Tiết Phụ Ngâm 節婦吟 - Trương Tịch

 

Nguyên tác          Dịch âm
節婦吟                 Tiết Phụ Ngâm

君知妾有夫         Quân tri thiếp hữu phu,
贈妾雙明珠         Tặng thiếp song minh châu.
感君纏綿意         Cảm quân triền miên ý,
繫在紅羅襦         Hệ tại hồng la nhu.
妾家高樓連苑起 Thiếp gia cao lâu liên uyển khởi,
良人執戟明光裡 Lương nhân chấp kích Minh Quang lý.
知君用心如日月 Tri quân dụng tâm như nhật nguyệt,
事夫誓擬同生死 Sự phụ thệ nghĩ đồng sinh tử.
還君明珠雙淚垂 Hoàn quân minh châu song lệ thùy,

恨不相逢未嫁時 Hận bất tương phùng vị giá thì.

Trương Tịch
***
Dịch nghĩa:

Khúc Ngâm Vợ Hiền

Chàng biết thiếp đã có chồng
Tặng thiếp đôi hạt châu sáng
Cảm động trước tình đeo đẳng của chàng
Thiếp buộc vào áo lụa hồng
Nhà thiếp có lầu cao bên vườn hoa
Chồng thiếp cầm kích túc trực trong điện Minh Quang
Vẫn biết lòng chàng trong sáng như mặt trời, mặt trăng
(Nhưng) thiếp đã thề cùng sống chết với chồng
Trả lại chàng hạt châu trong sáng, hai hàng nước mắt ròng ròng
Ân hận rằng không thể gặp nhau lúc chưa chồng.

Chú giải:

Sách Dung Trai tam bút chép rằng: Trương Tịch làm việc tại mạc phủ, viên soái đất Vận là Lý Sư Cổ cho người mang lễ vật đến mời ông tới giúp việc. Ông khước từ và làm bài Tiết phụ ngâm gửi lại.

Lương: Hiền lành. Lương nhân: Chồng. Uyển: Vườn hoa. Minh Quang: Một điện trong hoàng cung triều Hán.

Dịch thơ

Khúc Ngâm Vợ Hiền

Chàng tặng thiếp có chồng,
Đôi minh châu sáng trong.
Cảm ơn chàng hào hiệp,
Thiếp cài áo lụa hồng.
Nhà thiếp lầu cao vườn hoa đẹp,
Lang quân đứng gác điện Minh Quang.
Vẫn biết lòng chàng như nhật nguyệt,
Vợ chồng sống chết phải rõ ràng.
Hận không gặp chàng thời trinh tiết,
Gạt lệ minh châu trả lại chàng.

Con Cò
***
Dịch Thơ: 
Ngâm thơ Tiết Phụ

Chàng biết rằng em đã có chồng
Nặng tình chàng tặng ngọc xanh trong
Lòng ai đoái nghĩ em trân trọng
Ngọc cất nâng niu dưới yếm hồng
Nhà ở lầu cao trong ngự uyển
Chồng em làm tướng nơi sân rồng
Lòng chàng chân thật xin ghi nhớ
Nhưng phận gái đây chỉ một (chồng) lòng
Hoàn lại minh châu mắt ướt lệ
Vì sao chẳng gặp ngày còn không.

Ghi Chú:

Người đàn bà đã có chồng rồi nhưng có người thương yêu, tặng cho hai hạt châu. Bà rất cảm động tình yêu được dành cho mình nhưng chỉ biết giữ kín trong lòng (hồng: màu đỏ, la: tơ mỏng, may thành áo, nhu: áo lót, yếm). Nhưng vì tiết nghĩa với chồng, đã cùng thề sống chết bên nhau nên bà phải tuôn nước mắt (lệ thùy) mà hoàn trả lại hai hạt minh châu; với lý do sao không gặp trước khi có chồng.

Trương Tịch thi vị hóa hoàn cảnh của mình trong việc ông từ chối không nhận lễ vật, không làm tôi cho Lý Sư Cổ vì ông không thể thờ hai chúa, giống như nết na của một người phụ nữ đã có chồng, không thể lấy thêm người chồng thứ hai.

***
Muộn Màng

Sao biết em có chồng
Còn tặng đôi minh châu?
Tình chàng, em cảm động
Áo lụa hồng buộc sâu
Nhà em lầu cao bên vườn hoa
Chồng em cầm kích đền Minh Quang
Lòng chàng sáng trời trăng chiếu tỏa
Em cùng chồng đã lỡ sang ngang
Đành thổn thức trao hoàn ngọc báu
Tiếc rằng chừ muộn mới gặp nhau

Hoàng-Tâm
***
Tiết Phụ Ngâm

Chàng biết thiếp có chồng
Cặp minh châu trải lòng
Cảm ơn tình lưu luyến
Cài trong áo lụa hồng
Nhà thiếp lầu cao liền thượng uyển
Lang quân canh gác Minh Quang điện
Biết chàng tâm sáng như nhật nguyệt
Thờ chồng thề quyết cùng sống chết
Trả chàng ngọc sáng lệ hai dòng
Hận không gặp gỡ lúc còn không!

Lộc Bắc
***
Tiết Phụ Ngâm

Em đây là gái có chồng
Như gông kìm cổ! Chim lồng giam thân!
Như ván đóng thuyền xong phần
Thân này đâu có hai lần trao duyên
Em nay là gái thuyền quyên
Cặp ngọc chàng tặng nào quyền kề môi
Thân này ví xẻ làm đôi
Mỗi người một nửa, đền bồi tình thâm

Đồ Cóc