Nguyệt 月 - Lý Thương Ẳn

Nguyên tác           Dịch âm

月                         Nguyệt

過水穿樓觸處明 Quá thủy xuyên lâu xúc xứ minh,
藏人帶樹遠含清 Tàng nhân đới thụ viễn hàm thanh.
初生欲缺虛惆悵 Sơ sinh dục khuyết hư trù trướng,
未必圓時即有情 Vị tất viên thì tức hữu tình...
                              Lý Thương Ẳn
***
Dịch thơ:
Trăng

Xé nước xuyên lầu vẫn sáng xanh
Người cây ẩn hiện dưới trăng thanh
Tuần đầu* cuối tháng chê rằng khuyết!
Chả nhẽ tròn trăng mới hữu tình?

*Tuần: Một tuần có 10 ngày, một tháng có 3 tuần: thượng tuần trung tuần và hạ tuần. Trăng tròn vào trung tuần.
____
Câu 1
- Trăng, dù chiếu qua nước hay xuyên lầu, cũng sáng
Câu 2:
- Trông xa, người ẩn nấp và cây phô bày đều thấy được dưới ánh trăng.
Câu 3
- Trong thượng tuần (10 ngày đầu) và hạ tuần (10 ngày cuối) của mỗi tháng, cứ thấy trăng khuyết là tưởng không hấp dẫn.
Câu 4
- Ôi! đâu phải chỉ trăng tròn mới hũu tình?

Con Cò
***
Ghi chú:

Nếu chép lại của Thi Viện thì bài đó sai chữ chót câu 2. Chữ đó là thanh 清 không phải tình 情. Sách Đường Âm Thống Thiêm cũng xác nhận như Ngự Định Toàn Đường Thi.

月                              Nguyệt 

過水穿樓觸處明， Quá thủy xuyên lâu xúc xứ minh, 

藏人帶樹遠含清。 Tàng nhân đới thụ viễn hàm thanh. 

初生欲缺虛惆悵， Sơ sinh dục khuyết hư trù trướng, 

未必圓時即有情。 Vị tất viên thì tức hữu tình.

Xúc xứ: khắp mọi nơi

Sơ sanh: tuần trăng đầu, trăng mới, trăng liềm đầu tháng

Dục khuyết: tuần trăng cuối, trăng sau ngày 15, bắt đầu khuyết đến cuối tháng.

Nhìn trăng khuyết thấy man mát buồn vì thiếu thốn một cái gì mà trăng tròn không đem lại. Một đêm trăng tuyệt đẹp, sáng tỏ nơi gần, mờ ảo nơi xa. Các động từ: qua, xuyên, tàng, đái… cho ánh trăng sáng hiền hòa một tình cảm thật năng động.

悵 未 必 圓 時 即 有 情 過 水 穿 樓 觸 處 明 藏 人 帶 𣗳 逺 含 清 𥘉 生 欲 缺 虛 惆 月 惆 悵 未 必 圖 時 即 有 情 過 水 穿 樓 觸 處 明 藏 人 帶 樹 違 含 清 初 生 欲 缺 虛 月 未 必 圓 時 即 有 情 過 水 穿 樓 觸 處 明 藏 人 帶 樹 逺 含 清 初 生 欲 缺 虛 惆 悵 月

Bài thơ còn nói lên triết lý sâu sắc của cuộc sống mà trong chúng ta ai không trải qua? Khi thất vọng, ta đặt hy vọng vào tương lai. Nhưng ngay khi hy vọng đã hoàn thành, nuối tiếc vẫn tồn tại. Trăng khuyết, ta thất vọng buồn nuối tiếc. Trăng lại tròn, nhưng sự thất vọng nuối tiếc nào có hết. Trong cuộc sống, hy vọng là một sự thất vọng, một thực tế không thay đổi.

Dịch nghĩa: Trăng

Lấp lánh trên nước, len lỏi trong lâu đài, chỗ nào cũng chiếu sáng, 

Con người và cây cối từ nơi xa mờ ẩn dưới ánh trăng thanh trong mát. 

Trăng thượng tuần và hạ tuần không tròn đã làm người xem cảm thấy buồn. 

Thì đâu hẳn chỉ có lúc tròn mới là có tình ý đâu.

Dịch thơ: Trăng

Soi nước rọi lầu vẫn sáng trong.

Người cây hiện rõ phận long đong.

Già non tròn khuyết luôn xinh đẹp.

Không đợi ngày rằm mới thong dong.

Moon by Li Shanh Yin

Gliding on water and penetrating towers, the moon lightus up everywhere,

Humans and trees in the distance appear and disappear in the clear and cool moonlight.

It’s sad to look at the first quarter moon or last quarter moon,

No need to wait for full moon to have feelings.

Phí Minh Tâm

***

Trăng

Qua nước, xuyên lầu thẩy sáng tinh

Cây xa người ẩn rõ in hình

Khi non, lúc khuyết sao buồn bã?

Chưa hẳn tròn vo mới hữu tình!

Lộc Bắc

***

Xé nước xuyên lầu ánh sáng tinh

Cây người ẩn dấu vẫn in hình

Thượng hạ tuần trăng sao buồn thế?

Chả lẽ tròn trăng mới nổi tình?

Đỗ Tước

***

Rẽ nước xuyên lầu vẫn sáng choang

Người cây lấp ló dưới trăng vàng

Đầu tuần cuối tháng chê cùng khuyết

Chẳng lẽ tròn vo mới thấy sang

Lạc Thủy Ðỗ Quý Bái