Nguyệt Cầm - Thơ: Ý Nhi - Nhạc: Văn Duy Tùng - Ca Sĩ: Tuyết Mai

Thơ: Ý Nhi
Nhạc: Văn Duy Tùng
Ca Sĩ: Tuyết Mai

Đẹp Hơn Chuyện Thần Tiên

 

Chuyện tình mình đẹp hơn cổ tích

Ly kỳ hơn, tình diễm tuyệt sắt son

Như trái táo, cắn vào thật là ngon!

Không hối tiếc ta yêu nhau tha thiết!

Chuyện tình mình sôi nổi hơn tiểu thuyết

Có đủ mùi ngọt bùi chát chua cay

Như rượu nhẹ một ly chẳng thể say

Mà ngây ngất ngọt thơm hơn là đắng

Chuyện tình mình mơ màng hơn mây trắng

Mây vô tư, mây bay mãi không ngừng

Chuyện tình mình đẹp hơn cả vầng trăng

Vầng trăng sáng đêm rằm ta cùng ngắm

Chuyện tình mình hay hơn là thần thoại

Anh yêu em, yêu bất chấp rủi may

Cảm ơn anh đã yêu em si dại

Đã yêu em trọn hết cuộc đời này!

Chuyện tình mình, tình vĩnh cửu ngọt ngào

Như sao sáng trên trời cao, sáng chói!

Ở bên anh, hiểu được chân hạnh phúc

Có được anh, đời sống quá an vui!

Như câu cuối chuyện thần tiên cổ tích

"They lived happily forever..."

"Họ sống rất hạnh phúc trọn đời và mãi mãi..."

Chuyện tình mình đẹp tuyệt như thế đó

Chuyện tình mình hiếm có ở thế gian

Như Nguyệt

Thời Gian

Thời gian sao lặng lẽ trôi,
Bốn mùa thoáng chốc Xuân rồi lại Thu
Cánh hoa mỏng mảnh còn đâu,
Thời gian có xót có sầu cho hoa?!

Bóng câu vùn vụt thoáng qua,
Hây hây má thắm giờ đà nhăn nheo.
Yêu kiều dáng vóc còn đâu?,
Cổ lai bất hứa bạc đầu mỹ nhân!

Hoàng triều hưng phế vân vân,
Tháp ngà sụp đổ bao lần đổi thay,
Điêu tàn vùi lấp u hoài,
Rừng xanh núi thẳm có hay chăng là!?

Thời gian ơi, hãy đợi ta,
Cùng nhau sánh bước sao mà vội phi?
Đường trần sanh ký tử quy,
Chung cùng rồi cũng xanh rì cổ khâu!

Sắc không nào có gì đâu,
Không không sắc sắc cho sầu lòng ai
Mang thân tứ đại những ngày,
Trả về tứ đại nghe dài ngẩn ngơ,

Tiếc chi một tấm thân hờ
Nghìn thu cát bụi ơ hờ vùi sâu.
Thân như sương khói mịt mù
Cuộc đời vốn dĩ phù du vô thường!

Liệu mà vun đắp tình thương!!!...

Đỗ Chiêu Đức
04-11-2025

Lệ Sử

có ngờ từ buổi tiễn đưa

Tử biệt đã sẵn khi vừa sinh ly

Người thức từng đêm theo vận nước
Lệ sông Gianh thấm ướt ngàn sao
Tội những người đi xanh tóc mượt
Kéo về chết thảm trắng chân hào

Em có nghe rền theo thiên cổ
Lời nguyền rủa động suốt thiên thu
Em có nghe rì rào sóng vổ
Nợ tiền khiên kêu réo oán thù

Người vác nát tan lầm lũi bước
Chín tầng thảm họa bủa giăng giăng
Người chết hai lần không thấy được
Cõi dương gian sống giữa mộ phần

Tôi thức trắng đêm sầu trắng mất
Ngó dòng sông nhỏ hệt chỉ tay
Ai xắn lằn dao đau xé đất
Để rần rần máu chảy đêm ngày

Tôi đã khóc tin anh chết trẻ
Cánh dù xưa giởn gió chín tầng
Anh nổ súng, trăm năm bỗng nhẹ
Đất sững sờ, trời cũng bâng khuâng

Tôi đã khóc đêm anh trốn trại
Xác vắt hờ, rào kẻm gai cao
Tay bấu víu mộng đời bất toại
Mắt nhớ người ấp lạnh hôm nào

Tôi đã khóc tin em vượt biển
Xác bập bềnh vùi lấp bãi hoang
Em rồi tới cõi không hư huyễn
Tự do thường đổi giá trái ngang

Ôi đảo khổ, người hung, biển dữ
Mộng tan hoang hờn gió tha phương
Ai cắm vội hàng bia kẽ chữ
Sống lênh đênh, chết lỡ độ đường
Tôi đã khóc khi thuyền cặp bến

Hồn lao đao, rừng lảo đảo cao
Ngó trùng trùng người ngơ ngác đến
Ngó cờ vàng ba vết đỏ cào
Em có biết mùa đi rất lạ
Tháng trọng xuân, lòng bỗng lạnh tanh
Tim thắc thỏm nỗi niềm khó tả
Dường trong ta, thương phế không lành !
Ôi xứ sở muôn trùng, bỗng nhớ
Những oán hờn trầm tích chưa tan
Tôi đã sống tột cùng tan vỡ
Chờ tin vui nhúm lại tro tàn
............

Ôi ... đất nước có còn vui kịp
Một đời tôi héo úa từng giờ !

Cao Vị Khanh

Những Sự Kiện Và Nhân Vật - Tháng 4

 

01/4:

Ngày mất của Trịnh Công Sơn - (28/2/1939 – 01/4/2001) -Ông được coi là một trong những nhạc sĩ lớn của tân nhạc và nằm trong danh sách những nghệ sĩ âm nhạc Việt Nam có lượng đĩa bán chạy nhất. Hiện nay chưa có thống kê chính xác về số tác phẩm để lại của ông (ước đoán con số không dưới 600 ca khúc).Tuy nhiên số ca khúc của ông được biết đến rộng rãi là 236 ca khúc (cả lời và nhạc). Nhạc của Trịnh Công Sơn được nhiều ca sĩ thể hiện, nhưng thành công hơn cả là Khánh Ly, danh ca gắn liền tên tuổi với hàng trăm ca khúc của ông và thế hệ sau là Hồng Nhung. Ngoài ra, ông còn được xem là một nhà thơ, một họa sĩ, một diễn viên và một ca sĩ (ông từng biểu diễn một số bài hát do chính mình sáng tác). Ông từng là hội viên Hội Nhạc sĩ Việt Nam, nguyên Phó Tổng biên tập phụ san Thế Giới Âm Nhạc (Hội Nhạc sĩ Việt Nam).

02/4:

- Ngày mất của Đức Giáo Hoàng Gioan Phao Lô 18/5/1920 – 02/42005) -Trong thời gian làm giáo hoàng, John Paul II đã thực hiện các chuyến đi đến 129 quốc gia,đi hơn 1.100.000 kilômét (680.000 dặm) trong khi thực hiện điều đó. Ông liên tục thu hút được đám đông lớn, một số trong số đó là đám đông lớn nhất từng được tập hợp trong lịch sử loài người, chẳng hạn như Ngày Giới trẻ Thế giới Manila năm 1995, đã tập hợp tới bốn triệu người, là cuộc tụ họp của giáo hoàng lớn nhất từ trước đến nay, theo Vatican.Các chuyến thăm chính thức sớm nhất của John Paul II là đến Cộng hòa Dominica và Mexico vào tháng 1 năm 1979

- 1805 - Tác giả truyện cổ tích Hans Christian Andersen (1805-1875) sinh ra tại Odense, Đan Mạch. Ông đã sáng tác 168 câu chuyện cổ tích dành cho trẻ em bao gồm các tác phẩm kinh điển Công chúa và Hạt đậu, Nữ hoàng Tuyết và Chim Họa mi.

- 1840 - Nhà văn người Pháp Emile Zola (1840-1902) sinh ra tại Paris. Các tác phẩm của ông bao gồm một loạt 20 cuốn sách được gọi là Tiểu thuyết Rougon-Macquart trong đó ông định nghĩa đàn ông và phụ nữ là sản phẩm của di truyền và môi trường, miêu tả họ là nạn nhân của chính đam mê và hoàn cảnh sinh ra của họ. Về sau, ông tham gia giải quyết vụ Dreyfus, một vụ bê bối chính trị-quân sự trong đó Đại úy Alfred Dreyfus bị buộc tội oan là bán bí mật quân sự cho người Đức và bị đưa đến Đảo Quỷ.

- 1982 - Chiến tranh Quần đảo Falkland nổ ra khi quân đội Argentina xâm lược và chiếm đóng thuộc địa của Anh nằm gần mũi Nam Mỹ. Người Anh đã trả đũa và đánh bại người Argentina vào ngày 15 tháng 6 năm 1982, sau mười tuần chiến đấu, với khoảng 1.000 sinh mạng.

- 2005: Ngày mất của Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II - (18/5/1920- 02/4/2005) -Trong thời gian làm giáo hoàng, John Paul II đã thực hiện các chuyến đi đến 129 quốc gia,[94] đi hơn 1.100.000 kilômét (680.000 dặm) trong khi thực hiện điều đó. Ông liên tục thu hút được đám đông lớn, một số trong số đó là đám đông lớn nhất từng được tập hợp trong lịch sử loài người, chẳng hạn như Ngày Giới trẻ Thế giới Manila năm 1995, đã tập hợp tới bốn triệu người, là cuộc tụ họp của giáo hoàng lớn nhất từ trước đến nay, theo Vatican.Các chuyến thăm chính thức sớm nhất của John Paul II là đến Cộng hòa Dominica và Mexico vào tháng 1 năm 1979-

03/4

-1783 - Nhà văn người Mỹ Washington Irving (1783-1859) sinh ra tại Thành phố New York. Các tác phẩm của ông bao gồm; Rip Van Winkle, The Legend of Sleepy Hollow và các tiểu sử lịch sử như Life of Washington.

- 1860 - Ở miền Tây nước Mỹ, dịch vụ Pony Express bắt đầu khi người lái xe đầu tiên khởi hành từ St. Joseph, Missouri. Với giá 5 đô la một ounce, những lá thư được chuyển đi 2.000 dặm đến California trong vòng mười ngày. Những người lái xe Pony Express nổi tiếng mỗi người lái từ 75 đến 100 dặm trước khi trao thư cho người lái xe tiếp theo. Tổng cộng có 190 trạm cách nhau khoảng 15 dặm. Dịch vụ này kéo dài chưa đầy hai năm, kết thúc khi máy điện báo trên bộ hoàn thành.++ 04/4:

- 1887 - Nữ thị trưởng đầu tiên được bầu tại Hoa Kỳ khi Susanna M. Salter trở thành thị trưởng của Argonia, Kansas.

- 1949 - Mười hai quốc gia đã ký hiệp ước thành lập NATO, Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương. Các quốc gia đoàn kết để phòng thủ quân sự chung chống lại mối đe dọa bành trướng của Liên Xô vào Tây Âu.

- 1968 - Nhà lãnh đạo Dân quyền Mục sư Tiến sĩ Martin Luther King bị bắn chết bởi một tay súng bắn tỉa ở Memphis, Tennessee. Với tư cách là người đứng đầu Hội nghị Lãnh đạo Cơ đốc giáo miền Nam, ông đã ủng hộ cuộc kháng chiến bất bạo động để chấm dứt áp bức chủng tộc và đã được trao Giải Nobel Hòa bình năm 1964. Ông được nhớ đến nhiều nhất với bài phát biểu Tôi có một giấc mơ tại Cuộc diễu hành Dân quyền năm 1963 tại Washington. Cuộc diễu hành đó và những nỗ lực khác của King đã giúp thông qua Đạo luật Dân quyền năm 1964 và Đạo luật Quyền bỏ phiếu năm 1965. Năm 1986, Quốc hội đã thiết lập ngày Thứ Hai của tuần thứ ba trong tháng Giêng là ngày lễ quốc gia để vinh danh ông.

-04/4/1802: Nhà cải cách xã hội người Mỹ Dorothea Dix (1802-1887) sinh ra tại Hampden, Maine. Bà đã thành lập một ngôi nhà cho các bé gái ở Boston khi mới chỉ là thiếu niên và sau đó đã đấu tranh cho các điều kiện nhân đạo trong các nhà tù và trại tâm thần. Trong Nội chiến Hoa Kỳ, bà là giám đốc các nữ y tá.

- 04/4/1884: Đô đốc Nhật Bản Isoroku Yamamoto (1884-1943) sinh ra tại Nagoya, Honshu. Ông là chiến lược gia chính đứng sau cuộc tấn công thất bại của Nhật Bản vào Đảo Midway vào tháng 6 năm 1942, cuộc tấn công đã thay đổi cục diện cuộc chiến chống lại Nhật Bản. Ông đã thiệt mạng vào ngày 18/4//1943, sau khi người Mỹ chặn được các báo cáo vô tuyến về nơi ở của ông và bắn hạ máy bay của ông.

- 05 /4/1923 Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu (05 /4/1923 – 29/9 /2001) là một sĩ quan, chính khách người Việt Nam, từng giữ chức tổng thống Việt Nam Cộng hòa, Chủ tịch Đảng Dân chủ và Mặt trận Quốc gia Dân chủ Xã hội trong giai đoạn 1967–1975. Trong cương vị một trung tướng bộ binh của Quân lực Việt Nam Cộng hòa, Nguyễn Văn Thiệu được hội đồng tướng lĩnh bầu làm Chủ tịch Ủy ban Lãnh đạo Quốc gia, trở thành Quốc trưởng Việt Nam Cộng hòa vào năm 1965. Là một chính trị gia theo đường lối chống cộng mạnh mẽ, ông đắc cử tổng thống sau khi giành chiến thắng trong một cuộc bầu cử diễn ra vào năm 1967 và nắm giữ cương vị này cho đến khi từ chức chỉ vài ngày trước khi chính quyền Sài Gòn đầu hàng chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam trong sự kiện 30 tháng 4 năm 1975.

06/4:

-1896 - Sau 1500 năm gián đoạn, Thế vận hội đầu tiên của thời kỳ hiện đại được tổ chức tại Athens, Hy Lạp.- 1917 - Sau cuộc bỏ phiếu của Quốc hội chấp thuận tuyên chiến, Hoa Kỳ đã tham gia Thế chiến thứ Nhất ở Châu Âu.

- 1994 - Cuộc diệt chủng bắt đầu ở Rwanda khi một chiếc máy bay chở tổng thống Rwanda và Burundi bị bắn hạ. Họ đã họp để thảo luận về cách chấm dứt sự thù địch sắc tộc giữa các bộ tộc Hutu và Tutsi. Sau khi họ qua đời, Rwanda rơi vào hỗn loạn, dẫn đến xung đột diệt chủng giữa các bộ tộc. Hơn 500.000 người đã thiệt mạng và hai triệu người phải chạy trốn khỏi đất nước.

-- Nghệ sĩ thời Phục hưng Raphael (1483-1520) sinh ra tại Urbino, Ý. Ông đã tạo ra một số kiệt tác vĩ đại nhất thế giới bao gồm 300 bức tranh có chủ đề về Madonna - Đức Mẹ Maria . Ông qua đời vào đúng sinh nhật lần thứ 37 của mình tại Rome.

Raffaello Sanzio da Urbino hiện được biết đến rộng rãi trong tiếng Anh là Raphael là một họa sĩ và kiến trúc sư người Ý của thời kỳ Phục hưng đỉnh cao. Các tác phẩm của ông được ngưỡng mộ vì sự rõ ràng về hình thức, dễ sáng tác và thành tựu trực quan của lý tưởng Tân Platon về sự vĩ đại của con người Cùng với Leonardo da Vinci và Michelangelo, ông tạo thành bộ ba truyền thống của những bậc thầy vĩ đại của thời kỳ đó. Raphael Madonna of the Meadow, khoảng năm 1506, sử dụng bố cục hình kim tự tháp của Leonardo cho chủ đề về Gia đình Thánh Gia

08/4 

- Trong số những người theo đạo Phật, được kỷ niệm là ngày sinh của Đức Phật (563-483 trước Công nguyên). Ước tính có 350 triệu người hiện đang theo đạo Phật.-1990 - Ryan White qua đời ở tuổi 18 do biến chứng của bệnh AIDS. Khi còn nhỏ, White, một người mắc bệnh máu khó đông, đã mắc Hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải do truyền máu. Năm 10 tuổi, anh bị cấm đến trường. Sau đó, anh chuyển đến Cicero, Indiana cùng mẹ, nơi anh được các học sinh chấp nhận vào trường . Khi hoàn cảnh khó khăn của anh được công khai, anh đã trở thành người nổi tiếng quốc tế và giúp thúc đẩy sự hiểu biết về căn bệnh đáng sợ này.

09/4:

-1865 - Sau hơn 500.000 người Mỹ tử vong, Nội chiến thực sự kết thúc khi Tướng Robert E. Lee đầu hàng Tướng Ulysses S. Grant tại ngôi làng Appomattox Court House. Lễ đầu hàng diễn ra tại nhà của Wilmer McLean. Các điều khoản đầu hàng do Tướng Grant viết cho phép quân Liên minh miền Nam giữ ngựa và trở về nhà. Các sĩ quan được phép giữ kiếm và vũ khí bên minh. -1898- Diễn viên kiêm ca sĩ người Mỹ gốc Phi Paul Robeson (1898-1976) sinh ra tại Princeton, New Jersey. Nổi tiếng nhất với vai diễn trong The Emperor Jones, ông cũng có một thời gian dài trên sân khấu Broadway trong vở Othello của Shakespeare. Năm 1950, trong bối cảnh cơn cuồng loạn chống Cộng đang diễn ra, Robeson đã bị từ chối cấp hộ chiếu Hoa Kỳ sau khi ông không ký vào bản tuyên thệ về việc ông có từng là thành viên của Đảng Cộng sản hay không.

10/4:

-1942 - Trong Thế chiến II ở Thái Bình Dương, Cuộc diễu hành tử thần Bataan bắt đầu khi các tù nhân người Mỹ và Philippines bị buộc phải diễu hành trong sáu ngày từ một sân bay ở Bataan đến một trại gần Cabanatuan. Khoảng 76.000 tù binh chiến tranh Đồng minh bao gồm 12.000 người Mỹ đã bị buộc phải đi bộ 60 dặm dưới ánh nắng chói chang mà không có thức ăn hoặc nước uống đến trại tù binh chiến tranh, khiến hơn 5.000 người Mỹ thiệt mạng. Bataan là một tỉnh của Philippines nằm trên toàn bộ bán đảo Bataan trên Luzon. Tỉnh này thuộc vùng Central Luzon. Tỉnh lỵ là Thành phố Balanga. Tỉnh giáp các tỉnh Zambales và Pampanga về phía bắc. Bán đảo nhìn ra Biển Đông về phía tây, vịnh Manila về phía đông. Trận Bataan giữa quân đội Mỹ và Philipin đã diễn ra ở đây trong đệ nhị thế chiến. Tỉnh này cũng có nhà máy điện hạt nhân Bataan ở Morong. Morong cũng từng là nơi đặt trại tạm trú từ năm 1980 đến 1994 cho 400.000 người tỵ nạn Đông Dương, đa số là thuyền nhân Việt Nam khi đợi chờ ngày đi định cư. Năm 2013 nhà chức trách địa phương cho lập nhà Bảo tàng Thuyền nhân (The Boat People Museum) ở khu vực trại cũ.-1945 - Trại tập trung của Đức Quốc xã tại Buchenwald đã được quân đội Hoa Kỳ tự do hóa (giải phóng). Nằm gần Weimar ở Đức, Buchenwald được thành lập vào tháng 7 năm 1937 để giam giữ tội phạm và là một trong những trại tập trung lớn đầu tiên. Sau đó, nơi này bao gồm cả người Do Thái và người đồng tính và được sử dụng làm trung tâm lao động nô lệ cho các công ty Đức gần đó. Trong tổng số 238.980 tù nhân Buchenwald, 56.545 người đã thiệt mạng. Sau khi giải phóng, Tổng tư lệnh quân Đồng minh, Tướng Dwight D. Eisenhower và các chỉ huy cấp cao khác của Hoa Kỳ đã đến thăm trại phụ ở Ohrdruf. Quân đội Hoa Kỳ cũng buộc thường dân Đức từ các thị trấn gần đó vào trại để chứng kiến cảnh tàn sát.

11/4:

- Nhà hùng biện người Mỹ Edward Everett (1794-1865) sinh ra tại Dorchester, Massachusetts. Năm 1863, tại lễ khánh thành Chiến trường Gettysburg, ông đã có bài phát biểu chính kéo dài hai giờ. Sau đó, Tổng thống Abraham Lincoln đã có bài phát biểu khoảng hai phút để đọc Diễn văn Gettysburg.

-1847: - Nhà xuất bản Joseph Pulitzer (1847-1911) sinh ra tại Budapest, Hungary. Ông đến Mỹ vào năm 1864 và chiến đấu trong thời gian ngắn trong Nội chiến cho Liên bang. Sau đó, ông bắt đầu sự nghiệp đáng chú ý trong lĩnh vực báo chí và xuất bản. Các tờ báo của ông bao gồm St. Louis Post-Dispatch và New York World. Ông cũng tài trợ cho trường báo chí tại Đại học Columbia và thành lập một quỹ cho Giải thưởng Pulitzer, được trao hàng năm cho sự xuất sắc trong báo chí.

-1968 - Một tuần sau vụ ám sát Martin Luther King, Đạo luật Dân quyền năm 1968 đã được Tổng thống Lyndon B. Johnson ký thành luật. Luật này cấm phân biệt đối xử trong nhà ở, bảo vệ những người lao động vì quyền công dân và mở rộng quyền của người Mỹ bản địa.

-1970 - Apollo 13 được phóng từ Cape Kennedy lúc 2:13 chiều. Năm mươi sáu giờ sau khi bay, một bình oxy phát nổ trong mô-đun dịch vụ. Phi hành gia John L. Swigert nhìn thấy đèn cảnh báo đi kèm với tiếng nổ và nói, "Houston, ở đây chúng tôi đang gặp sự cố ". Sau đó, Swigert, James A. Lovell và Fred W. Haise chuyển vào mô-đun mặt trăng, sử dụng nó như một "thuyền cứu sinh" và bắt đầu chuyến trở về Trái đất đầy nguy hiểm, hạ cánh an toàn vào ngày 17 tháng 4.

- 1983 - Harold Washington trở thành thị trưởng người Mỹ gốc Phi đầu tiên của Chicago, nhận được 51 phần trăm số phiếu bầu. Được bầu lại vào năm 1987, ông đã bị một cơn đau tim dẫn đến tử vong tại văn phòng của mình bảy tháng sau đó.

12/4:

-1945 - Tổng thống Franklin D. Roosevelt đột ngột qua đời tại Warm Springs, Georgia, sau khi bị xuất huyết não. Ông đã giữ chức Tổng thống từ ngày 4/3/1933, đắc cử bốn nhiệm kỳ liên tiếp và đã đưa nước Mỹ thoát khỏi cuộc Đại suy thoái và vượt qua Thế chiến II.

Franklin Delano Roosevelt[a] (30/1/1882 – 12 /4/1945), còn được gọi là FDR, là tổng thống thứ 32 của Hoa Kỳ, tại vị từ năm 1933 cho đến khi qua đời vào năm 1945. Ông là tổng thống Hoa Kỳ tại vị lâu nhất và là người duy nhất tại vị hơn hai nhiệm kỳ. Hai nhiệm kỳ đầu của ông tập trung vào việc chống lại cuộc Đại suy thoái, trong khi nhiệm kỳ thứ ba và thứ tư chứng kiến ông chuyển trọng tâm sang sự tham gia của Hoa Kỳ vào Thế chiến II.

- 1961 - Nhà du hành vũ trụ người Nga Yuri Gagarin trở thành người đầu tiên bay vào vũ trụ. Ông đã bay trên tàu vũ trụ Vostok I của Liên Xô lên độ cao 187 dặm (301 km) so với mặt đất và hoàn thành một quỹ đạo duy nhất trong chuyến bay kéo dài 108 phút. Thành công ngoạn mục của Nga đã làm gia tăng Cuộc đua vũ trụ đang diễn ra giữa người Nga và người Mỹ. Hai mươi ba ngày sau, Alan Shepard trở thành người Mỹ đầu tiên bay vào vũ trụ. Tiếp theo là lời kêu gọi công khai của Tổng thống Kennedy vào năm 1962 để đưa một người Mỹ lên mặt trăng trước khi thập kỷ này kết thúc.

- 1981 - Chuyến bay tàu con thoi đầu tiên diễn ra với việc tàu Columbia được phóng lên vũ trụ với các phi hành gia John Young và Robert Crippen trên tàu. Columbia đã ở trong không gian 54 giờ, thực hiện 36 vòng quỹ đạo, sau đó hạ cánh tại Căn cứ Không quân Edwards ở California.

13/4

1743: Thomas Jefferson (1743-1826) sinh ra tại Quận Albermarle, Virginia. Ông là một tác giả, nhà phát minh, luật sư, chính trị gia, kiến trúc sư và là một trong những bộ óc thông minh nhất của những năm 1700. Ông là tác giả của Tuyên ngôn Độc lập Hoa Kỳ và sau đó giữ chức Tổng thống Hoa Kỳ thứ 3 từ năm 1801 đến năm 1809. Ông mất vào ngày 04/7/1826, cùng ngày với người bạn cũ và đối thủ chính trị một thời của ông là John Adams.

14/4:

-1775 - Tại Philadelphia, hội bãi nô đầu tiên tại Hoa Kỳ được thành lập với tên gọi "Hội giải cứu những người da đen được tự do bị giam giữ bất hợp pháp trong cảnh nô lệ".

-1828 - Noah Webster xuất bản cuốn từ điển tiếng Anh theo phong cách Mỹ đầu tiên với tên gọi là Từ điển tiếng Anh của Hoa Kỳ.

-1865 - Tổng thống Abraham Lincoln bị bắn và tử thương khi đang xem vở kịch Our American Cousin tại Nhà hát Ford ở Washington. Ông được đưa đến một ngôi nhà gần đó và qua đời vào sáng hôm sau lúc 7:22 sáng.

15/4:

1817 - Trường học đầu tiên của Mỹ dành cho người khiếm thính do Thomas H. Gallaudet và Laurent Clerc thành lập tại Hartford, Connecticut.

-1912 - Tại vùng biển băng giá ngoài khơi Newfoundland, tàu chở khách hạng sang Titanic chở 2.224 người đã chìm lúc 2:27 sáng sau khi đâm phải một tảng băng trôi ngay trước nửa đêm. Hơn 1.500 người chết đuối trong khi 700 người được tàu chở khách Carpathia cứu, tàu này đã đến nơi khoảng hai giờ sau khi Titanic chìm.

Titanic là chiếc tàu vượt đại dương chở khách chạy bằng động cơ hơi nước đã đi vào lịch sử ngành hàng hải vì vụ tai nạn hàng hải đã xảy ra với nó cũng như những bí ẩn liên quan. Tên chính thức của nó là RMS Titanic (RMS là viết tắt của Royal Mail Ship). Tàu bắt đầu được đóng vào năm 1909 và được hạ thủy năm 1912. Là con tàu lớn, hiện đại, lộng lẫy và sang trọng nhất lúc đó, Titanic mang theo tham vọng thống trị tuyến đường biển xuyên Đại Tây Dương của công ty sở hữu nó, hãng vận tải biển The White Star Line. Tuy nhiên, trong chuyến vượt Đại Tây Dương đầu tiên và cũng là cuối cùng của nó vào tháng 4 năm 1912, Titanic đã đắm .Vụ đắm tàu này đã đi vào lịch sử như là vụ tai nạn hàng hải nghiêm trọng nhất trong thời bình.Thảm họa Titanic đã là đề tài cho hàng loạt các cuộc điều tra, kiện tụng, giả thuyết ly kì đồng thời dẫn đến các thay đổi lớn trong quy định an toàn hàng hải quốc tế. Titanic cũng trở thành bối cảnh và đề tài cho rất nhiều tác phẩm văn học, hội họa và điện ảnh

RMS Titanic khởi hành từ Southampton ngày 10 tháng 4 năm 1912

16/4:

-1995 - Iqbal Masih, một cậu bé người Pakistan lên tiếng phản đối lao động trẻ em, đã bị bắn chết. Năm bốn tuổi, cậu đã bị bán làm nô lệ để làm thợ dệt thảm và bị xiềng xích vào khung cửi trong sáu năm tiếp theo. Năm mười tuổi, cậu đã trốn thoát và bắt đầu lên tiếng, thu hút sự chú ý của toàn thế giới khi trở thành diễn giả chính trong một hội nghị lao động quốc tế tại Thụy Điển.- Nhà tiên phong hàng không người Mỹ Wilbur Wright (1867-1912) sinh ra tại Millville, Indiana. Vào ngày 17 tháng 12 năm 1903, cùng với anh trai Orville, anh em nhà Wright đã thực hiện chuyến bay thành công đầu tiên của một chiếc máy bay có động cơ. Họ bay trong 12 giây và được 120 feet. Đến năm 1905, họ đã chế tạo được một chiếc máy bay có thể bay trên không trong nửa giờ, thực hiện các vòng hình số tám và các kiểu bay lượn trên không khác. Wilbur qua đời vì sốt thương hàn vào tháng 5/1912.

- Nghệ sĩ hài Charlie Chaplin (1889-1977) sinh ra tại London. Ông bắt đầu sự nghiệp ở đại nhạc hội tạp kỹ và được nhà sản xuất phim người Mỹ Mack Sennett phát hiện. Sau đó, ông đến Hollywood để làm phim câm, phát triển nhân vật phim hài 'Little Tramp'. Các tác phẩm kinh điển của Chaplin bao gồm The Kid, The Gold Rush, City Lights và Modern Times. Năm 1940, ông thực hiện The Great Dictator chế giễu Adolf Hitler, người có ngoại hình giống Chaplin. Về sau, Chaplin bất hòa với người Mỹ, nhưng đã trở lại vào năm 1972 để nhận Giải thưởng Viện hàn lâm đặc biệt. Năm 1975, ông được Nữ hoàng Elizabeth II phong tước hiệp sĩ.

-18/4/1906 - Trận động đất ở San Francisco xảy ra lúc 5:13 sáng, sau đó là một đám cháy lớn do bếp lò bị lật đổ và đường ống dẫn khí bị vỡ. Đám cháy bùng phát không thể kiểm soát trong ba ngày, thiêu rụi hơn 10.000 mẫu Anh tài sản và cướp đi sinh mạng của 4.000 người.

19/4:

-1943 - Người Do Thái ở Khu ổ chuột Warsaw đã tổ chức một cuộc nổi loạn vũ trang chống lại quân đội SS của Đức Quốc xã đang cố gắng trục xuất họ đến các trại tử thần.

-1989 - Bốn mươi bảy thủy thủ Hoa Kỳ đã thiệt mạng do một vụ nổ ở tháp pháo trên tàu USS Iowa trong cuộc tập trận pháo binh ngoài khơi Puerto Rico.

-1995 - Một vụ nổ bom xe lớn đã phá hủy toàn bộ mặt bên của một tòa nhà liên bang chín tầng ở Thành phố Oklahoma, giết chết 168 người, bao gồm 19 trẻ em bên trong một nhà trẻ. Một cựu chiến binh -được tặng huân chuong trong Chiến tranh vùng Vịnh -sau đó đã bị kết án vì vụ tấn công.

20/4:

- Adolf Hitler (1889-1945) sinh ra tại Braunau am Inn, Áo. Là người lãnh đạo Đức Quốc xã từ năm 1933 đến năm 1945, ông đã tiến hành một cuộc chiến tranh mở rộng ở châu Âu, gây ra cái chết của khoảng 50 triệu người thông qua xung đột quân sự và trong cuộc diệt chủng Holocaust mà Đức Quốc xã đã cố gắng tiêu diệt toàn bộ dân số Do Thái ở châu Âu.

-1914 - Những người thợ mỏ ở Ludlow, Colorado, đã bị Vệ binh Quốc gia do công ty khai thác mỏ trả tiền tấn công. Những người thợ mỏ đang tìm kiếm sự công nhận của Liên đoàn Công nhân Mỏ Thống nhất của họ. Năm người đàn ông và một cậu bé đã bị giết bởi hỏa lực súng máy trong khi 11 trẻ em và hai phụ nữ bị thiêu chết khi khu lều trại của những người thợ mỏ bị phá hủy.-1999 - Vụ xả súng chết người nhất trong lịch sử Hoa Kỳ xảy ra ở Littleton, Colorado, khi hai học sinh có vũ trang bằng súng và thuốc nổ xông vào Trường trung học Columbine vào giờ ăn trưa, sau đó giết chết 12 bạn học và một giáo viên và làm bị thương hơn 20 người khác trước khi tự sát.

21/4:

-1836 - Trận San Jacinto giữa quân Texas do Sam Houston chỉ huy và quân Mexico do Santa Anna chỉ huy diễn ra gần Houston ngày nay. Quân Texas đã đánh bại quân Mexico một cách quyết liệt, giành được độc lập.-1918 - Trong Thế chiến thứ nhất, Nam tước Đỏ (Manfred von Richtofen) đã bị bắn hạ và tử trận trong Trận Somme. Ông được ghi nhận đã hạ 80 mạng người trong vòng chưa đầy hai năm, lái một chiếc máy bay ba tầng cánh Fokker màu đỏ. Các phi công Anh đã mang được thi thể của ông về và chôn cất ông theo đầy đủ nghi lễ quân đội.

22/4:

-1864 - "In God We Trust" được ghi trên tất cả các đồng tiền mới đúc của Hoa Kỳ theo Đạo luật của Quốc hội- Vladimir Lenin (1870-1924) sinh ra tại Simbirsk, Nga. Ông đã lãnh đạo cuộc Cách mạng Nga tháng 10 năm 1917 lật đổ Sa hoàng Nicholas và mở đường cho chế độ Cộng sản khắc nghiệt. Sau khi ông qua đời vào năm 1924, thi thể của ông được ướp xác và trưng bày tại Quảng trường Đỏ của Moscow, trở thành một ngôi đền được hàng triệu người viếng thăm trong những năm còn Liên Xô.

23/4:

- Được Knesset của Israel thành lập làm Ngày diệt chủng Holocaust để tưởng nhớ sáu triệu người Do Thái bị Đức Quốc xã giết hại.

Quốc hội Israel hay Knesset (tiếng Hebrew: הַכְּנֶסֶת [haˈkneset] là cơ quan lập pháp đơn viện của Israel.Quốc hội có quyền làm luật, bầu và miễn nhiệm tổng thống, bầu thủ tướng, phê chuẩn Nội các, giám sát hoạt động của chính phủ, bầu và miễn nhiệm tổng kiểm toán nhà nước, tước quyền miễn trừ của các thành viên Quốc hội, bỏ phiếu bất tín nhiệm mang tính xây dựng đối với chính phủ và tự giải tán. Quốc hội cũng có thể bị thủ tướng giải tán. Quốc hội tiếp tục làm việc cho đến khi Quốc hội khóa mới được bầu xong. Quốc hội họp tại Givat Ram, Jerusalem. Bầu cử Quốc hội được tổ chức theo hệ thống đại diện tỷ lệ.

- William Shakespeare (1564-1616) sinh ra tại Stratford-on-Avon, Anh. Nổi tiếng là nhà văn có ảnh hưởng nhất trong tiếng Anh, ông đã sáng tác 36 vở kịch và 154 bài sonnets, bao gồm Romeo và Juliet, Hamlet và The Merchant of Venice.

- James Buchanan (1791-1868) là Tổng thống thứ 15 của Hoa Kỳ sinh ra tại Cove Gap, Pennsylvania. Ông là người độc thân duy nhất sống trọn đời tại Nhà Trắng, chỉ phục vụ một nhiệm kỳ từ năm 1857 đến năm 1861.

24/4

- 1915 - Tại Tiểu Á trong Thế chiến thứ nhất, cuộc diệt chủng đầu tiên trong thời hiện đại bắt đầu bằng việc trục xuất các nhà lãnh đạo Armenia khỏi Constantinople và sau đó là cuộc thảm sát của Young Turks. Vào tháng 5, các cuộc trục xuất tất cả người Armenia và cuộc thảm sát hàng loạt của người Thổ Nhĩ Kỳ bắt đầu, dẫn đến việc loại bỏ hoàn toàn người Armenia khỏi Đế chế Ottoman và tất cả các vùng đất Armenia lịch sử. Ước tính có từ 800.000 đến hơn 2.000.000 người Armenia bị sát hại.===Tiểu Á (tiếng Hy Lạp: Μικρά Ασία Mikra Asia), hay Anatolia (Ανατολία, có nghĩa là "mặt trời mọc", "phía đông") là một bán đảo của châu Á mà ngày nay thuộc lãnh thổ Thổ Nhĩ Kỳ, bắc giáp với Biển Đen, nam giáp Địa Trung Hải, ngăn cách với châu Âu bởi biển Aegea và biển Marmara (đều thuộc Địa Trung Hải) ở phía tây và giáp với phần đất đai rộng lớn còn lại của châu Á ở phía đông. =====The Young Turks (tiếng Thổ Nhĩ Kỳ Ottoman: ژون تركلر được thành lập như một phong trào đối lập rộng rãi theo chủ nghĩa lập hiến vào cuối Đế chế Ottoman chống lại chế độ chuyên chế của Sultan Abdul Hamid II (trị vì 1876–1909). Tổ chức mạnh nhất của phong trào, và cũng là tổ chức hỗn tạp nhất, là Ủy ban Liên minh và Tiến bộ (CUP, được thành lập năm 1889), mặc dù mục tiêu, chiến lược và thành viên của tổ chức này liên tục thay đổi trong suốt thời kỳ trị vì của Abdul Hamid. Đến những năm 1890, The Young Turks chủ yếu là một mạng lưới trí thức lưu vong lỏng lẻo và hay gây tranh cãi, những người kiếm sống bằng cách bán báo cho những người đăng ký bí mật.

-2011- Ngày mất của bà Ngô Đình Nhu, nhũ danh Maria Trần Lệ Xuân, đã qua đời "hồi 2 giờ sáng Chủ Nhật, trùng ngày lễ Phục Sinh 2011, tại một bệnh viện ở Rome, Ý". Bà Trần Lệ Xuân sinh năm 1924 tại Hà Nội trong một gia đình danh giá: thân mẫu của bà là cháu ngoại của vua Đồng Khánh và em họ của vua Bảo Đại, nhà vua cuối cùng của triều Nguyễn.Thân phụ của bà là Luật sư Trần Văn Chương, người từng giữ chức Đại sứ Việt Nam Cộng hòa tại Hoa Kỳ.

Trần Lệ Xuân : 22/8/1924 -24/4/2011), thường được gọi là Madame Nhu, trên thực tế là Đệ nhất phu nhân của Nam Việt Nam từ năm 1955 đến năm 1963. Bà là vợ của Ngô Đình Nhu, anh trai và cố vấn chính của Tổng thống Ngô Đình Diệm. Vì Diệm là người độc thân suốt đời và vì bà và gia đình sống cùng nhau tại Dinh Độc Lập, nên bà được coi là đệ nhất phu nhân.

Được biết đến với những bình luận mang tính kích động tấn công và lên án gay gắt cộng đồng Phật giáo Nam Việt Nam và ảnh hưởng cũng như sự hiện diện mạnh mẽ của Hoa Kỳ tại đất nước này, bà đã phải sống lưu vong ở Pháp sau khi chồng bà, Nhu và anh rể, Diệm, bị ám sát vào năm 1963.

25/4

1874: Nhà phát minh ra radio Guglielmo Marconi (1874-1937) sinh ra tại Bologna, Ý. Ông là người tiên phong trong việc sử dụng điện báo không dây vào những năm 1890. Đến năm 1921, phát minh của Marconi đã được phát triển thành điện thoại không dây (radio thoại).

26/4:

-1986 - Tại nhà máy điện hạt nhân Chernobyl ở Ukraine, một vụ nổ đã gây ra sự tan chảy của nhiên liệu hạt nhân và phát tán một đám mây phóng xạ vào khí quyển, cuối cùng bao phủ hầu hết châu Âu. Một khu vực rộng 300 dặm vuông xung quanh nhà máy đã được sơ tán. Ba mươi mốt người được báo cáo đã tử vong trong khi dự kiến sẽ có thêm một nghìn trường hợp ung thư do bức xạ. Sau đó, nhà máy được bao bọc trong một ngôi mộ bê tông kiên cố để ngăn chặn việc phát tán thêm bức xạ.

-1994 - Cuộc bầu cử đa chủng tộc được tổ chức lần đầu tiên trong lịch sử Nam Phi. Với khoảng 18 triệu người da đen bỏ phiếu, Nelson Mandela đã được bầu làm tổng thống và F.W. de Klerk làm phó tổng thống.

-1785: Nghệ sĩ và nhà tự nhiên học người Mỹ John J. Audubon (1785-1851) sinh ra tại Haiti. Ông đã vẽ những bức tranh minh họa giống như thật về các loài chim ở Bắc Mỹ.

-1822: - Kiến trúc sư cảnh quan Frederick Law Olmsted (1822-1903) sinh ra tại Hertfors, Connecticut. Ông đã giúp thiết kế một số công viên nổi tiếng nhất ở Mỹ bao gồm Công viên Trung tâm ở New York, chuỗi công viên kết nối Emerald Necklace ở Boston và Công viên Quốc gia Yosemite.

- 1894: Nhà phát xít Rudolf Hess (1894-1987) sinh ra tại Alexandria, Ai Cập. Ông là Phó Quốc trưởng của Đức Quốc xã và là thành viên trong vòng tròn thân cận của Hitler. Vào ngày 10 tháng 5 năm 1941, ông đã thực hiện một chuyến bay một mình bất ngờ và nhảy dù xuống Scotland với ý định đàm phán hòa bình với người Anh. Tuy nhiên, người Anh đã nhanh chóng bắt giữ ông và giam giữ ông trong suốt thời gian đó. Sau chiến tranh, ông bị đưa đến Nuremberg và bị đưa ra xét xử cùng với những tên Quốc xã cấp cao khác. Ông qua đời trong cảnh bị giam cầm vào năm 1987, là tội phạm chiến tranh cuối cùng của Nuremberg.

27/4:

- 1865: - Trên sông Mississippi, thảm họa tàu hơi nước tồi tệ nhất trong lịch sử Hoa Kỳ xảy ra khi một vụ nổ trên tàu Sultana giết chết gần 2.000 hành khách, chủ yếu là lính Liên bang từng là tù nhân chiến tranh và đang trở về nhà.

-1791: - Nhà phát minh ra máy điện báo Samuel F.B. Morse (1791-1872) sinh ra tại Charlestown, Massachusetts. Ông đã phát triển ý tưởng về máy điện báo điện từ vào những năm 1830 và gửi đi thông điệp đầu tiên của mình "What hath God wrought?"Chúa đã làm gì - wrought: thì quá khứ của work- cổ ngữ) -vào năm 1844 trên đường dây điện báo đầu tiên, chạy từ Washington, D.C., đến Baltimore. Việc xây dựng đường dây điện báo đầu tiên được Quốc hội tài trợ (30.000 đô la) sau khi Morse không nhận được bất kỳ sự hỗ trợ tài chính nào khác. Sau khi Western Union được thành lập vào năm 1856, các đường dây điện báo đã nhanh chóng được kéo dài từ bờ biển này sang bờ biển khác ở Mỹ.

-1822: - Tướng Nội chiến và Tổng thống thứ 18 của Hoa Kỳ Ulysses S. Grant (1822-1885) sinh ra tại Point Pleasant, Ohio. Trong chiến tranh, ông được đặt biệt danh là "Người đầu hàng vô điều kiện" Grant và được trao quyền chỉ huy quân đội Liên bang. Ông giữ chức Tổng thống từ năm 1869 đến năm 1877 trong một chính quyền bị tai tiếng. Sau đó, ông tiếp tục viết hồi ký và qua đời vào năm 1885, chỉ vài ngày sau khi hoàn thành.

28/4

1945 - Hai mươi ba năm cai trị của Phát xít ở Ý đã kết thúc đột ngột khi những người du kích Ý bắn cựu độc tài Benito Mussolini. Các nhà lãnh đạo khác của Đảng Phát xít và bạn bè của Mussolini cũng bị giết cùng với tình nhân của ông, Clara Petacci. Thi thể của họ sau đó bị treo ngược và bị đám đông ném đá và la ó ở Milan.

29/4:

-1992 - Bạo loạn nổ ra ở Los Angeles sau thông báo rằng bồi thẩm đoàn ở Simi Valley, California, đã không kết án bốn cảnh sát Los Angeles bị buộc tội đánh đập một người đàn ông Mỹ gốc Phi được ghi hình lại.

-1863 -Nhà xuất bản người Mỹ William Randolph Hearst (1863-1951) sinh ra tại San Francisco. Là con trai của một thợ mỏ vàng, năm 1887 ông bỏ học Harvard để tiếp quản tờ San Francisco Examiner đang trên đà phá sản mà cha ông đã mua lại. Ông đã cứu tờ Examiner, sau đó đến New York và mua tờ New York Morning Journal để cạnh tranh với Joseph Pulitzer. Phong cách báo chí "vàng" giật gân của Hearst đã bán được số lượng báo chưa từng có và bao gồm cả việc thúc đẩy chiến tranh với Cuba vào năm 1897-98. Ông mở rộng sang các thành phố khác và xuất bản tạp chí, sách và phim. Ông cũng phục vụ trong Quốc hội và suýt trở thành thị trưởng của Thành phố New York.

-1901: Nhật hoàng Hirohito (1901-1989) của Nhật Bản sinh ra tại Tokyo. Năm 1926, ông trở thành vị vua thứ 124 trong một dòng dõi lâu đời và sau đó chủ trì Nhật Bản thời chiến do Thủ tướng theo chủ nghĩa quân phiệt Hideki Tojo lãnh đạo. Sau khi Hoa Kỳ thả hai quả bom nguyên tử, ông đã có bài phát biểu trên radio kêu gọi người dân của mình ngừng chiến đấu. Sau chiến tranh, ông vẫn là nguyên thủ quốc gia mang tính biểu tượng trong chính phủ nghị viện mới của Nhật Bản. Năm 1946, ông từ bỏ quyền lực của mình và sau đó theo đuổi sở thích của mình về sinh học biển, trở thành một chuyên gia được công nhận trong lĩnh vực này.

30/4:

-1789 - George Washington trở thành Tổng thống Hoa Kỳ đầu tiên khi ông tuyên thệ nhậm chức trên ban công của Tòa nhà Liên bang ở góc Phố Wall và Phố Broad Streets tại Thành phố New York.

-1948 - Người Do Thái Palestine tuyên bố độc lập khỏi sự cai trị của Anh và thành lập nhà nước Israel mới. Đất nước này nhanh chóng trở thành điểm đến của hàng chục nghìn người sống sót sau thảm sát Holocaust của Đức Quốc xã và là đồng minh mạnh mẽ của Hoa Kỳ.

-1967 - Võ sĩ Muhammad Ali bị tước chức vô địch quyền anh hạng nặng thế giới sau khi từ chối gia nhập quân đội Hoa Kỳ. Ông đã tuyên bố được miễn trừ tôn giáo.

Sự kiện 30 tháng 4 năm 1975. CS gọi là Ngày giải phóng miền Nam, Thống nhất Đất nước, hoặc ngày Sài Gòn sụp đổ (Fall of Saigon, cách gọi của báo chí phương Tây), tất cả người VIỆT lưu vong gọi là Ngày Quốc hận và Tháng Tư Đen. Tổng thống Việt Nam Cộng hòa Dương Văn Minh cùng nội các tuyên bố đầu hàng vô điều kiện Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam vào sáng ngày 30 tháng 4 năm 1975. Ngày này là kết quả trực tiếp của Chiến dịch Mùa Xuân năm 1975 và là một mốc quan trọng trong lịch sử Việt Nam. Thành phố Sài Gòn sau đó bị đổi tên là Thành phố Hồ Chí Minh. 

Phiên bản xe tăng T-54A (cùng loại với xe 843 gốc) được sơn số hiệu 843, là 1 trong 2 chiếc xe tăng đầu tiên tiến vào Dinh Độc Lập.

Kết quả

Kết thúc chiến tranh Việt Nam

Chính phủ cách mạng lâm thời giành chính quyền trên toàn miền Nam Việt Nam, bắt đầu chuẩn bị việc tổng tuyển cử thống nhất Việt Nam

Hoa Kỳ di tản tất cả các nhân viên ngoại giao, quân sự và dân sự khỏi miền Nam Việt Nam.

Thái Lan

Sưu Tầm & Dịch 

Tiếng Việt Độc Đáo, Phong Phú và Trong Sáng - Huỳnh Hữu Đức

        Từ những chất khí vô hình, tương tác cùng nhau trong một thời gian dài, để rồi xuất hiện sự sống đầu tiên trên trái đất, đó chính là những đơn bào, chúng sinh sôi phát triển để thích nghi với môi trường. Loài người chúng ta xuất hiện sau hàng tỷ năm. Sự giao tiếp khởi đầu chỉ là những động tác vụng về, kèm theo là những âm thanh không rõ ràng, với mục đích cho đối tượng biết ý muốn của mình. Dần dà ngôn ngữ đã hình thành và phát triển, nhưng do phạm vi loài người sinh sống dần lan rộng, nên mỗi nơi có cách phát âm và tiếng nói khác nhau. Tiếng nói đã xuất hiện trở thành kỹ năng giao tiếp của các chũng người. Và chữ viết cũng xuất hiện sau đó.

1- Tiếng Việt Độc Đáo

        Kể từ khi các Giáo Sĩ Dòng Tênh (Societas Iesu), sử dụng mẫu tự La Tinh ghép theo phát âm tiếng Việt, đến nay chữ Việt được gọi là chữ Quốc Ngữ trở thành chữ tối ưu của chúng ta. Một người Việt không biết chữ, chỉ cần vài ba tháng là có thể đọc và viết. Quá dễ, nhưng đối với người không biết nói tiếng Việt thì học rất khó.

        Nhìn ra thế giới, trẻ con của bất cứ quốc gia nào, khi học chữ của quốc gia chúng, phải mất mấy năm, không như trẻ ở nước ta, lý do rất đơn giản vì chúng ta có phương pháp viết thật hay dựa vào phát âm, đó là "Ghép Vần", ghép các mẫu tự với nhau thành một chữ. Quá thú vị, phải chân thành tri ơn các giáo sĩ Tây Phương đã khai sáng thứ chữ tuyệt vời này cho chúng ta.

        Nếu nhìn quanh các quốc gia lân cận, tiếng của nước ta không giống ai. Dù chúng ta có khá nhiều Từ Hán Việt, khi phát âm cũng không giống với tiếng Trung Hoa, khác hẳn Triều Tiên (Hàn Quốc và Bắc Hàn) hay Nhật Bản (vì các quốc gia này có tiếng nói và chữ viết khá giống với Trung Hoa). 

        Tiếng Việt của chúng ta khi phát ra rất du dương, như một điệu nhạc nghe thật êm tai. 

        Khi còn đi học, tôi có đọc một đoản văn không nhớ tựa, dường như của nhà văn Trọng Tấu thì phải (?). Nội dung truyện nói về một phụ nữ Việt Nam, có chồng là người Pháp, bà theo về sống ở quê chồng. Một thời gian sau đó, bà cảm thấy mình như đang bị bệnh, đi khám không hề tìm ra bệnh gì. bác sĩ cho biết bà chỉ là bệnh do tưởng tượng. Bà thường xuyên cảm thấy trong người thật khó chịu, luôn thấy tâm trạng như thiếu vắng một điều gì đó, và mang trong lòng sự ray rức suốt thời gian dài. Một hôm, vào ngày chủ nhật, khi đi dạo phố, bỗng từ phía sau hàng loạt âm thanh du dương trầm bổng phát ra. chợt thấy mình như vui hẳn lên khi nghe những âm thanh này: "Tiếng Việt". Những du khách Việt đang trò chuyện với nhau. Bấy giờ mới vỡ ra, bệnh của Bà chính vì không còn nghe tiếng Việt, mà từ lâu rồi không được nghe. Từ đó về sau, Bà không còn thấy bồn chồn, bực bội và căn bệnh đã hoàn toàn biến mất. 

        Tiếng Việt tôi là thế đấy, huyền diệu thế đấy. Trong câu mở đầu bài hát Tình Ca của Phạm Duy, ông viết "Tôi yêu tiếng nước tôi từ khi mới ra đời người ơi..."

2- Tiếng Việt Phong Phú và Trong Sáng 

Tiếng Nước tôi trải mấy ngàn năm đào thải và phát triển, đến nay đã trở thành niềm tự hào của con dân nước Việt. Ngoài sự độc đáo trên, Tiếng Việt chúng tôi rất phong phú, đa dạng và trong sáng.

        Hiện nay, trong tiếng Việt, có hai địa phương được xem là trung tâm ngôn ngữ của cả nước, gọi nôm na là tiếng Hà Nội và Tiếng Sài Gòn. Vâng, Tiếng Hà Nội đại diện cho ngôn ngữ Miền Bắc, Tiếng Sài Gòn đại diện cho ngôn ngữ Miền Nam. Các nhà biên soạn Tự Điển Tiếng Việt, thường dùng ngôn ngữ của hai vùng này làm căn bản (Tuy vậy, có một số nhà biên soạn Tự Điển đã sử dụng các tiếng địa phương ở Miền Bắc, tạo nên nhiều sai lầm đáng tiếc).  

        Có lẽ do một số từ ngữ khác biệt của hai vùng nhưng có cùng một nghĩa, nên trong văn hóa viết, có những Từ chưa thống nhất, vẫn được ngầm chấp nhận trong văn hóa viết Văn hay Thơ...

        Như đã nêu trên, chữ Quốc Ngữ được hình thành từ phát âm, nên đã xảy ra có những khác biệt như "giòng" và "dòng".  

Sự thay đổi cách gọi bị trại đi. 

        Miền Bắc thường gọi là Bố Mẹ, Thầy U, Cậu Mợ...

        Miền Trung thì gọi là Bọ Mạ, Bạ Mạ...

        đến Miền Nam thì gọi là Ba Má, Tía Má...

Chỉ hai từ gọi Đấng sinh thành thôi đã có rất nhiều cách gọi.  

Nếu so với từ ngữ Tây Phương, Tiếng Việt quả là khó. Chỉ để định danh một chủ thể thôi cũng đủ mệt.

- Tĩnh Từ đi theo Danh Từ:

Về Màu: Đen thì ngựa ô, chó mực, mèo mun...không thể nói mèo mực hay chó ô...

hay chi li hơn làm rõ nghĩa của Tĩnh Từ: Trong veo, Lạnh ngắt, Đen xì, đen thui. Xanh lè, Vàng khè, Đỏ lòm, Trắng nhách, trắng bệch...không thể nói đen nhách hay  xanh lòm...

- Về Số Lượng (Danh từ Tổng hợp)

Về người: toán, lũ, bọn, tụi...

Về muông thú: bầy, đàn....

Về đồ vật: món, mớ, đống...

Về cây cối hoa quả: chùm, cụm, buồng...

Cụm cỏ, Đoàn người, Chùm me...không thể nói Chùm người hay Đoàn me...

 

Hiện nay trên diễn đàn các trang mạng, thay vì gọi "những bài thơ" thì các vị lại gọi là "thơ chùm chùm thơ" gì đó, đây cũng là cách dùng sai chữ. Thật là thô kệch, mất đi sự tao nhã của thi văn. Đúng là lấy râu ông này cắm càm bà nọ". Đây là đang làm xấu và sai ngôn ngữ Việt.

-Về Giống:

Trong khi các nước Tây Phương chỉ gọi chung là giống đực và giống cái, thì tiếng Việt lại tùy theo con vật, chúng sẽ có cách gọi riêng: chó đực chó cái, gà trống gà mái... không thể nói chó trống hay gà đực...  

- Tiếng Đệm:

Hay ho, lỏng lẻo, dầm dề, phẳng phiu...

Đất đai, nước nôi, nết na, sáng sủa, thẳng thắn, mở mang, sửa sang...

Trên đây chỉ là một số đặc thù của Tiếng Việt. Chính những đặc thù này tạo nên sự đa dạng độc đáo và phong phú cho Tiếng Việt.

Nhưng cũng chính vì thế mà ngày nay, xuất hiện cách dùng chữ làm sai và tối nghĩa ngôn ngữ Việt.

3 - Làm Sai Tiếng Việt

Ngày nay, trên cộng đồng mạng, trong giao tiếp xã hội hay các phát thanh viên của các đài truyền thanh, truyền hình... đã dùng các từ sai lệch hoặc tối nghĩa. Họ dùng lấp ghép tiếng nước ngoài, hay tiếng Việt rất ư tùy tiện, sai có, hoặc ghép chữ theo dạng tùy hứng cũng có...

Dùng Sai Từ   

Thời gian qua, trong các cuộc thi hát ở Việt Nam, sau khi thi sinh trình bày bài hát xong, một vài vị giám khảo nhận xét:"giọng hát của em rất đẹp!?". Tôi thật sự bất ngờ, Từ "đẹp" thường dùng chỉ những vật hữu hình như nhà đẹp, cô gái đẹp... nhận biết được bằng mắt. Trong khi giọng hát chỉ thưởng thức bằng tai. Lạm dụng Tĩnh từ sai lệch, không đúng chỗ.

Khi xem trực tiếp bóng đá, các bình luận viên Việt Nam hay dùng câu "rết tin tầm cao" tôi không hiểu các bình luận viên muốn nói gì khi sử dụng câu trên, dần dần tôi mới hiểu ý của các Bình luận viên muốn nói gây khó khăn, cản trở đối phướng từ khu vực giữa sân, Như thế "tầm cao ở đây không phải là trên cao, trên không".Tiếng Việt đã có đủ từ sử dụng: "ngăn chận đối phương từ khu vực giữa sân", thế mà các bình luận viên bóng đá dùng từ nước ngoài, ghép với tiếng Việt tạo nên sự khó hiểu và sai lầm.

Đảo Ngữ

Ngày nay trong thơ văn, các nhà thơ khi cần gieo cho đúng vần, các nhà thơ thường đảo ngữ. Điều này không hề sai, nếu khi đảo ngữ, chữ trong câu vẫn có nghĩa và không mất ý. Như "than thở thở than"...

Tôi có đọc một số bài thơ Lục Bát có, Đường Luật có, nói chung là những thể loại thơ có gieo vần, các nhà thơ đã đảo ngữ không suy nghĩ đến ý của từ đã đảo ngữ, có những chữ khi đảo ngữ sẽ cho ra ý khác hoặc vô nghĩa. Nhất là khi họa thơ.  

- Đảo ngữ trở thành vô nghĩa

Trong bài thơ Lục Bát, để bắt vần với "tình" chữ cuối câu 6, tác giả đã không ngần ngại đảo chữ thứ 6 câu 8 "thinh không" thành không thinh".

 - Đảo ngữ làm sai ý 

Trong một bài thơ Đường Luật, Vần gieo là "..anh", chữ cuối câu 3 là "lựu đỏ". Ở câu 4 để đối lại nếu dùng "chanh vàng" là trái chanh màu vàng như vậy đối đúng nhưng lại sai vận, nên tác giả dùng "vàng chanh". Vàng chanh không còn nghĩa trái chanh màu vàng, giờ lại có một nghĩa khác, màu giống như màu vàng của trái chanh.

Thiện nhân: người hiền lành nhưng đảo lại thành Nhân thiện: có nghĩa là sự hiền lành của con người.  hay trong một bài thơ mừng sinh nhật, tác giả viết "sinh nhật" là ngày chào đời, thành "nhật sinh" là sanh vào ban ngày. 

Việc dùng từ không đúng, dùng từ vô nghĩa, chúng ta thấy có rất nhiều bài viết phản đối về vấn đề này trên các trang mạng, do vậy ở đây chỉ đưa vài thí dụ tượng trưng mà thôi.

4- Kết Luận

Trải qua hơn 4000 năm lịch sử, đất nước tuy bị Bắc thuộc hơn ngàn năm, Nhưng ông cha ta vẫn bảo tồn bản chất độc đáo của Tiếng Việt, đồng thời dung hòa những tinh hoa khác, để làm giàu sắc màu dân tộc, khiến văn hóa Việt luôn có sắc thái riêng biệt.

Theo quy luật tự nhiên, ngôn ngữ sẽ phát triển theo thời gian, nhiều từ ngữ mới sẽ xuất hiện, song song đó sẽ có một số từ ngữ bị đào thải. Ngôn ngữ chúng ta nương theo sự tiến triển này đã phong phú ngày càng phong phú hơn, đã giàu đẹp, càng thêm giàu đẹp. Tuy nhiên, là những người có liên quan đến việc phổ biến ngôn ngữ, các nhà văn, nhà thơ, các nghệ sĩ, những biên tập viên, khi sử dụng ngôn từ cũng không nên quá tùy tiện làm mất đi nét đẹp, sự trong sáng của Tiếng Việt, mà Tiền nhân đã tốn bao công sức gìn giữ lâu nay.

Huỳnh Hữu Đức

(Tài liệu tham khảo "Văn Phạm Việt Nam của Trần Trọng Kim"). 

Ngược Dòng

Hôm nọ có người ghé bến sông

Nói chuyện nhà bên đã gả chồng

Từ độ ngược dòng đi xây mộng

Chả thấy một lần ghé bến sông.

Tôi biết người ta chẳng ngóng trông

Chỉ mình tôi với mộng hư không

Chiều qua lạc bước về Kim Động

Tôi lại trắng đêm hứng gió đồng.

Tôi biết người ta đã gả chồng

Giờ là mệnh phụ giữa phố đông

Tôi buồn tôi giận tôi dại mộng

Say mãi đò ngang khách má hồng.

Đã mấy đông rồi, đã mấy đông

Bếp lửa nàng nhen có đượm hồng

Mỗi bận nàng ra cài then cổng

Có lạnh so người trước gió đông?

Nàng có còn quen nép cạnh chồng

Hững hờ dạo gót giữa phố đông

Lá vàng lả tả khi chiều xuống

Có thấm cô đơn bởi gió cuồng?

Tôi biết người ta chẳng đoái trông

Chỉ mình tôi với mộng hư không

Tôi buồn tôi giận tôi dại mộng

Lỡ cả chuyến đò khách sang sông.

Hà Nội, Ngày 29 tháng 11-2014

Đặng Xuân Xuyến

Hắt Hiu

Cũng đành nằm cạnh khóm lau
Nắng mưa lận đận phai màu ước mơ
Người qua kẻ lại hững hờ
Bạn bè cũ mới cùng chờ trăng lên

Đàn ca có tiếng dế mèn
Vỗ về có sẵn đất đen mịn màng
Hết buồn hết giận hết than
Chỉ nghe gió thoảng dịu dàng hương xưa

Lối mòn kỷ niệm sớm trưa
Hắt hiu hạt bụi đong đưa tóc dài
Ngủ vùi một giấc mê say
Bao nhiêu cay đắng đọa đày trôi sông

Không hình hài không chờ mong
Vô vi vô thức bên dòng vô sinh
Cần chi chờ bóng bỏ mình
Vô cùng trời đất đa tình khói bay….

MD 02/09/03
LuânTâm

 

Vườn Nhà Tôi

Ngôi nhà tôi, có khu vườn xinh, lạ,

Mặt trời lên, cùng chim hót líu lo,

Ngày một cõi, thỏ, sóc, đùa giỡn chạy,

Và đêm rơi trăng, tỏa sáng vườn hồng.

Vườn hồng nhà tôi, không có gai,

Vì lòng tôi, không bao giờ nhọn,

Nụ tầm xuân, là những lòng thiếu nữ,

Những hạt sương mai, là những giọt lệ tình.

Vườn nhà tôi, không dùng thuốc trừ sâu,

Hỡi những em sâu, đến chơi với tôi nhé,

Hoa trái vườn tôi là lộc của trời,

Ban cho tôi, cũng là ban cho các em đó.

Vườn nhà tôi, là một triền đồi rộng,

Trên cao trồng hoa, dưới thấp trồng rau,

Rau vườn nhà tôi, có hương vị quê cha,

Tôi lớn khôn, nhờ bát canh của mẹ.

Vườn nhà tôi, không dùng phân hóa học,

Tôi tạo cho mình, những hố phân riêng,

Mỗi lần cắt cỏ, tôi ủ vào lòng đất,

Như rượu trăm ngày, chôn kín, chờ Nàng Thơ.

Vườn nhà tôi cho hoa trái nửa năm,

Nửa còn lại, tuyết phủ bao mù mịt,

Tôi thương những bụi hồng, dưới tầng tuyết buốt,

Các em có lạnh lắm không, hỡi những nàng hồng?

Ngày tôi qua đời, biết mình khó nhắm mắt,

Để lại vườn hổng, cho ai bón ai chăm,

Vì mỗi người, thương yêu hồng, mỗi khác,

Tôi yêu hồng, như tôi yêu thơ, Hồng ơi!

Trong tủ sách nhà tôi, có 30 cuốn viết về hồng,

Tôi sắp chết và nghĩ mình đã đắc đạo,

Tôi, nhà-hồng-học, đã qua thời trăng mật với hồng,

Nay ai cần, tôi xin tặng, tặng luôn tiền cước phí.

Xin chào mọi người ở lại với hồng,

Tôi đi tìm cho mình, vườn hồng khác bên kia,

Nơi Thanh Tâm Tuyền, Mai Thảo,

Quách Thoại, Tô Thùy Yên,

Đang chờ tôi mở tiệc rượu.

Tàu đến rồi, tôi đi mau, kẻo muộn,

Vườn hồng tôi nơi ấy, đang chờ,

Nếu có dịp, tôi sẽ trở lại,

Xin tặng cho đời, những đóa hồng tươi.

Pittsburgh, Pennsylvania 

Lê Mai Lĩnh