển mùa trời đất ánh lung linh
Sắc màu rực rỡ tuôn trần thế
Nồng thắm tình Ngài Đấng Phục Sinh 

Kim Phượng
***
Cảm Tác:

Tình Yêu Thiên Chúa

Tình yêu nhập thể thắm muôn ngàn
Mạch suối Tin mừng tỏa ánh quang
Giảng dạy lời Ngài tâm sáng tỏ
Nguồn khai sự sống cảnh huy hoàng
Giê - su cứu rỗi yêu nhân thế
Đức Mẹ đồng hành tỏ Thánh linh
Thập giá con đường vào vĩnh cửu
Thầy ban Thịt máu bánh trường sinh [1]

Đức Hạnh
08 04 2020

[1]Lời nhạc:Ta Là Bánh Hằng Sống, là bánh ban xuống bởi trời
Ta là bánh trường sinh, ai ăn sẽ sống muôn đời
Đây là mình ta chính là của ăn
Và máu ta thật là của uống

Hãy Đồng Hành Với Anh

Anh biết em đang cô đơn bên trẻ
Bữa cơm buồn chỉ có ba mẹ con
Bởi anh còn bận lo chuyện nước non
Thương trăm họ khổ nàn vì đại dịch

Anh xã thân cứu người đang nguy kịch
Chút chuyện công xin đặt trước tình nhà
Mong mọi người được an lạc thái hoà
Cầu nhịp sống bình thường như ngày trước

Làm y sĩ anh xã thân giúp nước
Được góp phần làm bổn phận em ơi
COVID-19 hủy hoại muôn người
Anh đã thấy nên làm ngơ đâu nở

Chung quanh anh vạn người cần giúp đở
Bệnh lây lan nhanh chẳng kịp trở tay
Khoác áo trắng làm chiến sĩ lúc này
Cùng đồng nghiệp quyết một lòng diệt dịch

Anh sẽ về khi không còn người bịnh
Không cách ly sum họp ấm tình người
Học sinh đến trường, sinh khí sáng tươi
Chợ, quán, xí nghiệp, muôn người hoan hỉ

Em yêu ơi ! chớ nãn lòng bi lụy
Can đảm lên nhớ bảo trọng toàn gia
Vấn nạn thế giới không chỉ riêng ta
Nên ở nhà giúp anh lo con dại

Trúc Lan KTP

05-04-2020

Tháng Tư Nghe Sóng Biển Rên

Tháng Tư Nghe Sóng Biển Rên

(Liên khúc: Kiều Mộng Hà - Hải Phương)

Một đời trải mộng mênh mông
Vùi chôn trầm tích ẩn trong mắt buồn
Đêm cời nỗi nhớ điên cuồng
Tháng Tư chớp bể mưa nguồn phong ba

Quê nhà từ đó ngút... xa
Ôi mình lạc giữa a ka vang rền
( xa nhau nào phải vì..quên
Như con đường cũ đổi tên thay cờ)

Đời như con sóng vật vờ
Mộng dìu chân bước thẩn thờ phố quen
Anh đâu ? Đường đã lên đèn
Đêm nghe gió hát khúc riêng âm trầm

Người ơi lời hẹn trăm năm
Tan theo hư ảo ...cát thầm gọi tên
Tháng Tư nghe sóng biển rên
Nghiêng vai sông nhận ngàn phiên khúc tràn

Kiều Mộng Hà
April 05th2020
***

Chuyện Một Dòng Sông

Em đi trải mộng thênh thang
Vườn cây rụng lá thu vàng trước sau
Con sông như mối tình đầu
Chở theo tất cả biển dâu đời mình

Em như người - Một người tình
Em còn như thể làm thinh với người
Con sông bên lỡ bên bồi
Ta như con nước bồi hồi biển xa

Em như con sóng tan ra
Đón cơn mưa lũ phù sa mới về
Nghìn năm bờ cát nằm nghe
Ta như con nước hẹn thề lênh đênh

Biển còn gọi mãi rừng thiêng
Trăm con sóng vỗ lòng thuyền xôn xao
Chuyện dòng sông ở nơi nào
Chuyện hai ta bỗng trăng sao cuối trời 

Hải Phương

Tháng Tư Về - Dương Thụ - Thanh Tâm

Sáng Tác: Dương Thụ
Ca Sĩ: Thanh Tâm
Thực Hiện: Nguyễn Thế Bình

Nghiêng Chén Hư Vô

Vơ vơ vẩn vẩn chốn này
Rượu nghiêng nửa chén còn say cuộc đời
Phong trần chưa dứt đường vui
Bạn bè còn đó bùi ngùi riêng tây

Một mình một cõi buồn vây
Sẻ chia chia sẻ lòng này cùng ai
Sông hồ một thuở mưa phai
Hai mươi năm cuộc đi dài gió mưa

Sương giăng rừng mỏng trăng mờ
Đôi vai còn gánh ước mơ ban đầu
Có gì để lại mai sau
Có gì miên viễn lúc sầu khi vui

Chén đi chén ở ngậm ngùi
Tưởng như tàn cuộc rượu đời bên trăng
Rót thơ vào rượu tay cầm
Bâng khuâng hồn mộng gối nằm chiêm bao

Bạn còn còn bạn nơi nào!
Tình xưa nghĩa cũ ngọt ngào hư không
Đã qua mấy thuở tang bồng
Cười khà một tiếng cõi lòng trăng thanh

Đẩy đưa nay bại mai thành
Bước theo tiếng gọi nhân sinh bốn mùa
Mất còn còn mất câu thơ
Chiều rơi xuống chén hư vô bên đời.

Hoa Văn

Nhớ Mãi Thầy Xưa

Nhớ Mãi Thầy Xưa

Theo năm tháng dòng đời trôi lặng lẽ
Mái tóc xanh giờ đã điễm oha sương
Ngược thời gian vẫn thương nhớ mái trường
Nhớ thầy cũ từ thuở vừa cắp sách

Thời gian ơi! Mấy mươi năm xa cách
Người thầy xưa giờ biết có còn không?
Bước vào đời phải xuôi ngược long đong
Vai nặng gánh bỏ quên vùng kỷ niệm

Tuổi thơ đi nụ cười như tắt lịm
Đã xa rồi ký ức thuở hồn nhiên
Vẫn mong thầy mãi mãi được bình yên
Dù năm tháng tuổi đời thêm chồng chất

Bạn bè xưa biết ai còn ai mất ?
Tản lạc rồi giờ mỗi đứa một phương
Đã xa rồi lòng vẫn nhớ vẫn thương
Vẫn ghi nhớ công thầy xưa mãi mãi...!!!

Bạc Liêu /27/2/2018
Hồng Vân
***
Bài Họa:

Nỗi Niềm Ông Đồ Già

Cất bước đi với muôn vàn lý lẽ
Bao năm dài sống vất vả phong sương
Vẫn ước mơ ngày dựng lại mái trường
Cho... cháu chắt học trò vui đèn sách

Ôi quê hương một đại dương ngăn cách
Công việc làm thì lúc có lúc không
Tiếng Ăng lê chỉ trình độ... ăn đong
Ngày tháng cũ đã dần thành hoài niệm

Có những buổi nắng chiều vừa tắt lịm
Ngắm hoàng hôn vui huởng cảnh thiên nhiên
Chỉ ước mong tâm hồn được lặng yên
Giữ lại mãi nét dân quê chân chất

Cố góp nhặt những gì chưa bị mất
Dù cho đời lạc bước vạn ngàn phương
Kỷ niệm cũ ai mà chẳng luyến thuơng
Nguyện giữ kỹ trong lòng luôn nhớ mãi

Nông gia hai lúa NJ
***
Hoài Niệm

Hố thời gian thẳm sâu ngoài lý lẽ
Tháng ngày dần tóc biếc nhuộm phai sương
Lá bàng xưa xanh phủ bóng sân trường
Và ký ức vẹn nguyên từng trang sách

Đời là sông,là đôi bờ ngăn cách
Biết ai còn ngồi lại nhớ nhau không?
Ta cô lữ qua muôn nẻo sầu đong
Vay mộng tưởng lấp cho đầy hoài niệm

Nợ nhân tình,tim nặng oằn ngất lịm
Đã lần buông mặc sóng nước ngẫu nhiên
Mặc bão giông và may rủi loạn,yên
Ngày hoang hoải thôi âm thầm chứa chất

Đêm tịch lặng xâu chuỗi từng được,mất
Bóng phù vân lang bạt gió cô phương
Niềm vắng xa rộn nhớ một trời thương
Những thời khắc giữa hồn ta sống mãi…

Lý Đức Quỳnh
***
Ký Ức Trường Xưa

Xa trường xưa, sáu mươi năm có lẻ
Nay già rồi, râu tóc đã điểm sương
Lòng vẫn hoài nhung nhớ buổi tựu trường
Của một thời còn là con mọt sách 

Buồn làm sao những ngày hè chia cách
Tiếng ve sầu rỉ rã khoảng trời không
Những lá vàng theo gió nhẹ đưa đong
Nỗi nhớ nhung lấp đầy trang lưu niệm 

Đêm xa vắng, không gian màu tím lịm
Thời học trò, cuộc sống lẽ an nhiên
Sao giờ đây, tâm trí lại chẳng yên
Thầy, Cô, Bạn, tình yêu cao chất ngất

Bạn ta ơi, người còn hay đã mất
Về thiên đường hay trôi dạt bốn phương
Tuổi hạc rồi, vẫn đầy nhớ với thương
Mái trường xưa, ký ức đây còn mãi.

Thanh Trương
***
Cảm Vận:

Nhớ Ơn Thầy

Bao năm tháng thầy ơi xa cách mấy
Những ngày xanh, thầy tóc đã điểm sương
Nhớ thương sao bạn bè cũ chung trường
Theo năm tháng những khi còn đèn sách

Sống tha phương Thái Bình Dương ngăn cách
Công ơn thầy nay có nhớ hay không?
Sống ly hương từng trải chuyện ăn đong
Lo cơm áo gạo tiền quên hoài niệm

Tuổi già thêm nụ cười như héo hắt
Nhớ ơn thầy tôn kính sống an nhiên
Mong Người vẫn an lành vạn sự yên
Dẫu năm tháng quản chi buồn chất ngất..

Nhớ tuổi thơ bạn học xưa còn, mất
Loạn ly rồi lưu lạc khắp bốn phương
Nay mới hiểu lòng trống vắng thân thương
Học trò cũ vẫn yêu Thầy Giáo mãi...!

Mai Xuân Thanh
Ngày 28/03/2020
***
Ơn Thầy Cô Ân Trọng Nghĩa Đền

Mỗi con chữ-Thầy Cô cho,thấu lẽ,
Trọng nghĩa ân sư vất vả gió sương!
Trò vững lòng đi theo hướng cổng trường,
Mỗi mơ ước bắt đầu từ trang sách.

Trải muôn phương dù xa ngàn khoảng cách,
Dẫu trường đời đều thấm lẽ hư không,
Lòng chúng con vẫn hướng về Tổ ấm,
Nơi Thầy Cô chăm bẵm xới trồng.

Ngôi trường nhỏ bên đồi sim tím lịm,
Ấm áp bao quanh ,cảnh sắc tự nhiên.
Ngày xa trường lưu luyến ứa lệ viền
Tràn hy vọng trong cái nhìn tư chất.

Lòng nhủ lòng quên những gì được mất,
Theo hướng mặt trời, dè gót lạc phương(?)
Tình Thầy Cô, Ôi! ngàn vạn yêu thương...
Muôn ký ức sẽ mãi còn-đọng mãi!

31-3-2020
Nguyễn Huy Khôi