Đại cương
Ngay từ thời xa xưa đã có nhiều người suy đi tính lại để tìm ra một phương cách giúp cho con người sống lâu và tránh bệnh tật. Kể từ các đạo sĩ thời tiền sử tới ngự y của các vua chúa đầy uy quyền, họ đều tận tâm tận lực nghiên cứu bí quyết trường sinh bất tử. Vậy mà theo các tài liệu ngàn xưa ghi lại thì không có một người nào đạt được kết quả như mong muốn.
Hiện nay chúng ta sống trong một khung cảnh văn minh, khoa học phát triển không ngừng, thử hỏi có cách sinh hoạt nào giúp cho con người tăng tuổi thọ và tránh bệnh tật, chứ không nói tới thuật trường sinh bất tử viển vông như thời xưa nữa. Nếu như sống lâu mà lại bệnh tật liên miên thì cũng chẳng ích lợi gì, cho nên phương cách dưỡng sinh hiện nay là tìm cách tránh các bệnh tim mạch và bệnh tiểu đường là các bệnh thông thường của tuổi già. Các vị lão niên mà không bị vướng mắc các bệnh này tất sẽ sống thọ hơn.
Trên thế giới, có rất nhiều nhóm nghiên cứu về vấn đề này. Cho tới nay có 2 nhóm nghiên cứu tại Hoa Kỳ đã đạt kết quả tốt, tìm ra một cách sinh hoạt dưỡng sinh tương đối giản dị có thể áp dụng cho đủ mọi người. Đặc biệt hơn nữa là họ đã vận động được rất đông người tham dự, áp dụng phương cách trên trong nhiều năm cho nên các kết quả thống kê đều có giá trị thực tế. Hai nhóm nghiên cứu này gồm có: thứ nhất là nhóm Nurses’ Health Study ngay từ lúc đầu đã có hơn 70 ngàn phụ nữ tham dự và thứ nhì là nhóm Health Professional Follow-up Study gồm lối 44 ngàn nam tình nguyện viên.
Hai nhóm nghiên cứu này cùng phác họa ra một cách sinh hoạt để giữ gìn sức khỏe, chúng ta hãy gọi là “sinh hoạt lành mạnh”. Sau đó họ chia đôi số tình nguyện viên để cho một nửa áp dụng “sinh hoạt lành mạnh” và số người còn lại thì sinh hoạt tùy thích. Sau hơn 6 năm theo dõi sức khỏe của 2 nhóm, tổng kết thống kê cho thấy là so với số người sinh hoạt tùy thích thì bên phía “sinh hoạt lành mạnh” ít bệnh tật hơn:
Về bệnh tiểu đường, bớt được 90%,
Các bệnh tim mạch, bớt được 80%.
Một loại bệnh khác cũng giảm bớt, mà còn giảm nhiều hơn dự liệu của nhóm nghiên cứu: đó là bệnh đột quỵ, bớt được 80% bên phía “sinh hoạt lành mạnh”. Bệnh ung thư cũng giảm bớt chút ít, nhưng thời gian 6 năm theo dõi tương đối quá ngắn hạn đối với ung thư nên kết quả này không được kể tới trong thống kê ban đầu.
Tài liệu cập nhật: hai nhóm nghiên cứu kể trên đã liên lạc lại với các tình nguyện viên, 17 năm sau khi khởi đầu công cuộc nghiên cứu. Tuy không được nhiều người hồi âm, nhưng nói chung thì nhóm áp dụng sinh hoạt lành mạnh vẫn sống thọ hơn (nhiều người còn sống hơn) và ít bệnh hơn (kể cả ung thư) so với nhóm các tình nguyện viên sinh hoạt tùy thích.
“Sinh hoạt lành mạnh”
Cách sinh hoạt này gồm 5 thành phần:
Dinh dưỡng đúng cách
Thức ăn thường ngày, điều thứ nhất phải là khẩu phần cân bằng nghĩa là phải có đủ 5 loại bao gồm chất bột-đường (cơm, bún, bánh mì…), chất đạm (thịt, cá, trứng…), sữa, rau và trái cây. Điều kiện kế tiếp là ăn nhiều rau và trái cây đồng thời bớt 3 loại thức ăn kia. Sau nữa, phải bớt ăn các chất dầu mỡ và chất mặn là vì nếu nấu ăn theo khẩu vị thông thường của chúng ta thì luôn luôn dư các chất này so với nhu cầu của cơ thể.
Trong khẩu phần kể trên, sữa là nói về sữa động vật (bò, dê…), nếu như bạn không uống được sữa bò do cơ thể không dung nạp đường lactose khiến đau bụng (lactose intolerance) thì có thể thay thế bằng sữa đậu nành.
Giữ trọng lượng cơ thể đúng mức
Phải giữ cho cơ thể đừng bị mập, nghĩa là theo lý thuyết phải giữ cho chỉ số khối lượng cơ thể nhỏ hơn số 25. Về chỉ số này, quí vị có thể nhờ bác sĩ gia đình tính dùm cho hoặc có thể tìm trên mạng Internet. Một phương pháp giản dị hơn để tạm tính trọng lượng cơ thể đúng mức là mang chiều cao thân thể tính bằng cm trừ đi số 100. Số còn lại là trọng lượng đúng mức tính bằng Kg (áp dụng cho người lớn). Thí dụ người cao 1 mét 60 phân thì trọng lượng đúng mức là (160 – 100) 60Kg.
Cách tìm chỉ số khối lương cơ thể trên mạng:
Vào trang web CDC (Center for Diseases Control)
Tìm kiếm: bmi
Bấm nút chuột trái vào từ Metric
Điền chiều cao và trọng lượng cơ thể trong khung thích hợp. Nên ghi nhớ là bên Anh ngữ họ dùng dấu chấm thay thế cho dấu phẩy trong các số liệu. Thí dụ chiều cao của bạn là 140cm mà họ tính đơn vị là mét, hãy điền trong khung là 1.4
Điền xong 2 khung, bấm nút chuột trái vào từ Calculate sẽ có số bmi hiện ra
Vận động thân thể
Cần phải vận động tối thiểu 30 phút một ngày. Nguyên tắc chung là vận động tùy theo khả năng mỗi người vì tập quá sức lại có hại cho sức khỏe. Mọi cách vận động đều có thể áp dụng được: thể thao tài tử, thái cực quyền (tài chi), đi bộ, bơi lội, khiêu vũ… Nếu vì lý do gì mà bạn bỏ vận động một vài ngày thì cũng phải sắp đặt cho đủ tối thiểu là 3 ngày tập thể dục trong một tuần lễ. Thời gian tổng cộng tập thể dục trong một tuần lễ phải giữ tối thiểu là 3 giờ 30 phút.
Hạn chế uống rượu
Tính chung cho những người mạnh khỏe thì số lượng rượu có thể uống tối đa trong một ngày là 30 gram cồn cho phái nam và phân nửa số lượng này cho phụ nữ. Như vậy có nghĩa là đàn bà trong một ngày có thể uống tối đa hoặc một ly nhỏ rượu mạnh, hoặc một ly trung bình rượu chát, hoặc một chai bia. Đàn ông có thể dùng gấp đôi số lượng này. Nếu đem so sánh các loại rượu thì tương đối rượu vang đỏ có ích lợi hơn chút ít cho sức khỏe vì có hiệu lực giúp biến dưỡng cô-let-tê-rôn. Tuy nhiên dù là rượu nào cũng phải hạn chế như đã nói trên đây.
Tuyệt đối không dùng thuốc lá
Phần cuối cùng của “sinh hoạt lành mạnh” là không được dùng thuốc lá dưới bất kỳ hình thức nào, dù là thuốc điếu, noặc thuốc hút bằng tẩu, thuốc lào hoặc dùng thuốc lá nhai như nhai trầu người mình gọi là thuốc xỉa, thuốc rê… Có người lại nghĩ là hút thuốc có lọc qua một lớp nước như khi dùng điếu bát, điếu ống hoặc điếu cày thì sẽ bớt độc. Thực ra điều này không đúng vì thời gian làn khói thuốc lọc qua lớp nước chỉ có ít giây đồng hồ cho nên phần lớn các hóa chất độc hại vẫn xâm nhập vào phổi và bộ tuần hoàn của người hút thuốc.
Kết luận
Nếu ta suy diễn theo những thông tin trên đây thì phải công nhận là lề lối sinh hoạt chung hiện nay có hại cho sức khỏe. Vì vậy bí quyết dưỡng sinh nay đã có sẵn, ta phải chủ động thay đổi cách sống theo phác đồ sau đây:
Dinh dưỡng. Hiện nay, khẩu phần thông thường của chúng ta dư chất đạm (thịt, cá, hải sản...) mà thiếu rau, trái cây. Phải sửa đổi lại, bớt chất đạm và thêm rau, trái cây cho khẩu phần được hợp lý hơn. Trong khẩu phần cân bằng có kể tới sữa, nhưng nếu bạn không uống sữa bò được (đau bụng) thì có thể thay thế bằng sữa đậu nành. Các chất béo dù là mỡ động vật (kể cả bơ và phô-mai) hay dầu thực vật đều phải hạn chế. Nói một cách đơn giản thì khẩu phần hàng ngày không được dùng hơn 30 phân khối (6 muỗng cà-phê) chất béo, tính chung cả dầu mỡ dùng chiên, sào, trộn sà-lách, có sẵn trong sữa, trong mì ăn liền, trong bánh ngọt... Các chất mặn cũng cần hạn chế là vì khẩu phần trung bình của người Việt chứa tới 3 hay 4 lần lượng Natri (muối, nước mắm, nước tương, bột ngọt) cần thiết cho nhu cầu cơ thể.
Trọng lượng cơ thể. Cần giữ trọng lượng cơ thể trung bình. Cách tính trọng lượng trung bình: xin coi trong các phần trên bài này. Người mập cần phối hợp bớt ăn và tăng vận động để đạt trọng lượng cơ thể trung bình. Ngoài ra, người mập cũng cần bớt ăn các chất bột-đường (cơm, bún, phở, mì, bánh mì...) vì ăn dư chất bột-đường là một nguyên nhân của bệnh tiểu đường loại 2.
Thể dục. Kiên trì vận động thường xuyên cũng là một điều khó thực hành vì dễ bị nhàm chán. Vậy cho nên chúng ta nên tìm một thứ thể thao hay thể dục mình ưa thích để có thể tiếp tục lâu dài (bơi lội, khiêu vũ, đi bộ...). Vận động cơ thể cần phải điều hòa, nghĩa là ít nhất cũng phải tập thể dục 3 ngày trong 1 tuần. Thể dục nhẹ như đi bộ, đi xe đạp chậm chậm cũng đủ ích lợi cho sức khỏe. Cho nên thí dụ như đánh quần vợt tuần lễ một lần không ích lợi bằng đi bộ 4 ngày một tuần. Tổng cộng thời gian vận động mỗi tuần phải từ 3 tiếng rưỡi trở lên.
Rượu. Đã từ lâu, nhậu nhẹt gần như thành một truyền thống của dân Việt. Chúng ta cần từ bỏ thói xấu tác hại sức khỏe này, càng sớm càng tốt. Tuy không có thống kê chi tiết, nhưng số bệnh nhân bị xơ gan (cả nam lẫn nữ) cần điều trị, hiện nay mỗi năm mỗi tăng nhiều. Xin nhắc lại giới hạn cho nam giới là hai chai bia một ngày (hoặc số lượng tương đương các thứ rượu khác) và cho nữ giới là một nửa lượng rượu này mà thôi.
Có người tin rằng mỗi ngày uống một ly rượu vang đỏ sẽ có lợi cho sức khỏe vì rượu này giúp sự biến dưỡng cô-let-tê-rôn. Thực ra, rượu vang đỏ ảnh hưởng rất ít trong sự biến dưỡng cô-let-tê-rôn. Nếu bạn bị dư cô-let-tê-rôn trong máu thì cần trị liệu theo chỉ dẫn của bác sĩ. Uống rượu để tự chữa bệnh thì đúng là lợi bất cập hại. Hơn nữa kể từ năm 2014, khoa học còn chứng minh được là rượu có khả năng gây ung thư. Vì vậy cho nên tránh uống rượu là điều hợp lý.
Thuốc lá. Đối với mọi loại sản phẩm do cây thuốc lá chế biến ra thì không có giới hạn nào gọi được là an toàn, cho nên tuyệt đối không được sử dụng. Ngoài những bệnh tim mạch, đột quỵ và tiểu đường, thuốc lá còn là nguyên nhân bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, giãn phổi và ung thư phổi. Ý tưởng hút thuốc lào lọc qua một lớp nước cho bớt độc hại là một điều sai lầm hoàn toàn vì thời gian khói thuốc tiếp xúc với nước rất ngắn (ít giây đồng hồ), chỉ đủ giữ lại một vài phần trăm các chất độc mà thôi.
Nói tóm lại, bí quyết để sống khỏe và sống lâu đã được khoa học nghiên cứu rõ ràng, chúng ta chỉ cần đem áp dụng cho chính bản thân. Tất nhiên việc gì cần tuân thủ thường xuyên cũng dễ gây nhàm chán, bê trễ, nhưng khi làm theo đúng rồi sẽ có phần thưởng vô giá là sức khỏe lâu dài và tinh thần thoải mái. Cũng xin lưu ý bà con là lề lối sinh hoạt này càng áp dụng sớm càng tốt, giới thanh niên không nên để đến tuổi già mới bắt đầu lo dưỡng sinh.
Đối chiếu danh từ y học Việt-Anh
Sinh hoạt lành mạnh Healthy lifestyle
Dinh dưỡng đúng cách Appropriate nutrition
Khẩu phần cân bằng Balanced diet
Trọng lượng cơ thể tối ưu Optimum body weight
Chỉ số khối lượng cơ thể Body mass index
Vận động thân thể Exercises
Thể dục Physical exercises
Thể thao tài tử Non-professional sports
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét