Tháng 8, 2016, tôi tình cờ đọc trên Net một bài thơ tiếng Mỹ “Paradox”. Dù cảm nhận tác giả bài thơ khó có thể là William Shakespeare, một nhà soạn kịch nổi tiếng người Anh thuộc thế kỷ 16-17, tôi vẫn bị quyến rũ bởi lời thơ giản dị nhưng thấm đầy ý nghĩa nghịch lý thông thường của phái nữ, khi nói không nhưng có nghĩa là có, khi nói có lại có nghĩa là không. Khó hiểu vô cùng! Thể như Socrate từng nói “Tôi biết rằng tôi không biết gì hết”. Hoặc như lời tựa bản nhạc nổi tiếng The Sound of Silence, và rằng lời thì thầm cầu kinh đôi khi còn vang lớn hơn cả tiếng la hét của kẻ dữ.
Paradox
You say you love the rain
But you open your umbrella when it rains
You say you love the sun
But you find a shadow spot when the sun shines
You say you love the wind
But you close your windows when the wind blows
This is why I'm afraid
You say that you love me too!
(William Shakespeare)
Tôi thích thú phóng dịch 8 câu thơ trên, đồng thời chuyển tinh thần bao quát của bài thơ nguyên thủy thành một bài thơ tự do, trang trải nỗi niềm yêu đương, tình cảm cá nhân với những lo sợ bâng khuâng, những thắc mắc thiếu tự tin và những cầu mong nguyện ước. Bài “Lý Lẽ Của Em” có mặt trong phần trang thơ của cuốn sách “Tháng Ngày Tao Loạn” xuất bản tháng 7, 2019.
Lý Lẽ Của Em
Em nói yêu mưa
nhưng em cầm dù khi mưa đến
Em nói yêu nắng
nhưng em lại chọn đứng dưới tàng cây
Em nói yêu gió
Nhưng em đóng cửa sổ chận gió len vào
Vì vậy anh mãi lo sợ
khi em nói yêu anh.
Vì vậy anh mới tạo một khung gian nhỏ bé
Ở đó vừa lớn đủ cho đôi ta
không mưa nặng làm em ướt lạnh
Không chói chan khi ánh nắng chen vào
Không gió mạnh làm lòng em lay chuyển...
Chỉ có bình an và bình an
Trong vòng tay che chở của anh
Dưới vòm hoa thơm hiền không gai
Đơm nụ hồng cho tình mình vĩnh cửu.
Tháng 8/24/2016
Nhà Văn Bác Sĩ Nhảy Dù Trang Châu, tác giả của “Y Sĩ Tiền Tuyến’ và từng là chủ tịch Văn Bút Thế Giới trong nhiều nhiệm kỳ, trong Lời Tựa cho “Tháng Ngày Tao Loạn”, đã có lời phê bình hào phóng như sau:
Tôi yêu cái tứ lạ trong bài thơ Lý Lẽ Của Em.
Vĩnh Chánh thắc mắc sao người yêu của mình nói:
"yêu mưa"
nhưng em cầm dù khi mưa đến
"yêu nắng"
nhưng em lại chọn đứng dưới tàng cây”
"yêu gió"
nhưng em đóng cửa chận gió len vào..”
Và vì sao thắc mắc? Vì nghĩ người yêu nói vậy mà làm khác nên nhà thơ của chúng ta:
"lo sợ khi em nói yêu anh…"
Đúng là anh chàng yêu quá hoá thiếu tự tin.
Nhưng sự âu lo vớ vẩn kia đã làm nên một tứ thơ lạ, đọc lên nghe dễ thương làm sao!
Trong phần giữa của “Lý Lẽ Của Em”, tôi tìm mọi cách mua chuộc, quyến rũ Nàng bằng những hứa hẹn đơn giản, thành thật và dễ thực hiện, vẻ ra hình ảnh một căn nhà đơn sơ, vừa đủ lớn cho hai đứa, hòng dễ dàng che chở, bảo vệ và giữ được Nàng qua những thử thách trong cuộc đời.
“Không gió mạnh làm lòng em lay chuyển”
Phần cuối bài thơ nói lên hạnh phúc lứa đôi trong bình an của một tình yêu vĩnh cửu. Như một lời cầu xin và dâng hiến hiền hòa.
“Dưới vòm hoa thơm hiền không gai
Đơm nụ hồng cho tình mình vĩnh cửu”.
Bài thơ tựa như một bức tranh sơn dầu chấm phá với màu sắc thú vị của mưa gió, nóng lạnh trong một cuộc sống bị giao động vì những thì thầm lo sợ viễn vông, lắm khi chủ quan.
Vài năm trước đây, trong mùa Covid, một đàn anh đưa bài thơ Paradox vào diễn đàn Toronto Medical Group, trước là để bàn cải về tác giả mà hầu như mọi người cùng đồng ý không thể là Shakespeare, mà là Bob Marley, và sau để yêu cầu cùng phụ họa phiên dịch bài thơ ấy. Có chừng gần 20 bản dịch, trong đó có bài thơ của tôi.
Từ dạo ấy, bài thơ Lý Lẽ Của Em im lặng ẩn mình trong máy điện toán. Thêm nữa, tôi học được cái hay là trúng sai chưa cần biết, nhưng cái gì Nàng nói ra, đưa ra thì phải luôn chấp hành. Vì lý lẻ của Nàng luôn đúng! Theo đúng nghĩa “Nhất vợ Nhì trời”.
Mươi ngày sau Tết Nguyên Đán 2024, vợ chồng chúng tôi mời anh chị Võ Tá Hân đến nhà dùng trưa. Với tình thân có nhau trong một buổi tiệc bất ngờ, ấm cúng và “Rất Huế” – tên của một bản nhạc bất hủ của người nhạc sĩ tài hoa mà vợ là một Công Tằng, 4 người hiện diện mở đầu tiệc Tân Niên với những câu chuyện về văn chương thi phú. Thế là tôi có dịp đọc vài bài thơ của mình, trong đó có bài Lý Lẽ Của Em. Anh chị Hân đều thích bài thơ này nhất. Và không biết vì thức ăn đậm mùi vị Tết quê hương hay vì bỗng cảm hứng với bài thơ, anh Hân rời bàn ăn, ngồi vào cây đàn piano và trong một thoáng, anh vừa dạo những nốt nhạc vừa hát lời phần đầu của bài thơ. Thật không ngờ anh sáng tác nhanh như vậy! Rỏ ràng âm nhạc luôn chảy lai láng trong người anh
Trong đêm cùng ngày, anh Hân gọi tôi, cho biết cần phải thêm một bài thơ ngắn khác cho phần giữa của bản nhạc Lý Lẽ Của Em. Tôi bèn gởi anh 3 bài thơ khác; anh chọn bài Tình Mùa Đông:
“Anh đứng bên này ở cuối Đông
Nghe hồn giá rét phút chờ mong
Em về tóc ướt tìm hơi ấm
Nhìn nắng phai dần trong nhớ nhung
Xin thật im, đôi vòng ta khép lại
Cho môi mềm, giữ ấm cõi huyền mơ
Mặc gió lạnh tuyết băng đời xuôi ngược
Ta có đôi, chắp cánh bên trời cao”
Mùa Đông, 2017
Chừng 3 ngày sau, anh Hân chính thức gởi tặng vợ chồng chúng tôi bản nhạc Lý Lẽ Của Em, phổ từ 2 bài thơ Lý Lẽ Của Em và Tình Mùa Đông kết hợp với nhau. Với phần kết trong bản nhạc là đoạn cuối của bài thơ Lý Lẽ Của Em.
Thật là tuyệt chiêu! Vì tuy ghép nối từ hai bài thơ, nhưng người nghe khó nhận được kẽ hở hay sự gián đoạn trong âm điệu. Ngược lại, hai bài thơ cùng bổ túc cho nhau, cuộn lại với nhau, hòa với nhau, làm thành một bản nhạc uyển chuyển, có âm vang êm dịu dễ gây cảm giác thanh thoát nhẹ nhàng cho người nghe.
Vợ chồng chúng tôi thật hân hạnh có thêm được một bản nhạc thứ hai phổ từ thơ của mình hiện diện trong vườn âm nhạc mang đầy màu sắc của nhạc sĩ Võ Tá Hân. Bản nhạc đầu tiên “Em Và Trăng” cũng được phổ từ 2 bài thơ nối kết với nhau.
Sáng hôm nay, ngày 3 tháng 5, 2024, tôi bước ra trước nhà, chọn và cắt một đóa hồng đẹp nhất trong bồn hoa, đem vào tặng Nàng. Như một lời chúc mừng nhau tiếp tục có những ngày bình an và bình an trong vòng tay của nhau.
Hôm nay cũng là ngày kỷ niệm lần thứ 49 ngày đám cưới của vợ chồng chúng tôi, xin hân hoan gởi đến bạn đọc bài viết này kèm theo bản nhạc Lý Lẽ Của Em. Khi bạn đọc và nghe bản nhạc, đó là bạn đang cùng chia sẻ niềm vui và hạnh phúc với chúng tôi.
Rất trân trọng
Ngày 3, tháng 5, 2024
Vĩnh Chánh
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét