Trên Con Đường Về Quê

 
(Tiếng Hát: Hoàng Oanh)

Trên Con Đường Về Quê là đầu để của bản nhạc của Nguyễn khắc Xuyên. Nhân dịp một anh bạn đề nghị dùng bài hát này mở đầu buổi cầu nguyện cho các bạn đã qua đời và có vấn đề sức khỏe của lớp yksg 69 thì có bạn nêu vấn đề ý bài hát đã bị ban Thánh Nhạc của HDGMVN, Gm Nguyễn văn Bản cho là có một ít không được chỉnh về tín lý. Tuy nhiên anh em  yksg69 vẫn dùng bài hát này.

Hôm nay lại được nghe bài Trên Con Đường Về Quê thì thấy thực sự bài nhạc quá hay, lời thật cảm động nói về tình mẹ khi trên đường đi về “quê”. Coi lại những phê bình về lời của bản nhạc mà nhạc sĩ Nguyễn khắc Xuyên viết ra, tôi thấy có hơi khắt khe. Đọc lý do không đồng ý, tôi thấy cũng nên góp chút ý mọn, dù mình chỉ là một giáo dân bình thường, đâu là nhà thần học mà dám xen vào vấn đề này. Cũng không phải để biện hộ cho tác giả. Từ lúc mới 10 tuồi ở Hanoi mà tôi đã thích Nguyễn khắc Xuyên, thích vì ông có những bài hát hay, có những bài viết trên các báo CG của địa phận Hanoi về đủ thứ từ âm nhạc đến ngôn ngữ, dịch thuật v.v... rồi sau này ông là Linh mục lại là nhà khảo cứu chữ Việt Nam, cha Alex de Rhode (và dịch âm là Đắc Lộ) và nhiều thứ khác nữa đã để lại cho hậu thế nhiều thứ làm tài liệu học hỏi và tham khảo.

Lời của bài Trên Con Đường Về Quê đã được thay đổi chút ít bởi Lm nhạc sư Nguyễn Tiến Dũng, Lm Nguyễn Hồng Ân để diễn nghĩa cho rõ hơn, tránh hiểu lầm là trên con đường về quê còn có Chúa, không chỉ có Mẹ. Sửa đổi này đã được tác giả đồng ý.

(Sáng Tác: Nguyễn Khắc Xuyên - Tiếng Hát: Nguyễn Hồng Ân)

Không thấy tác giả Nguyễn khắc Xuyên biện hộ cho ý bộc phát của mình khi nảy ra âm khúc và lời ca lúc đi trên đường về quê. Tôi nghĩ, là nghệ sĩ như Nguyễn Khắc Xuyên, lại là nhạc sĩ thì tình cảm phải rạt rào. Trong gia đình thì tình con đối với mẹ là tuyệt vời và rất dễ biểu lộ ra ngoài hơn là đối với cha. Về đạo thì Nguyễn khắc Xuyên có lẽ cũng biểu hiện tình cảm ấy đối với Mẹ Maria.

Trên con đường về quê -thiết nghĩ- không chỉ là về nơi chôn nhau cắt rốn nơi mình sinh ra mà là nhà Chúa ở trên thiên đàng, nhà Chúa Giêsu là Thiên Chúa. Về nhà Chúa thì chỉ có Mẹ dẫn giắt chỉ lối mới chắc ăn, vì Mẹ là Mẹ Thiên Chúa, Mẹ của an ủi và cầu bầu và đủ thứ hồng ân ban cho con người để đến với Chúa. Mẹ là đồng trinh, là vô nhiễm nguyên tội và cả hồn lẫn xác đều lên trời. Trong Giáo Hội, Mẹ Maria đã được long trọng không những “kính” mà còn “thờ” thật trang nghiêm tuyệt vời. Chúng ta chẳng thấy nhà người Công Giáo nào mà khônb có bàn thờ Đức Mẹ. Giáo Hôi vẫn luôn luôn nhắc nhở mọi người phải lần hạt Mân Côi hẳn là khuyên thường xuyên lần chuỗi xin Mẹ Maria cứu giúp. Mẹ hiện ra ở Fatima với ba trẻ cũng đã nhắc nhở cầu xin mọi sự phải qua Mẹ. Chúng ta cũng có Đức Mẹ với rất nhiều danh hiệu, tất cả đều là che chở, dẫn đưa, giúp đỡ ủi an... Một danh hiệu rõ nét nhất là ĐỨC MẸ HẰNG CỨU GIÚP. Vậy thì “trên con dường về quê mà vắng bóng mẹ con biết trông vào ai biết cậy vào ai” quả là không quá đáng. Tôi xin góp ý và làm rõ nghĩa biện giải cho nhạc sĩ Nguyễn khắc Xuyên. Ai cũng có thiếu sót, Nguyễn Khắc Xuyên cũng vậy. Tôi thì đương nhiên còn nhièu thiếu xót hơn nhiều.

Fleming Island, Florida
August 28, 2023
Nguyễn Tiến Cảnh