Cung Lan Tường Trình Đại Hội Văn Bút Quốc Tế Lần Thứ 91( 2/9/2025-5/9/2025) Tại Krakow, Ba Lan

Tường trình của chủ tịch Cung Thị Lan về chuyến tham dự Đại Hội Văn Bút Quốc Tế lần thứ 91 2/9/2025-5/9/2025 tại Krakow, Ba LanTham dự Đại Hội Văn Bút Quốc Tế lần thứ 91 tại Ba Lan có tất cả 3 hội viên chính thức của Văn Bút Việt Nam Hải Ngoại(VBVNHN) là:

– Cung Thị Lan – Chủ tịch VBVNHN

– Erlinda Thuỳ Linh – Phó chủ tịch VBVNHN

– Võ Ngọc Hoa – Thủ quỹ của VBVNHN Vùng Tây Nam Hoa Kỳ

Ông Pham Quang Hiệp tháp tùng với đoàn để chụp hình dùm.

Chúng tôi phải ghi danh tham dự trước ngày 1 tháng 8 năm 2025 và liên lạc với nhau để mua vé máy bay đến phi trường Krakow cùng ngày giờ.

Chủ Nhật ngày 31 tháng 8 năm 2025

Hai giờ rưỡi chiều 31 tháng 8, Anh Hiệp và tôi đến phi trường Dulles. Sau khi lấy vé và gửi hành lý xong, tôi gọi văn hữu Erlinda Thuỳ Linh và được biết cô và văn hữu Võ Ngọc Hoa cũng đang gửi hành lý tại phi trường ở California.

Năm giờ bốn mươi lăm chiều chúng tôi lên đường. Máy bay đến Bỉ lúc 7 giờ sáng thứ hai ngày 1 tháng 9, 2025, sớm hơn lịch định 20 phút. Chúng tôi đợi đến chín giờ rưỡi sáng để đáp chuyến máy bay từ Bỉ đến phi trường Krakow.

Thứ hai ngày 1 tháng 9 năm 2025

Chúng tôi đến phi trường Krakow vào lúc mười một giờ bốn mươi phút sáng ngày 1 tháng 9. Tại đây chúng tôi lấy hành lý rồi chờ hai văn hữu Erlinda Thuỳ Linh và văn hữu Võ Ngọc Hoa. Trong khi chờ đợi, tôi đi đổi một ít Mỹ Kim sang tiền Ba Lan nhằm chi trả trong những trường hợp người ta không dùng credit cards hay thưởng tips cho các phục vụ.

Một giờ hai mươi lăm chiều (13:25) máy bay của văn hữu Erlinda Thuỳ Linh và văn hữu Võ Ngọc Hoa đáp xuống phi trường Krakow nhưng cả hai không tìm thấy hành lý của mình. Anh Hiệp đã giúp văn hữu Erlinda Thuỳ Linh vào chỗ thất lạc hành lý làm giấy báo cáo để nhân viên tìm dùm. Nhân viên cho biết hai hành lý vẫn còn ở Frankfurt vì thời gian chuyển máy bay khá gấp rút. Chúng tôi đành ghi lại số phone và email của anh Hiệp để cho họ dễ liên lạc rồi cùng nhau lấy xe taxi về khách sạn Park Inn, nơi đối diện ICE Krakow Congress Centre.

Sau khi lấy phòng ở khách sạn Park Inn, chúng tôi vệ sinh qua loa rồi gọi Uber đến quảng trường chính của thành phố Krakow để đến Potochi Palace (20 Rynek Glowny) để nhận bảng tên và gói thông tin về Đại Hội Văn Bút Quốc Tế (VBQT) lần thứ 91 tại Krakow, Ba Lan.

  

  

Chúng tôi chụp vài tấm hình ở Potochi Palace, nơi ghi rõ thành phố Krakow được Unesco công nhận; đồng thời là thành phố Văn Học của Ba Lan rồi tạt vào một tiệm ăn gần đó. Các món ăn có vị lạ nhưng ngon. Nhất là món bánh mì giòn với bơ. Đặc biệt nhất là món súp lạnh củ cải đỏ. Ai cũng nói lần đầu tiên mới ăn món ăn này.

  

Rời tiệm ăn, chúng tôi dạo quanh quãng trường chụp hình. Chẳng thú vị lắm vì những bộ đồ cũ từ ngày hôm trước. Trở về khách sạn, tâm trạng nặng nề đầy lo lắng, không hiểu hai chiếc va li của hai văn hữu Erlinda Thuỳ Linh và Võ Ngọc Hoa đang chu du nơi nào và làm sao chúng tôi cùng mặc áo dài dự Đại Hội như dự định. May mắn thay, 9 giờ rưỡi nhân viên nơi thất lạc hành lý gửi email báo anh Hiệp sẽ đem vali đến khách sạn và hai văn hữu Erlinda Thuỳ Linh và Võ Ngọc Hoa nhận hai chiếc hành lý trong trạng thái vui mừng khôn xiết.

Thứ ba ngày 2 tháng 9 năm 2025

Sáng nay, thứ ba ngày 2 tháng 9 năm 2025, ba chúng tôi trong ba chiếc áo dài xuống phòng ăn của khách sạn Park Inn để ăn điểm tâm rồi bước sang đường để đến ICE Krakow Congress Centre.

  

Năm (5) Ủy Ban của Văn Bút Quốc Tế ( gồm Ủy Ban Dịch Thuật và Quyền Ngôn Ngữ, Ủy Ban Nhà Văn Vì Hòa Bình, Ủy Ban Nhà Văn Trong Tù, Ủy Ban Nhà Văn Nữ và Uỷ Ban Các Nhà Văn Trẻ) đều có thời gian họp cùng một lúc trong buổi sáng hôm nay từ 9 giờ sáng đến 4 giờ chiều trong lúc hai văn hữu Erlinda Thuỳ Linh và Võ Ngọc Hoa đều muốn cùng tôi dự họp với Ủy ban nhà văn trong tù do chủ tịch Ma Thida đương nhiệm nên tôi đã nhờ anh Hiệp dự cuộc họp của Ủy Ban Nhà Văn Vì Hòa Bình để biết những tin quan trọng. Tôi rất tiếc vì không thể dự cuộc họp của Uỷ Ban Các Nhà Văn Nữ do Judith Hill đương nhiệm và cũng không thể ngưng dự phòng họp này đến phòng họp khác trong lúc chương trình của Uỷ Ban Các Nhà Văn Trong Tù liên tục có nhiều thông tin quan trọng.

Sau phần Chiếc ghế trống Gui Minhai (China), chúng tôi được nghe chủ tịch của Uỷ Ban Các Nhà Văn Trong Tù báo cáo. Tiếp đó là phần phát biểu của các diễn giả về đề tài Các Nhà Văn Lưu Vong do ông Helge Lunde giám đốc của chương trình Mạng Lưới Thành phố Tị nạn Quốc tế ICORN(International Cities of Refuge Network) chủ tọa.

Tôi lấy làm thú vị khi nghe những câu chuyện kể của thi sĩ Kholoud Charaf, hội viên của Văn Bút Đức và nhà văn Rabigul Erkmen, thành viên cûa Mạng Lưới Thành phố Tị nạn Quốc tế ICORN. Cả hai đều kiên cường và quả quyết trong việc diễn đạt tư tưởng qua các tác phẩm văn chương của mình, trốn thoát sự áp bức và phát triển kiến thức

Kholoud Charaf vừa là thi sĩ, vừa là nhà văn, nhà hoạt động người Syria và là thành viên của Văn Bút Đức. Cô đã xuất bản bốn cuốn sách, bao gồm tập thơ “Những tàn tích của con bướm”, viết về chiến tranh và cuộc sống ở Syria. Thơ của cô đã được dịch ra mười thứ tiếng. Cô đã nhận được học bổng văn học từ Ba Lan, Mỹ, Latvia, Thụy Điển và Đức. Cuốn tự truyện “Hành Trình Trở Về Núi” của cô đã nhận được Giải thưởng danh giá Muhammad Ibn Battuta của Maroc vào năm 2019. Cô được nhận học bổng chương trình Mạng Lưới Thành phố Tị nạn Quốc tế ở Krakow từ năm 2018 đến năm 2020

 

Rabigül Erkmen là nhà văn, nhà nghiên cứu, và người ủng hộ quyền con người và quyền phụ nữ, đặc biệt tập trung vào ngôn ngữ, văn hóa Duy Ngô Nhĩ và hoàn cảnh khốn khổ của người Duy Ngô Nhĩ(Uyghur.)ở Trung Quốc. Cô có bằng Tiến sĩ về Thổ Nhĩ Kỳ học tại Đại học Hacettepe ở Ankara. Luận án Tiến sĩ của cô đã phân tích các bản thảo tiếng Duy Ngô Nhĩ(Uyghurs.), một phần của Bộ sưu tập Gunnar Jarring tại Đại học Lund, Thụy Điển.

Rabigül đã hợp tác với các chuyên gia khác tập trung vào các vi phạm nhân quyền mà người Duy Ngô Nhĩ (Uyghurs.) ở Trung Quốc phải đối mặt. Báo cáo năm 2021 của cô ghi lại hàng loạt đàn áp của chính quyền Trung Quốc người Duy Ngô Nhĩ. Erkmen đã phải đối mặt với sự sách nhiễu liên tục từ chính quyền Trung Quốc vì cô vạch trần sự đàn áp cûa họ đối với người Duy Ngô Nhĩ (Uyghurs.)

Vào tháng 9 năm 2024, Rabigül Erkmen đến Warsaw, thủ đô Ba Lan và bắt đầu chương trình lưu trú ICORN đầu tiên tại thành phố này. Cô tiếp tục công việc nghiên cứu và vận động chính sách, đồng thời mong muốn hợp tác với các trường đại học và viện nghiên cứu ở cả Ba Lan và Quốc Tế.

 

Tôi đã có cơ hội chụp hình kỷ niệm với hai người phụ nữ này trong giờ nghỉ dùng cà phê. Cũng cần ghi rõ phần này rằng không ai được phép chụp hình hay quay phim trong các cuộc họp để đảm bảo sự an toàn cho diễn giả. Chúng tôi chỉ có thể chụp hình khi xong các cuộc phát biểu và được đồng ý.

Sau phần nghỉ để dung cà phê và bánh ngọt là phần bàn luận về các giải pháp trong vấn đề tự do diễn đạt tư tưởng tại Hoa Kÿ, báo cáo cập nhật của các Trungtâm Văn Bút.

12:30 chúng tôi ăn trưa cho đến 13:30 P.m

Sau đó là phần báo cáo kết quả của sự vi phạm Nhân Quyền, thảo luận về các vấn đề Nhân Quyền và các giải pháp. Tôi vốn không thích phát biểu mà chỉ muốn nghe để học hỏi nhưng phầnGiải Pháp có nhiều điều cần cho Uỷ Ban nắm rõ như chuyện giúp đỡ gia đình các nhà văn bị tù khiến cho thân nhân của họ không an lòng. Tôi đã nên trường hợp Ban Chấp hành VBVNHN đã giúp đỡ gia đình nhà văn Phạm Đoan Trang và kinh nghiệm sau khi giúp đỡ tài chính. Trong phần thảo luận nhóm, văn hữu Erlinda Thuỳ Linh và tôi cũng tham gia đóng góp ý kiến. Ngoài ra chúng tôi nhận thấy các đại biểu của Đài Loan, và Independent China hết lời phản đối chính quyền Cộng Sản Trung Quốc và thúc giục tìm giải pháp cứu những người bất đồng chính kiến ra khỏi nhà tù.

4 giờ chiều (16:00), các phòng họp của các Uỷ Ban đều chấm dứt. Chúng tôi tập trung trước cửa của Hội Nghị để được xe buýt đưa đến nhà hát Kino Kijow để dự buổi lễ Khai Mạc Đại Hội Văn Bút Quốc Tế Lần Thứ 91

Tại đây chúng tôi được ngắm các trình bày đầy mỹ thuật, các máy quay phim cổ điển, hình tượng giäi Oscar của diễn viên Ba Lan, được chụp hình, rồi nhận máy thông dịch khi bước vào rạp hát.

Ban Chấp Hành Văn Bút Quốc Tế đã khai mạc chào mừng với những lời đơn giản, ngắn gọn nhưng đầy ý nghĩa. Sau đó là cuộc phỏng vấn hết sức thú vị của chủ tịch VBQT Burhan Sonmez và nhà văn nữ Olga Tokarczuk.

Olga Nawoja Tokarczuk là nữ nhà văn người Ba Lan đạt giải Nobel Văn học năm 2018.

Qua đối thoại của họ, tôi muốn mua vài cuốn sách của bà để biết được với những câu chuyện trong tiểu thuyết, hồi ký , truyện ngắn hay truyện thần thoại. Tuy nhiên khi rời rạp hát để đến quầy sách tôi không tìm thấy được cuốn sách tiếng Anh. Những cuốn sách còn lại chỉ là sách Ba Lan.

 

Rời nhà hát Kino Kijow chúng tôi theo định vị của Google tìm đường đi đến Krakow Townhall để dự buổi tiệc Chào Đón do văn phòng thị trưởng Krakow tổ chức. Được biết Krakow là thành phố lớn thứ hai của Ba Lan; đồng thời là thành phố được UNESCO công nhận; cho nên, được đến nơi đây là niềm vinh dự.

Tại đây chúng tôi được nghe những lời phát biểu của thị trưởng và chủ tịch VBQT Burhan Sonmez

phát biểu. Tất cả đều được thông dịch từ tiếng Ba Lan sang tiếng Anh và ngược lại. Chúng tôi được đãi rượu và các món ăn nhẹ. Đặc biệt nhất là chúng tôi được chụp hình với thị trưởng.

  

Chúng tôi về nhà khoảng mười giờ tối. Rất vui vì có một ngày trọn vẹn. Thời tiết ấm nóng đã tạo điều kiện cho chúng tôi mặc áo dài, ba chiếc áo dài với ba màu khác nhau. Điều này khá đặc biệt đến nỗi khách đến nhà hát cốt để nghe và gặpnhà văn nữ Olga Tokarczuk cũng muốn chụp hình với chúng tôi.Vì lẽ này, tôi cùng văn hữu Erlinda Thuỳ Linh và văn hữu Võ Ngọc Hoa đã bàn tính các màu áo khác nhau cho những ngày tới.

Thứ Tư ngày 3 tháng 9 năm 2025

Sáng nay trời mưa nên tôi đã mặc chiếc áo màu cam nhạt thay vì màu xanh lá mạ như bàn tính cũng bởi tôi sẽ che mưa bằng chiếc dù màu đỏ hồng.

 

Ăn sáng xong, chúng tôi đi bộ sang ICE Krakow Congress Centre.

Có thể nói đây là Hội Nghị lần thứ nhất của Đại Hội VBQT lần thứ 91 tại ICE Krakow Congress centre.

Đúng chín giờ sáng (9:00) hội nghị mở đầu bằng lời chào mừng của chủ tịch VBQT Burhan Sonmez và chủ tịch Văn Bút Ba Lan (Văn Bút chủ nhà)

Sau phần Chiếc ghế trống lần thứ nhất là phần tưởng niệm các văn thi sĩ của Văn Bút Quốc Tế quá vãng kể từ sau Đại Hội 90 tại Oxford Anh đến ngày này. Tôi rất xúc động khi thấy tên văn hữu Hoàng Bạch Mai trên bảng Tưởng Niệm. Cuối cùng, sự kiên nhẫn của mình của đã thành công và tôi hy vọng hương linh của văn hữu Hoàng Bạch Mai hài lòng nơi miên viễn.

 

Sau phần Tưởng niệm là phần thông báo cách tiến hành của Đại Hội và lịch làm việc. Tiếp theo là phần tường trình của Giám đốc điều hành VBQT, Thủ quỹ của VBQT, và Quỹ khẩn cấp của VBQT.

Tiếp tục chương trình là phần báo cáo về chương trình Tự Do Diễn Đạt Tư Tưởng của Văn Bút Ba Lan. Sau đó là phần nghỉ để dùng cà phê.

Đúng 11 giờ (11:00) cử tọa bắt đầu phần Bầu Cử với các thuyết trình của các ứng cử viên với các trách vụ sau:

Tổng thư ký VBQT

Các thành viên trong Ban Chấp hành

Ban Bầu Cử Tiến Hành bởi Uỷ Ban Các Nhà Văn Bị Cầm Tù và Uỷ Ban Các Nhà Văn Trẻ.

Thành viên của Uỷ Ban Tra Cứu

Phó chủ tịch VBQT

Các ứng cử viên phát biểu rất hay đặc biệt là bài phát biểu của bà TienChi của văn Bút Independent Chinese PEN, người luôn đề cập đến sự nguy hại của chính quyền Trung Cộng và sự đề cử của chủ tịch VBQT Burhan Sonmez về ứng cử viên Olga Tokarczuk.

  

Theo tôi, khi Olga Tokarczuk giữ trách vụ Phó chủ tịch VBQT sẽ khiến Văn Bút Quốc Tế vẻ vang hơn nữa và khả năng là bà sẽ là chủ tịch VBQT trong tương lai.

Từ 1 giờ đến 2 giờ trưa (13:00- 14:00) là phần Ăn Trưa

Đúng 2 giờ chiều(14: 00) Đại Hội tiến hành Hội Nghị lần thứ hai:

Sau phần chiếc ghế trống lần thứ 2 là phần trình bày về các Tu Chính ( Sửa Đổi Hiến pháp và Điều lệ của Hiệp Hội)

3 giờ 40 chiều(15:40) là phần nghỉ để dùng cà phê cho đến 4 giờ chiều(14:00)

Đúng 4 giờ chiều là là phần thảo luận về đề tài Văn Học biết không Biên Giới. Tiếp đến là phần Ra Mắt Triển Lãm Kỷ Niệm 100 năm của Văn Bút Ba Lan. Vì phần này bắt đầu vào lúc 5 giờ 30 chiều (17:30), thời điểm các văn hữu khá mệt mỏi sau một ngày dự Đại Hội nên cử toạ vắng hơn trước đó. Hơn nữa, sự không chú tâm của cử toạ khiến một diễn giả khá bất bình, đề cập đến điều này. Biết được tâm lý của người tham dự, nôn nóng buổi họp sớm kết thúc để về chuẩn bị cho buổi họp ban tối, cô Magda Heydel người điều hành chương trình vội vã nói nhanh về chương trình tiếp theo của Văn Bút Ba Lan trong buổi tối hôm ấy để chúng tôi có thể rời trung tâm Đại Hội ICE sớm, thì tôi giơ tay xin phát biểu. Tôi đã tri ân các nhiếp ảnh gia và các nhà lưu trữ hình ảnh sinh hoạt của Văn Bút Ba Lan để giờ đây tôi có thể chụp lại những tấm hình quý giá mà họ đã ghi lại những sinh hoạt của trung tâm Văn Bút của họ trong buổi Triển Lãm. Đồng thời, tôi cũng đã cảm ơn Văn Bút Ba Lan từng giúp các nhà văn Việt Nam và nhà đấu tranh của Việt Nam thoát khỏi nhà tù Cộng Sản Việt Nam. Đáng kể nhất là trường hợp của nhà đấu tranh Đoàn Viết Hoạt năm 2018. Sau lời phát biểu của tôi, vài văn hữu của các trung tâm Văn Bút khác cũng phát biểu, và tri ân.

   

Chúng tôi nấn ná một lúc rồi vội quay về khách sạn. Thay đổi y phục xong chúng tôi gọi Uber để đến quảng trường Krakow tìm tiệm ăn tối sau đó đến International Cutural Centre để tham dự Sự Kiện của Văn Bút Ba Lan với đề tài Văn Bút Trong Thời Đại Âu Lo. Chương trình bắt đầu vào lúc 8 giờ tối( 20:00) cho đến 9 giờ 30 tối( 21:30)

Chúng tôi đã được nghe những lời phát biểu đầy ý nhị và thâm thuý của hai diễn giả: Tiến sĩ Volodymyr Yermolenko Chủ tịch Ukraine (Là triết gia, nhà văn tiểu luận, dịch giả, tiến sĩ nghiên cứu chính trị người Ukraine (Trường Nghiên cứu Cao cấp về Khoa học Xã hội: EHESS, Paris), nghiên cứu sinh khoa học triết học (Kiev, 2009), và giảng viên cao cấp tại Học viện Kyiv-Mohyla. Ông là người đoạt Giải thưởng Yurii Sheveliov (2018)[2] và Giải thưởng Petro Mohyla (2021) và nhà vănAdam Michnik ( Là nhà sử học, nhà tiểu luận, cựu nhà bất đồng chính kiến, trí thức người Ba Lan, đồng thời là người đồng sáng lập và tổng biên tập tờ báo Ba Lan Gazeta Wyborcza.

Sinh ra trong gia đình trung thành chủ nghĩa cộng sản, nhưng nhà văn Adam Michnik phản đối chế độ cộng sản Ba Lan vào thời điểm đảng này tiến hành thanh trừng người Do Thái năm 1968. Ông bị cầm tù sau Sự kiện Tháng Ba năm 1968 và một lần nữa sau khi thiết quân luật được áp đặt vào năm 1981. Ông được gọi là “một trong những tù nhân chính trị nổi tiếng nhất Ba Lan”. Ông đóng vai trò quan trọng trong các Cuộc đàm phán Bàn Tròn Ba Lan, kết quả là những người cộng sản đã đồng ý tổ chức bầu cử vào năm 1989, và Công đoàn Đoàn kết đã giành chiến thắng. Ông đã nhận được nhiều giải thưởng và danh hiệu, bao gồm Huân chương Bắc đẩu Bội tinh và Giải thưởng Người Châu Âu của Năm)

Khi người dẫn chương trình tuyên bố buổi họp kết thúc, tôi vội vã đến chụp hình với nhà văn Adam Michnik vì biết ông phải rời ngay để đáp máy bay về Warsaw thủ đô Ba Lan dự họp còn tiến sĩ Volodymyr Yermolenko, chủ tịch Ukraine thường hay ngồi chung bàn với trung btâm Văn Bút Việt Nam Hải Ngoại trong Đại Hội thì tôi có thể chụp hình trong những ngày sau đó.

Thứ Năm ngày 4 tháng 9 năm 2025

 

 

Hội Nghị lần thứ ba:

Đúng 9 giờ sáng (9:00) chương trình bắt đầu phần Chiếc Ghế Trống

Kế tiếp là phần giới thiệu các trung tâm Văn Bút mới và phần thay đổi của một số trung tâm Văn Bút. Đây là phần rất quan trong vì một số đại biểu đã bất ngờ khi thấy trung tâm Văn Bút mình có tên trong Danh Sách bị loại. Qua các câu hỏi và trả lời, cử toạ đều rõ nguyên nhân các trung tâm Văn Bút “bị cho đi ngủ” hay “ bị loại” là do các trung tâm ấy không thường xuyên sinh hoạt, không liên lạc với Văn Bút Quốc Tế hay không đóng tiền niên liễm.

 

Tiếp theo là phần đọc của cựu chủ tịch VBQT Jennifer Clement về climate Manifesto rồi đến phần bàn thảo về Imagining Futures: PEN, Liturature and climate Reckoning (Hình dung tương lai: Văn Bút, Văn học và tính toán khí hậu)

12 giờ trưa chúng tôi được nghỉ dung cà phê 15 phút. Sau đó là phần bàn thảo các giải pháp

Từ một giờ rưỡi (13:30) đến 2 giờ rưỡi chiều (14:30) là phần ăn trưa

Buổi chiều được tự do nên chúng tôi đã dạo cung điên và trung tâm mua sắm của Krakow. Chúng tôi đã ghé vào một quán ăn Việt Nam ở đây. Thức ăn khá ngon.

 

B

Vì khá mệt sau một ngày lang thang đi bộ, chúng tôi không dự các chương trình buổi tối do Văn Bút Ba Lan tổ chức nhằm phát triển sự giao tiếp và thân quen ( Social gathering) tại Venue: Hevre ( Bar)

 

 

B

Thứ Sáu ngày 5 tháng 9 năm 2025

Hội Nghị lần thứ tư:

Từ chín giờ sáng đến một giờ trưa (9:00-13:00) chương trình có những mục sau:

Giới thiệu chiếc ghế trống lần thứ tư.

Phần thảo luận về sự Tự Do xuất bản: Sự kháng cự, rủi ro và trí tưởng tượng cấp tiến (The Freedom to Publish: Resistance, Risk, and Radical Imagination)

Phần thảo luận về sự Xóa Bỏ Văn Hóa (Cultural Erasure)

Một giờ trưa các đại biểu họp lại trước bục nói của khan đài để chụp hình chung. Sau khi chụp hình, tôi đã vào trang web của Đại Hội VBQT lần thứ 91 để bầu các trung tâm Văn Bút đang trong tình trạng giải quyết có còn tư cách hoạt động( Pending) và các chức vụ của các ứng cử viên, rồi đi ăn trưa.

Hội Nghị lần thứ năm:

Từ hai giờ rưỡi trưa đến bốn giờ rưỡi chiều (14:30-16:30) chương trình có những mục sau:

Giới thiệu chiếc ghế trống lần thứ năm

Thảo luận về vấn đề Đặt Văn học và Văn hóa Bản địa vào Trung tâm của các Cuộc đối thoại Toàn cầu (Centering Indigenous Literature and Culture in Global Conversations)

Công bố kết quả bầu cử

Bế mạc Hội Nghị

Rời ICE Trung Tâm Hội nghị Krakow, chúng tôi được xe buýt đưa đến Bảo Tàng viện Manggha. Nơi đây, đại diện của Văn Bút Quốc Tế đã trao hoa tặng cho các thành viên trong Ban Tổ chức của Văn Bút Ba Lan . Đồng thời Ban Chấp Hành của Văn Bút Ba Lan cũng trao tặng một số quà cho đại diện VBQT.

Chúng tôi được nghe chủ tịch Văn Bút Ba Lan phát biểu, được thưởng thức giọng ca vàng của ca sĩ Pervin Kaplan, được chiêm ngưỡng các tuyệt phẩm trong viện Bảo Tàng Manggha và được thưởng thức các món ăn nhẹ và rượu rất ngon.

 

 

Tình bạn của chúng tôi (các đại biểu của các trung tâm Văn Bút, khách mời và thiện nguyện viên) được mở rộng hơn qua những tấm ảnh chụp chung, những tiết mục văn nghệ và những câu nói bông đùa.

Buổi tiệc rượu (cocktail) do Villa Decius tổ chức đã chính thức kết thúc chương trình Đại Hội VBQT lần thứ 91.

Trước khi chờ xe buýt đưa về khách sạn, chúng tôi chụp hình với Sabrina người thường xuyên liên lạc email với tôi để thông báo các sinh hoạt của Văn Bút Quốc Tế.

 

Thứ Bảy ngày 6 tháng 9 năm 2025

Chúng tôi hẹn nhau dậy 3 giờ rưỡi sáng để chuẩn bị xe đón lúc 4 giờ đến Khu tưởng niệm và Bảo tàng Auschwitz-Birkenau. Nhưng mới ba giờ sáng mọi người đã thức dậy bởi tiếng mưa khá lớn kèm theo sấm chớp vang dội. Dù đã khá mệt vì lo lắng chuyện tham dự Đại Hội đúng giờ, đi lại khá nhiều từ nơi này đến nơi khác, nhưng tất cả chúng tôi đều muốn đến xem tận mắt những di tích trong Khu tưởng niệm và Bảo tàng Auschwitz-Birkenau. Khu tưởng niệm và Bảo tàng Auschwitz-Birkenau (Memorial and Museum Auschwitz-Birkenau) là trại tập trung và trung tâm diệt chủng lớn nhất của Đức Quốc xã ở Ba Lan sau khi Đức chiếm đóng quốc gia này. Đây là nơi Đức Quốc xã đã tàn sát hơn một triệu người đàn ông, phụ nữ và trẻ em, chủ yếu là người Do Thái.

Xe đưa chúng tôi đi gần hai tiếng mới đến nơi. Sáu giờ sáng đã có một hàng người nằm đứng, ngồi, trong hàng dài để chờ đợi. Không khí đột nhiên lạnh hơn những ngày trước một cách dị kỳ. Chúng tôi đã phải dùng áo khoác dày để giữ ấm. Sau đó, phải mua áo mưa để di chuyển thuận tiện và không bị ướt.

Bảy giờ, nhân viên làm việc bắt đầu cho vào từng đợt. Các hàng người di chuyển khá chậm vì tất cả đều phải trình hộ chiếu. TRước khi đi Ba Lan, anh Hiệp cố gắng vào website để đặt mua vé nhưng bị từ chối vì hết vé. Khi đến quảng trường của thành phố Krakow trong ngày đầu tiên khi ăn chiều, anh hỏi thăm nơi quảng cáo nhận đưa đi tour Khu tưởng niệm và Bảo tàng Auschwitz-Birkenau, tưởng rằng họ đã có vé trước nhưng đến nơi mới biết hướng dẫn viên đưa đi rồi đến xếp hàng cùng mình để mua vé sau. Vì thế, khi lấy vé xong, chúng tôi phải chờ từ tám giờ đến một giờ rưỡi chiều mới có đợt vào tham quan.

Người mà tôi quan tâm lo lắng nhất là văn hữu Võ Ngọc Hoa. Những ngày dự Đại Hội chị đã đi bộ khá nhiều, lại còn có lúc thức khuya, dậy sớm; cho nên, đi một lúc tôi lại hỏi chị có đi được không. Lần nào chị cũng trả lời là đi được. Sau khi đi vòng 28 baracks của trại Tập Trung của Đức Quốc Xã, chúng tôi lại hỏi chị có thể đi tiếp không. Và câu trả lời vẫn là chị đi được. Ngày hôm ấy, chúng đi trong khu trại tập trung này gần 8 cây số. Vậy mà khi về lại thành phố Krakow chúng tôi còn đi lang thang trên những con đường dành cho khách đi bộ quanh thành phố trước khi ghé vào tiệm ăn.

Qua chuyến đi dự Đại Hội VBQT lần này, tôi thật sự nghiêng mình khâm phục sự cố gắng vượt bậc của Thủ quỹ Văn Bút Việt Nam Hải Ngoại Vùng Tây Nam Hoa Kỳ (VBVNHN-VTNHK) văn hữu 83 tuổi Võ Ngọc Hoa. Chị đã tham dự đầy đủ các buổi họp và hết sức vui mừng khi biết VBVNHN giữ vai trò khá ổn định trong VBQT. Tôi chân thành cảm ơn Phó chủ tịch VBVNHN văn hữu Erlinda Thuỳ Linh đã giúp đỡ văn hữu Võ Ngọc Hoa tham gia chuyến đi, không cần dịch vụ xe lăn. Tôi chân thành cảm ơn anh Phạm Quang HIệp đã giúp chúng tôi có những bức hình đẹp, nhất là tấm hình chụp toàn thể đại biểu về dự họp Đại Hội Văn Bút Quốc Tế lần thứ 91 tại Ba Lan.

Riêng bản thân tôi, tôi đã thu thập và học hỏi rất nhiều vấn đề trong Đại Hội. Tôi sẽ chia sẻ những kinh nghiệm mà mình thực tế với các văn hữu hội viên trong những bức điện thư mà tôi đề cập vấn đề Bầu Cử Ban Chấp Hành VBVNHN nhiệm kỳ 2027-2029

Cung Thi Lan