Xuân của lòng người!
Quách Vĩnh Thiện, ông là ai?
Đó
là cậu bé 8 tuổi đời, đủ kiên nhẫn, lắp ráp một chiếc xe đạp cho riêng
mình. Tuổi lên 9 lên 10, cậu đam mê cả võ thuật lẫn âm nhạc. Do duyên
lành, lúc còn là học sinh của trường Petrus Ký, cậu được nghe thuyết
giảng về hai chữ “Có - Không”. Vốn đam mê âm nhạc từ bé, nhưng gia đình
không cho phép cậu xuất hiện nơi công cộng. Dù bị ngăn cấm, dù bị nhừ
đòn, vẫn không ngăn nổi tiếng đàn đang thôi thúc trong lòng chàng trai
trẻ. Cậu đã có mặt trong những buổi đại nhạc hội, đệm đàn cho các danh
ca một thời như Thái Hằng, Thái Thanh, Thanh Thúy, Cao Thái…Đầu thập
niên 60, cậu thành lập ban kích động nhạc Les Fanatiques và nổi tiếng
ngay khi chơi bài Apache. Tiếng đàn còn vượt xa hơn, đến tận các Club ở
phi trường Tân Sơn Nhất hoặc các rạp hát lớn như Đại Nam, Khải Hoàn, Đa
Kao. Hẳn một số người cùng thời, có lẽ vẫn chưa quên.
Những
ngày huy hoàng, đáng nhớ ấy, tưởng chừng bất tận, nhưng tiếc thay, đành
khép lại khi cậu lên đường sang Bordeaux du học. Rời quê hương, xa vòng
tay ấp yêu của cha mẹ, tạm dung “sống nhờ đất khách”. Cậu vừa đi học
vừa bươn chải kiếm sống. Sinh ngữ là trở ngại lớn trong việc học, lại
quá nhiều vất vả trong việc làm thêm, nhưng thấm vào đâu với những đêm
xong việc, ra về trong đơn lạnh, dưới buốt giá xứ người. Chừng ấy về
thời niên thiếu, đã ảnh hưởng gì đến cuộc đời ông!?
Đó là chuyện về sau.
Mỗi người được sinh ra là một tặng phẩm tinh khôi ban cho đời và theo thời gian…cuộc đời mỗi người một khác.
Bắt phong trần phải phong trần
Cho thanh cao mới được phần thanh cao*
Hai câu thơ trên đã ứng thế nào vào vận mệnh đời ông!?
Một
Quách Vĩnh Thiện, kỹ sư, sau những năm tháng truân chuyên. Một Quách
Vĩnh Thiện, nhạc sĩ, thỏa mãn thú đam mê âm nhạc. Có lẽ chàng thư sinh
ngày nào, nhuốm “phong trần” từ lúc rời Việt Nam, sống tha phương, trải
qua nhiều dâu bể, lắm đoạn trường. Sống nơi phồn hoa, tráng lệ ấy, không
ai “cho thanh cao”, mà tự ở ông và đã giữ hướng đi cho riêng mình.
Cuộc
sống đang êm ả, cây đời đã bám rễ sâu nơi đất người, nhưng định mệnh
nào, một lần phủi bụi thời gian khi sắp xếp lại chồng sách cũ. Hồi ức
bất chợt trở về trong phút giây tình cờ, khi ông đọc đến câu thơ thứ
890, trong tác phẩm Đoạn trường Tân Thanh của Đại thi hào Nguyễn Du:
Sống nhờ đất khách thác chôn quê người*
Câu thơ 8 chữ đã mãnh liệt khơi lại cả quảng đời đã qua. Ông cảm thân mình, thương vay phận Kiều, nỗi nhớ cố hương, nơi một lần ra đi đã mất lối quay về. Kể từ đó, một sợi dây vô hình, đã buộc chặt đời ông vào nội dung tác phẩm nằm trong cuốn sách cũ kỷ kia.
Câu thơ 8 chữ đã mãnh liệt khơi lại cả quảng đời đã qua. Ông cảm thân mình, thương vay phận Kiều, nỗi nhớ cố hương, nơi một lần ra đi đã mất lối quay về. Kể từ đó, một sợi dây vô hình, đã buộc chặt đời ông vào nội dung tác phẩm nằm trong cuốn sách cũ kỷ kia.
Truyện Kiều, nói về thân
phận người con gái tài sắc vẹn toàn, sống trong bối cảnh xã hội đầy hệ
lụy, muôn đời vẫn làm rung cảm con tim của những ai biết khóc cười trước
tình tiết éo le và Quách Vĩnh Thiện, không ngoại lệ. Sự đồng cảm nơi
ông bởi trải nghiệm cuộc sống chính mình và Trường ca Kim Vân Kiều ra
đời sau 5 năm ròng thực hiện. Mối giao duyên Thơ Nhạc là sự đồng hành
của Đại thi hào Nguyễn Du với 3254 câu thơ lục bát và Nhạc sĩ Quách Vĩnh
Thiện với Trường ca Kim Vân Kiều gồm 77 bài nhạc đủ thể loại, từ nhạc
tân thời đến cổ điển, được gói gọn trong 7 CD.
(Bùi Quốc Hùng(Nhiếp ảnh gia) - Quách Vĩnh Thiện)
Có thể nói, truyện
Kiều của Nguyễn Du trước đây, phần lớn chỉ phổ thông trong nước, qua
đọc, ngâm hay dùng làm sách bói. Nhưng qua dòng nhạc của Quách Vĩnh
Thiện, Kim Vân Kiều trở thành một tuyệt tác được nhiều quốc gia trên thế
giới biết đến.
Điều cao quý mà người nghe có thể cảm nhận, tìm thấy,
trong dòng nhạc của ông, là sự tôn trọng ông đã dành cho Nguyễn Du. Ông
giữ y nguyên, không đánh mất hay thay đổi vị trí lời thơ của người để
tìm sự dễ dàng, độc đáo hơn cho dòng nhạc của mình. Và càng cao quý hơn
với tâm nguyện bảo tồn, gìn giữ văn hóa nước Việt Nam, cho bây giờ và
tiếp nối những thế hệ mai sau. Thế hệ của những người dù không học đến,
nhưng có thể biết qua, hiểu được và thuộc lòng ít nhiều về Đoạn Trường
Tân Thanh. Ngoài ra, việc làm của Quách Vĩnh Thiện là một minh chứng cho
lời nói Học giả Phạm Quỳnh, vẫn còn giá trị cho đến ngày nay: “Truyện Kiều còn, tiếng ta còn; Tiếng ta còn, nước ta còn”.
Có
lẽ, những hạt mầm “Có – Không” được gieo vào lòng ông ở thời khá trẻ
ngày nào, đây là lúc hoa trái thiện tâm đến thời rộ nở. Thấp thoáng đâu
đó, Quách Vĩnh Thiện dốc lòng bên phím đàn là Quách Vĩnh Thiện thời thơ
ấu khổ công hoàn tất chiếc xe đạp. Một Quách Vĩnh Thiện nuôi dưỡng tâm
bằng “Có – Không” thời trẻ cũng là Quách Vĩnh Thiện hôm nay đã cố gắng
chuyên chở, nhắc nhở cho chính ông và cho mọi người về “ Chữ tâm kia mới bằng ba chữ tài”*.
(Quách Vĩnh Thiện & Thanh Vân - Sân trước Đền Thờ Quốc Tổ)
Hôm
nay, lúc 2 giờ chiều ngày 28 tháng 9 năm 2013, trong Đền Thờ Quốc Tổ,
có sự đồng cảm, đồng tâm họp lực của số đông người đến tham dự. Điều
vinh dự là sự có mặt các vị đại diện Cộng Đồng Úc Châu ở Melbourne.
Ngoài sự hiện diện của một số ca sĩ cộng tác cho chương trình thêm phần
linh động, ông Kiều Tiến Dũng, một người tuổi đời khá trẻ, so với số
tuổi ra đời của tác phẩm, nhưng ông luận về Kiều qua cái nhìn của một
nhà Toán học, thật sâu sắc và khi ông nối kết câu thứ nhất với câu thứ
3254 của cụ Nguyễn Du, khiến người nghe cảm phục và đáng suy ngẫm. Chắc
rằng, những người có mặt trong buổi chiều nay, sẽ là người cùng đồng
hành với Nhạc sĩ Quách Vĩnh Thiện trong việc gìn giữ, chuyên chở, phổ
biến di sản thêm sâu rộng và xa hơn nữa. May mắn thay, những hình ảnh
ngày đáng nhớ này, đã được một nhiếp ảnh thiện lương Bùi Quốc Hùng ghi
lại. Một người làm việc bằng trái tim nhân ái, anh đến và đi trong âm
thầm, nhưng đã để lại những hình ảnh quý báu, cho đến muôn đời sau.
Trong
khung cảnh trang nghiêm, với bài vị, hình ảnh tiền nhân, anh hùng tử
sĩ, những vị quá cố có công lao đóng góp, hương trầm nghi ngút, ánh nến
lung linh. Một cảm giác chợt đến… hồn thiêng như đã hòa vào, quyện lấy
dòng nhạc và mối thương tâm không kềm chế…dòng lệ chợt rơi…Dòng lệ của
người tha hương đang sống trên đất khách.
Quách
Vĩnh Thiện người gìn giữ kho tàng văn học, di sản của nhân loại qua
dòng nhạc và chắc chắn rằng, hôm nay sẽ có nhiều người ở thế hệ này và
thế hệ mai sau sẽ tiếp tục thừa kế di sản của ông, hầu đóng góp vào sự
mất còn của nước Việt bằng thiện tâm. Và tôi tự hỏi, những người đã khóc
cho thân phận một nàng Kiều của mấy trăm năm trước, có biết ở thời đại
này, còn bao nhiêu nàng Kiều vẫn còn lưu lạc xa xứ, để báo đáp công ơn
nuôi dưỡng của mẹ cha. Hãy đặt mình vào cương vị nàng Kiều, để biết khóc
cười trước vận nước nổi trôi, không trách mệnh trời, tiếp tay với Quách
Vĩnh Thiện và làm một điều gì đó trong việc gìn giữ Tiếng Ta và Nước Ta
vậy
* Thơ Nguyễn Du
Kim Phượng
Kim Phượng
Úc Châu 28.9.2013
Vài Hình Ảnh của Bùi Quốc Hùng
(Kim Phượng, Kim Oanh)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét