長相思 Trường Tương Tư - Âu Dương Tu

長相思               Trường Tương Tư

花似伊。                Hoa tự y.
柳似伊。                Liễu tự y.
花柳青春人別離。Hoa liễu thanh xuân nhân biệt ly.
低頭雙淚垂。        Đê đầu song lệ thùy.

長江東。                Trường giang đông.
長江西。                Trường giang tây.
兩岸鴛鴦兩處飛。Lưỡng ngạn uyên ương lưỡng xứ phi.
相逢知幾時。        Tương phùng tri kỷ thì.

 歐陽修                         Âu Dương Tu

***
Chú Thích

1 Trường tương tư 長相思: tên từ bài, nguyên là một bài hát của Đường giáo phường. Tên khác là “Song hồng đậu 雙紅豆”, “Ức đa kiều 憶多嬌”. Bài này có 36 chữ. Đoạn trước có 4 câu, 3 bình vận, một điệp vận. Đoạn sau có 4 câu, 3 bình vận. Cách luật:

B T B vận
T T B điệp vận
B T B B B T B vận
B B B T B vận

X B B cú
X B B vận
T T B B X T B vận
B B X T B vận

B: bình thanh; T: trắc thanh; X: bất luận; cú: hết câu; vận: vần

2 Tự 似: giống, tương tự.
3 Y 伊: đại danh từ chỉ người, tôi, anh, nó, tùy theo ý câu.
4 Hoa liễu 花柳: hoa và liễu, ví với tuổi xuân.
5 Uyên ương 鴛鴦: tên 1 loài vịt có lông đẹp, thường sống thành đôi do đó được ví với 2 vợ chồng yêu thương nhau.
6 Tương phùng 相逢: gặp nhau.
7 Kỷ thì 幾時: bao giờ?

Dịch Nghĩa:

Hoa giống anh,
Liễu giống anh,
Hoa và liễu xanh trong mùa xuân, người lại xa cách nhau.
Cúi đầu xuống 2 hàng nước mắt tuôn rơi.

Phía đông sông Trường giang,
Phía tây sông Trường giang.
Chim uyên ương ở hai bên bờ bay hai nơi.
Bao giờ mới lại được gặp nhau.

Phỏng Dịch:

Trường Tương Tư

1/
Hoa giống người,
Liễu giống người.
Hoa liễu thanh xuân người cách vời.
Cúi đầu dòng lệ rơi.

Sông dài đông.
Sông dài tây.
Hai phía uyên ương hai chốn bay.
Bao giờ gặp lại đây?

2/
Thanh xuân hoa liễu giống người,
Biệt ly đôi lứa cuộc đời khổ đau.
Cúi đầu dòng lệ tuôn mau,
Trường giang xuôi ngược hai đầu đông tây.
Uyên ương hai bến tung bay,
Hai nơi nào biết có ngày gặp nhau.

HHD 

9-2020
***
Trường Tương Tư

1/
Hoa khác chi
Liễu khác chi
Liễu hoa tuổi trẻ người biệt ly
Cúi đầu lệ ướt mi!

Trường giang đông
Trường giang tây
Uyên ương đôi bờ hai hướng bay
Bao giờ gặp nhau đây?

2/
Hoa giống anh, liễu giống anh
Liễu hoa ly biệt xuân xanh đương thì
Cúi đầu lệ ướt bờ mi!

Trường giang đông, trường giang tây
Uyên ương bờ nước giờ bay đôi đường
Bao giờ gặp lại người thương?

LộcBắc
Sept20

***

Biết Đến Khi Nao?

Hoa như chàng, liễu cũng như chàng.
Hoa nở, liễu xanh trong nắng Xuân.
Sao ta vẫn xa nhau vời vợi,
Để thiếp ưu sầu, mắt lệ tuôn?

Sông dài đôi phía, Tây, Đông cách.
Bên nớ, bên ni, Uyên rẽ Ương!
Tình chàng, ý thiếp, buồn muôn thở.
Biết đến khi nao lại trùng phùng?

Mùi Quý Bồng
(phóng tác)
10/21/2021