Tư Viễn Nhân 思遠人 - Án Kỷ Đạo

思遠人 - 晏幾道     Tư Viễn Nhân - Án Kỷ Đạo

紅葉黃花秋意晚，Hồng diệp hoàng hoa thu ý vãn,

千里念行客。        Thiên lý niệm hành khách.

飛雲過盡，            Phi vân quá tận,

歸鴻無信，            Quy hồng vô tín,

何處寄書得？        Hà xứ ký thư đắc?

淚彈不盡臨窗滴，Lệ đàn bất tận lâm song trích,

就硯旋研墨。       Tựu nghiễn toàn nghiên mặc.

漸寫到別來，       Tiệm tả đáo biệt lai,

此情深處，           Thử tình thâm xứ,

紅箋為無色。       Hồng tiên vi vô sắc.

Chú Thích

1 Tư nhân viễn 思遠人: tên từ điệu do Án Kỷ Đạo sáng tác. Tên bài từ lấy từ câu”Thiên lý niệm hành khách 千思念行客” , cho thấy bài từ thuộc loại “khuê oán”, có 2 đoạn, đoạn trên 25 chữ, 2 trắc vận, đoạn dưới 26 chữ , 2 trắc vận. Cách luật:

B T B B B T T cú

B T T B T vận

B B T T cú

B B B T cú

B T T B T vận　　

T B T T B B T vận

T T T B T vận

T T T T B cú

T B B T cú

B B T B T vận

B: bình thanh; T: trắc thanh; cú: hết câu; vận: vần

2 Hồng diệp 紅葉: lá cây phong楓.

3 Hoàng hoa 黃花: hoa cúc菊.

4 Thiên lý niệm hành khách 千里念行客: tường nhớ người ở ngoài xa ngàn dặm.

5 Quy hồng 歸鴻: chim hồng nhạn về.

6 Lệ đàn 淚彈: nước mắt tuôn ra ràn rụa.

7 Lâm 臨: kề cận.

8 Trích 滴: nhỏ xuống.

9 Tựu nghiễn tuyền nghiên mặc 就硯旋研墨: (nước mắt nhỏ xuống) cái nghiên bèn dùng để mài mực.

10 Nghiễn 硯: cái nghiên để mài mực.

11 Tuyền (toàn) 旋: xoay tròn.

12 Nghiên 研: mài nhỏ, nghiền nát.

13 Biệt lai 別來: sau khi ly biệt.

14 Thâm xứ 深處: nơi sâu kín.

15 Hồng tiên 紅箋: giấy đỏ hồng. Phụ nữ thường dùng giấy mầu hồng để viết tình thư.

Dịch Nghĩa

Bài từ theo điệu tư viễn nhân do Án Kỷ Đạo sáng tác.

Lá phong đỏ, hoa cúc vàng đầy ý thu lúc hoàng hôn,

Từ ngàn dặm tưởng nhớ người khách đi xa.

Mây bay triền miên,

Hồng nhạn bay về không có tin tức,

Biết gửi thư tới nơi nao?

Lệ tuôn bất tận, nhỏ xuống gần bên cửa sổ,

Bèn hòa vào cái nghiên để mài mực.

Thư viết tới đọan sau khi ly biệt,

Tình buồn từ đáy lòng dâng lên, (lệ càng rơi)

Giấy hồng viết thư mất cả mầu sắc (vì thấm lệ).

Phỏng Dịch

Nhớ Người Đi Xa

Lá phong hoa cúc cảnh chiều thu,

Ngàn dặm nhớ người khách viễn du.

Nhạn đến, mây bay tin chẳng thấy,

Về đâu nên gửi tấm tình thư?

Lệ tuôn ràn rụa nhỏ bên song,

Hòa với mực nghiên, thư gửi chồng.

Viết tận đáy lòng tình cách biệt,

Giấy hồng phai bạc nỗi chờ mong.

HHD 

9-2019

***

Bản Dịch 

Tư Viễn Nhân

1-

Lá đỏ, cúc vàng chiều thu ý

Vạn dặm nhớ viễn khách

Mây bay không dứt

Không tin tức nhạn

Nơi nao gởi thư được?

Lệ tuôn tràn bên song tí tách

Bèn hòa vào nghiên mực

Chậm viết đoạn biệt ly

Tình dâng lòng xót

Giấy hồng phai nhạt sắc

2-

Cúc vàng lá đỏ chiều thu

Người xa vạn dặm vi vu nhớ nhiều

Mây bay, tin nhạn phiêu diêu

Nơi nao thơ gửi những điều nhớ thương?

Bên song tí tách lệ tuôn

Bèn hòa nghiên mực viết luôn mấy hàng

Biệt ly bút chậm nhớ chàng

Tình dâng lòng xót giấy vàng nhạt phai!

Lộc Bắc

***

Nhớ Người Đi Xa

Chiều thu lá đỏ, cúc vàng
Nhớ người viễn khách dặm ngàn xa xôi
Không tin nhạn, mây hoài trôi
Biết đâu thư gửi tình tôi đến người?

Bên song đẫm lệ sầu rơi
Hòa nghiên mực tỏ đôi lời từ tâm
Biệt ly dạ xót âm thầm
Nhạt nhoà nước mắt thư trầm sắc phai!

Kim Oanh