Còn Đó Xuân Xưa

      Dòng sông Cổ Chiên lặng lờ, mênh mông... Từng mảng lục bình trôi rời rạc, cô đơn. Ánh sáng của buổi chiều tàn vàng vọt, chiếu xuống mặt sông lấp lánh...  Tôi đã ngồi đây từ lâu lắm rồi. Bên cạnh Ánh vẫn im lìm, gục đầu. Thỉnh thoảng tôi nghe nàng chợt buông tiếng thở dài... Tôi biết nàng buồn lắm và tôi cũng không biết lời lẽ nào để an ủi nàng.  Sự việc đã đến với chúng tôi một cách quá đột ngột, quá bất chợt, ngoài sự tưởng tượng.

       Mái tóc tơ óng mượt hững hờ chảy dài xuống quá nửa chiếc lưng thon đã che khuất một phần bờ vai bé bỏng của nàng. Đôi vai chợt run lên từng đợt.  Ánh đã khóc... Khóc nghẹn ngào, tức tưởi... Nàng khóc cho môt cuộc tình ngang trái.

      Tôi và Ánh cùng học chung trường, nhưng tôi hơn nàng bốn lớp. Do đó tôi biết Ánh từ những ngày cô bé còn thắt bím.  Nàng đã được những người bạn cùng lớp gọi nàng bằng một cái tên dễ yêu là “Nữ Hoàng Chân Không”.  Sở dĩ nàng có tên ấy vì sau giờ học, khi về đến nhà, nàng thường đi chân đất, ít khi thấy nàng mang dép. Nàng có đôi bàn chân đẹp vô cùng. Vì thế đôi lúc tôi thường nói đùa:

      -  Ánh, anh tội nghiệp đôi bàn chân của em quá chừng.

      Ánh mỉm cười và hỏi lại tôi:

      -  Tại sao anh lại tôi nghiệp nó?

      -  Vì anh yêu đôi bàn chân của em như anh yêu em vậy.

      Những lúc ấy thường thường tôi phải chịu một cái véo nên thân.  Mặc dù tôi nói đùa với Ánh như thế, nhưng thật ra tôi rất thích nhìn nàng đi chân đất.  Những lúc ấy tôi thấy nàng bình dị, ngây thơ và dễ yêu vô cùng.  Có lẽ chính nhờ đặc điểm nầy mà tôi yêu nàng.  Tình yêu đó tôi đã lặng lẽ, âm thầm giấu kín. Mãi cho đến khi tôi vào học lớp Sư phạm, tôi mới dám thổ lộ cùng nàng.

      Hôm ấy, cũng vào một chiều cuối tuần, chúng tôi cùng đi dạo bên bờ sông Cỗ Chiên. Nàng đang cười đùa, trò chuyện bên tôi thật là vô tư, cho nên đã nhiều lần tôi muốn nói cho nàng biết là tôi yêu nàng, thế mà tôi đã phải ngập ngừng không dám.  Tôi sợ khi nàng biết thì sự vô tư của nàng không còn nữa.  Và biết đâu nàng sẽ không còn đến bên tôi.  Biết đâu tôi sẽ mất nàng vĩnh viễn... Còn nếu không nói với nàng thì biết đến bao giờ? Cuối năm nay tôi sẽ ra trường.  Tôi sẽ đi dạy học và với số tiền tôi kiếm được lúc đó cũng đủ cho một gia đình ấm cúng.  Tôi vẫn có thể lo cho nàng tiếp tục đi học. Cuối cùng rồi tôi cũng đánh bạo nói với nàng.

       Tôi không làm sao quên được ánh mắt của nàng lúc đó. Trong ánh mắt có chút gì thẹn thùng, chút gì sung sướng, cũng có chút gì e dè.  Bàn tay nàng run rẩy trong tay tôi...  Qua một phút bàng hoàng, nàng đã tựa đầu vào ngực tôi thỏ thẻ:

      -  Anh đừng gạt em nhé anh!

      Ánh ơi!  Anh làm sao gạt em được.  Anh đã yêu em từ lâu rồi mà.  Tất cả mọi việc làm, mọi ý nghĩ của anh đều là cho em.  Anh chỉ sợ một điều là phải mất em mà thôi.

      Tôi gật đầu và nhẹ hôn lên mái tóc nàng.  Mùi hương mái tóc thoang thoảng làm tôi ngây ngất và cho đến giờ phút nầy tôi vẫn còn nhớ mãi.

      Từ ngày hôm ấy, mỗi lần gặp tôi Ánh tỏ ra dè dặt hơn, khôn lớn hơn.  Nàng bây giờ thật sự là một cô gái biết yêu và có người yêu; chứ không còn là một cô bé liến thoắng, vô tư như ngày xưa nữa.  Có những lúc tôi bắt gặp trong đôi mắt nàng một chút đăm chiêu, mơ mộng.  Chúng tôi đã cùng nhau hoạch định một tương lai. Tôi dự trù là sau khi đi dạy một năm, tôi sẽ dành dụm tiền và xin cưới nàng.  Ánh cũng đồng ý với tôi điều nầy.  Chúng tôi muốn sống tự lập, không nhờ vả vào gia đình, vì cả hai gia đình chúng tôi đều không phải là gia đình khá giả.

      Những tưởng cuộc tình sẽ mãi mãi êm trôi.  Thế nhưng một biến cố đã đến.  Mẹ Ánh đã gọi Ánh trở về Sài Gòn trong dịp Hè nầy và sẽ không trở lại đây trong niên học tới nữa.  Từ nhỏ Ánh đã ở đây với bà nội, còn ba mẹ Ánh sống tại Sài Gòn.  Ba Ánh là một công chức ở đó.

      Ánh vẫn tiếp tục khóc.  Tôi thì chết lặng, thẩn thờ.  Tất cả những ước mơ đều sụp đỗ.  Tôi không biết phải nói gì với Ánh.  Ánh về lần nầy là để vu quy.  Ba mẹ Ánh đã hứa hôn Ánh với con một người bạn và bây giờ gia đình ấy đã đến nhắc và xin cưới Ánh.  Chính Ánh cũng không biết điều nầy.  Cãi lời cha mẹ thì Ánh không dám vì Ánh là một đứa con hiếu thảo và rất yêu cha mẹ.

      -  Ánh, đừng khóc nữa em.  Tất cả đều là định mệnh.  Dù sao bây giờ anh cũng là kẻ đến sau.  Yêu em nhưng anh cũng không muốn ba mẹ phải thất hứa với người ta.  Anh không muốn người đời chê trách em là đứa con bất hiếu.  Đời đã khắc khe với anh quá.  Vừa bước chân ra đời anh đã chịu một thất bại quá chua cay.  Anh cám ơn em thật nhiều đã cho anh những ngày hạnh phúc.  Em giúp cho anh hiểu thế nào là tình yêu và sự hy sinh.  Và anh chấp nhận hy sinh, miễn sau nầy em được hạnh phúc.

      Ánh ơi, năm tháng sẽ phôi phai nỗi nhớ.  Rồi em sẽ quen dần với cuộc tình mới vì trách nhiệm của người vợ, người mẹ sẽ ràng buộc em, sẽ giúp em quên lãng...

      Buổi chiều xuống chầm chậm...  Ánh nắng đã tắt tự bao giờ.  Dòng sông bao phủ đầy bóng tối mênh mông như nỗi mênh mông, hoang vắng trong lòng tôi.  Tiếng côn trùng bắt đầu vang vang từ những bụi cỏ bên bờ sông thành một điệu nhạc thê lương muôn thuở.  Tôi nhẹ nhàng lau nước mắt cho Ánh và dìu nàng trở về.  Chúng tôi đi im lặng bên nhau suốt quãng đường đó.  Chúng  tôi  biết  rằng rồi đây sẽ xa nhau mãi  mãi nên không ai muốn phá vỡ những giờ phút bên nhau ngắn ngủi nầy.  Tôi đã hôn tóc nàng giả biệt.  Tôi quay người đi thật nhanh vì sợ rằng nếu tôi còn chần chờ ở đó  có lẽ tôi sẽ bật khóc.  Biết rằng khóc đối với một người con trai như tôi là một điều hèn nhưng chắc chắn tôi sẽ không giữ được lòng mình.  Nỗi đau nầy to lớn quá!

       Những ngày sau đó, chúng tôi vẫn tìm đến bên nhau nhưng chúng tôi cũng đồng ý là không nhắc đến chuyện đó nữa.  Chúng tôi muốn được sống trọn vẹn cho những ngày còn lại.  Dù thế nhưng không còn được như xưa.  Giữa chúng tôi tự dưng đã có một cái gì ngăn cách.

      Ngày Ánh lên xe về Sài Gòn, tôi là người duy nhất tiễn nàng.  Tôi biết lần ra đi nầy là lần cách ngăn vĩnh viễn.  Tôi đã thật sự mất Ánh rồi đó.  Tôi đã trách mình với vòng tay quá bé nhỏ không đủ sức để giữ lại người mình yêu.  Cánh chim trời đã bắt đầu vượt tầng không, bao giờ mới có ngày quay trở lại?  Tôi chết lặng nhìn theo chiếc xe chở khách cho đến khi khuất hẳn.  Tôi mường tượng như nghe đâu đây có tiếng hát của Minh Hiếu vang vang:” Lên xe tiễn em đi, chưa bao giờ buồn thế...”.

      Tôi thẫn thờ quay bước trở về nhà.  Bây giờ tôi thật sự cảm thấy mình bị mất mát một cái gì to lớn quá.

      -  Ánh ơi, anh đang nghe từng bước chân cô độc của mình.  Bây giờ không còn tiếng bước chân em.  Anh nhớ em vô cùng...  Trong cuộc tình nầy anh là kẻ chiến bại.  Kẻ chiến bại không có quyền đòi hỏi, không có quyền van xin một điều gì phải không em?  Biết thế mà sao anh vẫn yêu em, vẫn đau khổ vì em!

      Thế rồi mùa Hè ấy đã lặng lẽ trôi qua.  Tôi được bổ nhiệm về dạy học ở một ngôi trường làng hẻo lánh.  Công việc dạy học bề bộn cũng giúp cho tôi phôi pha được một phần nào nỗi nhớ.  Nhưng đêm về, những lúc một mình trong căn nhà trọ là lúc tôi nhớ Ánh thật nhiều.  Tôi muốn cố quên mà không sao quên được.  Hình ảnh Ánh đã sâu đậm trong tâm trí tôi quá nhiều rồi.

       Một hôm tôi nhận được thư Ánh...  Cầm lá thư trên tay, tôi bàng hoàng xúc động.  Những nét chữ nầy thân thương quá.  Trong thư Ánh chỉ viết vỏn vẹn có mấy hàng:“ Anh, Ánh đã khổ quá anh ơi!  Làm thế nào anh cũng phải lên thăm Ánh ngay nhé anh”.

      Ánh ơi, anh cũng đang khổ đây.  Nỗi đau hằng đêm vẫn gặm nhấm tâm hồn anh, vẫn dằn vặt anh.  Anh không biết còn chịu đựng được bao lâu nữa.  Không biết anh sẽ gục xuống vào những ngày tháng bất chợt nào đây, Ánh ơi!  Ánh ơi!    

      Tôi không thể không đến thăm Ánh.  Ánh đang đau khổ và Ánh đang cần đến tôi.  Cuối cùng tôi đã đến với Ánh.  Khi gặp tôi, Ánh chỉ nói được:

            -  Em khổ quá anh ơi!

      Rồi nàng bật khóc nức nở.  Tôi chết lặng và cố giằng lòng để khỏi phải khóc với nàng.  Tôi cố làm ra vẻ bình thảng lau nước mắt cho Ánh và nhìn thật lâu vào đôi mắt ấy.

       -  Nín đi em.  Có gì từ từ kể cho anh nghe.

      Ánh lại càng nức nở hơn.  Lúc ấy mẹ Ánh đi chợ về đến.  Tôi quay lại, đứng lên chào bà:

      -  Thưa bác, con mới đến.

      -  Con ngồi đó chơi.  Má sẽ nói với con điều nầy.

Tôi ngồi xuống ghế và Ánh ngồi kế bên tôi.  Nàng vẫn còn sụt sùi.  Má Ánh trở ra ngồi đối diện với tôi.  Bà nói:       

      -  Thất sự má không biết xử trí ra sao.  Ba má biết hai con thương nhau lắm, nhưng ba má đã lỡ hứa với người ta từ ngày con Ánh còn nhỏ.  Bây giờ ba má làm sao nuốt lời cho được.  Bà tiếp:

            -  Con ạ, con Ánh nó thương con lắm.  Con đừng trách nó.  Má mong rằng sau nầy thỉnh thoảng con đến thăm nó kẻo tội nghiệp nó nhé con.

      “Má ơi, con cám ơn má thật nhiều.  Má thương con, má thương Ánh, nhưng con biết má gặp phải một điều khó xử.  Trong cuộc tình nầy con đã chấp nhận hy sinh và con sẽ hy sinh cho trọn.  Con yêu Ánh và con không bao giờ muốn mất Ánh.  Nhưng sự việc đã an bài rồi phải không má?  Con sẽ không bao giờ gặp Ánh nữa.  Vì gặp lại con chỉ làm cho Ánh đau khổ thêm mà thôi.  Ánh sẽ không bao giờ quên được nhũng kỷ niệm của chúng con.  Ánh sẽ không sống trọn vẹn được cho chồng mình.  Gia đình Ánh sẽ mất hạnh phúc.  Đó là điều con không bao giờ muốn.  Con hy vọng rằng thời gian và bổn phận sẽ làm cho Ánh dần dần quên hẳn con đi.  Má ơi, tha thứ cho con.  Con sẽ không làm theo yêu cầu của má được”.

      Sau nầy, tôi có lần bất chợt gặp lại Ánh.  Lúc ấy nàng đã có con. Vừa thấy nàng tôi đã vội lánh mặt.  Tôi không để cho nàng thấy tôi. Tôi không muốn có một cơn lốc nhỏ nào khuấy động cuộc sống yên vui hiện tại của nàng.  Tôi đã lén nhìn theo nàng.  Cũng mái tóc ấy, cũng bờ vai ấy, cũng dáng đi nhẹ nhàng ấy...  Tất cả những thân thương ngày cũ vẫn còn hiển hiện tại đây.  Tôi nghe lòng mình chùng xuống trong một nỗi đau sâu đậm.

      “Ánh ơi, anh vẫn còn yêu em.  Một tình yêu dạt dào nỗi nhớ. Bây giờ anh đang làm thân lưu lãng, phiêu bạt xứ người.  Dù xa em gần ba mươi năm rồi đó, anh vẫn còn nhớ đến em.  Mảnh xuân xưa vẫn còn đồng vọng trong anh.  Anh viết những dòng chữ nầy cho em.  Em đang ở phương trời nào đó có nghe được những lời nầy không?  Có một người yêu em, yêu em mãi mãi...”.

Hoa Kỳ - Mùa Đông 1987       

Mặc Thái Thủy