感月詩 Cảm Nguyệt Thi
澄澄碧漢彩雲收， Trừng trừng bích hán thái vân thu,
天際無瑕月色浮。 Thiên tế vô hà nguyệt sắc phù,
百念功人肝肺熱， Bách niệm công nhân can phế nhiệt,
不能清夢到神州。 Bất năng thanh mộng đáo thần châu.
* Chú thích:
- Cảm Nguyệt Thi 感月詩 : Bài thơ ghi lại "Cảm xúc đêm trăng".
- Trừng Trừng 澄澄 : là Trong vắt, trong veo.
- Hà 瑕 : là Tì vết trên ngọc. Thiên Tế Vô Hà 天際無瑕 là "Cả bầu trời đến cuối chân trời không một vết mây".
- Bách Niệm 百念 : là Trăm mối suy tư, nhớ đến việc gì đó...
- Công Nhân 功人 : là Người có công; đối với vua là CÔNG THẦN 功臣 là bề tôi có công với vua.
- Thanh Mộng 清夢 : Thanh thản mà nhập mộng, ý chỉ Ngủ một cách thanh thản, ngon giấc.
- Thần Châu 神州 : là nói gọn lại của XÍCH HUYỆN THẦN CHÂU 赤縣神州 : Theo Thượng cổ sử thì Xích Huyện là đất của Viêm Đế cai quản, còn Thần Châu là đất của Huỳnh Đế cai quản. Nói chung "Xích Huyện Thần Châu" là đất nước của vua, là cương thổ của Trung Hoa; nhưng dùng rộng ra chỉ "Cương thổ của một đất nước"; gọi tắt là THẦN CHÂU hay XÍCH HUYỆN gì cũng thế. Trong bài thơ dùng để chỉ "cương thổ của nhà Lê" mà vua Lê Thánh Tông đang cai quản.
* Nghĩa bài thơ:
Cảm Xúc Đêm Trăng
Bầu trời xanh biếc trong veo, các đám mây màu đều tan biến. Ở mãi tận chân trời cũng không một tì vết nào, chỉ thấy ánh trăng trong như trôi nổi trên khoảng không. Trong lòng ngổn ngang trăm mối nghĩ đến các công thần (không biết phải ban thưởng ra sao!) mà cảm thấy nóng lòng nóng ruột, nên không thể nào thanh thản mà ngủ cho ngon trên đất nước của riêng mình.
* Diễn Nôm:
Cảm Nguyệt Thi
Trong vắt bầu trời chẳng gợn mây,
Chân trời xanh thẳm ánh trăng đầy.
Công thần trăm mối suy tư mãi,
Thanh thản khó lòng nhập mộng đây.
Lục bát:
Từng không chẳng gợn chút mây,
Chân trời xanh thẳm ngập đầy ánh trăng.
Công thần trăm mối băn khoăn,
Khó bề dỗ giấc trong lòng Thần châu!
Đỗ Chiêu Đức diễn Nôm
***
Đêm Trăng Cảm
Đám mây tan bầu trời trong vắt
Giữa không trung trăng mắc đỉnh đồi
Quân,Thần,việc nước đầy vơi
Khiến lòng xao xuyến khó ngơi đêm chầy
Songquang
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét