Vọng Thái Lăng - Chu Văn An

Chu Văn An 朱文安 (1292-1370) hiệu là Tiều Ẩn,tên chữ là Linh Triệt, tên thụy là Văn Trinh. Tên thật là Chu An, được phong tước Văn Trinh Công nên đời sau quen gọi là Chu Văn An. Ông người làng Văn Thôn , xã Quang Liệt, huyện Thanh Ðàm (nay là huyện Thanh Trì, ngoại thành Hà Nội). 

Sau khi thi đậu thái học sinh, Chu Văn An không ra làm quan, chỉ ở nhà dạy học.Học trò theo học rất đông, trong số đó có Phạm Sư Mạnh, Lê Quát. 

Năm Khai Thái đời Trần Minh Tông ông mới nhận chức Quốc Tử Giám tư nghiệp,dạy cho thái tử học. Ðời Trần Dụ Tông (1341-1369) nhà vua mải mê chơi bời, bỏ bê việc nước, bọn quyền thần thì lộng quyền,hà khắc,tham nhũng; Chu Văn An bèn dâng sớ xin chém bảy tên nịnh thần, nhưng vua không nghe. Ông xin từ chức, lui về ở ẩn tại núi Phượng Hoàng, làng Kiệt Ðặc, huyện Chí Linh. Ông mất năm Thiệu Khánh thứ nhất. Ðời Trần Nghệ Tông (1370), được vua làm lễ tế và đặt tên thuỵ là Văn Trinh. 

Tác phẩm: Chu Văn An từng có những tác phẩm như: Thất trảm sớ, Tiều ẩn thi tập, Tiều ẩn quốc ngữ thi tập, Tứ thư thuyết ước. Nhưng cho đến nay mới chỉ tìm được 12 bài thơ chữ Hán chép trong Toàn Việt thi lục. 

Vọng Thái Lăng 

Tùng thu thâm toả nhật tương tịch,

Yên thảo như đài mê loạn thạch.

Ảm đảm thiên sơn phong cánh sầu,MAI

Tiêu trầm vạn cổ vân vô tích.

Khê hoa dục lạc vũ ti ti,

Dã điểu bất đề sơn tịch tịch.

Kỷ độ trù trừ hành phục hành,

Bình vu vô tận xuân sinh bích. 

Dịch nghĩa 

Cây tùng cây thu khoá kín trời sắp về chiều,

Cỏ non xanh rợn, như rêu che lấp những hòn đá ngả nghiêng.

Ngàn non ảm đạm, gió thổi càng thêm buồn,

Muôn thuở tiêu tan, mây không để lại dấu vết.

Hoa bên suối sắp rụng, mưa lất phất,

Chim ngoài đồng nội im tiếng, núi quạnh hiu.

Mấy lần dùng dằng, đi rồi lại đi,

Cỏ rậm bát ngát, sắc xuân xanh biếc.

Dịch Thơ: 

Trông Về Thái Lăng 

Thông giăng kín ngày thu sắp tắt, 

Đá rêu phong xanh ngát cỏ rờn, 

Ngàn non ảm đạm gió vờn, 

Mây tan muôn thuở đâu còn dấu xưa. 

Hoa suối rụng chiều mưa lất phất, 

Bặt tiếng chim hiu hắt núi ngàn. 

Dùng dằng cất bước mấy lần, 

Đồng xanh bát ngát sắc xuân mơ màng. 

Mailoc

***

Vọng Thái Lăng

Chiều sắp tắt rừng tùng thu chen kín 

Cỏ xanh rờn, rêu che đá ngã nghiêng 

Non ngàn ảm đạm, gió vờn buồn thêm 

Mây muôn thuở tan không còn lưu dấu 

Hoa bên suối rung, mưa chiều lất phất 

Ngoài đồng hoang tiếng chim núi bặt im 

Lựa lần do dự cất bước chân lên 

Cỏ cây rập rạp, sắc Xuân xanh rờn 

songquang

***

Trông Về Thái Lăng 

Tùng che rợp bóng kín trời chiều 

Phiến đá cỏ che tựa mọc rêu 

Gió thổi miên man, non ảm đạm 

Mây trôi biền biệt, cảnh tiêu điều 

Hoa rơi bên suối, mưa lay lắt 

Chim lặng ngoài nương, núi quạnh hiu 

Nửa ở nửa đi ngần ngại mãi 

Điệp trùng cỏ biếc ngọn liêu xiêu

Phương Hà