Thiên Trường Vãn Vọng

     天長晚望          Thiên Trường Vãn Vọng
村後村前淡似煙，Thôn hậu thôn tiền đạm tự yên 

半無半有夕陽邊。Bán vô bán hữu tịch dương biên
牧童笛裡歸牛盡，Mục đồng địch lý quy ngưu tận
白鷺雙雙飛下田    Bạch lộ song song phi hạ điền

Dịch Xuôi : 
Xa Trông Cảnh Quê Lúc Chiều Xuống Ở Thiên Trường

Ngoài xa, thôn sau, thôn trước , nhìn thấy lờ mờ qua màn sương chiều
Ẩn hiện, thấp thoáng, như có, như không, dưới ánh nắng cuối ngày
Tiếng sáo mục đồng đã đưa trâu về chuồng hết
Một đàn cò trắng, từng đôi , bay liệng đậu xuống ruộng

Dịch:

Thiên Trường Vãn Vọng

Thôn xa, sau trước, qua màn sương ,
Như có, như không, chiều nắng vương.
Trẻ dẫn trâu về trong tiếng sáo ,
Từng đôi cò liệng, trắng đồng không.

Chú Thích :

(1) Thiên Trường , thuộc tỉnh Nam Định , Bắc Việt,  là quê nhà của vua Trần Nhân Tôn.

(2) Tôi đã chuyển dịch chữ "hữu"la` "có"  và chữ "vô" là "không" trong câu "bán vô bán hữu tịch dương biên" theo ý nghĩa chữ "hữu" và chữ "không" trong bài kệ "Hữu Không" của Thiền sư Từ Đạo Hạnh (1072 - 1116) , đời nhà Lý : "Tác hữu trần sa hữu / Vi không nhất thiết không / Hữu không như thủy nguyệt/ Vật trước hữu không không". Dịch Xuôi : bảo là có thì hạt cát là có / bảo là không thì tất cả là không / có không như bóng trăng trong nước/ chớ nhất quyết là có hay là khộng.

Lời Thêm :Vua Trần Nhân Tông, 1 nhà vua có 1 không 2 của nước ta. Là 1 vị anh quân 2 lần thắng Nguyên Mông . Là 1 bậc chân tu sáng lập dòng Thiền Trúc Lâm Yên Tử. Và , còn là một nhà thơ yêu đời yêu người. Bài Thiên Trường Vãn Vọng , có lẽ, được nhà vua sáng tác khoảng thời gian về nghỉ ở quê ,trong một buổi chiều , từ hành cung Thiên Trường , nhìn ra ngoài xa , ngắm cảnh đồng quê thanh bình của đất nước. Còn lúc bấy giờ , nhà vua đang nghĩ gì thì thật tình , ngoài lòng tôn kính, ngưỡng mộ và biết ơn , kẻ hậu bối này không dám lạm bàn. 

Phạm Khắc Trí

07/13/2014 

* * *

        Buổi chiều ở Thiên Trường

 

   Thôn trước sau khói mờ vương vấn,

    Bóng chiều tà nửa ẩn nửa không.

        Trâu về tiếng sáo mục đồng,

Xuống đồng cò trắng song song là là.

                                         Mailoc

* * *
              Chiều Về
Thôn xóm bềnh bồng dưới khói mây
Hoàng hôn chệnh choạng ánh tà say
Một đàn cò trắng sà nương lúa
Tiếng sáo trâu về tha thiết bay
                                          CDM

* * *

Cảnh Chiều Ở Thiên Trường

Xóm thôn mờ mịt khuất màn sương

Ẩn hiện trong chiều dưới nắng vương

Trâu nhẩn nha về theo tiếng sáo

Trên đồng, cò trắng cánh chao buông...

                           Phương Hà phỏng dịch
* * *

         Ngắm cảnh Chiều

Trước xóm lẫn sau như khói nhạt

Ánh tà dương tựa có mà không

Vẳng trong sáo trẻ trâu về hết

Cò trắng từng đôi xuống ruộng đồng

                                   Quên Đi