Vẫn là giọt nắng mùa rơi Một nơi hiu hắt, một nơi chan hoà! Cuối chiều cánh gió ngang qua Nhẹ lay hạt nắng vỡ òa trong mây Mưa khuya rót giọt vơi đầy Nhòa tan phiền muộn đợi ngày mới sang Xuân chậm đến đông chậm tàn Khẽ khàng tiếng bước trong hoàng hôn sương Người xa rời cõi vô thường Hay đi tầm mộng xuân hương mơ hồ?
Lời xưa trối lại còn đây, Sao ta vô dụng thế này, hỡi ơi!
Cóc cuối tuần:
愁 歌
悲 文 鎖 石 碑, 遺 命 永 難 移. 勵 志 惟 紅 淚 依 前 漬 爛 衣.
陳 文 良
Âm Hán Việt:
Sầu Ca
Bi văn tỏa thạch bi, Di mệnh vĩnh nan di. Lệ chí, duy hồng lệ Y tiền tí lạn y.
Trần Văn Lương
Dịch nghĩa:
Khúc Ca Sầu
(Bài) văn buồn khóa chặt bia đá, Lời (người xưa) trối lại vĩnh viễn khó thay đổi. (Dù) gắng sức (nhưng) chỉ có lệ máu Thấm (ướt manh) áo rách như trước.
Phỏng dịch thơ:
Khúc Ca Sầu
Hằn bia đá vết sầu dâu bể, Di mệnh buồn há dễ đổi thay. Trọn đời dẫu cố loay hoay, Trên manh áo rách lệ nay vẫn hồng. Trần Văn Lương Cali, 7/2023
Hôm nay xin đến với các bạn đề tài thơ nhạc qua góp ý của chư bằng hữu, nhận xét về khuyên hướng nhạc “mới” trong nước hiện giờ, cũng như sự góp mặt của AI “đánh bóng” hình ảnh và âm thanh.
1. Bằng hữu giới thiệu Saigon Trùng Trùng Nỗi Nhớ (thơ nhạc) Gởi các bạn video Thơ Xuân Đất Khách (Thanh Nam_Hoàng Oanh)
Huỳnh Chiêu Đẳng
6-Apr-2025
-----===o0o===-----
Saigon Trùng Trùng Nỗi Nhớ và Thơ Xuân Đát Khách
From: 'yen hoang' via Toronto medical group
On Wed, Apr 2, 2025 at 2:52 PM:
Xin gửi lại quý anh chị MP4 từ năm ngoái "Sài Gòn trùng trùng nỗi nhớ"!!! do Giáo Sư Huỳnh Chiêu Đẳng thực hiện.
Cám ơn Giáo Sư Huỳnh Chiêu Đẳng đã thu thập các hình ảnh thân quen và các văn nghệ sĩ diễn tả nỗi nhớ Saigon thật tuyệt vời!
Thân kính
Yến
-----===o0o===-----
From: Kim Oanh Le Thi
On Friday, April 4, 2025 at 06:32:00 AM PDT
Anh Chiêu Đẳng và chị Hoàng Yến kính mến.
Tháng Tư nghe những bài hát này lòng buồn quá anh chị.
Em cám ơn anh Đẳng đã thực hiện MP4 này.
Em cám ơn chị Hoàng Yến gửi lại nhắc nhớ Sàigòn xưa.
Kính chúc tất cả anh chị luôn an bình.
Kim Oanh
-----===o0o===-----
From: yen hoang
On Sat, Apr 5, 2025 at 5:38 AM
Kim Oanh, cuối dòng là khúc nhạc, Mùa Xuân Nào Ta về của nhạc sĩ Lam Phương sáng tác ngày đầu xuân khi ông xa xứ, sống trong tình đồng hương mà dường như quê hương-mùa xuân đã mất nhau tự bao giờ.
Mùa xuân nào là ta về
Mùa xuân nào là ta về
Về quê hương yêu dấu sống bên mẹ cha
Về sống cạnh dòng sông hiền
Về nghe giọng hò ba miền
Về thăm riêng đôi má lún sâu đồng tiền
Ngày đầu xuân trên xứ xa
Tình đồng hương thêm thiết tha
Sao vẫn nghe trong lòng mình như cay đắng
Trời mùa Xuân đây lắm hoa
Đường ngựa xe như sóng xa
Sao thế gian như còn mình ta với ta
Cũng cảm nhận như Kim Oanh,
Yến
-----===o0o===-----
From: huy017
On Sun, Apr 6, 2025 at 4:48 AM
Cảm ơn cô Út Oanh
Cảm ơn cô Hoàng Yến
Ơi hỡi quê hương, bè bạn cũ
Những ai còn mất giữa sa mù.(Thơ Thanh Nam)
Huỳnh Chiêu Đẳng
-----===o0o===-----
From: Kim Oanh Le Thi
Sent: Sunday, April 6, 2025 6:42 SA
Subject: Re: HC Đẳng Sài Gòn, trùng trùng nỗi nhớ
Anh Chiêu Đẳng kính mến.
Cám ơn anh nhắc 2 câu thơ của tác giả Thanh Nam buồn cho kẻ ly xứ, nhất là thời gian đầu mới định cư.
"Một năm người có mười hai tháng
Ta trọn năm dài Một Tháng Tư!" (Thanh Nam)
Em nhớ bài thơ sưu tầm xin gửi tất cả anh chị nha.
Đây là bài số bảy trăm năm mươi sáu (756) của người viết về chủ đề Thiền Nhàn trong khu vườn Một Cõi Thiền Nhàn của trang văn nghệ ORTB.
Nhiều lần tôi cũng đã thưa rằng: tôi chưa được phúc duyên làm đệ tử chính thức của một vị thiền sư nào cả và tôi cũng chưa thực tập Thiền một cách rốt ráo. Tôi chỉ là một người chịu khó đọc sách báo, sáng tác thơ văn, bỏ công đi sưu tầm, lượm lặt những tài liệu hữu ích có tính cách thiền vị đem về đây chia sẻ với các bạn bè đồng tâm cảm, để chúng ta có được một ít phút giây tĩnh lặng trong ngày sau những lúc mệt mỏi, phiền muộn trong cuộc sống mà thôi. Đây cũng là cơ hội để chúng ta cùng nhau học hỏi, tu tâm dưỡng tánh, sống vui sống khỏe trong giây phút hiện tại này.
Trong quyển “Thiền là gì?” có đoạn nói: « Sở dĩ những thất bại khổ đau trong đời phần lớn là do chúng ta không làm chủ được chính mình, luôn tạo ra với cái tâm điên đảo vọng tưởng, tham đắm và bám víu nhiều quá! Thiền giúp chúng ta lắng tâm, vượt qua mọi chướng ngại để đạt đến trí tuệ toàn diện. Cho nên Thiền không phải là học thuyết để tranh luận, hoặc tín điều bắt buộc con người phải tin theo, mà chỉ cần áp dụng, thực hành để tìm về chân lý Giác Ngộ và Giải thoát »
Nhà Phật có dạy: « Nhất thiết duy Tâm tạo » tất cả mọi sự việc trên đời đều do Tâm tạo ra. Tâm bình thế giới bình, tâm loạn thế giới loạn.
Xin mời quý bạn dành một chút suy tư với Chữ Tâm được trích dẫn dưới đây nhé:
Một phút suy tư: Chữ TÂM
Tâm là một điểm tuy nhỏ nhưng quan trọng, nên người ta mới gọi là tâm điểm.
Tâm của con người càng quan trọng hơn vì nó nói lên nhân cách của một con người:
- Tâm lệch lạc thì cuộc sống nghiêng ngả đảo điên.
- Tâm gian dối thì cuộc sống bất an.
- Tâm ghen ghét thì cuộc sống hận thù.
- Tâm đố kỵ thì cuộc sống mất vui.
- Tâm tham lam thì cuộc sống dối trá …
Cho nên, ta không những đem tâm của mình đặt ngay trên ngực để yêu thương, mà còn:
- Ðặt trên tay để giúp đỡ người khác.
- Ðặt trên mắt để nhìn thấy nỗi khổ của tha nhân.
- Ðặt trên trán để mau mắn chạy đến với người cùng khổ.
- Ðặt trên miệng để nói lời an ủi với người bất hạnh.
- Ðặt trên tai để biết nghe lời than trách, góp ý của người khác.
- Ðặt trên vai để biết chịu trách nhiệm và chia sẻ trách nhiệm với anh em chị em.
Thân xác không tim thì thân xác chết, làm người không có tâm thì cuộc sống chỉ có hận thù và là mối nguy hiểm cho mọi người
( Nguồn: sưu tầm trên internet)
Có nhiều bài học nói về chữ Tâm sẽ được người viết từ từ dẫn trình sau để chúng ta cùng học hỏi. Hôm nay, người viết xin mời quý bạn đọc một bài học ngắn ngắn dưới đây:
Tâm bình thường
Tăng hỏi Thiền sư: « Phải nỗ lực tu hành như thế nào mới hợp đạo ? »
- Đói ăn, mệt ngủ.
- Như vậy thì người bình thường nào làm chẳng được.
- Không, không. Người bình thường không giống như thế. Vì khi ăn họ không chăm chú ăn, mãi lo nghĩ trăm điều. Khi ngủ, họ không chịu ngủ, lại tơ tưởng ngàn chuyện. Vì thế khác với người tâm bình thường.
Bình: Thiển tổ Nam Tuyền bảo: « Tâm bình thường là Đạo ». Đi cũng thiền, đứng cũng thiền, nói, nín, động tịnh thảy an nhiên.
Cảnh giới tâm bình thường này khác xa phàm phu vọng loạn một trời một vực »
Tuy nhiên, người viết thích nhất là câu chuyện Thiền dí dỏm dưới đây qua hình ảnh cô lái đò cho có vẻ tình tứ, thơ mộng một tí ti, bạn nhé,
Cô Lái Đò
Một lần, có một Thiền sinh có việc phải sang sông. Ngồi trên đò, sư tỏ ra ngạc nhiên vì nhan sắc dễ coi của cô gái miền quê.
Đến lúc lên đò. Hành khách mỗi người phải trả một quan. Sư cũng định thế, không ngờ cô gái hóm hỉnh bảo:
- Xin Thầy trả cho tôi hai quan.
Sư còn đang ngạc nhiên thì cô gái đã tiếp:
- Một quan cho tiền đi đò và một quan về khoản ngắm người lái đò.
Không tranh cãi lôi thôi, sư liền trả cô hai quan tiền, nhưng trong bụng hơi tấm tức.
Bận về sư cứ dí mũi xuống sàn thuyền không dám nhìn lên. Nào ngờ lần này cô lái bảo:
- Xin Thầy cho em bốn quan.
Không nhịn được nữa , sư cãi:
- Nhưng tôi có nhìn cô đâu nào?
Cô gái cười mỉm:
- Đồng ý là Thầy không nhìn tôi bằng mắt, nhưng Thầy lại nhìn bằng tâm… Vì thế mà tôi tăng giá gấp đôi lên đó!
( Nguồn: Trích trong Thiền Tâm Vi Tiếu và Vô Niệm Thiền- Cư Sĩ Nhất Tâm)
Khi quý bạn và người viết đọc những bài viết có chút thiền vị với cái tâm vui vẻ, chắc chắn bạn và người viết cũng thấy “đời bỗng thêm vui” và tự mỉm cười một mình . Người ta thường nói: “Một nụ cười bằng mười liều thuốc bổ” đấy! Khi được uống thuốc bổ thì bạn sẽ khỏe thêm, bạn sẽ thấy yêu đời thêm, bạn sẽ sống vui sống khoẻ thêm. Như thế, học Thiền cũng có nhiều lợi ích chứ nhỉ, phải không Bạn?
Mời Bạn thưởng thức bài thơ Chữ Tâm của Thầy Thích Tánh Tuệ dưới đây:
Mời Bạn thưởng thức youtube Chữ Tâm Trong Thư Pháp do nguời viết sưu tầm và thực hiện Youtube.
Hy vọng Bạn sẽ thấy an nhiên thanh thản khi nhìn nét đẹp tuyệt vời của nghệ thuật thư pháp viết nên chữ Tâm này. Người viết rất yêu nghệ thuật thư pháp vì tôi thường nghĩ, khi viết thư pháp bạn sẽ phải chú tâm vào từng nét bút. Đó cũng là một cách hành Thiền để định Tâm. Bạn có đồng ý chăng?
Mời Bạn thưởng thức
Youtube Chữ Tâm Trong Thư Pháp. - YouTube
Chúc quý bạn có nhiều sức khỏe, thân tâm an lạc, sống vui từng ngày trong hiện tại với duyên nghiệp của mình nhé.
Người giữ vườn Một Cõi Thiền Nhàn
Sương Lam
(Tài liệu và hình ảnh sưu tầm trên mạng lưới internet, qua điện thư bạn gửi- MCTN 756-ORTB 1187 - 4-9-25)
Trời mấy ngày nay chợt trở lạnh, mưa mùa đông như muốn dọa những lá vàng còn vương vấn trên cành cây xơ xác, nay vội lìa cành run rẩy tụ họp nơi góc vườn, có chú thỏ con đứng ngơ ngác nhìn quanh rồi chạy ẩn vào đám bụi cây cuối vườn, ngồi nơi cửa sổ nhìn cảnh vườn đang ướp lạnh theo từng cơn gió thỉnh thoảng chợt thổi qua, tôi thấm dần nỗi buồn vu vơ bên ly cà phê đã nguội, viết vội những dòng tư tưởng vừa thoáng qua ...
Hãy nghe Phật Pháp dậy rằng: 6 điều phiền não cùng sanh một thời. Đã sinh ra kiếp con người. Có ai thoát được một đời vô minh. Con người là giống hữu tình Bao nhiêu ảo vọng làm mình đảo điên. Náo loạn tâm trí triền miên. Quên đi bản chất chính mình mà thôi
1/ THAM thời quấy nhiễu đón mời. Làm mình mê đắm cả đời chạy theo. Ngũ dục lạc thú như keo. Ăn uống ngủ nghỉ sao đeo mình hoài Nhan sắc quyến rũ tuyệt vời. Danh vọng tiền bạc mấy ai chối từ.
2/ SÂN thì nổi nóng tạo thù. Khi giận thì ghét như tù chung thân. Khiến cho khó chịu bội phần. Khổ đau mang đến tâm thân não nề Gây ra tội ác mọi bề . Làm cho cuộc sống chẳng hề được yên.
3/ SI thì mê muội đảo điên. Ngu si đần độn như xiềng xích ma. Không phân thiện ác chánh tà. Mất đi sáng suốt ác đà bủa vây.
4/ MẠN đeo ở ngực đêm ngày. Cậy mình có chút quyền, tài tự kiêu. Ra vẻ cao ngạo mọi điều. Lên mặt hống hách tạo nhiều thị phi.
5/ NGHI thời những kẻ đa nghi. Luôn luôn do dự chỉ vì không tin. Trở ngại phát triển niềm tin. Khiến cho trí óc bị kìm bị đâm
6/ ÁC KIẾN nhận biết sai lầm. Là điều nguy hiểm, là mầm xấu xa. Không những làm hại người ta. Mà còn có hại cho ta nhiều đời. Gây ra tội lỗi ngập trời. Nhận thức không đúng ngàn đời đảo điên. Lánh xa sáu nẻo ưu phiền. Ta được hưởng phước về miền Tịch Như
Kiểm soát khẩu phần ăn là điều cần thiết để duy trì mức đường huyết khỏe mạnh. Nhiều người tin rằng, ăn cơm trắng sẽ gây ra sự tăng đột biến đường huyết. Tuy nhiên, khi với một lượng điều độ và cân bằng, cơm trắng có thể giúp ổn định đường huyết và thậm chí còn góp phần việc đảo ngược bệnh tiểu đường.
Theo Trung y, ăn cơm trắng mang lại 3 lợi ích chính để ổn định đường huyết.
Lợi ích của cơm trắng
Một tổng quan hệ thống được công bố trên Tập san BMJ Open cho thấy rằng, ăn cơm trắng có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2. Tuy nhiên, nhiều năm hành nghề lâm sàng của tôi đã chứng minh rằng, việc ăn cơm có thể mang lại những lợi ích đáng kể cho người mắc bệnh tiểu đường.
Theo Trung y, việc ăn cơm trắng mang lại 3 lợi ích chính cho việc ổn định đường huyết:
1. Tăng cường năng lượng và sức sống
Cơm chứa protein, chất béo và carbohydrate, là nguồn năng lượng quan trọng cho cơ thể con người. Carbohydrate – bao gồm tinh bột, đường và chất xơ – được phân hủy thành glucose. Glucose sau đó sẽ đi vào máu và làm tăng lượng đường trong máu. Sự gia tăng này kích thích tuyến tụy tiết ra insulin, cho phép cơ thể kiểm soát đường huyết một cách hiệu quả. Việc ăn cơm cung cấp năng lượng cho các tế bào, tăng cường cơ bắp, nâng cao sức sống và hỗ trợ phục hồi mô.
Trong các nền văn hóa châu Á, một số bệnh nhân tránh ăn hoàn toàn cơm để giảm lượng carbohydrate hoặc giảm cân. Tuy nhiên, đây có thể là một sự điều chỉnh quá mức, thường dẫn đến đói và mệt mỏi. Kết quả là, họ có thể chuyển sang ăn vặt hoặc món tráng miệng, gây ra sự gia tăng đột biến đường huyết. Do đó, điều quan trọng là phải ăn cơm với lượng hợp lý.
Huỳnh Chiêu Đẳng:
Có hai chuyện nên bàn lại
1. Nói cơm chứa protein và chất béo thì có nhưng số lượng không đáng kể, nên không ai ăm cơm với nước lã mà sống khỏe mạnh cả vì thiếu protein và chất béo
Đây là bản nutrition facts của cơm, ta thấy protein quá ít coi nhưng không đáng kể.
Về protein và chất béo thịt gà chứa 10 lần nhiều hơn cơm. Tác giả cố tình lý luận mà không dựa vào sự thật.
2. Ăn cơm nhiều để “cung cấp năng lượng cho các tế bào, tăng cường cơ bắp, nâng cao sức sống và hỗ trợ phục hồi mô” chỉ dành cho người tiết đủ insuline tức tuyến tụy tạng bình thường. Người tiểu đường loại 2 thiếu insuline, ăn cố glucid (cơm=carbohydrate) vào thì quả là tai hại.
2. Thúc đẩy chữa lành vết thương
Nếu cơm thường là thực phẩm chính trong khẩu phần ăn của bạn, thì việc tránh ăn cơm trong thời gian dài có thể khiến tế bào thiếu hụt các chất dinh dưỡng quan trọng, có khả năng dẫn đến:
Suy giảm khả năng miễn dịch: Việc thiếu hụt dinh dưỡng có thể làm suy yếu hệ thống miễn dịch, tăng nguy cơ nhiễm trùng và dễ mắc bệnh.
Hoại tử tế bào (chết tế bào): Thiếu hụt dinh dưỡng có thể dẫn đến hoại tử tế bào dần dần, đặc biệt là ở các vết thương hoặc mô bị tổn thương. Khi các tế bào hoại tử phân hủy, chúng có thể làm tổn thương các mô khỏe mạnh xung quanh, làm lan rộng vùng tổn thương. Trong trường hợp nghiêm trọng, có thể phải bị cắt cụt chi.
Do đó, việc tuân theo một công thức ăn uống cân bằng và duy trì mức đường huyết ổn định là rất quan trọng. Điều này giúp duy trì hệ thống miễn dịch mạnh mẽ và thúc đẩy quá trình chữa lành vết thương.
Trên thực tế, có những bệnh nhân tiểu đường bị vết thương ngoài da mãi không lành do mức đường huyết thấp vì hiếm khi ăn cơm.
Một chén gạo trắng nấu chín chứa khoảng 0,08 gram đường. Ăn một lượng nhỏ gạo sẽ khiến lượng đường được nạp vào cơ thể rất ít. Vì đường là nguồn năng lượng chính cho tế bào nên việc duy trì mức đường thích hợp là điều cần thiết cho chức năng tế bào và hiệu suất tổng thể của cơ thể.
Huỳnh Chiêu Đẳng:
Tác giả nói sai hẳn về hóa học, cứ tưởng cơm chứa đường, nên tác giả nói 1 chén cơn chỉ có 0,08 gram đường. Sai rồi, khi ăn vào cơ thể nhóm glucid (tinh bột =cơm, khoai, bánh mì, bắp, bột mì...đường) tinh bột biến thành đường glucose. Cho nên người bị tiểu đường nên canh nhóm thực phẩm glucid (carbohydrate) cẩn thận, ăn vừa phải và canh chừng bằng cách thử đường huyết (như chích đầu ngón tay).
Tác giả nói ăn cơm vào chửa lành vết thương là sai luôn, người bị tiểu đường, nghe lời tác giả ăn cơm cố vào thì vết thương không lành đâu. Người bị tiểu đường nặng có khi mất chân tay cũng vì vết thương không chịu lành.
Trường Y Khoa Harvard nói sao về cơm trắng và bịnh tiểu đường:
Ăn cơm trắng làm tăng nguy cơ mắc bịnh tiểu đường.
3. Hỗ trợ sức khỏe tiêu hóa
Cổ y văn Cổ thư y học “Bí lục trong túi gấm của ông Phùng” (Feng Shi Jin Nang Mi Lu) mô tả gạo trắng là thực phẩm có tác dụng tăng cường tạng phủ, cơ bắp và xương cốt. Văn bản nhấn mạnh rằng những người mắc bệnh tiểu đường hoặc có hệ tiêu hóa yếu nên bổ sung gạo trắng vào chế độ ăn uống. Tương tự, “Hoàng Đế Nội Kinh” (Huangdi Neijing) cũng đề cao vai trò của ngũ cốc như nền tảng trong việc duy trì và bồi dưỡng sức khỏe.
Huỳnh Chiêu Đẳng:
Nhận xét, một số người có cái bịnh cho rằng bất cứ cái gì người xưa cũng hay cũng giỏi hơn kẻ hậu thế. Người xưa có tuổi thọ chưa tới 70 (nhân sanh thất thập cổ lai hi) còn người nay vì “ngu dại” nên có rất nhiều người sống trên 100 tuổi. Vậy thì về y học người xưa giỏi hơn người nay phải không?
Việc ăn cơm điều độ kết hợp với tập thể dục thường xuyên có thể giúp ổn định mức đường huyết. Cơm trắng mang lại lợi ích bổ sung là bổ sung khí (năng lượng) cho tỳ và phế đồng thời cung cấp năng lượng cho ruột. Gạo giúp tăng cường nhu động ruột, kích thích nhu động ruột trơn tru hơn.
Nhiều nghiên cứu cho thấy rằng, hoạt động thể chất và tập thể dục giúp người mắc bệnh tiểu đường kiểm soát được đường huyết và cải thiện sức khỏe tổng thể. Các khuyến nghị về hoạt động thể chất nên được điều chỉnh phù hợp với nhu cầu cụ thể của từng người. Tất cả người trưởng thành được khuyến khích giảm thời gian ngồi lâu bằng cách vận động thường xuyên như một thói quen hàng ngày.
Đĩa ăn lành mạnh
Đĩa ăn lành mạnh, do Trường Y tế Cộng đồng Harvard T.H. Chan phát triển, chia thức ăn thành 4 phần: 2 phần rau và trái cây, 1 phần protein và 1 phần ngũ cốc nguyên hạt hoặc thực phẩm giàu tinh bột. Sự phân bổ cân bằng này giúp bệnh nhân tiểu đường kiểm soát khẩu phần ăn và duy trì mức đường huyết ổn định.
Ví dụ, các phần rau và trái cây có thể bao gồm bông cải xanh, cà rốt, bắp cải hoặc một số loại trái cây. Phần protein có thể bao gồm các loại thực phẩm như thịt hoặc trứng rán. Phần ngũ cốc nguyên hạt và thực phẩm giàu tinh bột có thể bao gồm các loại như cơm trắng, khoai lang hoặc kê.
Đối với người ăn chay, rau có thể xào với nấm – ví dụ, đậu xào với nấm đùi gà là một lựa chọn ngon miệng. Phần protein có thể bao gồm các món như đậu phụ kho và phần thực phẩm giàu tinh bột có thể bao gồm cơm, khoai lang hoặc khoai mỡ.
Nhìn chung, tốt hơn hết là ăn nửa bát cơm trắng thay vì chỉ ăn một phần nhỏ. Nhiều bệnh nhân tiểu đường tránh ăn cơm trắng vì lo ngại mức đường huyết cao, thay vào đó họ chọn gạo lứt hoặc gạo lứt nảy mầm. Tuy nhiên, đối với những người có hệ tiêu hóa yếu hoặc chức năng tỳ và vị kém thì những lựa chọn thay thế này lại có thể gây khó tiêu và đau bụng.
Huỳnh Chiêu Đẳng:
Lại sai nữa rồi. Theo FDA thì một người bình thường phải ăn đủ ba nhóm thực phẩm glucid (carbohydrate, 30%-50% về năng lương-Calories), lipid (FAT, 25%-35% về năng lương) và protid (protein, 25%-35% về năng lương). Theo đoạn trên thấy tác giả bỏ mất cần ăn chất béo (lipid).
Chất béo cần thiết cho sức khỏe. Bộ óc trẻ con cần một ít FAT để phát triển, chất béo cần để đưa vitamin A, D, E và K vào cơ thể (fat-soluble vitamins, A, D, E, and K).
Bắt đầu bữa ăn bằng protein
Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng, việc tiêu thụ protein, chất béo và chất xơ trước carbohydrate có thể cải thiện đường huyết sau bữa ăn. Trình tự ăn được khuyến nghị là bắt đầu bằng các loại thực phẩm giàu protein, chẳng hạn như thịt, trứng hoặc đậu, sau đó là rau và kết thúc bằng cơm. Trình tự này giúp cơ thể có thời gian chuẩn bị tiết insulin, giúp ổn định mức đường huyết.
Ăn chậm và nhai kỹ – khoảng 20 đến 30 lần/miếng – cũng được khuyến khích. Nhai chậm cho phép não ghi nhận cảm giác no, giúp ngăn ngừa việc ăn quá nhiều và ăn vội vàng. Ngoài việc thúc đẩy mức đường huyết ổn định, phương pháp này còn giúp cải thiện tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng, đồng thời hỗ trợ kiểm soát cân nặng.
Thưởng thức trái cây ở mức vừa phải
Trái cây chứa fructose tự nhiên, vì vậy bệnh nhân tiểu đường nên hạn chế lượng tiêu thụ ở mức một khẩu phần/ngày – kích thước bằng khoảng một nắm tay của phụ nữ. Đối với nước ép trái cây, nên giới hạn ở mức 200ml.
Các loại trái cây thích hợp cho người bênh tiểu đường bao gồm: cam, bưởi, ổi, mận, cherry, táo, chuối, lê, lựu, chanh dây. Nên ăn trái cây vào bữa sáng hoặc bữa phụ, tránh ăn ngay sau khi ăn cơm để tránh tăng đường huyết.
Huỳnh Chiêu Đẳng:
Hàng ngay trên sai rồi, người bị tiểu đường nên tránh bớt hay ăn rất ít trái cây ngọt như cam, chuối, táo ngọt, lê....
Phương pháp đơn giản để tự kiểm tra bệnh tiểu đường
Nếu bạn thấy nước tiểu có mùi ngọt, đó có thể là dấu hiệu của lượng glucose dư thừa – một triệu chứng tiềm ẩn của bệnh tiểu đường. Nếu tình trạng này đi kèm với đi tiểu thường xuyên, khát nước quá mức, sụt cân không rõ nguyên nhân hoặc mệt mỏi, thì cần phải nhanh chóng tìm kiếm sự chăm sóc y tế để đánh giá thêm.
Bệnh nhân tiểu đường có thể ăn cháo không?
Bệnh nhân tiểu đường có thể ăn cháo gạo ở mức độ vừa phải như một phần của lối sống lành mạnh bao gồm tập thể dục thường xuyên. Như đã đề cập ở trên, một số bệnh nhân tiểu đường tránh hoàn toàn tinh bột, nhưng lượng đường trong máu của họ vẫn duy trì ở cao. Tuy nhiên, sau khi đưa gạo trở lại khẩu phần ăn uống và áp dụng lối sống cân bằng, mức đường huyết lại ổn định hơn.
Khi mức đường huyết được kiểm soát, việc thay đổi quan điểm từ việc là một bệnh nhân sang sống như một người bình thường, khỏe mạnh là rất quan trọng.
Nguyên Khang ( Tác giả ) Thân mến TQĐ
Huỳnh Chiêu Đẳng:
Thưa các bạn theo tôi biết thì cơm không phải là thuốc trị tiểu đường và cũng không phải là thuốc trị hoại thư (vết thương ở chân tay người bị tiểu đường không lành) Người bị tiểu đường thường dùng chỉ số GI để chọn món ăn. Cơm có chỉ số GI lớn hơn cả ice cream (kem), Các bạn bị tiểu đường dám ắn mạnh miệng ice cream không? Chỉ số GI của cơm chỉ nằm trên đường một bậc. Đây là chỉ số GI những món ăn thường gặp
GI của ice cream là 61, của cơm là 64, của đường (sugar) là 68, vậy thì nói cơm được dùng trị tiểu đường cũng y như nói ice cream và đường cát được dùng trị bịnh tiểu đường vậy.
Cũng như mọi chuyện khác, các bạn hãy tin ở chính mình, đừng tin tôi, có khi tôi sai. Tôi không phải là người chuyên môn đâu.
Đôi lời phân bua: Tôi bị bắt buộc làm quyển tự điển nhỏ về thực phẩm từ mấy chục năm nay, méo mó nghề nghiệp nên khi đọc những bày biểu về ăn uống về thực phẩm có khi lại chen vào. Khi đi chợ, xếp lớn hỏi loại cá Hồi Pacific và Atlantic có gì khác nhau, tôm sản xuất từ Equador khác tôm Việt Nam ra sao, tôi phải trả lời ngay lúc đó. Hồi xưa chưa có Internet nghe các bạn.
----===o0o===-----
Nhận tiện báo các bạn không may mắc bịnh tiểu đường một tin vui:
Một loại thuốc điều trị tiểu đường thông dụng làm chậm quá trình lão hóa đáng kể
Joseph Shavit
Đăng ngày 29 tháng 3 năm 2025 3:07 PM PDT
Metformin, một phương pháp điều trị phổ biến cho bệnh tiểu đường loại 2, là trọng tâm của nghiên cứu này. Các nhà khoa học vừa khám phá ra rằng nó cũng có thể giúp làm chậm quá trình lão hóa ở cấp độ tế bào.
Nghiên cứu tại Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc (CAS). gần đây đã được công bố trên tạp chí uy tín Cell , gây chú ý trong cộng đồng nghiên cứu toàn cầu.
Metformin làm chậm quá trình lão hóa não ở loài linh trưởng.
Để khám phá tác dụng của metformin, nhóm nghiên cứu đã chuyển sang loài khỉ Cynomolgus. Những loài linh trưởng này có mối liên hệ sinh học chặt chẽ với con người, khiến chúng trở nên lý tưởng cho các nghiên cứu lão hóa dài hạn. Bằng cách tập trung vào loài này, các nhà nghiên cứu có thể có được bức tranh rõ ràng hơn về cách lão hóa cũng có thể ảnh hưởng đến con người.
Nghiên cứu này có tầm ảnh hưởng sâu rộng. "Đây là một bước tiến đáng kể trong việc hiểu về sinh học của quá trình lão hóa", một trong những nhà khoa học hàng đầu cho biết. Nghiên cứu này cũng nhấn mạnh sự thay đổi trong y học lão khoa từ việc điều trị các tình trạng bệnh mãn tính riêng lẻ sang giải quyết toàn bộ quá trình lão hóa. Sự chuyển đổi này đại diện cho một ranh giới mới trong chăm sóc sức khỏe, một ranh giới nhắm vào các nguyên nhân gốc rễ của quá trình lão hóa để cải thiện sức khỏe tổng thể và tuổi thọ.
Nghiên cứu này mở ra cánh cửa mới để hiểu biết và có khả năng đảo ngược các khía cạnh của lão hóa. Bằng cách sử dụng metformin, các nhà khoa học không chỉ mở rộng kiến thức về lão hóa tế bào mà còn đặt nền tảng cho các liệu pháp trong tương lai nhằm làm chậm quá trình lão hóa .
Điều này đánh dấu bước tiến lớn trong lĩnh vực y học lão khoa, báo hiệu một tương lai mà lão khoa không phải là sự suy giảm không thể tránh khỏi mà là một quá trình có thể kiểm soát được và thậm chí có thể đảo ngược.
Huỳnh Chiêu Đẳng:
Thưa các bạn bài dài lắm, tôi chỉ tóm tắt một chút thôi. Tò mò thì các bạn đọc nguyên bài ở link trên.
Thắm thoát mà đã hơn ba năm, từ ngày người tôi thương ra đi vĩnh viễn. Coi nào. Mỗi năm là 365 ngày. Nhân ba là 1095 ngày. Tính sát với ngày 19 tháng Hai thì hôm nay đúng 1128 ngày tôi không còn nghe lời đối thoại của người phối ngẫu, không còn được nắm bàn tay mềm mại của ai đó khi đi bộ bên nhau, không còn thấy bóng dáng quen thuộc của anh đi ra đi vào, không còn nghe ai gọi “Em ơi”. Bao nhiêu là “không còn”, “không có”! Nỗi thương nhớ có bớt, có vơi, nhưng sự cô đơn trống vắng thì vẫn chưa có gì phủ lấp.
Tôi làm gì cho hết 16 tiếng mỗi ngày khi thức (ngủ được tám tiếng là điều hiếm hoi từ lâu)? Tôi tình nguyện nhổ cỏ tại một ngôi trường học đã bỏ hoang và tại một nghĩa trang Công Giáo gần nhà. Tôi năn nỉ một bà bạn cho tôi dọn dẹp nhà và garage, vì đồ đạc luôn ngổn ngang bừa bãi như nằm ngay trên đường đi của bão. Tôi tham dự lớp Line Dancing thứ Hai, học tiếng Hawaii thứ Năm; tôi cầm bích chương phò sự sống trước một trung tâm y tế phá thai vào ngày thứ Sáu; tôi phụ giúp cắm hoa trong nhà thờ, rồi sau đó đi thăm một người quen trong viện dưỡng lão vào hôm Thứ Bẩy. Vậy mà một tuần vẫn dài như vô tận.
May thay, khi có người thân quen sang thăm từ đất liền, ngày giờ có trôi nhanh hơn, không chậm chạp lê thê như dung nham Đảo Lớn.
Tháng Ba vừa qua, khi có một người bạn sang chơi, tôi đưa bạn đi thăm bãi Mill. Sau khi băng qua Quốc Lộ 19, chúng tôi đi bộ vào con đường chỉ dành riêng cho xe của những người có nhà nơi đây. Sau vài trăm thước, chúng tôi bước qua một cánh cổng gỗ, đi qua những cây cổ thụ kukui, còn gọi là candlenut và lần theo con đường mòn đi xuống biển. Vào mùa có quả, cây kukui thả những trái to gấp đôi quả nhãn xuống đất, để cho dân bản xứ nhặt lên, xiên thành những que nến thiên nhiên. Khi đi xuống khúc dốc này, chúng tôi thu ngắn bước, tránh dẫm lên những quả tròn như viên bi, vì nếu trợt chân thì sẽ rơi xuống dốc. Đã hơn hai năm, tôi mới trở lại nơi này. Mọi sự vẫn thế. Chỉ có mình tôi là thay đổi.
Vì vùng biển này có sóng lớn quanh năm, phần đông dân địa phương đến bãi Mill này để lặn, chứ không bơi. Chúng tôi đứng nhìn vài thanh niên lúc ẩn, lúc hiện dưới những ngọn sóng phủ đầu một hồi rồi đi dọc theo một đoạn đầm phá ngắn, trước khi quẹo vào con đường mòn, lên dốc, băng qua Quốc Lộ 19 để về nhà.
Ngày hôm sau, tôi đưa bạn đi thăm bãi biển Onekahakaha và Richardson. Bên phía đông của Đảo Lớn, chỉ có hai bãi biển này là có thể tắm được. Onekahaka có nghĩa là vẽ trên cát, là một bãi biển dành cho các gia đình có con nhỏ, vì bãi được bảo vệ bởi một bờ đá cao, an toàn như bơi trong một hồ tắm. Richardson là một bãi thoáng rộng hơn, nhưng có nhiều nham thạch. Bơi tại đây thì thiếu thú vị, vì đá có thể cắt chân.
Muốn tắm biển thoải mái thì du khác cần phải bỏ gần hai tiếng lái xe sang Kona, nơi có nhiều bãi cát trắng, cát đen nổi tiếng. Nhắc tới lái xe sang Kona, tôi nhớ tới một kỷ niệm hy hữu trong một chuyến đi sang Kona của chúng tôi. Vì xe quá cũ, tôi chỉ chở bạn đi Lễ Chủ Nhật, đi thăm thác nước, bãi biển và mua rau quả ở Farmer’s market. Tôi lo xa, vì nếu xe có chuyện gì thì phải đợi khá lâu thì xe của AAA mới đến giúp.
Một hôm bạn tôi tỏ ý muốn mướn xe để lái sang Kona chơi một ngày. Khi biết được giá thuê xe một ngày quá đắt, tôi nảy ra một ý kiến là hai đứa đi xe buýt. Chúng tôi coi lịch trình xe buýt và canh giờ đi bộ ra bến xe. Xe đến trạm gần nhà là 9:41 sáng. Chúng tôi ra trước 9:41 và đợi một hồi mà vẫn không thấy xe buýt đâu. Tôi vào bưu điện gần đó để xin tờ lịch trình xe buýt để xem có gì thay đổi. Wayne, ông trưởng phòng Bưu Điện nói là ông ta không có. Tuy nhiên, ông cho biết thêm là thông thường xe buýt tới trạm này khoảng 9:30 sáng. Thế có nghĩa là xe buýt đã rời trước giờ đã ghi. Tôi thất vọng cám ơn rồi mở cửa đi ra. Vừa ra tới nơi bạn đang đứng đợi thì xe buýt trờ tới. Xe tới trễ khoảng 10 phút. Hai bà già leo lên xe. Tiểu bang vẫn còn chương trình đi xe buýt miễn phí nên hành khách không phải trả tiền. Vì hai băng ghế dành cho các bô lão đã được hai thanh niên chiếm đóng, chúng tôi tiến về một băng ghế còn trống. Bạn ngồi gần cửa sổ. Tôi ngồi gần đường đi. Vừa ngồi xuống, tôi đưa mắt nhìn chung quanh thì thấy phần đông là người vô gia cư. Phía hàng ghế bên kia ghế chúng tôi ngồi có một con chó pitbull nằm ngủ yên như con cừu trong lòng bà chủ của nó.
Sau ba tiếng ngừng lại nhiều nơi để đón khách, xe tới Kona và đậu gần một nơi đông hàng quán và những tiệm có chi nhánh toàn quốc như TARGET, Ross … Chúng tôi hỏi cô tài xế khi trở lại chiều hôm đó thì đến trạm nào? Cô này, dường như có chuyện gì không vui, cho nên cô đã lặng như tờ, im như thóc. Sau những câu nhát gừng, chúng tôi được biết sẽ không có chuyến về lại Hilo lúc 5 giờ chiều như trong lịch trình. Ngoài ra sẽ không có chuyến 6 giờ hay 7 giờ, mà chỉ có chuyến 8, 9 và 10 giờ đêm. Trời đất. Hai bà già sẽ làm gì trong bẩy tiếng? Có vào nhà hàng thì ngồi lâu lắm cũng chỉ trên dưới một tiếng, chủ tiệm cũng khéo léo “mời” đi. Có đi bộ xuống phố đi ta bà, ghé vào tất cả các tiệm bán đồ kỷ niệm, hay ngồi ngắm du khách đi qua, đi lại cũng không làm sao đốt cho hết bẩy tiếng đồng hồ. Thêm nữa, trời hôm đó lại nắng chang chang, thiếu mây trầm trọng. Dù đã có chuẩn bị dù và mũ, hai người đàn bà nghĩ tới chuyện đi vòng vòng bẩy tiếng để đợi xe buýt mà than trời trong bụng.
Chợt nhớ tới một người quen có cho biết là sẽ đón chồng của cô tại phi trường Kona đúng hôm đó, tôi gọi cầu may để xem cô em này vẫn còn bên Kona, hay đã về lại bên Hilo. Quả là phép lạ. Cô em đang trên đường tới phi trường. Thế là hai đứa chúng tôi quá giang về lại phía Đông của đảo mà không phải đợi bẩy tiếng, sau khi được ghé Costco mua sắm.
Vài ngày sau khi người bạn về lại đất liền thì vợ chồng cô em chồng sang chơi vài hôm, trước khi bay sang Moloka’i. Tory và chồng tên Tom có một người hàng xóm đã dọn sang Kona vài năm trước và đem theo chiếc xe đua Chevrolet Corvette Z06 màu trắng mui trần, đời 2016. Đua xe là một trong các sở thích của ông, ngoài bơi lội, chạy điền kinh, đua thuyền buồm…. Nhân dịp hàng xóm cũ sang thăm Hilo, ông mời vợ chồng Tory tới xem và nếu muốn, thì đua với những tay đua trong Hội của ông. Tôi cũng muốn đi theo cho biết.
Chúng tôi tới sân đua từ sáng sớm để đóng tiền ghi danh, ký đơn miễn tố và chọn mũ an toàn. Dù đã từng lái xe đua, nhưng chưa quen với chiếc Corvette, Tom muốn lái một mình. Ông bạn đưa Tom đi bộ vòng sân đua để có khái niệm của vòng đua. Tory và tôi ngồi với ông trong hai chuyến đua khác nhau. Lần đầu tiên trong đời, tôi ngồi bên trong một chiếc xe đua. Chúng tôi được dặn trước là không được kêu thét, dù thần kinh có căng thẳng đến đâu. Lý do là vì khi lái, tài xế cần phải chú tâm. Tiếng kêu la sẽ khiến ông mất tập trung, lái vào những chướng ngại vật trên đường và sẽ mất điểm. Tôi nghe lời dặn, ngồi im thin thít và gọn lỏn trong chiếc ghế da, trong lòng thì đánh lô tô.
Cùng với các xe khác trong đoàn, chiếc Corvette từ từ lăn bánh, đi chậm chậm tới điểm khởi hành. Hai tay nắm chặt vào thành ghế và đôi chân thì bíu chặt vào đôi dép cao su, tôi gồng mình chuẩn bị. Lá cờ phất xuống. Chiếc xe rú lên như con mãnh thú, phóng về phía trước. Khoảng cách chưa đủ xa để tôi quen với vận tốc cao, thì ông bạn mới đã lái hơi chậm lại, đưa xe vòng chữ U, để chuẩn bị chạy vòng quanh những cọc giao thông màu cam, xếp theo hình chữ “S”. Tốc độ dù có giảm đôi chút, so với vận tốc khi xe chạy thẳng, nhưng với tôi, so với những lần đu dây hay những trò đua trong các công viên giải trí, đầu óc tôi chưa bao giờ chịu áp lực dữ dội như khi trải qua những giây phút ngắn ngủi trong chiếc Corvette này. Khi thì tài xế phóng tới, rồi lại thắng lại, rồi nhả ga, rồi thắng bớt lại để ôm sát những cọc màu cam. Thân mình tôi cũng nghiêng cùng chiều với xe, lúc phải, khi trái, hay có lúc dán sát vào lưng ghế, khi ông ấn ga chạy thật nhanh trên đường thẳng để có thêm một vài phút nhanh hơn. Nguyên thời gian xe đua, tôi chỉ mở mắt mấy giây đầu tiên. Sau đó, tôi hoàn toàn mất phương hướng vì đã nhắm chặt mắt vì sợ.
Vì không thể đeo kính viễn thị khi đội mũ mũ an toàn, mọi sự trước mắt tôi mờ mờ ảo ảo như đi trong màn sương. Tuy vậy, thính giác và cảm giác của tôi làm việc rất hăng trong thời gian ngắn ngủi này. Tôi nghe tiếng máy xe nổ dòn, tiếng vỏ xe rít trên mặt đường và tiếng thắng két két liên tục. Tôi tưởng tượng mình như là một con thú nhồi bông bị cuốn vào một cơn lốc lớn. Đầu óc căng thẳng, bao nhiêu là ý tưởng hiện ra trong đầu. Tôi không biết khi về tới nơi, đầu, mình, chân tay có còn nguyên vẹn. Có những lúc quá sợ, tôi nhắm mắt, phó thác cả hồn lẫn xác cho Chúa, vì lúc đó, muốn đổi ý cũng đã muộn rồi.
Sau cùng thì xe cũng về tới điểm kết thúc. Quýnh quáng tìm mãi mới mở được cửa, tôi loạng quạng bước ra khỏi xe. Tháo cái mũ an toàn ra khỏi đầu, tôi thở phào. Xem đua xe và ngồi trong chiếc xe đua khác nhau một trời một vực. Chắc chắn đây là một cuộc phiêu lưu mạo hiểm hiếm có và cũng là lần cuối trong đời. Ông này hỏi tôi có muốn đi một vòng nữa? Tôi cười như mếu. Cám ơn ông. Một lần đủ rồi. Thế mà sau đó, không như tôi nghĩ, khi mới bước ra khỏi chiếc Corvette, tôi đã leo lên một chiếc xe khác “để so sánh”. Chiếc này nhẹ cân và nhu mì hơn nhiều.
Đó là những kinh nghiệm mới đây khi có người khác chung quanh. Một đêm nọ, khi ngồi coi Tivi một mình, tôi muốn duỗi chân ra cho thoải mái. Khi quay mình để sửa lại tư thế, tôi để ý thấy bên phía trái một vật gì lay động. Quay đầu nhìn, tôi trông thấy một trong bốn bông hoa lan màu huyết dụ còn lại từ chậu hoa tôi mua trước Tết đang lắc nhẹ, từ phải sang trái rồi đột nhiên, cuống hoa bẻ quặp xuống. Cả cuống lẫn hoa nằm bất động hoàn toàn!
Từ thuở cha sinh mẹ đẻ tới giờ, tôi chưa bao giờ chứng kiến một bông hoa chết rũ ngay trước mắt. Tôi nhìn cắm vào bông hoa héo úa ngay trước mắt mà cảm xúc dâng tràn. Tôi thương cho hoa, mới đây còn tươi tốt, màu sắc còn rực rỡ, bỗng dưng lăn ra mà chết. Chết bất thình lình. Chết không báo trước. Hoa chết mà không hề héo dần như những bông khác, theo đúng luật thiên nhiên. Hoa ra đi bất chợt như một người con gái tài hoa mà yểu mệnh. Hoa dường như bị ai đó ra lệnh phải rời dương thế ngay lập tức trong giây phút đó.
Chỉ trong một khoảnh khắc, từ lúc trông thấy bông hoa lan chết bất ngờ, cho tới khi tôi nghĩ miên man đến cái chết non của một cô gái, rồi sau cùng, khi quay nhìn tấm chân dung của người tôi thương, tôi đã gục đầu khóc thảm thiết, vì chợt nhận ra rằng anh cũng ra đi một mình trong đêm vắng khoảng ba năm về trước.
Nhớ lại những ngày tháng sau ngày người tôi thương ra đi vĩnh viễn, tôi không khỏi xót xa. Tạ ơn Chúa đã ban cho loài người ngày hôm sau. Ngày hôm sau đỡ hơn ngày hôm trước. Tôi đã buồn, tôi đã nhớ, tôi đã thương. Không ngày nào là tôi không nhỏ lệ nhớ thương người đã khuất. Bất ngờ quá. Đường đột quá. Tôi không thể chấp nhận một sự thật là chính cái người đã đem tôi sang thiên đàng hạ giới này đã bỏ cả thiên đường và tôi mà đi! Tôi đã tự hỏi tôi làm gì với nửa phần đời còn lại thiếu “một nửa kia” của mình? Tôi làm sao đối diện với những ngày tháng “Adamless”? Sống một mình. Ăn một mình. Khỏe một mình. Đau ốm một mình. Lái xe một mình. Đi bộ một mình. Quyết định một mình. Mọi sự một mình. Sau này, nghĩ lại, tôi đã tạ ơn Chúa đã thương đem anh ra khỏi hành tinh màu xanh này, để chấm dứt cho anh những đớn đau, những ngượng ngùng lúng túng vì cái bướu trong não đã cướp dần đi sự khôn ngoan minh mẫn.
Một hồi sau, hố lệ cạn dần. Nhìn ảnh anh, tôi xin lỗi: I am so sorry, honey. I was not there when you breathed your last breath! Bông hoa lan này vậy mà còn diễm phúc hơn người tôi thương. Hoa còn có người chứng kiến giây phút cuối đời và nhỏ vài giọt lệ xót thương.
Để an ủi, từ tấm ảnh luôn tươi cười với con mắt có đuôi, dường như tôi nghe anh an ủi “Don’t cry, em! Be happy!”
Cách biệt bao mùa mãi nhớ mong Nhìn đời tang hải xót xa lòng! Còn đâu hạnh ngộ vui mùa hạ Chỉ có phai tàn lạnh gió đông! Buồn lắm từng ngày sầu cô lữ Nhớ hoài một thuở đẹp tang bồng ! Còn chăng một chút tình lưu luyến: Cách biệt bao mùa mãi nhớ mong !