Thực trạng nầy/này— đã và đang xảy ra trên mạng lưới toàn cầu, điện thư,
v.v., trong mấy năm nay—mà tôi chưa được dịp đọc bài vở/tài liệu nào đề cập đến. Bởi thế, hôm nay, tôi cảm thấy mình có nhiệm
vụ đặt vấn đề trong tư cách một nhà giáo quan tâm đến Việt văn.
Đánh máy là
một trong các môn dạy của tôi qua 16 năm (1984-2000) trong ba tiểu bang NY, NJ
và CA ở Hoa Kỳ. Từ đó, tôi học hỏi và
hôm nay tôi xin san sẻ với quý vị quy luật quốc tế về khoảng cách (spacing) khi đánh máy mà hầu hết
các quốc gia tôn trọng (trong đó có cả Việt Nam ) là:
1.
KHÔNG THÊM KHOẢNG CÁCH
TRƯỚC:
a.
Dấu PHẨY/PHẾT =
COMMA = ,
Sai: Mẹ
tôi mua hai ổ bánh mì , một hộp phô-mai và hai
lon cá hộp.
Đúng: Mẹ tôi mua hai ổ bánh mì, một hộp phô-mai và
hai lon cá hộp.
b. Dấu CHẤM = PERIOD = .
Sai: Mụ Mồm To phát rét vì tiền mất giá .
Đúng: Mụ Mồm To phát rét vì tiền mất giá.
c.
Dấu CHẤM THAN = EXCLAMATION
POINT = !
Sai: Trời ! Con Sáu bị SIDA ! Chắc mình cũng dính quá !!!???
Đúng: Trời! Con
Sáu bị SIDA! Chắc mình cũng dính quá!!!???
d. Dấu CHẤM HỎI =
QUESTION MARK = ?
Sai: Ai là tác giả tập truyện ngắn Cái Ghen Đàn Ông ?
Đúng: Ai là tác giả tập truyện ngắn Cái Ghen Đàn Ông?
e.
Dấu HAI CHẤM = TWO POINTS =
:
Sai: Cô Ba Điệu ỏn ẻn
: “Kỳ lắm! Em hổng chịu đâu!”
Đúng: Cô Ba Điệu ỏn ẻn: “Kỳ lắm!
Em hổng chịu đâu!”
f. Dấu
ĐÓNG NGOẶC ĐƠN = CLOSE
PARENTHESIS = )
Sai: Quê của ba tôi ở làng Thạnh Mỹ, quận Điện
Bàn (tỉnh Quảng Nam ).
Đúng: Quê của ba tôi ở làng Thạnh Mỹ, quận Điện Bàn
(tỉnh Quảng Nam ).
g.
Dấu ĐÓNG
NGOẶC KÉP = CLOSE QUOTATION MARK = ”
Sai: Tên nào dám cả gan “thò tay ngọc, thọc
tay cùi ” vào cặp tao?
Đúng: Tên nào dám cả gan “thò tay ngọc, thọc tay
cùi” vào cặp tao?
2. KHÔNG THÊM KHOẢNG
CÁCH SAU:
a. Dấu MỞ NGOẶC
ĐƠN = OPEN PARENTHESIS = (
Sai: Thác
Giang Điền ( huyện Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai) có
phong cảnh gần giống Đà Lạt.
Đúng: Thác Giang Điền (huyện Trảng Bom, tỉnh Đồng
Nai) có phong cảnh gần giống Đà Lạt.
b. Dấu MỞ NGOẶC
KÉP = OPEN QUOTATION MARK = “
Sai: Quả đúng!
“ Yêu là mù quáng” (“ Love is blind”) theo như Shakespeare.
Đúng:
Quả đúng! “Yêu là mù quáng”
(“Love is blind”) theo như Shakespeare.
Vương Đằng đang dạy trong lớp đánh máy ở
thành phố New York ,
1988.
Sau đây là một số thí dụ về sự thêm khoảng cách sai luật khi đánh máy qua các điện thư, bài vở trên mạng hay tài liệu in ấn (kém phẩm chất!):
Tiểu chú: Tác giả thông cảm sự sơ sót về khoảng cách vì lỗi đánh máy vô tình hay sự trình bày tự động của phần mềm (software) hay trong điện thư (e-mail) mà chỉ đưa ra những sự thêm khoảng cách sai luật cố tình, không biết hay bắt chước.
Thí dụ 1:
Sau khi từ chức tổng thống , ông Thiệu dọn về ở nhà quốc khách trong khu Hải quân , nay là đường Tôn Đức Thắng .
Tài sản riêng của gia đình ông đã được chuyển đi trước đó . Dù không còn quyền hành gì , nhưng sự có mặt của ông Thiệu tại Sài Gòn trong những ngày căng thẳng nhốn nháo đó không phải là một điều hay ho đối với nhiều người .
Theo lời kể của tiến sĩ Nguyễn Tiến Hưng trong cuốn The Palace File "Hồ sơ mật Dinh Độc Lập" , tân Tổng Thống Trần Văn Hương đã gọi điện thoại khuyên ông Thiệu nên sớm rời khỏi Việt Nam . Ông Hương cũng đề nghị đại sứ Mỹ Martin dàn xếp giùm cho chuyến ra đi của ông Thiệu .
Tiểu chú: Có thêm khoảng cách sai luật trước dấu phẩy và dấu chấm.
Thí dụ 2:
Chập tối, một cô gái trên đường về nhà gặp chàng trai lạ đang lững thững đi trên đường.
- Anh có thể đưa giúp em qua nghĩa trang được không ?
- Đi theo anh, anh cũng đi về hướng đó.
- May mà có anh, không em đi một mình thì sợ chết mất. Cảm ơn anh nha.
- Không có gì ! Lúc còn sống anh cũng sợ ma như em !
Tiểu chú: Có thêm khoảng cách sai luật trước dấu chấm hỏi và chấm than.
Thí dụ 3:
( tại Bắc Đức vùng Berlin là vào ngày 11.5 )
Tiểu chú: Có thêm khoảng cách sai luật sau dấu mở ngoặc đơn và trước dấu đóng ngoặc đơn.
Thí dụ 4:
Mời ACE xem và nghe Sylvie Vartan hát ở hai thời điểm :
- Năm 1964 : lúc còn trẻ , và chúng ta đă thần tượng cô.
- Năm 2007 : đã thành mệnh phụ, hát vẫn hay
Và Chúng Ta đã không còn nhận ra SV nữa, ngoại trừ phần nào giọng hát...
Tiểu chú: Có thêm khoảng cách sai luật trước dấu hai chấm và dấu phẩy.
Thí dụ 5:
" Đường vô xứ Huế quanh quanh
Non xanh nước biết như tranh họa đồ
Thương em , anh củng muốn vô
Ngại Truông nhà Hồ , ngại phá Tam giang
Phá Tam giang ngày nay đã cạn
Truông nhà Hồ , Nội tán phá tan.
Nội tán là gì? mà ai được gọi là " Nội Tán " thời đó vậy?
Không biết có liên quan chi đến việc " dời mộ " ở núi Ngự Bình ? cám ơn.
Tiểu chú: Có thêm khoảng cách sai luật sau dấu mở ngoặc kép và dấu phẩy, trước dấu đóng ngoặc kép, và trước dấu chấm hỏi.
Thí dụ 6:
Không biết có liên quan chi đến việc " dời mộ " ở núi Ngự Bình ? cám ơn.
Tiểu chú: Có thêm khoảng cách sai luật sau dấu mở ngoặc kép và dấu phẩy, trước dấu đóng ngoặc kép, và trước dấu chấm hỏi.
Thí dụ 6:
Mời đọc một chuyện ngắn dễ thương (như con nhỏ đó-đó )
Tiểu chú: Có thêm khoảng cách sai luật trước dấu đóng ngoặc đơn.
Thí dụ 7:
Tiểu chú: Có thêm khoảng cách sai luật trước dấu đóng ngoặc đơn.
Thí dụ 7:
"Con coi chừng em, mẹ đi ..." chỉ nói vỏn vẹn ngần ấy chữ trong nước mắt rồi mẹ tôi quảy gánh đi ! Một gánh tình đầy ăm ắp, trông sao quá luộm thuộm thế này nhỉ !?
Tiểu chú: Có thêm khoảng cách sai luật trước dấu chấm than.
Thí dụ 8:
Dáng người khệ nệ ôm, tay xách, tay mang, khuôn mặt khắc khổ của lo toan bỗng trở nên già nua tột cùng chắc cũng động lòng Trời ?
Tiểu chú: Có thêm khoảng cách sai luật trước dấu chấm hỏi.
V.V..
Xin quý vị tiếp tay phổ biến bài nầy/này trong tinh thần xây dựng và bảo tồn tiếng Việt yêu thương của chúng ta. Đa tạ!
Vương Đằng
06/2013
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét