Thuở
xa xưa, cách đây lâu đời lắm, ở Lĩnh Nam có một thủ lĩnh tên là Lộc
Tục, hiệu là Kinh Dương Vương, sức khoẻ tuyệt trần, lại có tài đi lại
dưới nước như đi trên cạn. Một hôm, Kinh Dương Vương đi chơi hồ Ðộng
Ðình, gặp Long Nữ là con gái Long Vương, hai người kết thành vợ chồng và
ít lâu sau sinh được một trai, đặt tên là Sùng Lãm.
Lớn
lên Sùng Lãm rất khoẻ, một tay có thể nhấc bổng lên cao tảng đá hai
người ôm. Cũng như cha, Sùng Lãm có tài đi lại dưới nước như đi trên
cạn. Khi nối nghiệp cha, chàng lấy hiệu là Lạc Long Quân.
Lúc bấy giờ ở đất Lĩnh Nam còn hoang vu, không một nơi nào yên ổn, Lạc Long Quân quyết chí đi du ngoạn khắp nơi.
Ðến
vùng bờ biển Ðông Nam, Lạc Long Quân gặp một con cá rất lớn. Con cá này
đã sống từ lâu đời, mình dài hơn năm mươi trượng, đuôi như cánh buồm,
miệng có thể nuốt chửng mười người một lúc. Khi nó bơi thì sóng nổi ngất
trời, thuyền bè qua lại đều bị nó nhận chìm, người trên thuyền đều bị
nó nuốt sống. Dân chài rất sợ con quái vật ấy. Họ gọi nó là Ngư tinh.
Chỗ
ở của Ngư tinh là một cái hang lớn ăn sâu xuống đáy biển, trên hang có
một dãy núi đá cao ngăn miền duyên hải ra làm hai vùng.
Lạc
Long Quân quyết tâm giết loài yêu quái, trừ hại cho dân, Lạc Long Quân
đóng một chiếc thuyền thật chắc và thật lớn, rèn một khối sắt có nhiều
cạnh sắc, nung cho thật đỏ, rồi đem khối sắt xuống thuyền chèo thẳng đến
Ngư Tinh, Lạc Long Quân giơ khối sắt lên giả cách như cầm một người ném
vào miệng cho nó ăn. Ngư Tinh há miệng đón mồi. Lạc Long Quân lao thẳng
khối sắt nóng bỏng vào miệng nó. Ngư Tinh bị cháy họng vùng lên chống
cự, quật đuôi vào thuyền của Lạc Long Quân. Lạc Long Quân liền rút gươm
chém Ngư Tinh làm ba khúc. Khúc đầu hoá thành con chó biển. Lạc Long
Quân lấy đá ngăn biển chặn đường giết chết con chó biển, vứt đầu lên một
hòn núi, nay gọi hòn núi ấy là Cẩu Ðầu Sơn, khúc mình của Ngư Tinh trôi
ra xứ Mạn Cẩu, nay còn gọi là Cẩu Ðầu Thủy, còn khúc đuôi của Ngư Tinh
thì Lạc Long Quân lột lấy da đem phủ lên hòn đảo giữa biển, đảo ấy nay
còn mang tên là Bạch Long Vĩ.
Trừ
xong nạn Ngư Tinh, Lạc Long Quân đến Long Biên. ở đây có con cáo chín
đuôi sống đến hơn nghìn năm, đã thành tinh. Nó trú trong một hang sâu,
dưới chân một hòn núi đá ở phía Tây Long Biên. Con yêu này thường hoá
thành người trà trộn trong nhân dân dụ bắt con gái đem về hang hãm hại.
Một
vùng từ Long Biên đến núi Tản Viên, đâu đâu cũng bị Hồ Tinh hãm hại.
Nhân dân hai miền rất lo sợ, nhiều người phải bỏ cả ruộng đồng, nương
rẫy, kéo nhau đi nơi khác làm ăn.
Lạc long quân thương dân, một mình một gươm đến sào huyệt Hồ tinh, tìm cách diệt trừ nó.
Khi
Lạc Long Quân về đến tới cửa hang, con yêu tinh thấy bóng người, liền
xông ra, Lạc Long Quân liền hoá phép làm mưa gió, sấm sét vây chặt lấy
con yêu. Giao chiến luôn ba ngày ba đêm, con yêu dần dần yếu sức, tìm
đường tháo chạy, Lạc Long Quân đuổi theo chém đứt đầu nó. Nó hiện nguyên
hình là một con cáo khổng lồ chín đuôi. Lạc Long Quân vào hang cứu
những người còn sống sót, rồi sai các loài thuỷ tộc dâng nước sông Cái,
xoáy hang cáo thành một vực sâu, người đương thời gọi là đầm Xác Cáo,
đời sau mới gọi là Tây Hồ.
Dẹp
yên nạn Hồ Tinh nhân dân quanh vùng lại trở về cày cấy trên cánh đồng
ven hồ, và dựng nhà lập xóm trên khu đất cao nhất gọi là làng Hồ, đến
nay vẫn còn.
Thấy
dân vùng Long Biên đã được yên ổn làm ăn Lạc Long Quân đi ngược lên
vùng rừng núi đến đất Phong Châu. ở vùng này có một cây cổ thụ gọi là
cây chiên đàn, cao hàng nghìn trượng, trước kia cành lá sum suê tươi tốt
che kín cả một khoảng đất rộng, nhưng sau nhiều năm, cây khô héo, biến
thành yêu tinh, người ta gọi là Mộc Tinh.
Con
yêu này hung ác và quỷ quyệt lạ thường. Chỗ ở của nó không nhất định,
khi thì ở khu rừng này, khi thì ở khu rừng khác. Nó còn luôn luôn thay
hình đổi hạng ẩn nấp khắp nơi, dồn bắt người để ăn thịt. Ði đến đâu cũng
nghe thấy tiếng khóc than thảm
thiết,
Lạc Long Quân quyết ra tay cứu dân diệt trừ loài yêu quái. Lạc Long
quân phải luồn hết rừng này đến rừng kia và qua nhiều ngày gian khổ mới
tìm thấy chỗ ở của con yêu. Lạc Long Quân giao chiến với nó trăm ngày
đêm, làm cho cây long đá lở, trời đất mịt mù mà không thắng được nó.
Cuối cùng Lạc Long Quân phải dùng đến những nhạc cụ như chiêng, trống nó khiếp sợ và chạy về phía Tây Nam, sống quanh quẩn ở vùng đó, người ta gọi là Quỷ Xương Cuồng.
Diệt
xong được nạn yêu quái, Lạc Long Quân thấy dân vùng này vẫn còn đói khổ
thiếu thốn, phải lấy vỏ cây che thân, tết cỏ tranh làm ổ nằm bèn dạy
cho dân biết cách trồng lúa nếp, lấy ống tre thổi cơm, đốn gỗ làm nhà
sàn để ở, phòng thú dữ. Lạc Long Quân còn dạy dân ở cho ra cha con, vợ
chồng. Dân cảm ơn đức ấy, xây cho Lạc Long Quân một toà cung điện nguy
nga trên một ngọn núi cao. Nhưng Lạc Long Quân không ở, thường về quê mẹ
dưới thủy phủ và dặn dân chúng rằng: "Hể có tai biến gì thì gọi ta, ta
sẽ về ngay! "
Lúc
bấy giờ có Ðế Lai từ phương Bắc đem quân tràn xuống phương Nam. Ðế Lai
đem theo cả người con gái yêu rất xinh đẹp của mình là Âu Cơ và nhiều
thị nữ. Thấy Lĩnh Nam phong cảnh tươi đẹp, lại nhiều chim muông, nhiều
gỗ quý. Ðế Lai sai quân dựng thành đắp lũy định ở lâu dài. Phải phục
dịch rất cực khổ, nhân dân chịu không nổi, hướng về biển Ðông gọi to: "Bố ơi! Sao không về cứu dân chúng con!". Chỉ trong chớp mắt, Lạc Long Quân đã về.
Người dân kể chuyện, Lạc Long Quân hoá làm một chàng trai rất đẹp, có hàng
trăm đầy tớ theo hầu, vừa đi vừa hát đến thẳng chỗ Ðế Lai ở. Lạc Long
Quân không thấy Ðế Lai đâu cả, mà chỉ thấy một cô gái nhan sắc tuyệt
trần cùng vô số thị tỳ và binh lính. Cô gái xinh đẹp đó là Âu Cơ. Thấy
Lạc Long Quân uy nghi tuấn tú nàng đem lòng say mê, xin đi theo Lạc Long
Quân. Lạc Long Quân đưa Âu Cơ về ở trong cung điện của mình, trên núi
cao.
Ðế
Lai về, không thấy con gái đâu, liền sai quân lính đi tìm khắp nơi. Hết
ngày này qua ngày khác. Lạc Long Quân sai hàng vạn các ác thú ra chặn
các nẻo đường, xé xác bọn chúng làm cho chúng khiếp sợ bỏ chạy. Ðế Lai
đành thu quân về phương bắc.
Bấy giờ nàng Âu Cơ mang thai, trải ba năm, ba tháng,
mười ngày, thấy trên núi Nghĩa Lĩnh có mây lành ngũ sắc xán lạn. Đến
giờ Ngọ, ngày 25 tháng 12 năm Giáp Tý, Âu Cơ thấy bào thai chuyển động.
Đến giờ Ngọ, ngày 28, hương lạ đầy nhà, hào quang khắp phòng, bà sinh một bọc bạch ngọc, hương lạ giáng xuống. Bắt đầu sinh ở núi Ngũ Lĩnh, đất Thổ Thứu phong, ao sen đỉnh ngọc.
Lạc
Long Quân thấy bà sinh ra bọc lạ, cho là xưa nay chưa có, việc lạ trong
nước, bèn triệu văn võ bách quan trong triều vào chầu chính điện. Lúc
ấy, giờ Ngọ, bỗng thấy trong thành giữa trời có ba tiếng hiệu
lệnh làm chuyển động trời đất, sông núi, cỏ cây, vạn vật kinh sợ. Mây
lành ngũ sắc sáng đầy khắp ba nghìn thế giới. Trên thượng điện, vạn chim
bay, ngư, lân tụ hội theo gió mưa cống triều.
Ngài
thấy quốc gia có điềm lạ khác thường, xuống chiếu cho các quan văn võ
chỉnh đốn ý mạo, chay khiết lòng thành, tề tựu tại điện Kính Thiên, thắp
hương đèn phùng chầu triều bái Hoàng Thiên Thượng Đế đến Tứ phủ vạn
linh.
Tới giờ Thân hôm ấy, bỗng thấy một áng mây xanh
từ hướng Tây kéo đến, tụ tại thềm rồng của điện Kính Thiên, tự nhiên có
bốn vị tướng xuất hiện kỳ lạ, cao hơn trượng rưỡi, đầu đội mũ hoa, thân
mặc bào xanh gấm vóc, eo thắt đai ngọc, chân đi hài sắt, miệng cười như
hào quang sáng rực, mây tuôn cuồn cuộn, tay cầm một chiếc long bài
(sắc) của Ngọc Hoàng
Thượng
Đế: Ban cho Hiền Vương một bọc trăm trứng, sinh nơi ngọc khuyết, thành
trăm người con trai trị nước. Nay sai bốn vị Đại Thiên vương giúp đỡ,
che chở cho nước. Vậy ban sắc!.
Lạc Long Quân chiếu theo long bài, truyền các quan văn võ ngẩng mặt bái tạ trời, bái tạ Thiên vương.
Thiên vương nói:
-
Trăm trứng ngọc bào do điềm rồng giáng sinh, thiên sứ báo cho Hiền
Vương biết, hãy đặt vào bàn vàng, mang đến chùa Cổ Viễn Sơn, tên là Từ
Sơn Thiên Quang Hòa Thượng Thiền Thứu Lĩnh (về sau đổi là Thiên Quang
Thiền tự) đặt ở trong chùa, chọn lấy vị quan trai giới chầu trực, thắp
hương không dứt.
Bọc
đó vỡ ra, Lạc Long Quân bèn đỡ lấy thì bốn vị Đại Thiên Vương tự nhiên
biến hóa, Hiền Vương càng thành tâm cầu đảo. Đến giờ Ngọ, ngày rằm 15
tháng Giêng, trăm trứng vỡ ra đều thành trăm người con trai; rồng thành
năm sắc, điềm ứng sáng ngời, hương trời giáng xuống, đầy khắp núi sông.
Được khoảng một tháng, không phải bú mớm mà tự trưởng thành. Tất cả các
con đều có hình dáng đẹp lạ, tướng mạo phương phi, anh hùng nổi tiếng ở
đời, cao lớn ba thước bảy tấc.
Lạc
Long Quân triệu 6 nàng cung phi, giao phát gấm lĩnh, cắt may thành trăm
bộ áo mũ cấp cho trăm người con trai. Cả ngày trăm con vui cười, thường
lấy lá hoa ao sen đùa nghịch. Sau 100 ngày, các con khôn lớn, không nói mà hay cười. Qua 200 ngày, đến giờ Thìn ngày 20 tháng 7, cả trăm người con trai đều cười to, nói rằng:
Trời
sinh Thánh Vương trị nước, giúp bốn biển thanh bình, quốc gia yên vui,
là trăm hoàng tử đều ở thềm rồng điện thượng. Bỗng thấy một đám mây ngũ
sắc từ không trung giáng xuống thềm rồng.
Lạc
Long Quân thấy tám vị Thiên tướng, đầu đội mũ đồng, mình mặc thiết
giáp, chân đi hài bạc, eo thắt dải rồng, dung mạo xán lạn, mắt sáng như
sao, miệng xuất hào quang, tay cầm thần kiếm, linh trượng, bảo trữ,
thiết phủ, đứng hầu hai bên tả hữu; hai bên đối chầu, hư không biến hóa,
gió mưa ập đến, bay vượt nhiễu không trung trong điện Ngũ Lĩnh, rồi núi non thất hình, sông hồ sóng dâng trào.
Sau
ba giờ ánh sáng rực rỡ, tám vị tướng mới xưng danh làm tám bộ Kim
Cương, vâng sắc của Thượng Thiên chư Phật, Bảo Đế lệnh sai giáng xuống
che chở cho trăm người con trai. Nay tất cả đã trưởng thành, hiểu biết
nên tám vị tướng phụng mệnh đưa các vương tử đến cửa khuyết bái tạ Hoàng
phụ, cai trị trong nước.
Tám
vị tâu xong, bay lên trời biến mất. Tám vị ban cho Lạc Long Quân một
chiếc long bài, một chiếc thiên bảo thần ấn, một viên bạch ngọc, một
chiếc thần kiếm, một quyển thiên thư, một chiếc thước ngọc, một chiếc
bàn vàng đặt ở trong điện. Hiền Vương nhận lấy, cho đây là trời ứng điềm
lành, giúp yên trong nước.
Vua
thấy trăm người con trai bỗng nhiên cao lớn, thân dài bảy thước ba tấc,
mỗi người cầm một vật thiên bảo thần khí chia nhau đứng hầu hai bên tả
hữu, bái tạ Hoàng phụ.
Ngài
xuống chiếu rằng: Trời sinh trăm người con trai, đều văn võ thánh thần,
anh hùng tài lược giúp nước yên bình, thiên hạ cậy nhờ bởi ơn giáo hoá,
phụ tử quân thần cùng nhau vui hưởng”.
Hàng
chục năm trôi qua, Lạc Long Quân sống đầm ấm bên cạnh đàn con, nhưng
lòng vẫn nhớ thuỷ phủ. Một hôm Lạc Long Quân từ giã Âu Cơ và đàn con,
hoá làm một con rồng vụt lên mây, bay về biển cả. Âu Cơ và đàn con muốn
theo Lạc Long Quân, nhưng không đi được, buồn bã ở lại trên núi. Hết
ngày này qua ngày khác, họ mỏi mắt trông chờ mà vẫn biền biệt tăm hơi.
Không thấy Lạc Long Quân trở về. Nhớ chồng quá, Âu Cơ đứng trên ngọn núi
cao hướng về biển Ðông lên tiếng gọi: "Bố nó ơi! Sao không về để mẹ con chúng tôi sầu khổ thế này".
Lạc Long Quân trở về tức khắc. Âu Cơ trách chồng:
-
Thiếp vốn sinh trưởng ở núi cao, động lớn, ăn ở với chàng sinh được
trăm trai, thế mà chàng nỡ lòng bỏ đi, để mặc mẹ con thiếp sống bơ vơ
khổ não.
Lạc Long Quân nói:
- Ta
là loài rồng, nàng là giống tiên, khó ở với nhau lâu dài. Nay ta đem
năm mươi con về miền biển, còn nàng đem năm mươi con về miền núi, nếu
gặp sự nguy hiểm thì báo cho nhau biết, cứu giúp lẫn nhau, đừng có quên.
Hai
người từ biệt nhau, trăm người con trai toả đi các nơi, trăm người đó
trở thành tổ tiên của người Bách Việt. Người con trưởng ở lại đất Phong
Châu, được tôn làm vua nước Văn Lang lấy hiệu là Hùng Vương. Vua Hùng
chia nước ra làm mười năm bộ, đặt tướng văn, võ gọi là lạc hầu, lạc
tướng. Con trai vua gọi là Quan Lang, con gái vua gọi là Mỵ Nương. Ngôi
vua đời đời gọi chung một danh hiệu là Hùng Vương.
Lạc
Long Quân là người mở mang cõi Lĩnh Nam, đem lại sự yên ổn cho dân. Vua
Hùng là người dựng nước, truyền nối được mười tám đời. Do sự tích Lạc
Long Quân và Âu Cơ, nên dân tộc Việt Nam vẫn kể mình là dòng giống Tiên
Rồng.
Củng từ tích Cha Lạc Long Quân lấy Mẹ Âu Cơ sinh ra một bọc trăm trứng nên dân tộc ta mới có từ ĐỒNG BÀO.
Huỳnh Hữu Đức
(Theo huynhhuuduc.blogspot.com)