Khách phàm lịch lịch quá Tiên Du,
Tu kiến thanh sơn đối bạch đầu.
Bán tháp tịch dương cô sát quýnh,
Nhất giang minh nguyệt tứ kiều thu.
Sương dư hồng đạo liên vân thục,
Vũ hậu đan phong cách ngạn vu.
Quy tứ bất kham phùng nghịch thuỷ,
Chỉ trình hà nhật đáo Thần Châu.
Nguyễn Ức
***
Dịch nghĩa:
Buồm khách chặng chặng qua Tiên Du,
Thẹn thấy non xanh đối cùng đầu bạc.
Bóng chiều rớt lại trên nửa ngọn tháp, xa tít một ngôi chùa cô đơn,
Một giòng sông trăng sáng, bốn nhịp cầu thu.
Sau khi sương sa, lúa chín vàng liền với chân mây,
Sau lúc mưa tạnh, chòm phong đỏ bên kia sông xa lắc.
Chịu sao nổi, khi lòng muốn về, lại gặp giòng nước ngược.
Đường đi tuy gang tấc, biết ngày nào tới Thần Châu.
Dịch Thơ:
CảmTác Thuyền Qua Núi Tiên Du
Buồm lớp lớp qua Tiên Du chặng,
Trước non xanh đầu trắng thẹn thùa.
Tà dương hiu hắt tháp chùa,
Cầu thu trăng sáng bóng đùa dòng sông.
Sương vừa tan lúa đồng vàng ối,
Bên sông thu lá đỏ sau mưa.
Muốn về nước ngược khổ chưa?
Thần Châu gang tấc như rùa thuyền đi.
Mailoc phỏng dịch
***
舟過北江仙遊作 Chu Quá Bắc Giang Tiên Du Tác
t
客帆歷歷過仙遊， Khách phàm lịch lịch qúa Tiên Du,
羞見青山對白頭。 Tu kiến thanh sơn đối bạch đầu
半塔夕陽孤剎迥， Bán tháp tịch dương cô sát quýnh,
一江明月四橋秋。 Nhất giang minh nguyệt tứ kiều thu.
霜餘紅稻連雲熟， Sương dư hồng đạo liên vân thục,
雨後丹楓隔岸迂。 Vũ hậu đan phong cách ngạn vu,
歸思不堪逢逆水， Quy tứ bất kham phùng nghịch thủy,
咫程何日到神州 ? Chỉ trình hà nhật đáo thần châu?
阮億 Nguyễn Ức
***
Chú Thích:
- Bắc Giang Tiên Du: là huyện Tiên Du thuộc phủ Bắc Giang, nơi xuất hiện một nhân vật huyền thoại đời nhà Trần qua truyện cổ " Tuyền Kỳ Mạn Lục " của Nguyễn Dữ, đó chính là anh chàng Từ Thức gặp tiên ở hang động Từ Thức còn lưu dấu đến hiện nay.
- Khách Phàm : Không phải là Khách phàm tục, mà là Thuyền buồm của khách.
- Cô Sát: là Ngôi chùa đơn độc.
- Quýnh 迥: là Xa xôi vắng vẻ, nhưng ở đây dùng để tả Ngọn Tháp của chùa, nên Quýnh có nghĩa là vượt lên cao chót vót theo như thành ngữ "Tháp Thế Cô Quýnh 塔勢孤迥" có nghĩa: Thế tháp đứng một mình cao lên chót vót.
- Vu 迂: là Xa xôi lòng vòng.
- Quy Tứ: Ý muốn về lại quê nhà.
- Nghịch Thuỷ: là Nước ngược.
- Chỉ Trình: là hành trình chỉ gần trong gang tấc. Hà Nhật : là Ngày nào ? là Bao giờ?
- Thần Châu: Tên ngọn núi tiên ở, tức non Thần.
Đoạn trường tân thanh có câu:
Bâng khuâng đỉnh Giáp non Thần.
Còn ngờ giấc mộng đêm xuân mơ màng.
Thần Châu còn được dùng để chỉ vùng đất kinh đô, đất của vua.
Dịch Nghĩa:
Cảm Tác Khi Thuyền Đi Qua Tiên Du Bắc Giang
Những cánh buồm của thuyền khách lần lượt đi qua núi Tiên Du. Ta thẹn vì núi xanh vẫn còn đó mà đầu ta thì đã bạc trắng cả rồi. Ngôi chùa đơn độc trong ánh nắng chiều với nửa ngọn tháp vượt lên trên trời cao chót vót, và một dòng sông đầy ánh trăng sáng với bốn nhịp cầu thu. Sau tiết Sương Giáng đồng lúa chín đỏ rực như liền tận chân mây, và sau cơn mưa lá phong đỏ rực lên xa xa ở bên kia bờ sông uốn khúc. Ta có ý trở về quê nhưng không được vì gặp phải con nước ngược, hành trình từ đây đến Thần Châu rất ngắn, nhưng bao giờ mới tới được Thần Châu đây?
Rõ khéo ngớ ngẩn, ngang qua núi Tiên Du, nhớ chuyện Từ Thức gặp Tiên, rồi thác cớ là muốn về quê nhưng gặp phải nước ngược, nên muốn đến Thần Châu để gặp tiên một chuyến, vì nơi tiên ở nếu nói xa thì ở ngoài ngàn dặm, còn bảo gần thì chỉ trong gang tấc mà thôi!
Diễn Nôm:
Thuyền khách Tiên Du lũ lượt qua,
Núi xanh trông thẹn trắng đầu ta.
Nắng chiều nửa tháp chùa cao vút,
Trăng sáng một dòng cầu bắt qua.
Sương giáng liền mây đồng lúa chín,
Mưa thu đỏ lá bến bờ xa.
Muốn về chẳng được vì con nước,
Gang tất Thần Châu mấy thuở qua?
Lục bát:
Tiên Du lớp lớp buồm qua,
Thẹn cùng núi biếc đầu đà trắng tinh.
Nắng chiều chùa tháp vươn mình,
Cầu thu sông nước nguyệt minh một dòng.
Sương pha lúa chín đầy đồng,
Sau mưa lá đỏ bên sông bàng hoàng.
Muốn về nước ngược khó sang,
Non Thần ngắn ngủi mơ màng đến chơi!
Đỗ Chiêu Đức
***
Cảm Tác Khi Thuyền Qua Tiên Du
Tiên Du từng chặng, chiếc thuyền qua
Thấy cảnh non xanh thẹn tuổi già
Ánh nắng lụi tàn trên tháp quạnh
Sông trăng lấp lóa dưới cầu xa
Sương vừa tan giọt, đồng vàng trải
Mưa mới ngừng cơn, lá đỏ pha
Bất lực khôn về khi nước ngược
Thần Chầu sát cận vẫn mờ nhòa
Phương Hà
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét