Nguồn tin và chi tiết: https://www.statnews.com/2025/
Huỳnh Chiêu Đẳng Tóm tắt bài báo
Một nghiên cứu quan sát quy mô lớn vừa được công bố trên tạp chí JAMA Ophthalmology vào ngày 5/6/2025 cho thấy: những người mắc bệnh tiểu đường sử dụng thuốc GLP-1 (một loại thuốc điều trị tiểu đường và giúp giảm cân) có nguy cơ cao hơn đáng kể mắc phải thoái hóa điểm vàng dạng tân mạch liên quan đến tuổi tác (nAMD) – một bệnh lý về mắt nghiêm trọng có thể dẫn đến mù lòa.
Nghiên cứu dựa trên dữ liệu của gần 140.000 bệnh nhân tại Canada, độ tuổi trung bình 66. Sau một năm, tỷ lệ mắc nAMD ở nhóm dùng GLP-1 là 0,2%, cao gấp đôi so với nhóm không dùng thuốc (0,1%). Dù tỷ lệ tuyệt đối còn thấp, các nhà nghiên cứu nhấn mạnh sự gia tăng này có ý nghĩa lâm sàng, đặc biệt với người lớn tuổi – nhóm vốn đã có nguy cơ mắc nAMD cao.
nAMD là dạng tiến triển của thoái hóa điểm vàng, đặc trưng bởi sự phát triển bất thường của các mạch máu dưới võng mạc, gây tổn thương điểm vàng – khu vực trung tâm của thị lực. Nếu không điều trị, bệnh có thể dẫn đến suy giảm thị lực không hồi phục. Việc điều trị hiện nay chủ yếu là tiêm thuốc vào mắt để làm chậm tiến triển bệnh.
Các nhà nghiên cứu cũng lưu ý rằng một số bệnh lý thường gặp ở bệnh nhân tiểu đường – như suy tim và bệnh thận mãn tính – vốn cũng liên quan đến nguy cơ cao hơn mắc nAMD. Tuy nhiên, kết quả nghiên cứu cho thấy ngay cả sau khi đã điều chỉnh các yếu tố này, việc sử dụng GLP-1 vẫn đi kèm với nguy cơ nAMD cao hơn.
GLP-1 vốn nổi tiếng vì hiệu quả trong kiểm soát đường huyết và giảm cân, thậm chí còn được nghiên cứu cho các bệnh như tim mạch, Parkinson và nghiện chất. Tuy nhiên, khi thuốc ngày càng phổ biến, các báo cáo về tác dụng phụ ở mắt cũng gia tăng, như sự phát triển mạch máu bất thường trong võng mạc và bệnh thần kinh thị giác thiếu máu cục bộ.
Cơ chế chính xác vẫn chưa rõ, nhưng các nhà khoa học đưa ra giả thuyết rằng việc GLP-1 làm giảm đường huyết nhanh chóng có thể kích thích sự hình thành mạch máu bất thường trong võng mạc. Ngoài ra, các thụ thể GLP-1 hiện diện trong võng mạc và thuốc có thể kích hoạt các phân tử gây hại liên quan đến sự phát triển mạch máu.
Dù chưa thể khẳng định mối quan hệ nhân quả, các tác giả khuyến nghị cần nâng cao nhận thức về nguy cơ này. Bệnh nhân dùng GLP-1 cần đặc biệt chú ý đến các triệu chứng thị lực mới như nhìn mờ, méo hình, xuất hiện điểm mù hoặc đường thẳng biến dạng – đây có thể là dấu hiệu sớm của nAMD và nên đi khám bác sĩ nhãn khoa ngay.
Đồng tác giả nghiên cứu – Reut Shor (ĐH Toronto) – cho biết hiện tại chưa cần thay đổi hướng điều trị, nhưng cần theo dõi sát hơn. Ông Brian VanderBeek (ĐH Pennsylvania) cũng nhận định nghiên cứu này là lời cảnh báo quan trọng, và nếu kết quả được xác nhận, thì trung bình cứ 1.000 người dùng GLP-1 sẽ có 1 người mắc nAMD.
Cuối cùng, các chuyên gia nhấn mạnh rằng lợi ích của GLP-1 vẫn rất lớn đối với bệnh nhân tiểu đường và người cần giảm cân, nhưng các bác sĩ kê đơn cần cân nhắc kỹ và theo dõi các rủi ro tiềm ẩn, đặc biệt là liên quan đến thị lực.
HCD: Thưa các bạn tôi thấy có thể tin nầy liên quan tới nhiều bà con nên gới các bạn txem cho biết. Xin hiểu cho rằng tôi không phải là người chuyên môn đâu, chuyển cho các bạn đọc để tham khảo mà thôi.
Huỳnh Chiêu Đẳng
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét