Nguyên Nhật
Lê Cảnh Tuân
元 ⽇
旅 館 客 仍 在
去 年 春 復 來
歸 期 何 ⽇ 是
⽼ 盡 故 園 梅
黎 景 詢
***
Nguyên Nhật
Lữ quán khách nhưng tại,
Khứ niên xuân phục lai.
Quy kỳ hà nhật thị?
Lão tận cố viên mai!
Lê Cảnh Tuân (*)
Bản dịch 1, nguyên thể (ngũ ngôn) của Trần Quốc Bảo:
Ngày Đầu Năm
Quán trọ khách dừng chân
Năm qua, lại đón Xuân
Ngày về quê chửa biết
Vườn cũ, mai tàn dần!
Trần Quốc Bảo
Bản dịch 2, thể thất ngôn, của Trần Quốc Bảo:
Ngày Đầu Năm
Giữa đường quán trọ khách dừng chân
Năm hết, Xuân về lại đón Xuân
Quê cũ, biết bao giờ trở lại
Cội mai vườn cũ lụi tàn dần!
Trần Quốc Bảo
(*) Lê Cảnh Tuân (1350-1416) là một Nhà Ái Quốc; Ông quê ở làng Lão Lạt, huyện Thống Bình, trấn Thanh Đô (nay là huyện Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa), đỗ Thái học sinh (tiến sĩ) năm 1381. Gặp lúc quân nhà Minh bên Tầu sang xâm lấn Nước ta. Ông viết “Vạn ngôn thư” (Bức thư một vạn chữ) trao cho bạn là, Bùi Bá Kỳ, ngầm tính chuyện “diệt Minh, phục quốc”. Việc bại lộ, ông và người con là Lê Thái Điền bị quân Minh bắt giải về Yên Kinh (Bắc Kinh). Vua nhà Minh hỏi ông rằng: “Mày khuyên Bá Kỳ âm mưu làm phản. Vì sao vậy?”. Ông khảng khái nói: - “Người Nam thì hết lòng gìn giữ nước Nam. Chó ông Trích thì cắn người ác phạm chủ nó. Hỏi làm gì!” Vua Minh tức giận, nhưng trọng ông là một Nhà Ái Quốc, không xử tử hình, chỉ truyền giam cha con ông vào ngục Kim Lăng, 5 năm sau, (1416, tức năm Bính Thân) cả hai cha con đều chết thảm trong ngục thất của Tầu
Trần Quốc Bảo
Richmond, Virginia
Thật lặng lẽ, nhà thơ quân đội VNCH Trần Quốc Bảo cảm dịch bài thơ chữ Hán cổ kính của Nhà Ái Quốc Lê Cảnh Tuân (1350-1416) như gặp nhau trong cái quán trọ này trên bước đường lữ thứ không nguôi, quán là nhà của niềm đau nợ nước và nỗi nhớ tình nhà, 'Quê cũ, biết bao giờ trở lại'.
Trả lờiXóaBài thơ mở đầu bằng 'Ngày Đầu Năm' xuân về, nhưng kết thúc bằng câu 'Vườn cũ, mai tàn dần!' cho xuân đã sắp tàn lụi mà vẫn ly hương.
H Yến