Phù Du

Theo dự định sau khi làm hết mọi việc ở khu chính giữa thành phố tôi vào một Trung tâm cho những người già để ăn trưa cùng các bạn lão niên. Thành phố này có nhiều tổ chức ưu ái với người già. Không biết theo thống kê thì có bao nhiêu người lớn tuổi trong thành phố gần hai triệu dân này, thế mà họ có một bà phó thị trưởng đặc trách văn phòng thu nhập những ý kiến, nguyện vọng của người già. Khu nào lớn trong thành phố cũng có một ủy ban đặc trách người già và một trung tâm cho các cụ gồm quán ăn, quán cà phê, thư viện, các phòng giải trí và những phòng đặc biệt để nhiều nhóm có những sở thích khác nhau có thể thường xuyên gặp gỡ. Riêng tại khu phố cổ lại có trung tâm chính với trụ sở lớn cho các cụ gặp nhau có cả quán ăn do chính các cụ tự tổ chức, điều khiển với nhiều người tình nguyện. Thật đáng phục việc điều hành hoàn toàn do tinh thần tự nguyện mà mọi việc đều trôi chảy dễ dàng không kém gì một tổ chức thương mại tư nhân hay một công sở.

Có lẽ tôi là một người hay lui tới Trung tâm nên quen mặt nhiều người và cũng từng được nhiều người giúp đỡ trong các việc riêng cần thiết. Khi Laptop có vấn đề gọi điện đến là có một cụ kỹ sư điện toán đã về hưu thường giúp, hay khi máy móc gì hỏng cũng có thể cầu cứu“ được. Đặc biệt là quần áo nếu cần khâu vá sửa đổi thì đã có nhiều cụ bà. Mắt người nào khiếm thị cũng có thể đến đây nhập vào nhóm „Đọc cho nhau nghe“ rồi cùng luận bàn về thời sự. Để đáp lại tôi tham gia nhóm thăm viếng người bệnh, đi gặp ai cần người cùng đi dạo, dẫn đến bác sĩ hay muốn khuây khỏa giãi baỳ tâm sự với ai đồng trang lứa…

Khi tôi bước vào thì khu nhà hàng ăn của Trung tâm còn vắng vẻ. Tôi ngồi vào một bàn đã có một cụ ông, hai bên đều có cái nhìn trao đổi, chào đón. Ông cụ mặc một bộ đồ lớn sang trọng nhưng có vẻ bớt hợp thời trang. Chiếc sơ mi là thẳng tắp, không có cà vạt. Tôi „liếc trộm“ xuống chân cụ thì đúng như dự đoán, cụ đi đôi giày da bóng loáng với đôi tất thích hợp, khác hẳn với nhiều người lớn tuổi về hưu hiện nay thường đi giày vải thể thao cho tiện.

Thực khách đông dần, trong bếp xôn xao tiếng người tình nguyện nhịp nhàng chia nhau công việc. Khoảng 15 phút sau bắt đầu giờ ăn. Hoạt động như thoi đưa giữa nhà bếp và phòng khách. Bên ngoài mấy con chim bồ câu bay vào tận phòng ăn, bạo dạn không sợ ai, coi đây cũng là nhà hàng của chúng! Tuy ở giữa thành phố, một tấc đất là một tấc vàng, nhưng trụ sở của những người cao tuổi naỳ rất rộng , có nhiều cây cối như một công viên nhỏ. Hôm nay trời đã gần giữa trưa nhưng chưa có cái gay gắt của nắng hè. Mặt trời dìu dịu chiếu xuống vòm cây khiến những cành lá rung rinh in hình xuống đường đi thành những hoa nắng rỡ ràng. Ngoài vườn cũng có một số bàn để thực khách có thể ra vườn ngồi ăn, nhưng hôm nay chưa thấy ai ra.

Trong nhà khách đã đông hơn. Một tình nguyện viên nữ tóc bạc phơ đến vỗ nhẹ lên vai ông cụ cùng bàn tôi, có vẻ rất quen biết, thân tình. Bà đặt đĩa đồ ăn cho ông cụ và chúc ăn ngon. Ông cụ nhìn tôi và cũng chúc như thế. Tôi mỉm cười chúc cả các bạn láng giềng bằng một ngôn ngữ xuề xòa hơn. Ông cụ cùng bàn ăn uống có vẻ khó khăn, tay run run, mặt cúi gần sát đĩa. Cụ thoáng liếc nhìn tôi. Mỗi lần cắt chiếc đùi gà nhiều khi dao đưa không trúng cụ lại liếc nhìn tôi nữa „Ông cụ này chắc ngày xưa phong lưu đài các lắm, hẳn cũng có một địa vị cao ở sở làm“, tôi nghĩ thế. Tôi bỗng thương cụ và để “giải phóng” khỏi cảnh naỳ chắc phải làm „ cách mạng “. Hôm nay thực khách được thưởng thức món gà quay theo “kiểu đặc biệt của các bà nội tướng”, gồm cả nửa con gà màu nâu bóng rất mỡ màng, hấp dẫn. Tôi nghĩ thầm, thản nhiên bẻ chiếc đùi khỏi lườn và cánh gà, cầm chiếc đùi gà „ hiên ngang „ đưa lên miệng. Và ngoạm một miếng rất ngon lành, thú vị! Ông cụ nhìn tôi một thoáng rồi cũng cầm chiếc đùi gà lên ăn. Tôi bật cười, cụ cũng cười theo. Khi nhìn sang bàn bên cạnh bỗng thấy các cụ ông cụ bà ai cũng bẻ chiếc đùi gà ngoạm rất hả hê, không dùng dao nĩa nữa. Ai nấy đều ăn một cách thoải mái ngon lành. Tiếng cười vui tự nhiên nổi lên ở góc chúng tôi ngồi khiến cả phòng quay lại nhìn, ra hiệu cho nhau và trưa hôm đó có một cuộc ăn bốc tự nhiên như bên Ấn Độ.

Tất cả mọi người đang vui vẻ thì một bà cụ từ trong bếp đi ra. Mái tóc bạch kim của cụ óng ánh thêm do nắng hè qua cửa kính chiếu vào. Ai nấy nhân ra đó là “Bà Mẹ Cưng” của Trung tâm. Tiếng cười nói ồn ào bớt đi trước vẻ mặt nghiêm trang „đe dọa“ của Mẹ Cưng. Bà cầm dao nĩa của một cụ gần đó giơ lên: “Lần sau có món gà chiên sẽ không dọn dao nĩa , đỡ tốn sức lao động, đỡ tốn điện cho máy rửa chén dĩa”. Rồi Mẹ Cưng cười tươi rói: ” Ừ, để lần sau chúng tôi sẽ dọn cho mỗi người thêm hai cái khăn giấy để lau tay cho sạch.” Mọi người tiếp tục cười nói hả hê. Mẹ Cưng tiến về phía tôi. “Anh ăn nhẵn muỗng nĩa của Trung tâm sao mãi hôm nay mới có sáng kiến vậy. Cho sử sách sau này ghi công anh, phải gọi cuộc cách mạng của anh là gì? Một cụ thạo chính trị nói: “Có cách mạng vô sản rồi, có cách mạng mùa xuân Ả rập rồi … đặt tên gì hấp dẫn môt chút!“. Mẹ cưng quay sang tôi, Anh được quyền đặt tên. Nói tên cách mạng của anh để tôi sẽ kê khai món ăn vào thực đơn”. Tôi vốn nghĩ chậm chưa kịp trả lời thì mấy cụ xung quanh đã nhao nhao: ” Thì cách mạng đùi gà chứ còn gì nữa”. Mẹ Cưng: ” Ừ thế thì hôm nào có món như hôm nay Thực đơn sẽ chính thức ghi Món cách mạng đùi gà và chúng tôi không dọn dao nĩa nhưng sẽ cho các anh chị nhiều khăn giấy lau tay hơn!” Thế là lịch sử của Trung tâm già thành phố đã có một cuộc cáchh mạng không bạo lực, chắc giải Nobel hòa bình sẽ đến như chơi!

Từ bếp các cụ bà bắt đầu mang khay Pudding tráng miệng ra phân phát cho chúng tôi. Đúng là cây nhà lá vườn: bột của đồ tráng miệng mịn và có một mùi thơm khó tả, chắc không restaurant nào có được.

Bữa ăn qua đi nhưng đồ ăn còn lại nhiều. Đĩa của cụ cùng bàn tôi còn một chiếc cánh gà và một phần lớn ức gà. Cụ lẳng lặng lấy trong túi mang theo một hộp nhỏ ra và cúi thật sát vào đĩa đồ ăn gạt những thứ còn lại vào hộp. Cụ lại liếc nhanh về phía tôi, có vẻ ngượng, nhưng tôi lờ đi và đưa đẩy vài câu với cụ, khen Pudding nội trợ ngon quá. Còn nói thêm tiếc rằng đã không có hộp mang theo, nếu không tôi cũng mang đồ còn lại về.”Tội gì chiều nay phải lỉnh kỉnh nồi niêu cho thêm mệt thân già “. Thế là chúng tôi cùng cười nhẹ, ý hợp tâm đầu“ với cụ. Tôi nghĩ rằng nếu có thời gian chắc cụ có thể cũng muốn chúng tôi thành bạn hữu.

Tôi phải đi và cụ cũng phải về. Chúng tôi đứng dậy cùng đi về phía cửa. Bấy giờ mới nhận ra cụ đi rất chậm với chiếc gậy và bước những bươc ngắn, chắc động lực từ đôi chân không còn nhiều. Chúng tôi từ biệt nhau và tôi nhận ra, thêm trong dáng điệu của cụ vẫn còn vương vấn một chút gì thanh cao lịch thiệp. Có lẽ hồi xưa trong một nhà hàng sang trọng khi từ biệt đối tác cụ đã để lại trong lòng người kia một cảm giác khó quên về một bữa ăn thịnh soạn và những câu đối thoại linh động mà lịch lãm của một Top Manager. Cụ nói „Tam biệt anh“ chứ không „tạm biệt cụ“ hay „ông“, rút ngắn khoảng cách xã giao dù mới gặp nhau chỉ một lần. Tôi cũng nhẹ nhàng cười thân thiết , đáp lại „Hy vọng sớm có dịp gặp lại anh“. Rồi giơ tay vẫy. Cụ cũng giơ tay vẫy theo. Nhưng cái vẫy tay của cụ mang một chút gì khó khăn, mệt nhọc. Chúng tôi đi hai ngả đường, còn quay lại vẫy tay chào nhau đôi lần nữa.

Trung tâm thành phố cổ tràn ngập du khách ngoại quốc và cả người địa phương. Ở một thành phố gần hai triệu người, giao thông tuy được bình chọn là hoàn hảo bậc nhất, gặp nhau đâu có khó gì, nhưng với sức khỏe và tuổi tác của cụ bạn vừa quen , mà tôi cũng không còn trẻ trung, thì câu hẹn gặp lại nhau chắc gì thành hiện thực? Đời này đã gặp nhau một lần, có còn gặp nhau nữa không, hay đã chỉ là một lần độc nhất?

Nắng hè đẹp quá. Ngước nhìn trời , lơ lửng trên đầu một đám mây lớn bềnh bồng đang tan, chầm chậm tỏa thành những vân trắng trên không gian bát ngát.

- Ừ nhỉ, sao lòng mình hình như cũng mênh mang?

Munichen, 11.11. 22

Nguyễn Khắc Tiến Tùng