Thứ Bảy, 30 tháng 11, 2024

Silence(Edgar Allan Poe) - Yên Lặng(Thái Lan)

Edgar Allan Poe 

Silence - Edgar Allan Poe 

"Listen to me," said the Demon, as he placed his hand upon my head. "There is a spot upon this accursed earth which thou hast never yet beheld And if by any chance thou hast beheld it, it must have been in one of those vigorous dreams which come like the Simoon upon the brain of the sleeper who hath lain down to sleep among the forbidden sunbeams --among the sunbeams, I say, which slide from off the solemn columns of the melancholy temples in the wilderness. The region of which I speak is a dreary region in Libya, by the borders of the river Zaire. And there is no quiet there, nor silence.

"The waters of the river have a saffron and sickly hue --and they flow not onwards to the sea, but palpitate forever and forever beneath the red eye of the sun with a tumultuous and convulsive motion. For many miles on either side of the river's oozy bed is a pale desert of gigantic water-lilies. They sigh one unto the other in that solitude, and stretch towards the heaven their long ghastly necks, and nod to and fro their everlasting heads. And there is an indistinct murmur which cometh out from among them like the rushing of subterrene water. And they sigh one unto the other.

"But there is a boundary to their realm --the boundary of the dark, horrible, lofty forest. There, like the waves about the Hebrides, the low underwood is agitated continually. But there is no wind throughout the heaven. And the tall primeval trees rock eternally hither and thither with a crashing and mighty sound. And from their high summits, one by one, drop everlasting dews. And at the roots strange poisonous flowers lie writhing in perturbed slumber. And overhead, with a rustling and loud noise, the grey clouds rush westwardly forever, until they roll, a cataract, over the fiery wall of the horizon. But there is no wind throughout the heaven. And by the shores of the river Zaire there is neither quiet nor silence.

"It was night, and the rain fell; and, falling, it was rain, but, having fallen, it was blood. And I stood in the morass among the tall lilies, and the rain fell upon my head --and the lilies sighed one unto the other in the solemnity of their desolation.

"And, all at once, the moon arose through the thin ghastly mist, and was crimson in color. And mine eyes fell upon a huge grey rock which stood by the shore of the river, and was litten by the light of the moon. And the rock was grey, and ghastly, and tall, --and the rock was grey. Upon its front were characters engraven in the stone; and I walked through the morass of water-lilies, until I came close unto the shore, that I might read the characters upon the stone. But I could not decypher the characters. And I was going back into the morass, when the moon shone with a fuller red, and I turned and looked again upon the rock, and upon the characters --and the characters were DESOLATION.

"And I looked upwards, and there stood a man upon the summit of the rock, and I hid myself among the water-lilies that I might discover the actions of the man. And the man was tall and stately in form, and was wrapped up from his shoulders to his feet in the toga of old Rome. And the outlines of his figure were indistinct --but his features were the features of a Deity; for the mantle of the night, and of the mist, and of the moon, and of the dew, had left uncovered the features of his face. And his brow was lofty with thought, and his eye wild with care; and, in the few furrows upon his cheek I read the fables of sorrow, and weariness, and disgust with mankind, and a longing after solitude. And the moon shone upon his face, and upon the features of his face, and oh! they were more beautiful than the airy dreams which hovered about the souls of the daughters of Delos!

"And the man sat down upon the rock, and leaned his head upon his hand, and looked out upon the desolation. He looked down into the low unquiet shrubbery, and up into the tall primeval trees, and up higher at the rustling heaven, and into the crimson moon. And I lay close within shelter of the lilies, and observed the actions of the man. And the man trembled in the solitude --but the night waned and he sat upon the rock.

"And the man turned his attention from the heaven, and looked out upon the dreary river Zaire, and upon the yellow ghastly waters, and upon the pale legions of the water-lilies. And the man listened to the sighs of the water-lilies, and of the murmur that came up from among them. And I lay close within my covert and observed the actions of the man. And the man trembled in the solitude --but the night waned and he sat upon the rock.

"Then I went down into the recesses of the morass, and waded afar in among the wilderness of the lilies, and called unto the hippopotami which dwelt among the fens in the recesses of the morass. And the hippopotami heard my call, and came, with the behemoth, unto the foot of the rock, and roared loudly and fearfully beneath the moon. And I lay close within my covert and observed the actions of the man. And the man trembled in the solitude --but the night waned and he sat upon the rock.

"Then I cursed the elements with the curse of tumult; and a frightful tempest gathered in the heaven where before there had been no wind. And the heaven became livid with the violence of the tempest --and the rain beat upon the head of the man --and the floods of the river came down --and the river was tormented into foam --and the water-lilies shrieked within their beds --and the forest crumbled before the wind --and the thunder rolled, --and the lightning fell --and the rock rocked to its foundation. And I lay close within my covert and observed the actions of the man. And the man trembled in the solitude -- but the night waned and he sat upon the rock.

"Then I grew angry and cursed, with the curse of silence, the river, and the lilies, and the wind, and the forest, and the heaven, and the thunder, and the sighs of the water-lilies. And they became accursed and were still. And the moon ceased to totter in its pathway up the heaven --and the thunder died away --and the lightning did not flash --and the clouds hung motionless --and the waters sunk to their level and remained --and the trees ceased to rock --and the water-lilies sighed no more --and the murmur was heard no longer from among them, nor any shadow of sound throughout the vast illimitable desert. And I looked upon the characters of the rock, and they were changed --and the characters were SILENCE.

"And mine eyes fell upon the countenance of the man, and his countenance was wan with terror. And, hurriedly, he raised his head from his hand, and stood forth upon the rock, and listened. But there was no voice throughout the vast illimitable desert, and the characters upon the rock were SILENCE. And the man shuddered, and turned his face away, and fled afar off, and I beheld him no more."

* * * * * * * * * * *
Now there are fine tales in the volumes of the Magi --in the iron-bound, melancholy volumes of the Magi. Therein, I say, are glorious histories of the Heaven, and of the Earth, and of the mighty Sea --and of the Genii that over-ruled the sea, and the earth, and the lofty heaven. There was much lore too in the sayings which were said by the sybils; and holy, holy things were heard of old by the dim leaves that trembled around Dodona --but, as Allah liveth, that fable which the Demon told me as he sat by my side in the shadow of the tomb, I hold to be the most wonderful of all! And as the Demon made an end of his story, he fell back within the cavity of the tomb and laughed. And I could not laugh with the Demon, and he cursed me because I could not laugh. And the lynx which dwelleth forever in the tomb, came out therefrom, and lay down at the feet of the Demon, and looked at him steadily in the face.

Yên Lặng - Thái Lan Dịch

Trên đỉnh núi, mọi thứ đều yên lặng; cả thung lũng, mỏm đá và hang động đều không có tiếng động.
" Hãy nghe ta nói đây,” Con Yêu tinh đặt tay lên đầu tôi và nói. – Đất nước ta đang nói đến là một đất nước ảm đạm ở Libya, bên bờ sông Zaire *1/. Và ở đó, không có sự nghỉ ngơi cũng như sự im lặng.
Nước sông có màu vàng nghệ và độc hại; và chúng không chảy về phía biển, mà lại rung động bập bùng liên tục, theo một chuyển động nhộn nhịp và rối loạn, bên trên là mặt trời đỏ rực như con mắt kinh hoàng.

Một bãi sa mạc nhạt màu có hoa súng khổng lồ trải dài nhiều dặm ở mỗi bên con sông này, lòng sông thì đặc cả bùn lầy. Chúng thì thầm rì rào cùng nhau trong sự hiu quạnh này, và vươn những cái cổ dài như bóng ma lên trời, và phần trên của chúng, chỗ những nụ hoa - thì gục gặc không ngớt từ bên này sang bên kia. Và từ bên trong chúng ta nghe tiếng róc rách liên tục giống như tiếng dòng thác ngầm dưới lòng đất. Và chúng vẫn cứ thì thầm cùng nhau.

Nhưng lãnh thổ của chung có một biên giới, và biên giới này là một khu rừng cao, sẫm tối và trông thật khủng khiếp. Ở đó, giống như những con sóng xung quanh Hebrides *2/ , những thân cây nhỏ không ngừng rung chuyển. Điều này đang xảy ra cho dù trời không có gió. Và những cây nguyên sinh rộng lớn thì dao động không ngừng từ bên này sang bên kia trong một tiếng âm vang kinh hồn. Và từng giọt sương liên tục rơi nhẹ nhàng như qua màn lọc từ trên đỉnh đám cây ấy. Còn bên dưới gốc cây nhiều bông hoa độc lạ uốn éo quằn quại, không yên lành trong khi ngủ.

Và bên trên đám cây, trong tiếng sột soạt râm ran, đám mây xám lại ùa về, luôn hướng về phía tây, cho đến khi chúng cuồn cuộn như thác nước đằng sau bức tường rực lửa ở chân trời. Tuy nhiên, bầu trời vẫn im tiếng gió. Và dọc theo hai bên bờ sông Zaire, không hề có sự yên bình, cũng không có sự im lặng.

Trời đã về đêm và mưa đang rơi; và khi nước rơi xuống thì là nước mưa, nhưng khi những hạt mưa đáp xuống đất,
chúng trở thành máu. Và tôi đứng trong đầm lầy giữa những nhánh bông súng cao lớn, và từng giọt mưa rơi trên đầu tôi,
– và những bông hoa súng thì thầm rì rào cùng nhau trong vẻ trang nghiêm của sự hoang tàn đang bao trùm lấy chúng.

Và đột nhiên mặt trăng nhô lên qua tấm lưới mỏng của đám sương mù ảo não và mặt trăng thì màu đỏ thẫm. Rồi đôi mắt tôi lại hướng đến một tảng đá lớn màu xám đựng đứng bên bờ sông, và được ánh trăng chiếu sáng . Và tảng đá màu xám đó nhìn thấy có vẻ thảm đạm và vươn lên rất cao – và mỏm đá là màu xám thê lương. Ta thấy vài ký tự được khắc ở mặt trước của mỏm đá; và tôi vẫn cứ bước đi qua đầm lầy có hoa súng, cho đến khi tôi đến rất gần bờ, để có thể đọc được những ký tự được khắc trên đá.

Nhưng tôi không thể nào đọc được chúng. Và tôi đang định quay trở lại đầm lầy, bỗng mặt trăng sáng lên một màu đỏ rực
rỡ hơn; thế là tôi vội quay lại nhìn về phía tảng đá và những chữ ghi trên ấy; – và những ký tự đó là: HOANG TÀN.
Và tôi nhìn lên, thấy trên đỉnh tảng đá có một người đàn ông; và tôi nấp mình giữa những bông hoa súng để dò xét hành động của ông ấy. Và thấy rằng người đàn ông đó có hình dáng to lớn và oai vệ, ông có tấm choàng của người La Mã cổ đại quàng trên người ông ta từ vai cho đến chân. Và rằng đường nét hình dáng của con người ông không rõ ràng, thật lờ mờ - cho dù những nét đặc sắc của ông là biểu trưng của một vị thần; vì, mặc dù màn đêm bao phủ, sương mù dày và ánh trăng và sương xuống, nhưng đường nét trên khuôn mặt ông vẫn rạng ngời. Vầng trán cao và trầm ngâm, và đôi mắt thì lộ vẻ hốt hoảng và lo lắng; và ở những nếp nhăn trên má ông ấy, tôi xác định được những thần thoại về nỗi u sầu, sự mệt nhoc, ngán ngẩm về nhân loại và ước vọng lớn lao về sự yên tĩnh .

Người đàn ông ngồi xuống tảng đá, hai tay ôm đầu và đưa mắt nhìn khung cảnh hoang tàn. Ông nhìn những bụi cây nhỏ bé, chúng có vẻ lo âu, những cây nguyên thủy thì cao lớn; rồi ông nhìn lên bầu trời với nhiều tiếng xào xạc và mặt trăng đỏ thẫm. Và rằng tôi đang thu mình trú bên trong đám bông súng, và tôi quan sát những hành động của ông. Và rồi tôi thấy người đàn ông đang run rẩy cô đơn ở nơi quạnh vắng; -lúc bây giờ, màn đêm vẫn dần buông xuống và ông vẫn ngồi trên tảng đá.

Và người đàn ông quay đầu không còn nhìn bầu trời mà hướng về phía dòng sông Zaire ảm đạm, nhìn dòng nước vàng buồn thảm, và nhìn những đám hoa súng nhợt nhạt. Và ông lắng nghe tiếng thở dài của chúng và tiếng rì rào từ đám hoa súng. Phần tôi vẫn đang thu mình ẩn náu và tôi quan sát những hành động của ông. Và rồi tôi thấy người đàn ông run rẩy cô đơn ở nơi quạnh vắng; lúc bây giờ, màn đêm vẫn dần buông xuống và ông vẫn ngồi trên tảng đá.

Sau đó tôi lao xuống thật sâu về phía đầm lầy mãi đằng xa, và bước đi trên đám hoa súng dày, xếp lớp và nhiều như khu rừng, và tôi gọi những con hà mã ở đầm lầy sâu thẳm. Và chúng nghe thấy tiếng gọi và đến chân tảng đá cùng với những sinh vật khổng lồ quái dị , và gầm lên ầm ĩ một cách đáng sợ dưới ánh trăng. Còn tôi vẫn đang thu mình ẩn náu và quan sát những hành động của ông ấy. Và rồi tôi thấy người đàn ông run rẩy cô đơn ở nơi quạnh vắng ấy – trong khi đó, màn đêm dần trôi qua và ông vẫn còn đó, ngồi trên tảng đá.
Thế rồi tôi nguyền rủa những sự việc của thảm họa khiến cho khung cảnh trở nên hỗn loạn; trên bầu trời, trước đây không có lấy một ngọn gió, một cơn bão kinh sợ đang ùn ùn kéo về. Và bầu trời trở nên xám xịt vì cơn bão dữ dội, – rồi mưa thì quất mạnh vào đầu người đàn ông, -còn sóng dưới sông ùa lên tràn bờ, - và bao nhiêu là bọt trắng xóa tóe ra từ dòng sông đang quằn quại - và hoa súng kêu la bên trong đám lầy của chúng, và khu rừng vỡ vụn trong cơn gió, – rồi tiếng sấm vang rền, – và tia chớp quật xuống, -và tảng đá lảo đảo không còn vững vàng nữa. Còn tôi vẫn đang thu mình ẩn náu và quan sát những hành động của ông ấy. Và rồi tôi thấy người đàn ông run rẩy cô đơn ở nơi quạnh vắng ấy – trong khi đó, màn đêm dần trôi qua và ông vẫn còn đó, ngồi trên tảng đá.

Thế là tôi trở nên bực bội, và tôi nguyền rủa những sự việc của thảm họa về sự yên lặng- dòng sông và hoa súng, và gió và khu rừng, và bầu trời, và sấm sét và tiếng thì thầm của hoa súng. Và tất cả chúng đã bị đọa đày vì lời nguyền, và chúng trở nên thầm lặng. Và mặt trăng không còn tiếp tục con đường trên bầu trời một cách khó nhọc nữa – và sấm sét đã tắt , – và tia chớp không còn lóe sáng nữa, - và những đám mây trở nên lơ lửng bất động, - và nước sông lại hạ xuống đến mức bình thường và vẫn giữ ngang mực như vậy, – và cây cối không còn đong đưa, – hoa súng không còn thì thầm nữa, – và ta không còn nghe tiếng rì rào róc rách nào từ toàn bộ đám hỗn độn ấy nữa, cũng không còn một chút âm thanh bé nhỏ nào phát ra từ trong cái sa mạc rộng lớn bạt ngàn.

Và đôi mắt tôi hướng vào khuôn mặt của người đàn ông, và sắc mặt anh ta là sắc mặt tái nhợt của một người bị khiếp đảm. Và ông vội vàng đưa tay lên khỏi đầu, đứng thẳng trên tảng đá và lắng tai nghe. Nhưng không có tiếng nói nào từ sa mạc rộng lớn bạt ngàn, và những ký tự khắc trên đá là: YÊN LẶNG.
Và người đàn ông rùng mình, quay mặt đi và chạy trốn xa thật xa, thật xa, một cách vội vàng hấp tấp đến nỗi tôi không kịp nhìn thấy ông ta nữa.

Nhưng rồi, có nhiều câu chuyện thần thoại rất hay trong những cuốn sách của các nhà Thông thái, - vâng, trong những cuốn sách bi sầu của các nhà Thông thái, được đóng gáy bằng sắt. Tin ta đi, trong đó có những câu chuyện hùng tráng về Thượng Đế, về Trái Đất và về Biển Cả hùng vĩ, - và về những Vị Thần đã thống trị trên biển, trên trái đất và trên bầu trời siêu phàm. Những lời của các Nữ Tiên Tri cũng có tính cách bao gồm nhiều sự hiểu biết và truyền thuyết - rất trí thức - và những điều thánh thiện, vâng thật thánh thiện được những chiếc lá sẫm màu run rẩy quanh Dodone*3/ nghe từ xa xưa ; nhưng, về việc Allah vẫn còn sống là thật, nên ta nghĩ rằng truyền thuyết mà Ác quỷ đã kể cho ta nghe khi hắn ngồi cạnh ta trong nấm mồ u tối, là câu chuyện kỳ diệu nhất!

Và khi Ác ma kể xong câu chuyện của mình, hắn rơi trở lại xuống vực sâu của ngôi mộ và bắt đầu cười.
Phần tôi thì không thể cười cùng với Ác quỷ, nên hắn nguyền rủa tôi vì tôi không thể cười.


Và rồi còn linh miêu, vốn trú ngụ trong nấm mồ từ muôn đời, nhảy ra khỏi đó và đến nằm dưới chân Ác ma và nhìn chòng chọc vào mắt hắn.

Edgar Allan Poe - Thái Lan dich

=======================

CHÚ THÍCH

*1/ - Zaire, tên gọi chính thức là Cộng hòa Zaire (tiếng Pháp: Zaïre; từ tiếng Bồ Đào Nha: Zaire, thực ra là sự phát âm sai từ chữ Kongo nzere hay nzadi, hoặc "dòng sông nuốt mọi dòng sông") là tên của Cộng hòa Dân chủ Congo từ 27 tháng 10 năm 1971 tới 17 tháng 5 năm 1997, và vẫn còn thường dùng một cách không chính thức để chỉ quốc gia này. Bài viết này nói về chính thể đã giải tán.Libya là một quốc gia tại Bắc Phi và giáp với Địa Trung Hải ở phía bắc, Ai Cập ở phía đông, Sudan ở phía đông nam, Tchad và Niger ở phía nam, Algeria và Tunisia ở phía tây. Với diện tích lớn hơn gấp năm lần Việt Nam, Libya là nước lớn thứ tư ở châu Phi và thứ 17 trên thế giới . Thủ đô của Libya là thành phố Tripoli, với 1,7 triệu trong tổng số 5,8 triệu dân cả nước. Ba khu vực truyền thống của quốc gia này là Tripolitania, Fezzan và Cyrenaica.
*2/- Hebrides ( tiếng Gael Scotland: Innse Gall, tiếng Bắc Âu cổ: Suðreyjar) là một quần đảo nằm ở ngoài khơi bờ biển phía tây của Scotland.)
*3/-Trong thần thoại Hy Lạp, Dodone được cho là một trong những tiên nữ Oceanid (Hải tinh)

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét