Ung Thư Tuyến Tiền Liệt

Ung thư tuyến tiền liệt là ung thư thông thường nhất của nam giới. Tuyến tiền liệt là một tuyến nằm ngay dưới bọng đái và bao quanh niệu đạo.

Nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt:

1- Tuổi:

Ung thư tuyến tiền liệt là bệnh của người lớn tuổi. Càng lớn tuổi, xác suất ung thư tuyến tiền liệt càng cao. Ước lượng khoảng 80% nam giới 80 tuổi bị ung thư tuyến tiền liệt.

2- Tiền sử gia đình:

Nguy cơ người trong gia đình bị ung thư tuyến tiền liệt sẽ cao hơn nếu có thân nhân ruột thịt đời thứ nhất bị ung thư này (ba, anh hay em).

3- Chủng tộc:

Người Mỹ đen có xác suất bị ung thư tuyến tiền liệt cao nhất và người Nhật thấp nhất. Tuy nhiên từ khi người Nhật bắc chước người Tây Phương ăn thức ăn nhiều chất béo, xác suất người Nhật bị ung thư tuyến tiền liệt đã gia tăng khá nhiều.

4- Thức ăn:

Thức ăn có nhiều chất béo, protein, carbohydrate tăng ung thư tuyến tiền liệt trong khi omega 3, soy isoflavones và lycopenes trong dầu cá giảm ung thư.

Ung thư tuyến tiền liệt phát triển rất chậm. Phải mất một thời gian rất lâu để ung thư tuyến tiền liệt lan ra ngoài. Ung thư tuyến tiền liệt có thể lan tới các hạch ở bụng, xương, phổi v.v.

Thời gian đầu, người bệnh có thể không có triệu chứng gì. Triệu chứng ung thư tuyến tiền liệt bao gồm máu trong nước tiểu hay tinh dịch, triệu chứng nghẽn ống dẫn tiểu như đi tiểu thường, khó đi tiểu, đau thắt lưng và nhiễm trùng đường tiểu.

Vì ung thư tuyến tiền liệt lan rất chậm, có nhiều bác sĩ chỉ theo dõi ung thư tuyến tiền liệt trong thời gian ban đầu nhất là khi người bệnh lớn tuổi, yếu do bị nhiều bệnh khác.

Ngăn ngừa ung thư tuyến tiền liệt

1- Khám bệnh ngăn ngừa ung thư tuyến tiền liệt mỗi năm bắt đầu lúc 50 tuổi. Nếu có thân nhân ruột thịt đời thứ nhất bị ung thư tuyến tiền liệt, người nam trong gia đình nên khám ngăn ngừa sớm hơn (từ 40 tuổi).

2- Có thể khám tuyến tiền liệt bằng ngón tay để phát hiện những u cứng phía ngoài tuyến tiền liệt.

3- Thử PSA trong máu. Tuy nhiên, PSA cũng không chính xác lắm. Có nhiều người bị ung thư tuyến tiền liệt nhưng PSA vẫn bình thường. Ngoài ung thư tuyến tiền liệt, PSA có thể cao do tuyến tiền liệt phì đại lành tính, nhiễm trùng tuyến tiền liệt, khám tuyến tiền liệt bằng ngón tay, phẫu thuật soi niệu đạo.

Nếu PSA cao, có thể thử thêm free/total PSA. Phần lớn PSA trong máu được gắn với các protein huyết tương. Một lượng nhỏ của PSA không gắn với protein được gọi là PSA tự do (free PSA). PSA của người bị ung thư tuyến tiền liệt thường bị gắn vào ung thư tuyến tiền liệt nên free PSA thường thấp.

Free/total PSA >25% , xác suất bị ung thư sẽ rất thấp.

Free/TotalPSA <25%, xác suất bị ung thư sẽ cao

̀5- Giảm thức ăn nhiều mỡ, protein, carbohydrate. Ăn nhiều dầu cá chứa omega 3, thuốc có chứa lycopenes hay soy isoflavones.

Chuẩn đoán ung thư tuyến tiền liệt

Khám tuyến tiền liệt bằng ngón tay có thể phát hiện u cứng phía ngoài tuyến tiền liệt.

PSA có thể cao với free/total PSA dưới 25%.

MRI tuyến tiền liệt.

Sinh thiết

CT bụng, phổi +/- thử PET để biết ung thư tuyến tiền liệt giai đoạn nào và lan ra tới đâu.

Phác đồ điều trị ung thư tiền liệt tuyến

1-Theo dõi tình hình bệnh nếu ung thư trong giai đoạn sớm.

2- Chữa bằng cách đặt cây phóng xạ vào giữa tuyến tiền liệt (brachytherapy)

3- Phẫu thuật cắt bỏ tuyến tiền liệt- có thể dùng phẫu thuật nội soi bằng robot.

4- Xạ trị

5- Điều trị nội tiết- chích thuốc làm giảm testosterone.

Bác sĩ NCT
Melbourne, 05/9/2019