Đối Tửu - Lý Bạch (701 - 762)

Thi Tiên Lý Bạch , một đời say tỉnh , một đêm rượu say, nằm ôm trăng đáy sông ngủ , thoát tục , hồn bay về trời , theo chuyện kể , đã để lại cho đời một câu hỏi , hỏi người tỉnh , mà cho mãi đến bây giờ, vẫn chưa có câu trả lời nào . Hay là đã có câu trả lời , mà người say có thể, đã không nghe được (hay là đã không muốn nghe)? PKT 10/31/2015

Đối Tửu
Lý Bạch (701 - 762)
Khuyến quân mạc cự bôi
Xuân phong tiếu nhân lai
Đào lý như cựu thức
Khuynh hoa hướng ngã khai
Lưu oanh đề bích thụ
Minh nguyệt khuy kim lôi
Tạc lai chu nhan tử
Kim nhật bạch phát thôi
Cức sinh Thạch Hổ điện
Lộc tẩu Cô Tô đài
Tự cổ đế vương trạch
Thành khuyết bố hoàng ai
Quân nhược bất ẩm tửu
Tích nhân an tại tai

Dịch Xuôi : Đối Tửu
PKT 10/31/2015

Rượu mời khuyên anh đừng từ chối
Gió xuân đang hớn hở tươi cười đón người lại đấy
Đào mận như tình quen biết trước
Hoa nở đầy cành nghiêng vẫy chào ta
Con oanh chuyền hót ríu rít trong bụi cây xanh biếc
Chén rượu vàng óng ánh dưới trăng sáng lung linh
Ngày qua môi đỏ má hồng mới đó
Mà nay râu tóc đã bắt đầu bạc trắng cả rồi
Cỏ gai dại đã mọc đầy trong điện Thạch Hổ
Đài Cô Tô bây giờ chỉ còn là nơi cho hươu nai chạy qua
Vùng đất ở xưa của các vua chúa
Thành quách đều đã bị phủ lấp dưới một lớp bụi vàng
Như vậy , nhược bằng anh không uống rượu
Thì xin tự hỏi mình bây giờ người xưa đang ở đâu

Tích Nhân An Tại Tai
PKT 10/31/2015

Cạn chén chớ từ chối
Gió xuân về để say
Mận đào quen biết cũ
Nở hoa vẫy chào ai
Oanh chuyền cành biếc hót
Rượu đọng trăng vàng lay
Mới đó má còn đỏ
Mà nay tóc bạc đầy
Gai lan Thạch Hổ điện
Hươu chạy Cô Tô đài
Vùng đất nơi cung khuyết
Bụi vàng lấp đã lâu
Hỏi người không uống rượu
Người xưa giờ ở đâu?

Phạm Khắc Trí
Phụ Chú :

1 - Trong câu "Tích nhân an tại tai" ,tích nhân là người xưa , an tại là ở đâu ,còn chữ tai ở đây được hiểu là dùng thay cho dấu hỏi (?) . Cả câu có nghĩa là "ngưòi xưa giờ ở đâu?".

2 - Thạch Hổ điện là cung điện của vua Thạch Hổ , nhà Hậu Triệu , khoảng năm 310.

3 - Cô Tô đài là cung điện của vua Ngô Phù sai , nhà Ngô , thời Xuân Thu, khoảng 722 - 481 (Trước Công Nguyên) ,xây cất ở trên núi Cô Tô cho người đẹp Tây Thi , gái nước Việt ở.

Lời Thêm:

Dường như câu hỏi "tích nhân an tại" ,người xưa giờ ở đâu , không có ai trả lời. Nghe đâu , trong không gian , lẫn trong một cơn gió thoảng bay về , lời còn lời mất, bài Đoản Ca Hành của Tào Tháo ,đời Tam Quốc bên Tàu , non 2000 năm trước. Đối tửu đương ca / Nhân sinh kỷ hà / Thí như triêu lộ / Khứ nhật khổ đa / Khái đương dĩ khảng / Ưu tư nan vong / Hà dĩ giải ưu / Duy hữu Đỗ Khang ...Trước rượu nghêu ngao / Đời người bao lâu / Như giọt sương mai / Ngày qua khổ nhiều / Nghĩ tới mà chi / Buồn lo sao được / Cách nào giải sầu / Chỉ rượu mà thôi ... Ừ nhỉ, chỉ rượu mà thôi , được sao? PKT 10/31/2015

***

Cố Nhân Giờ Nơi Đây ??

Mời người chén rượu chớ từ

Gió Xuân hớn hở như mời cùng say

Tình quen Đào Mận xưa nay

Cành hoa nghiêng nụ vẫy tay đón chào

Oanh chuyền cành biếc xôn xao

Rượu in đáy chén trăng vàng lung linh

Ngày xưa má đỏ môi hồng

Mà nay râu tóc nhác trông bạc rồi

Thạch Hổ cỏ mọc đầy thôi

Cô Tô giờ chỉ hươu nai giỡn đùa

Nơi nầy ngày trước Cung Vua

Thời gian khỏa lấp bụi vùi phủ giăng

Hỏi người không uống được chăng ??

Thì xin tự nhủ : Cố nhân đâu chừ?

Song Quang

***

Bản Hán Tự Dịch Thơ

對酒其二          Trước Rượu kỳ 2

勸君莫拒杯， Chung rượu người đừng chê

春風笑人來。 Gió xuân đón bạn về

桃李如舊識， Mận đào như chợt nhớ

傾花向我開。 Hướng về tôi hoa nở

流鶯啼碧樹， Chim vui hót cành xanh

明月窺金罍。 Chén vàng giữa trăng thanh

昨來朱顏子， Hôm trước còn hồng thắm

今日白發催。 Mà nay đã hoa râm

棘生石虎殿， Điện Thạch đầy gai dại

鹿走姑蘇臺。 Hươu dạo Cô Tô đài

自古帝王宅， Nơi một thời vua ở

城闕閉黃埃。 Giờ chỉ bụi vàng trơ

君若不飲酒， Uống đi đừng nghĩ nữa

昔人安在哉。 Còn đâu bóng người xưa.

李白                                  Quên Đi

***

Đối Tửu

Chén rượu nầy xin anh chớ khước 

Gió xuân chào khách bước tới đây 

Mận đào thân thiết xưa nay 

Hoa đơm cành lá lay lay nhìn mình 

Oanh líu lo rung rinh cành biếc 

Trong chén vàng một chiếc thuyền trăng 

Ngày nao má đỏ dung nhan 

Giờ đây tóc bạc võ vàng thời gian 

Điện Thạch Hổ gai giăng đầy đất 

Đài Cô Tô rầm rập bước nai 

Vua đâu cung điện u hoài 

Ngậm ngùi dưới lớp bụi dày thành hoang 

Ví anh không uống ngỡ ngàng 

Cổ nhân người hỡi ẩn tàn nơi nao?

Mailoc phỏng dịch

Cali 10-31-15

***

Đối Tửu

Rượu mời sao nở chối nhường

Mừng người ngọn gió xuân dường lả lơi

Mận đào thể đã quen hơi

Trên cành hoa nở thay lời đón ta

Nhành cây ríu rít chim ca

Óng vàng chén rượu trăng ngà lung linh

Hôm nao môi má hữu tình

Thời gian điểm trắng tóc mình rồi đây

Cỏ gai Thạch Hổ mọc đầy

Đài Cô tô đã nai bầy nhởn nhơ

Đất vùng chúa ngự tôn thờ

Xót xa thành quách bụi mờ lấp cao

Nhược bằng không cạn rượu đào

Người xưa đâu hỡi đớn đau hỏi lòng

Kim Phượng

***

Cảnh Cũ Còn Đây, Người Xưa Đâu Tá?

Rượu mời ai nỡ chối từ,
Khuyên anh nhấp chén tình như mỉm cười.
Gió xuân đào mận xanh tươi,
Chùm hoa nghiêng nhánh lả lơi ân cần.
Trên cành oanh hót thanh tân,
Rượu thơm óng ánh trăng gần cũng ngon.
Xưa em má đỏ môi son,
Giờ sao tóc bạc mỏi mòn anh đây.
Kìa xem Thạch Hổ điện này,
Cỏ gai bao phủ mới hay đổi đời.
Cô Tô thành cũ hỡi ơi!
Hưu nai ngơ ngác dạo chơi lạ thường.
Đất này tranh bá đồ vương,
Mà sao thành quách tang thương bụi mờ.
Anh ơi, rượu đợi em chờ,
Người xưa đâu tá, bây giờ hồn ma !

Mai Xuân Thanh
Ngày 05 tháng 11 năm 2015