Thứ sáu ngày 30 tháng 9 năm 2022
Theo dự định, Văn hữu Thanh Song Kim Phú và tôi sẽ mặc năm chiếc áo dài khác màu cho năm ngày dự Hội Nghị Văn Bút Quốc Tế. Thế nhưng, sau ngày dự Hội Nghị tại lâu đài Uppsala hôm qua, tôi cất hết tất cả áo dài vào vali và nói với Văn hữu Thanh Song Kim Phú là tôi không mặc áo dài nữa vì tôi không thể chịu lạnh suốt cả một ngày họp, rồi chờ dự Yến Tiệc Bế Mạc đến tận khuya. Tôi còn khuyên chị nên mặc áo đầm hay quần tây. Bởi vì chẳng thà mặc quần tây gọn gàng, để được giữ ấm, tránh cảm lạnh vẫn tốt hơn.Thực ra, tôi đã không nói nguyên nhân chính khiến tôi không muốn mặc áo dài nữa, là tôi ám ảnh cảnh ông S.,một vị trong Ban Quản Trị Văn Bút Quốc Tế, bị té u đầu. Cảnh ông S. ngồi gục đầu, chườm đá trước mặt tôi suốt buổi họp khiến tôi kinh hãi. Tôi cảm thấy sợ những bậc tầng cấp mài nhẵn bóng loáng của lâu đài, và e rằng ống quần rộng cùng tà áo dài lụng thụng của chúng tôi có thể gây cho chúng tôi té một cách bất chợt. Văn hữu Thanh Song Kim Phú có vẻ buồn nhưng không thuyết phục tôi. Chị chỉ nói một cách đơn giản rằng chiếc áo dài là Quốc phục của người Việt Nam cho nên dù tôi không mặc, chị vẫn tiếp tục mặc.Chị còn nói thêm chiếc áo dài hồng của tôi dự định mặc sẽ là chiếc áo đẹp và đặc biệt trong Yến Tiệc vì nó sáng rực, toát lên tinh thần tự hào là người Việt Nam của người mặc. Lời của chị khiến tôi trằn trọc, không ngủ được. Ba giờ sáng, tôi lò mò ngồi dậy, lục va li ủi ba chiếc quần dài và một chiếc áo dài cho ngày hôm ấy.
Sáng sớm, tôi nói với Văn hữu Thanh Song Kim Phú là tôi sẽ mặc áo dài với chị và tôi đem theo đôi giày cao để có một phong thái lịch lãm, đàng hoàng. Nhưng tôi không tiết lộ tôi giữ ấm bằng cách nào khi tôi mang giày cao, không vớ. Văn hữu Thanh Song Kim Phú ngạc nhiên vô cùng nhưng vui ra mặt.
Ăn sáng xong, chúng tôi rời khách sạn sớm để ghé tượng Đức Giám Mục Nathan Söderblom, người được giải Nobel Hòa Bình năm 1930, chụp hình làm kỷ niệm, trước khi đến lâu đài Uppsala.
Hội nghị bắt đầu từ lúc 9 giờ. Khi nghe thông báo về việc bầu cử, tôi vội vã rời phòng Hội Nghị đến tìm ban tổ chức, lấy số mật mã để bầu.
Rất thú vị là tôi được gặp Pavlo, người mà tôi thường liên lạc trước khi đến Thuỵ Điển.Tưởng đâu là một vị lớn tuổi, đạo mạo ai dè là một anh thanh niên khá trẻ và tài ba, không ngờ.
Bầu xong, tôi trở lại Hội Nghị. Chủ đề của buổi sáng nay vẫn xoay quanh “ Sức mạnh của ngôn từ- Những thách thức trong tương lai đối với quyền tự do ngôn luận “The Power of Words- Future Challenges for Freedom of Expression.”
Sau đó, đến phần Báo cáo tổng hợp Đại Hội năm 2021 theo số liệu và phân tích của Google (General Report Congress 2021 in Numbers & Google Analytics), và Kết quả những thành tựu của Văn Bút Quốc Tế.
Tiếp đến là thông báo các cuộc họp của các Ủy Ban lâm thời và lịch Đại Hội 2023 (Provisional committee’s meetings and Congress calendar 2023)
Hội Nghị công bố Đại Hội Văn Bút Quốc Tế lần thứ 89 sẽ là trực tuyến( Online) từ ngày 25 đến ngày 29 tháng 9 năm 2023. Nếu TrungTâm Văn Bút nào muốn tổ chức Đại Hội Văn Bút Quốc Tế Sang Năm sẽ được hoan nghênh.
Sau đó, tất cả các đại biểu được mời ra ngoài trước Hội Trường để chụp hình chung.
Tuy nhiên, ngoài cửa phòng không đủ chỗ cho hơn trăm người nên tất cả phải ra ngoài trước lâu đài Uppsala.
Chụp vài tấm hình xong, chúng tôi lần lượt trở vào lâu đài, lên tầng cao để dùng bữa trưa.Vẫn như những hôm trước, chúng tôi ăn trưa từ lúc 1 đến 2 giờ.
Hai giờ chiều Hội Nghị bắt đầu với Chiếc ghế trống Narges Mohammadi(Iran) do cô Iman Humaydan Younes trình bày.
Tưởng cũng cần nói rõ vấn đề trình bày các trường hợp đặc biệt trong Chiếc Ghế Trống tại Đại Hội Văn Bút Quốc Tế. Chuyện chọn lựa các trường hợp văn nghệ sĩ bị áp bức cần được nêu danh với chiếc ghế trống như Phạm Đoan Trang và đại biểu được mời trình bày về chiếc ghế trống trước Đại Hội Đồng VBQT không phải dễ dàng do đó tôi cảm thấy rất hãnh diện đại diện Văn Bút Việt Nam Hải Ngoại phát biểu trong phần Chiếc Ghế Trống Phạm Đoan Trang trước Đại Hội Đồng Văn Bút Quốc Tế kỳ 88.
Trong Đại Hội Văn Bút Quốc Tế chỉ khoảng 5 đến 6 Nghị quyết (Resolutions) được Đại Hội Đồng VBQT chấp thuận và thông qua. Văn Bút Việt Nam Hải Ngoại rất vinh dự cùng Văn Bút San Miguel bảo trợ Nghị quyết “RESOLUTION ON THREATS TO FREEDOM OF EXPRESSION AND PROTECTION OF CIVIC SPACE” do cựu Chủ tịch Vịnh Thanh Dương Thành Lợi soạn thảo và được Ủy Ban Các Nhà Văn Bị Cầm Tù (Writers in Prison Committee) đệ trình và đã được Đại Hội Đồng Văn Bút Quốc Tế kỳ 88 tại Uppsala chấp thuận thông qua.
Nghị quyết nêu lên trình trạng nhân quyền tồi tệ tại Việt Nam.
“Tại Việt Nam hơn 200 nhà hoạt động đang bị giam giữ và ít nhất 332 nhà hoạt động nằm trong tình trạng nguy hiểm.Trong những người bị bắt có 92 phụ nữ và 71 người gốc dân tộc thiểu số đã nhận án tù nhiều năm trong đó có Phạm Đoan Trang, người bị tuyên án 9 năm tù vào tháng 12-2021 chỉ vì đòi hỏi cải tạo xã hội và bầu cử tự do.”
“In Vietnam, there are over 200 activists in prison and at least 332 activists at risk. Among the imprisoned activists are 92 women and 71 ethnic advocates, who received lengthy prison sentences, among them writer and activist Pham Doan Trang who was sentenced to nine years’ imprisonment in December 2021 for calling for social reforms and free elections.”
và yêu cầu nhà nước Việt Nam phải thả các văn nghệ sĩ và nhà hoạt động bị giam giữ cũng như phải tôn trọng trách nhiệm đối với các công ước quốc tế đòi hỏi bảo vệ nhân quyền của công dân, văn nghệ sĩ, ký giả, các nhà hoạt động, v.v, và xây dựng môi trường xã hội tự do để tất cả mọi người có thể sử dụng quyền tự do ngôn luận.
Tiếp
theo chương trình là cuộc thảo luận của các vị chủ tịch Danh Dự của Văn
Bút Quốc Tế về đề tài “BACK TO THE FUTURE”. Các chủ tịch Danh Dự của Văn Bút Quốc Tế tham dự cuộc thảo luận hôm ấy là Jennifer Clement, Per Erik Wästberg và Homero Aridjis. Cuộc thảo luận được điều hành bởi chủ tịch Burhan Sönmez. Đây là phần mà tôi thích nhất trong ngày.
Tôi không ngờ trong buổi tiệc Khai Mạc đầu tiên trong trường Đại Học Uppsala, tôi đã tình cờ được chụp hình với nhà văn nổi tiếng Homero Aridjis. Nhà văn người Mexico Homero Aridjis là chủ tịch của Văn Bút Quốc tế từ 1997 đến năm 2003.
Tôi chỉ tiếc là tôi không mạnh dạn tìm cách chụp hình kỷ niệm với chủ tịch Danh Dự Per Erik Wästberg. Nhà văn Thụy Điển Per Erik Wästberg là chủ tịch của Văn Bút Quốc tế từ năm 1979 đến năm 1986 và là thành viên của Ủy Ban Giải Văn học Nobel từ năm 2022.
Chương trình được tiếp tục với phần công bố kết quả bầu cử
Rồi đến phần Thảo Luận về chủ đề “GLOBAL ISSUES GLOBAL RESPONSE” Chủ đề này được thảo luận bởi các vị thuộc Ban Quản Trị Văn Bút Quốc Tế. (Tôi yên tâm khi nhìn thấy ông S. đã bình phục, không còn bị đau đầu)Ngày hôm nay tôi rất vui vì được chụp hình với cô Tổng Thư Ký VBQT và Văn hữu của các trung tâm Văn Bút khác.
Do quá vui tôi không biết thời gian trôi qua khá nhanh và Hội nghị chấm dứt đúng 5 giờ chiều.
Như tôi đoán: Sau 5 giờ, những người tổ chức Yến tiệc Bế Mạc không cho chúng tôi ở trong lâu đài. Nếu chúng tôi không muốn về khách sạn rồi trở lại, chúng tôi phải ở ngoài lâu đài chờ trong 2 giờ.Họ chỉ mở cửa cho chúng tôi vào khi Yến tiệc bắt đầu lúc 7 giờ tối.
Chúng tôi không thể đi bộ về khách sạn vì tình trạng đôi chân của Văn hữu Thanh Song Kim Phú khá yếu. Mặc dù chị không than thở một lời nào, nhìn cách chị bước đi, tôi hiểu chân chị rất đau. Vì lâu đài ở trên đồi cao, gần như tách biệt với những khu sinh hoạt của dân địa phương, không một quán nước nào gần đó để chúng tôi có thể ghé vào nghỉ chân hay giữ ấm. Tôi đành phải đi lòng vòng xung quanh để chống lạnh và giết thời gian; trong lúc Văn hữu Thanh Song Kim Phú ngồi yên một chỗ ngắm cảnh vật.
Vài người đi về, rồi trở lại sớm.Nhưng giống như tình trạng của chúng tôi, người giữ cổng nhất định không cho vào. Đúng 7 giờ tối, tất cả mọi người mới được lần lượt bước vô trong. Tôi ngơ ngác nhìn xung quanh.Chỉ sau hai tiếng đồng hồ, khung cảnh của lâu đài hoàn toàn khác hẳn. Ánh sáng lung linh của những ngọn nến, và tiếng nhạc dịu dàng đưa chúng tôi lên những bậc cấp nơi có một chiếc bàn sắp đầy ly trắng trong, sáng loáng.Tại đây, có vài tiếp viên đang đứng chờ. Họ lịch thiệp đưa rượu mời từng người. Chúng tôi, mỗi người, cầm một ly rượu đi lên đến phòng họp Hội Nghị. Trước cửa phòng, nơi hai cái bàn thường để nước nóng và cà phê, nay là quầy rượu với đủ loại.
Mọi người đều dồn tới nơi này, cười nói rôm rả. Ai nấy đều sang trọng trong những bộ y phục lịch lãm và đứng đắn .Tôi cảm thấy may mắn là mình mặc áo dài. Nếu không, bộ đồ tây đơn giản sẽ làm tôi dị hợm trong khung cảnh như thế.
Phòng Hội Nghị bấy giờ cũng hoàn toàn thay đổi. Những chiếc bàn đơn cho từng cặp đại biểu của từng trung tâm Văn Bút hướng về phía sân khấu sáng nay, bây giờ được thay bằng những dãy bàn dài được trải khăn trắng nối liền nhau từng hàng song song. Ly, dĩa, dao, muỗng, nĩa đủ loại và khăn ăn thắt hoa được sắp xếp đồng bộ một cách tỉ mỉ như được dùng thước đo để giữ từng khoảng cách đều đặn và ngay ngắn, trông rất nghệ thuật và trang trọng.
Khi ngồi vào bàn ăn, chúng tôi được dịp hỏi han, tâm tình và bông đùa với nhau nhẹ nhàng trong chừng mực. Rồi chúng tôi chợt ồ lên trầm trồ, từng chặp khi thấy các toán tiếp viên trẻ lịch lãm trong bộ đồng phục theo kiểu của những người phục vụ thức ăn cho những buổi Yến tiệc của Hoàng gia bước ra với những chai rượu, món khai vị, món ăn chính hay món ăn tráng miệng.
Tất cả đã làm tôi cảm thấy vui và hãnh diện. Hãnh diện vì sự tiếp đón trịnh trọng và chu đáo vượt bậc của Ban tổ chức Văn Bút Quốc Tế và trung tâm Văn Bút Thuy Điển. Đây là lần đầu tiên tôi dự Đại Hội Văn Bút Quốc Tế nên tôi không hiểu những lần Đại Hội Văn Bút Quốc Tế những lần trước đó như thế nào nhưng tôi thực sự nghĩ rằng các Đại Hội sau sẽ phải qua một thử thách rất lớn trước sự thành công của Đại Hội lần thứ 88 tại Uppsala.
Buổi tiệc kết thúc lúc 11 giờ đêm. Khi chào mọi người ra về, tôi chúc mừng chủ tịch VBQT Burhan Sönmez
Cung Thị Lan
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét