Sinh Tra Tử 生查子 - Án Kỷ Đạo

 

生查子             Sinh Tra Tử 

關山魂夢長，Quan sơn hồn mộng trường,

魚雁音塵少。Ngư nhạn âm trần thiểu.

兩鬢可憐青，Lưỡng mấn khả liên thanh,

只爲相思老。Chỉ vi tương tư lão.

歸夢碧紗窗，Quy mộng bích sa song,

說與人人道。Thuyết dữ nhân nhân đạo.

真個別離難，Chân cá biệt ly nan,

不似相逢好。Bất tự tương phùng hảo.

晏幾道                      Án Kỷ Đạo

Chú Thích

1 Có người cho rằng bài này là của Vương Quan王觀. Lại có người cho rằng bài này là của Đỗ An Thế杜安世.

2 Sinh tra tử生查子: tên từ bài. Tên khác là “Tương hòa liễu相和柳”, “Mai khê độ梅溪渡”, “Mạch thương lang陌上郎”, “Ngộ tiên tra遇仙楂”, “Sầu phong nguyệt愁風月”, “Lục la quần绿羅裙”, “Sở vân thâm楚云深”, Mai hoà liễu梅和柳”, “Tình sắc nhập thanh sơn晴色入青山” v.v. Bài này có 40 chữ, 2 đoạn, mỗi đoạn 2 trắc vận. Cách luật vào thời Vãn Đường rất lỏng lẻo. Đến thời Tống thì mới được chỉnh đốn quy củ hơn. Dưới đây là Cách luật của Hàn Ác韓偓 thời Vãn Đương:

X X X X X cú

X T B B T vận

X X T X B cú

X T B B T vận

X X X X B cú

X T B B T vận

X T T B B cú

X X X B T vận

3 Quan sơn 關山: quan ải và sơn xuyên.

4 Hồn mộng 魂夢: linh hồn.

5 Ngư nhạn 魚雁: mượn dùng để chỉ thư từ.

6 Âm trần音塵: tin tức.

7 Khả liên (lân) 可憐: đáng thương.

8 Quy mộng 歸夢: mộng được về quê.

9 Bích sa song 碧紗窗: cửa sổ treo màn lụa xanh.

10 Nhân nhân 人人: người thân của mình.

11 Chân cá 真個hay chân cá 真箇: xác thực, chân chính.

Dịch Nghĩa

Hồn mộng tôi thường bứt rứt lo lắng (cho người đi xa) đường quan ải sơn xuyên (vất vả).

Rất ít có thư từ và tin tức gửi về.

Đáng thương cho (tuổi xuân của tôi) 2 chòm tóc mai còn xanh (như tơ).

Chỉ vì tương tư mà thành ra già nua.

Mộng lúc chàng về cùng đứng bên song rủ màn lụa xanh (kể lể tâm sự).

Nói với người rằng:

Biệt ly thật là khó chịu đựng,

Chẳng như đoàn tụ là tốt lành.

Phỏng Dịch:

Sinh Tra Tử - Hồn Chinh Phụ

Đường quan sơn diệu vợi,

Có mấy khi thư lại.

Thương cảm mái đầu xanh,

Tương tư già ái ngại.

Mơ bên song sánh vai,

Trao đổi lời tương ái.

Xa cách đời gian nan,

Đoàn tụ người mong đợi.

HHD 

2-2020

***

Bản Dịch

Sinh Tra Tử

Quan ải giấc mộng dài

Thư từ, tin ít có

Thương thay mái tóc xanh

Tương tư mau già khổ

Mộng về bên lụa song

Nói cho người thân rõ

Biệt ly thật khó khăn

Không được như đoàn tụ!

Lộc Bắc

Jan21 (Án Kỷ Đạo)