Hôm nay nhân dọn dẹp nhà cửa, đồ đạc bề bộn, Thi lau bụi mấy cuốn album, và hứng thú xem lại. Lật từng trang hình, ký ức thênh thang bỗng về như đang xem phim. Mỗi mùa Noel tới là nhắc nhở kỷ niệm ngày đặt chân đến xứ tự do, nên trong lòng thấy nao nao lạ thường. Chuyện như in trong đầu dù đã mấy chục năm qua...
Trước khi qua Mỹ, lúc đang còn ở trại tỵ nạn, chị em bạn gái thường nhắc nhau: “Phải may nhiều bộ áo dài đem qua đó để đi dự tiệc, dân Á Đông mình không mấy cao, nên sắm thêm giày cao gót nữa...” Thi cũng không ngoại lệ khi ai nấy đều vẽ vời, tưởng tượng về cảnh thiên đàng trước mắt trên đất Mỹ. Lúc nhận được tiền chồng gửi qua trại, Thi cũng nhờ người mua dùm 4 xấp vải đẹp, 2 màu nhạt đi tiệc ban ngày và 2 màu đậm dùng cho tiệc ban đêm. Chưa hết... bởi lo chiều cao khiêm nhường của mình, lo không ai làm giày cao gót ở nước Mỹ, vì dân Mỹ đã cao rồi, Thi tậu thêm đôi giày cao gót cho ăn chắc
Bước chân đến đất nước Hoa Kỳ (tiểu bang California), Thi chỉ mặc bộ lụa mỏng, lạnh run, mẹ chồng hối ông xã Thi chở đi sắm đồ ấm. Chàng ghé nhà bank kéo máy ATM, tờ receipt nhảy ra kèm tiền, chàng nói rất nhỏ lúc nhìn giấy nhưng Thi cũng nghe được “balance zero”, Thi chẳng hiểu gì và cũng không thắc mắc, chỉ muốn đến shop xem ra sao, để được mở lớn mắt nhìn nơi mua bán rực rỡ hoa lệ của xứ người.
Ở nhà 2 hôm để lo thủ tục giấy tờ xong, vợ chồng người em nhờ Thi lên tiệm bánh phụ giúp vì công việc khá nhiều, Thi sẽ đi theo xe họ và lệ thuộc giờ giấc luôn.
Ngày đầu đi làm, Thi dậy sớm 4 giờ sáng, bết một mặt phấn son, mặc áo tém thùng rất lịch sự cho ra vẻ dân Mỹ quốc. Công việc đầu tiên là rửa hai sink chén bát, dụng cụ làm bánh, kế tiếp roll bánh croissant, làm Sandwich và các loại bánh ngọt khác
Thi làm tháng 30 ngày luôn theo sự cần thiết của người em, ra đi trời còn tối, trở về trời còn tối hơn ...Từ từ mặt mày Thi tái mét, hết xanh đỏ mắt môi, áo không còn tém quần nữa, Thi chợt hiểu ra mấy áo dài mình bị...ế là phải rồi.
Tháng kế, xe chồng Thi bị hư để ở nhà, Thi hỏi, mới biết không có tiền sửa, Thi mở trí óc ra thêm chút nữa về cuộc sống ở Hoa Kỳ. Chồng vất vả vừa làm vừa học, vậy mà lúc ở đảo, Thi cứ nghĩ chuyện qua Mỹ để đi dự tiệc, ăn hưởng. Chưa hết, lần đầu tiên lãnh lương, Thi gởi trọn về VN, nhưng VN cũng không hiểu như Thi trước đây, nên trách móc phân bì đủ điều. Thi bắt đầu thức tỉnh, ngưng bớt chuyện VN để dồn tiền mua xe trả góp.
Tại tiệm bánh, có anh Đô ngày làm việc cho hãng điện tử, chiều đến tiệm làm partime. Trước 75, anh là lính VNCH, cấp bậc Trung úy. Thấy mọi người quở anh làm nhiều, anh thường cười nói:
- Vì tên tui là Đô, nên qua đây tui mê đô la quá, nếu mỗi tháng có 35 ngày chắc tui cũng đu theo làm, buông không được mấy chị ơi...
Kể từ đó anh được thăng chức “Thiếu tá Đô”, và Thi cũng đạp theo chân thiếu tá Đô luôn, sau được biết nguyên nhân sở dĩ anh Đô gắng làm việc nhiều như thế là để lo vợ con và cha mẹ già bệnh nặng nơi quê nhà.
Khoảng 3 tháng sau, gia đình có cô em đám cưới, gặp ngay ngày có khách đặt bánh nhiều, cố gắng nhanh tay đến mấy thì 7 giờ tối vợ chồng người em và Thi mới ra khỏi tiệm. Sực nhớ Thi chưa có quần áo mặc dự đám cưới, gia tài được mấy áo dài tối qua thử lại bị chật ních, sẵn có tiệm K Mart nằm khu đó, 2 em chở Thi ghé mua, Thi vội vã chọn áo đầm màu xanh size L với vẻ hớn hở được làm bà đầm ...quý phái tối nay.
Về nhà vắng vẻ, mọi người đã đi hết, Thi thay đồ rồi chạy sang phòng mấy cô em ở chung tìm ít thứ trang điểm (phấn son mua ở đảo Thi đã để lạc đâu mất sau thời gian không dùng). Trên bàn bày tùm lum, gấp gáp quá, Thi chụp ống son tô lên thấy môi đỏ chót màu bã trầu lúc soi gương thiệt giống...mấy mệ quá: “ Kệ ...không còn thì giờ nữa”, vừa nghĩ vừa lấy sợi dây hột nhựa dài lòng thòng móc vào cổ, lấy đôi bông tai to đeo lên nhưng một chấu phía sau không có, Thi tự nghĩ “cứ mắc vô tai, kệ không rớt mô ...” rồi lật đật chạy khi nghe tiếng người em réo gọi “ Lẹ lên chị Thi ...trễ quá rồi ...”
Đến nơi, ông xã Thi ra đón, vài cặp đẹp sang trọng đến chào, nhiều tiếng gọi chồng Thi “
- Tuấn ! giới thiệu bà xã đi...
Thi được dẫn đi chào các bà con, bạn bè của chồng, chợt một anh bạn vội phản ứng nhanh tay hứng vật gì lúc Thi cúi đầu chào và thốt lên: “ui...cái chi mới rớt...”, Thi rờ tai hiểu ngay một chiếc bông tai vừa rớt nên cúi xuống mò lượm và trấn an
- Dạ...không có chi mô...
Thi tiếp tục móc vào tai và đi chào vòng vòng, để lại đôi mắt mở lớn tròn xoe nhìn theo sững sờ, Thi thừa đọc ý nghĩ trong đôi mắt ấy rằng “vợ Tuấn là Lý lệ Sen hay Mary Sến từ VN qua chăng!”.
Gặp thế bắt buộc, sau đó Thi vác bộ mặt ngẩng cao tưởng như chảnh chọe phách lối, chứ ai đâu biết Thi ngăn chận chiếc bông tai đừng rớt nữa.
Cuộc sống cứ trôi lăn đều, Thi vẫn tiếp tục công việc với sự mê mẩn ...đếm tiền, gởi quà liên tục cho cha mẹ. Quần áo cũ ai cho thì mặc, chẳng hề nghĩ đến chuyện sắm đồ mới, thậm chí có lần Tuấn đến chơi nhà ông anh họ bán chợ trời, thấy ông thải đồ quăng bớt, Tuấn đã giữ lại vài áo nói:
- Cho em đem về, Thi mặc vì thấy chưa đến nỗi cũ nghe anh . Thời gian sau, bạn thân chồng Thi từ Pháp qua chơi, họ là đôi bạn chí thân từ thời trung học, và anh này còn chơi thân với cả mấy em của Tuấn nữa. Lên đại học, chồng Thi vô sư phạm Toán, còn anh này du học bên Pháp theo ngành kinh tế. Anh có lối xưng hô rất Huế, thẳng tính không sợ mất lòng ai, và nói chuyện như các mệ xưa. Anh bạn đợi Thi đi làm về để gặp chào, chồng Thi đem hình ra mọi người ngồi xem
chung, tự nhiên anh bạn buột miệng
- Mụ ni bậy quá, đi ăn cưới mà mặc đồ ngủ .
Thi trố mắt hỏi lại
- Mô phải đồ ngủ, anh có lộn không ?
Anh bạn chỉ bưc ảnh nói giọng làm đày
- Mụ xem lại đi... có đúng đầm ngủ không?
Thi nhìn ngắm kỹ càng ...áo đầm mấy lớp bèo nhiều tầng, giữa
eo có sợi dây cột thắt lại, Thi nghĩ “Ông này thuộc con nhà giàu, đẹp trai, học giỏi, ăn mặc sang trọng, lại ở bên Pháp thì chắc nhận xét... đúng”, may anh ta chưa thốt lên “Đại sến, hết sức sến, vô cùng sến.” Thi chỉ biết ngậm mà nghe cho qua chuyện
Sáu năm sau nhu cầu cạnh tranh thương mại khó khăn nên tiệm bakery giảm bớt việc, Thi cũng phải tìm việc khác. Thi được người quen đưa vô Kyle Company’s, với cô Boss trẻ tuổi, chính gốc người Mỹ trắng, tốt nghiệp ngành Design. Trong hãng vài em sinh viên VN vừa học vừa làm, có những việc khó khăn nhưng người Mỹ nói nhanh như gió, các em vẫn thường giúp thông dịch lại.
Cô Boss thường đi xa tham dự các show lớn quảng cáo và chào hàng, chủ nhân các cửa tiệm bán lẻ đến xem, nếu bằng lòng sẽ ký hợp đồng đặt hàng dài hạn. Thi được huấn luyên đủ việc, khi thì mài metal, form, nhìn mẫu làm theo, hoặc có lúc tự chọn màu, sắp đặt trên khay chờ chủ duyệt qua xong,
Thi nối ráp các mặt hàng như Earring, Necklace, Nightlight, Sun Catchers, Purse hooks, Key Finder, Magnifier chain, Bookmarks, Photo Locket, Ruler, Letter Open, Ornament, Switch Plates, Whistles, Magnetic Paper clips, Jewelry Box ...v.v....ngoài ra còn nhiều mẫu hàng nữa do chính cô chủ thiết kế hơn 600 mẫu.
Ngày các em sinh viên VN ra trường, không còn làm ở đó nữa, Thi rất lo sợ khi phải nói chuyện với người Mỹ, mếu cũng không xong mà run cũng không ngừng, nhìn lui nhìn tới chỉ còn vài người VN... ù ù...cạc cạc....như Thi , vậy mà cô chủ không thải người Việt nào hết. Trong công ty, ngoài những nhân viên người Mỹ còn có Đại Hàn, Nhật, Mễ... họ rất dễ thương, nói chậm và luôn chịu khó nghe đám này diễn dịch đủ kiểu, nhiều lúc nhóm VN thường đùa như thuyết nhà Phật
- Chắc kiếp trước cô chủ có nợ mình, nên kiếp này vui vẻ trả ...hi...hi...
Công việc mạ vàng và vẽ vải khó đến toát mồ hôi, Thi bị bắt lên đoạn đầu đài khi không còn ai phụ trách. Rồi cũng phải làm được, vải silk căng khung, các màu phẩm được nghiên cứu trên quyển sách dày về công thức dạy pha màu, cộng trừ hoá chất, mày mò rồi cũng làm xong, thế mới biết “Mộ bia không ghi ai chết vì làm không được”
Có lần cô chủ đi xa về, xuống hỏi Thi về công việc 3 câu, câu nào Thi cũng trả lời “I don’t know”, lúc bà đi rồi, cô cháu ngồi cạnh bàn kề tai nói nhỏ:
- Đi làm cho người ta mà hỏi chi cũng không biết...
Lúc đó Thi mới giật mình thấy câu trả lời quá ư là ngố.
Một lần khác, sau lễ Noel nghỉ suốt tuần, gặp mặt ngày đầu
năm, Boss xuống xã giao vài câu, đến hỏi Thi
- What do you enjoy during the Holidays?
Thi bày đặt kể lể:
- I sleep, watch TV, go shopping, and after that go to the
restroom.
Boss: - Oh...that fine...that good
Ui chao! chuyến đó khiến chị em bạn ôm bụng cười rung người, làm Thi sực tỉnh mới hay là...đã nói lộn chữ “restaurant”, thiệt là muốn độn thổ luôn.
Cũng trôi nổi theo thị trường, hãng có lúc xuống, cũng có khi lên ào ạt, Boss chuyển đổi nhiều mặt hàng, hiện nay công ty tự sản xuất và mua bán nhiều mặt hàng trang trí đồ điện, có cả ngàn loại với mã số khác nhau. Thế là Thi lại mày mò học bấm Tablet, tìm tên sản phẩm theo mã số, xác định vị trí, lấy hàng, kiểm hàng theo mã số trong hóa đơn, cũng làm Thi long cái đầu.
“An cư mới lạc nghiệp”, đến lúc vợ chồng Thi tính đến chuyện mua nhà, vì cả hai đều có công ăn việc làm, bắt chước theo người Mỹ sống vướng mắc vòng nợ nần nhà xe.
Có lúc chồng thất nghiệp, Thi tái mặt lo vấn đề bảo hiểm sức khoẻ. Thi kiếm thêm việc và cày 3 job. Việc chính từ 7:30 sáng đến 4 giờ chiều lái thẳng tới tiệm Bakery, đến sớm năm mười phút tấp xe vào khu gần đó, đậu dưới gốc cây ngủ chập chờn đôi phút cho tỉnh táo trước khi vào gói bánh 5 tiếng, 2 ngày cuối tuần đứng bấm máy bán hàng trong siêu thị, bản thân chẳng ham gì ngoài chuyện thèm ngủ.
Thời gian như mũi tên bay... mới đó đã hơn 30 năm trên đất khách. Bây giờ cuộc sống rất ổn định yên tâm. Chồng Thi đã retire. Thi cũng có thì giờ đến Chùa mỗi Chủ Nhật, được ngồi nghe tiếng chim hót nơi vườn Quan Âm, được phơi chút ánh nắng ban mai nghe tâm tĩnh lặng với tiếng chuông Chùa.
Mỗi sáng sớm lái xe đi làm dưới ánh mặt trời lấp ló trên núi đồi Freeway 580, đôi khi gặp sương mù giăng ngập lối, cảm giác Thi lâng lâng như đang đi vào cõi mộng, chiều về nhìn nắng lưng chừng đồi đầy các loài hoa dại, những đám bông lau là đà theo cơn gió ...
Thi thấy yêu con đường này vô cùng, yêu cuộc sống tràn đầy niềm tin tươi sáng. Điều vui nhất là mỗi Noel, Chủ cho bonus khá lớn, bạn bè làm hãng khác đều ngạc nhiên, phân bì và so sánh.
Thấm thoát đã hơn 26 năm làm hãng Kyle Design, tiếng Mỹ vừa đủ để nghe và nói, công việc được học hỏi rất nhiều đầy thích thú. Thỉnh thoảng Thi cũng bày tỏ chút lòng biết ơn nấu bún bò và hoành thánh mì đãi, là hai món gia đình cô chủ thích lắm.
Bắt tay làm việc, tự kiếm đồng tiền với những giọt mồ hôi, vất vả, nhưng rất hãnh diện sử dụng những việc hữu ích xứng đáng. Nghe chồng kể thời gian trước lúc Thi chưa qua, anh em họ của Tuấn thuê căn nhà với tiêu chuẩn chỉ được ở 5 người, nhưng có đến 9 mạng, nên mỗi lần chủ nhà tới, vài người phải nhảy trốn vườn sau. Anh em vừa đi làm, vừa đi học nghèo xơ nghèo xác, cơm cháo thất thường, có buổi hết thức ăn, chẳng còn tiền, một vài em đi mượn tiền mua mấy gói mì chia nhau ăn .
Giờ đây các em cũng đã học ra trường thành danh, tạo dựng nhà cửa khang trang, cuộc sống ổn định. Mỗi năm đến lễ Noel vẫn gởi thiệp, gọi thăm nhau, khi người này lên chơi, lúc người kia có mặt dự tiệc, ngồi ôn chuyện năm xưa, chuyện thời đói rách rồi cười ha hả.
Chỉ còn tuần nữa là lễ Giáng Sinh, Thi thấy nôn nao, hớn hở theo mùa vui. Ngoài đường nhà nhà trang trí ánh đèn xanh, đỏ, vàng, tím trên mái, các khung cửa hoặc trên ngọn cây rất đẹp mắt. Người người tấp nập mua sắm, shopping các mặt hàng quảng cáo giảm giá rầm rộ. Tivi nhạc Noel vang ca vui nhộn. Mọi nơi như được bừng lửa,chuyền hơi ấm, chuyền tình thương cho nhau dưới hồng ân của Thiên Chúa.
Thi cũng mua sắm quà cáp, mua thêm thức ăn đầy tủ lạnh để chuẩn bị đón khách (các em họ) từ mọi nơi về như những năm trước. Cuộc sống ổn định sau bao nhiêu năm cố gắng chăm chỉ làm việc, cần kiệm tạo dựng tương lai tốt đẹp trên xứ người, được hít thở không khí tự do, Thi cảm thấy thật hạnh phúc, và có lẽ sẽ không bao giờ quên nhiều kỷ niệm vui, nhất là lúc đặt chân đến xứ Mỹ với thời tiết lạnh giá của mùa lễ Giáng Sinh năm nào.
Ngày đầu tới Mỹ thuộc mùa đây
Dịp lễ Giáng Sinh giá rét đầy
Dẫu nắng nào trông bươm bướm lượn
Mà trời chẳng thấy cánh chim bay
Nhà bên lặng lẽ như mê tỉnh
Xóm cạnh im lìm giống ngủ say
Lạc lõng đơn mình nơi xứ lạ
Siêng cày gắng cuốc giúp buồn khuây
Minh Thúy Thành Nội
Mùa Giáng Sinh 2018
.